Tag: Autobiografie

Categorieën
Bloggen

De beperkingen van een visueel geheugen

Batsymbool

Sinds het moment dat je met je mobieltje redelijke foto’s kon maken, ben ik begonnen met geregeld momenten vast te leggen als geheugensteuntje. Hoe vaak vergeten we die leuke kleine momenten in het leven immers niet? Een archief vol met visuele representaties van die momenten moest soelaas bieden. Of in ieder geval fungeren als een duidelijke geheugensteun.

Vorige week ben ik voorzichtig begonnen met beelden op mijn fotoblog Daily Webhead te plaatsen van voor de tijd dat ik met dit blog begon en dagelijks voor online publicatie een foto maakte.

Batsymbool
Batsymbool

De eerste foto’s zijn van lage kwaliteit. Toch hebben die korrelige Nokia plaatjes zo een eigen charme, vind ik.

Al snel stuitte ik op een dilemma: van lang niet alle foto’s weet ik de context nog. Van de foto van wijnvlekken op een tafelblad, weet ik bijvoorbeeld niet meer met wie ik uit was die avond. Een visueel geheugen heeft dus zo z’n beperkingen, want nu blijken het soms plaatjes zonder context te zijn. En zonder context staan de plaatjes los van hun betekenis. Alsof het visueel geheugen aan dementie lijdt.

Van een deel van de foto’s weet ik niet meer wanneer ik ze genomen heb en kan ik niet meer via oude agenda’s of eventuele dagboekfragmenten achterhalen wat ze moeten voorstellen. Dat krijg je ervan als je via bluetooth een hele reeks foto’s in een keer binnenhaalt en al die foto’s de datum krijgen van het moment dat je ze op de harde schijf zet.

Een ander probleem: hou ik rekening met privacy? Ik heb genoeg foto’s van vrienden en toenmalige vriendinnetjes, maar bij het nemen ervan natuurlijk niet gevraagd of ik ze op een online platform mag publiceren. Ga ik voor volledigheid van het verhaal of voor privacy van de geportretteerde? Waarschijnlijk voor het laatste.

Categorieën
Bloggen

De keuzen van een blogger

Illustratie: Emma Ringelberg

Als blogger heb ik soms het gevoel dat ik een spagaat verkeer: is mijn site een persoonlijk blog waarbij ik autobiografische momenten spaar of schrijf ik voor een strip- en filmminnend publiek? Eigenlijk allebei. En daarbij probeer ik het laatste op zo’n persoonlijk mogelijke manier te doen.

Kijk, er zijn genoeg websites en blogs online te vinden waar je het laatste stripnieuws en recensies kunt lezen. Zeker de laatste paar jaar zijn er veel boeiende blogs bijgekomen, vaak gevuld door een heel team redacteuren. Hetzelfde gaat op voor filmblogs en daarvan zijn er nog veel meer.

Ik hoef niet zonodig met de meute mee te lopen en de waan van de dag na te jagen. Dat doe ik wel als freelancer, want de publicaties waar ik voor schrijf zijn graag bij de tijd. Op mijn site kan ik echter van alles doen en laten wat ik wil. In theorie althans.

michaelmetbuffy2Wanneer ik strips behandel, doe ik dat graag zo persoonlijk mogelijk. Je krijgt mijn visie van het betreffende album of reeks. Dat maakt mijn artikelen anders dan de recensies op andere stripblogs. Ook behandel ik graag een stripmaker door een video over hem of haar te maken of een interview te doen. Ook unieke content dus.

Wel is het soms lastig om een keuze te maken tussen de grote hoeveelheid strips die uitkomen. Welke strip behandel ik wel, welke niet? Niet altijd is een boek mijn smaak, maar vind ik het toch belangrijk dat die strip onder de aandacht wordt gebracht. Ik krijg ook vaak verzoekjes van organisatoren om hun beurs of evenement onder de aandacht te brengen. Of ik daar gehoor aan geef hangt helemaal af van wie het vraagt en of ik het evenement boeiend vind. Toch blijft dat ook lastig.

Daarnaast heb ik de neiging, of beter gezegd behoefte, om mijn leven op een bepaalde manier te registreren via mijn blogposts. Bijhouden wat er speelt, wat mij fascineert en verwondert. Dat doe ik via mijn fotoblog Daily Webhead en dit blog. Filmframes is daar een voorbeeld van: het verzamelen van beelden uit de films die ik zie. Een rubriek die moeilijk bij te houden is, want ik kijk meer dan dat ik tijd heb om te bloggen. En daar gaat het dus vaak mis: hoe je het ook wendt of keert, het blog zal altijd een incompleet plaatje zijn. Je kunt niet alles bijhouden. Moet je ook niet willen, denk ik.

Toch: gisteren bladerde ik door mijn map met oude foto’s en dacht dat ik veel beeldmateriaal heb dat ik graag op Daily Webhead zou delen. Het gaat om foto’s die ik maakte voordat dat blog bestond. Erg leuk om plaatjes uit het verleden terug te zien. Het bekijken bracht een hoop herinneringen terug. Die foto’s online gaan zetten gaat behoorlijk wat tijd kosten. De vraag is of ik dat de moeite waard vind. Weer iets om te overwegen dus. Net als de vraag of ik de blogposts van Mike’s Webs, mijn allereerste blog, op deze wordpress-site ga importeren.

Categorieën
Stripplaatjes onder de loep Strips

Stripplaatjes onder de loep: Peter Pontiacs Autobioblues

Toen ik het droevige nieuws van Peter Pontiacs overlijden hoorde, heb ik met de hoofdredactie van Eppo gebeld om voor te stellen de volgende aflevering van mijn rubriek Onder de loep aan Pontiac te wijden. Dat zag Rob van Bavel meteen zitten. Als ik het artikel die week nog kon afleveren zou de aflevering meteen in de volgende Eppo gepubliceerd worden. Aldus geschiedde. Bij deze de publicatie online.

Peter Pontiac overleed 20 januari op 63-jarige leeftijd. Een van de beste striptekenaars van Nederland is niet meer.

Pontiac (Peter Pollmann) was al lange tijd ziek. Hij had hepatitis C en levercirrose. Een overblijfsel van de heroïneverslaving die hij in de jaren tachtig overwon.

Pontiac laat een boeiend en eigenzinnig oeuvre achter als stripmaker en illustrator. Hij maakte affiches, platenhoezen en illustraties van popmuzikanten voor tijdschriften als Hitweek-Aloha, Muziek Express en Oor. Ook tekende hij voor kranten. In het begin van zijn carrière kreeg hij het predikaat undergroundtekenaar opgeplakt, mede door publicaties in Nederlandse, Spaanse en Amerikaanse undergroundbladen.
De in 1951 te Beverwijk geboren tekenaar drukte sinds 1969 een eigenzinnige stempel op de Nederlandse stripwereld. De autodidact (!) maakte sociaal geëngageerde strips, erotica en sinds de jaren zeventig autobiografische verhalen over zijn drugsgebruik en liefdesleven, geregeld met zijn alter ego’s Daan Doem of punker Gaga in de hoofdrol. Soms grimmig en vol zelfbeklag, vaak niet zonder zelfspot en soms heerlijk luchtig, zoals in de strip Autobioblues waaruit onderstaand stripplaatje afkomstig is.

pontiac_autobioblues

Uitverteld
Autobioblues is een verhaal van vier pagina’s dat Pontiac tekende voor de expositie Yo/ik op stripfestival Ficomic in Barcelona in 2010. Nederland was toen eregast op het festival en autobiografie was het thema. Een onderwerp dat Pontiac op het lijf geschreven is: geïnspireerd door tekenaars als Robert Crumb was hij een van de eersten in Nederland die in dit genre strips maakte.

Grappig genoeg weet Pontiac in Autobioblues niets nieuws meer te vertellen over zijn leven. De vier lege bladzijden die gevuld moeten worden blijven maar achter de tekenaar aanlopen, ook als hij naar de supermarkt gaat. Ze opperen suggesties voor thema’s die hij kan behandelen, maar Peter wijst ze allemaal van de hand. ‘Al 40 jaar vertrouw ik jullie m’n lotgevallen toe: dope, relaties, angst, schaamte, woede! ‘T is op! Verhalen: fijn! Maar niet over MIJ!’ zegt hij tegen de vellen papier. Hij wil geen strip over zijn jeugd maken of over wat hij ziet als hij in het heden uit zijn raam kijkt. En hij wil het al helemaal niet over zijn ergste blunders hebben. Maar, en dat is een mooi voorbeeld van zijn zelfspot, geeft in een plaatje wel enkele voorbeelden van genante momenten uit zijn leven. Zoals de ontmoeting met Joey Ramone die uiteindelijk niet doorging omdat Peter de hele tijd dat de punkzanger naast hem staat verlegen wegkijkt. Het is een erg grappige strip waarin Pontiac zijn werk relativeert en tegelijkertijd ook een beetje terugblikt op ruim veertig jaar strips maken. Autobioblues eindigt dan met Peters oplossing voor zijn blues. Op de laatste stroken is te zien hoe hij de voorgaande drie pagina’s tekent. In het laatste plaatje loopt de strip zijn huis uit met de eerste pagina voorop.

Kraut
Wat ik heel sterk aan zijn autobiografische werk vind, is dat Pontiac eerlijk en rauw was. Hij ontzag zichzelf niet. Met Kraut (2000) maakte Pontiac een van de belangrijkste boeken in de Nederlandse stripcultuur. Kraut is een portret over zijn vader Joop Pollmann die tijdens de Tweede Wereldoorlog met de Duitsers collaboreerde en als frontverslaggever bij de Waffen-SS zat. Na de oorlog zat hij vijf jaar in de gevangenis, daarna was hij actief als journalist van vrouwen- en roddelbladen. In 1978 verdween Pontiacs vader op mysterieuze wijze in de Draaibooibaai op Curaçao.

pontiac-kraut

Gonzo
In 1997 kreeg Pontiac de Stripschapprijs en in 2011 de Marten Toonderprijs voor zijn gehele oeuvre. Een mooie aanleiding om hem toen te interviewen. Uiteraard vroeg ik hem waarom hij ooit autobiografische strips was gaan maken. ‘Omdat ik egocentrisch ben,’ antwoordde hij met een glimlach. ‘Het eerste verhaal dat ik ooit maakte was voor een boek over de jaren zestig dat in 1971 gemaakt werd. Andere tekenaars van het stripblad Tante Leny presenteert! deden daar ook aan mee. Wat lag er meer voor de hand om over mijn eigen sixties, die behoorlijk heftig waren geweest, een verhaal te maken? Altijd als ik autobiografische strips maakte voelde dat volstrekt natuurlijk. Op een gegeven moment ontdekte ik het werk van Hunter S. Thompson, die het begrip “gonzojournalistiek” heeft uitgevonden. Hij was iemand die zichzelf helemaal in zijn artikelen op de voorgrond zette. Als hij over Nixon of Las Vegas moest schrijven, ging het artikel alleen maar over de dope die hij nam en hoe ellendig hij zich daar vervolgens door voelde. Dat was voor mij een eye-opener, want ik maakte ook dat soort werk. Natuurlijk moet je wat je meemaakt gebruiken. Dus als een relatie uit elkaar valt is het logisch dat ik dat onderwerp gebruik in mijn strips. Dat doen popmuzikanten immers ook. Later denk je wel eens “Jezus, wat een schaamteloos zelfbeklag”. Maar ik zou het niet ongedaan maken als dat zou kunnen.’

Peter Pontiac (1951 – 2015).

Gepubliceerd in Eppo #3 (2015).

Categorieën
English Striprecensie Strips

Review: My Friend Dahmer by Derf Backderf

Comic book artist Derf Backderf will make a personal appearance at the American Book Center in Amsterdam this Sunday, February 15th, to promote his intriguing portrait of serial killer Jeffrey Dahmer.

On July 22nd 1991 serial killer Jeffrey Dahmer was arrested for the murder of seventeen young men. An inmate killed him on November 28th three years later. In the highly compelling and original graphic novel My Friend Dahmer comic book artist Derf Backderf looks back on his high school years and his friendship with classmate Jeffrey Dahmer.

dahmer_coverThe weird kid
Backderf shows that Dahmer lived an isolated life during his high school years in the mid-seventies. Classmates thought the tall guy with glasses was quite strange: Dahmner threw fake epileptic fits and mimicked the slurred speech and spastic tics of someone with cerebral palsy. Dahmer’s act made him somewhat of a celebrity in school, or a mascot, as Backderf describes it. Backderf himself was part of the so-called Dahmer fanclub, imitating his movements and Dahmerisms with his friends. The high point of this act and Dahmer’s questionable celebrity status at school would be a Saturday in which schoolmates paid Dahmer to act this way during a visit to the mall. The students would look on from a short distance as Dahmer freaked out innocent shoppers and shop personnel.

Dahmer-backderfLater Backderf would discover that Jeffrey was imitating his mother, Joyce Dahmer, a woman plagued with depression and who had terrible fits. Dahmer’s home life wasn’t really pleasant: his parents fought most of the time until they decided to get a divorce, which became rancorous. Busy with their own problems they ignored Jeffrey all together, and he kept his homosexual tendencies to himself. He kept them hidden from everyone, but that wasn’t uncommon in the seventies. Of course, being gay doesn’t make one a serial killer, but when Damher fantasized about male lovers, they were dead and he had sex with their bodies. In Junior Year of high school Jeffrey took to drinking. Knowing too well his sexual urges were sick and twisted, he tried to dull these urges with alcohol.

‘How did he get away with being stinking drunk during school hours?’ Backderf asks in his graphic novel. ‘It still blows my mind. Every kid knew what Dahmer was doing… But not a single teacher or school administrator noticed a thing. Not one. Where they really that oblivious? Or was it that they just didn’t want to be bothered?’

Backderf makes a case for the adults being absent one way or another as the reason Dahmer’s descent into becoming a murderous monster was never noticed by anyone. ‘”I can’t say there were any signs he was different or strange,” one of the school guidance counselors would later state’, Backderf writes. After graduating high school Dahmer got even more isolated and shed his humanity forever. Soon he would pick up an innocent hitchhiker who became his first victim.

dahmer_02Cult classic
Backderf worked on this story for years. He self-published a comic about Dahmer in 2002. That 24-page story has become something of a cult classic and got nominated for an Eisner Award. Still, Backderf wasn’t really happy with that version of the story. Because of the 24-page limit, he had left a lot of stuff out, and that’s why he decided to make a full graphic novel. After becoming a more skilled artist by making his graphic novel Punk Rock & Trailer Parks and doing extensive research – talking to dozens of former classmates and teachers, reading FBI and police files and interviews with Dahmer – he started on My Friend Dahmer.

I found the book to be very fascinating. How often do we get to know a serial killer up-close through the eyes and memories of one of his classmates? There is an interesting tension between the complex and nuanced way Backderf tells his story and his somewhat crude and cartoon-style drawings. Backderf style works somewhat as a comic relief and at the same time points out that what we get here is his side of the story, his vision on Dahmer’s youth.

Derf Backderf
Derf Backderf

Interestingly Backderf doesn’t show any of the murders. Maybe that’s because he didn’t want to please those readers with a morbid curiosity. But maybe part of the reason is that Backderf could never see his odd high school friend as the killing monster capable of such atrocities.

Personal appearance of Backderf in ABC
It’s a question I like to ask the comic book artist, and on Sunday the 15th I will. Derf Backderf will be making a personal appearance at the American Book Center in Amsterdam that day at 15.00 hours, where I am going to interview him. The audience can ask questions as well. I hope to see you there.

Categorieën
Strips

In Memoriam: Peter Pontiac

Foto: Marco Bakker

Peter Pontiac, een van de beste tekenaars van Nederland, is niet meer. Dinsdagavond 20 januari overleden. Hij was al lange tijd ziek.

Foto: Marco Bakker
Foto: Marco Bakker

Peters lever functioneerde niet meer. De afgelopen maanden werd hij behandeld voor levercirrose tot hij op een gegeven moment afzag van verdere behandeling en een eventuele levertransplantatie.

Pontiac (geboren als Peter Pollmann) wordt door velen de godfather van de Nederlandse undergroundstrip genoemd. De in 1951 te Beverwijk geboren tekenaar heeft een eigenzinnige stempel gedrukt op de Nederlandse stripwereld. Hij maakte sociaal geëngageerde strips, erotica en bovenal autobiografische verhalen over zijn drugsgebruik en liefdesleven. Soms grimmig en vol zelfbeklag, vaak niet zonder zelfspot en soms heerlijk luchtig. In het begin van zijn carrière kreeg hij het predikaat undergroundtekenaar opgeplakt, mede door publicaties in Nederlandse, Spaanse en Amerikaanse undergroundbladen.

pontiac_autobiobluesDe autodidact is bij het grote publiek waarschijnlijk vooral bekend als illustrator. Pontiac tekende covers voor bootlegboeken met songteksten van Country Joe & The Fish, The Rolling Stones en Bob Dylan die eind jaren zestig werden uitgegeven door de Leidse Commune waar hij als uit huisgetrapte tiener een jaar heeft gewoond. Muziek is altijd een belangrijke inspiratiebron voor Pontiac geweest. Hij maakte posters, platenhoezen en illustraties van popmuzikanten voor tijdschriften als Hitweek-Aloha, Muziek Express en Oor. Ook tekende hij voor kranten als het AD en NRC en sierden zijn tekeningen soms de cover van de VPRO Gids.

Pontiac_lostlowlands

Stripverhalen
In 1997 kreeg Peter Pontiac de Stripschapprijs voor zijn gehele oeuvre. In 2011 had ik het genoegen met Peter te spreken in zijn huis in Amsterdam. Aanleidingen voor het interview waren het winnen van de Marten Toonderprijs en het uitkomen van Rhythm, een chronologisch overzichtswerk waarin alle stripverhalen van Pontiac zijn opgenomen. In totaal een kleine 400 pagina’s, relatief weinig voor een stripmaker wiens carrière meer dan veertig jaar beslaat. Dat vond Peter zelf ook: ‘Dat zijn er dus gemiddeld tien per jaar. Dat is helemaal niks in vergelijking tot wat Dick Matena allemaal getekend heeft. Die zal schamper lachen om dat aantal. Ik zou graag meer strips maken, maar het levert geen rode cent op. Nederland is immers maar een klein afzetgebied. Het is monnikenwerk waarvoor je maximaal 200 euro per pagina krijgt, als het al ooit wordt voorgepubliceerd in een stripblad. Er zijn nauwelijks nog bladen die er überhaupt voor betalen.’

Lef
styx_zes_plankenkoorts_pontiacHet is spijtig dat Pontiac niet meer strips heeft gemaakt, want daar was hij verdomde goed in. Ik heb hem als maker altijd bewonderd voor de lef en openheid in zijn verhalen. De striproman Kraut (2000) gaat over zijn vader die tijdens WOII oorlogsverslaggever was voor de SS en later als roddeljournalist voor damesbladen zijn brood verdiende. Het is een van de belangrijkste Nederlandse strips die ooit zijn verschenen. Een zeer persoonlijk document en prachtig getekend.

De laatste tijd was Pontiac bezig met een boek over de dood: STYX of de Zesplankenkoorts. Een inzamelingsactie op VoordeKunst leverde, in zeer korte tijd, veel meer op dan het beoogde bedrag van 17.500 euro. Veel mensen gunden het Peter dat hij de dood nog een laatste hak kon zetten door zijn boek op tijd af te krijgen. Helaas is dat niet gelukt.

Met het overlijden van Peter Pontiac is een groot stripmaker heengegaan en bovendien een warmhartige man. Na het interview kwam ik Peter zo nu en dan tegen, de stripwereld is niet zo groot. Altijd was het leuk om Peter te spreken en hadden we een gezellig en interessant gesprek. Peter gaf je altijd het gevoel dat je welkom was.

Ik wil dit in memoriam eindigen met een uitspraak van Peter die volgens mij goed van toepassing is:

‘Er is een prachtig vers van Dylan Thomas waarin hij zijn woede tegen de dood verwoordt: “Rage, rage against the dying of the light.” De klootzak die denkt ons te kunnen halen en het godverdomme ook nog doet. Die emotie zou ik er zeker in verwoorden, maar ook de positieve kant van de dood. Het is natuurlijk tragisch als iemand sterft, maar het is absurd om te doen alsof de dood een vijand is, want er pleit ook van alles voor dat hij een vriend is. In de eerste plaats in de gevallen waarin het leven al helemaal niet leuk meer is, maar wat zou het leven zonder de dood zijn? Hij is de lijst om het schilderij.’

Categorieën
Boeken Film

30 jaar Schatjes!

De komische film Schatjes! laat zien hoe erg de spanningen in een familie kunnen oplopen. Na het herzien van de film ben ik maar wat blij dat ik geen koters heb.

schatjes_coverWoensdagavond 5 november werd eenmalig Ruud van Hemerts debuutfilm Schatjes! vertoond in het Ketelhuis in aanwezigheid van enkele familie- en crewleden. Ook werd Van Hemerts autobiografie De Bruut verkocht.

Het is dertig jaar geleden dat Schatjes! uitkwam. De film gaat over een gezin waarin de ruzie tussen de ouders en hun kinderen groteske vormen aanneemt. De film werd met meer dan 1.5 miljoen bezoekers een enorm succes in de bioscoop. Ook het vervolg Mama is boos! (1986) werd een hit. Vorig jaar raakte Schatjes! nog in opspraak omdat de erotische scènes met de toen veertienjarige Akkemay Elderenbos door strafrechtadvocaat Gerard Spong als kinderporno werden bestempeld. Kun je nagaan hoe erg Nederland in dertig jaar is vertrut, want ‘de porno’ behelst voornamelijk een paar blote borsten en wat zoenwerk.

schatjes

Wat dat betreft voldoet Schatjes! prima aan wat we bij een oudere Nederlandse film zouden verwachten: functioneel naakt en soms onverstaanbare dialogen die niet altijd syncrhoon zijn nagedubt. Toch vind ik Schatjes! een zeer vermakelijke film waarin het geweld groteske vormen aanneemt. Het spel van acteurs Peter Faber en Geert de Jong is goed. De acteerprestaties van de kinderen (waaronder Frank Schaafsma en Akkemay) vind ik minder overtuigend. Ze kennen hun tekst, maar in hun ogen gebeurt weinig.

Erik Koningsberger, die de geile tennisleraar Dennis speelt, was ook aanwezig tijdens de vertoning. Doense stelde hem nog enkele vragen voor de film begon en Koningsberger bevestigde dat Van Hemert een lastige regisseur was om mee samen te werken. ‘Er waren momenten dat ik hem een flinke knal voor zijn kop wilde geven, en volgens mij had iedereen dat wel op een bepaald moment.’ Later hoorde ik regie-assistente Joyce van Rijn zeggen dat het geen pretje was om met Van Hemert te werken. ‘Daar heb ik wel wat aan overgehouden.’

debruutIn de autobiografie De Bruut rekent Ruud van Hemert (1938-2012) genadeloos af met de Nederlandse filmwereld. Niemand blijft gespaard, maar zoals we van Van Hemert konden verwachten gaat dat gepaard met een flinke dosis zelfspot en relativerende humor. De Bruut werd eind 2011, kort voor Van Hemerts dood, in eigen beheer uitgegeven, maar door gebrek aan marketing en publiciteit bleef dit volkomen onopgemerkt. Na zijn overlijden wist Stichting Filmuitgaven de hand te leggen op een pallet met 800 exemplaren. De boeken zouden vernietigd worden, gelukkig greep Jan Doense in en kocht met Stichting Filmuitgaven de voorraad op. (Het boek is nu ook weer via Bol.com te bestellen.)

Doense deed woensdagavond ook de presentatie. Vooraf vertelde de sympathieke Mr. Horror mij dat hij een groot fan is van Ruud van Hemert en hem als de beste Nederlandse filmregisseur beschouwt. Doense vertelde ook dat hij voordat hij filmregisseur was, carrière maakte bij de VPRO en Vara als televisieregisseur van De Fred Haché Show en Barend is weer bezig!. Van Hemert werkte dus nauw samen met Wim T. Schippers die helaas niet aanwezig kon zijn op de vertoning bij Schatjes! omdat hij die avond ‘nog een toneelstuk moest afschrijven.’

Haghefilm Digitaal had trouwens voor een kraakheldere nieuwe kopie van de film gezorgd. Eigenlijk zou deze nog een tijdje in de bioscoop moeten draaien, want ook nu is Schatjes! nog heel genietbaar.

Categorieën
Strips

Marloes de Vries: ‘Dagboekstrips moeten uit je hart komen’

Marloes de Vries maakt illustraties voor kinderboeken en tijdschriften. Recent bracht ze in eigen beheer een boekje met Journal Doodles uit. Dagboekstripjes uit 2013, een zwaar jaar volgens de stripmaker. De Vries tekent in een toegankelijke en ogenschijnlijk eenvoudige stijl. Alleen het hoognodige zet ze op papier. Net als in haar tekeningen laat ze een hoop buiten beschouwing wat haar leven betreft, al suggereert ze met wat ze wel laat zien genoeg.

marloes_de_vries_coverOmdat ik heb genoten van de vaak grappige gebeurtenissen en soms ontroerende observaties, leek een interview mij op zijn plaats. Daarbij vind ik het altijd een goed teken als stripmakers het lef tonen om eigen werk uit te geven. Laat maar zien wat je kan, wie weet wat het oplevert.

Ik bel je wel even voor dit gesprek, dacht ik, want ik las in je boekje dat je bij een vorig interview per ongeluk koffie over de journalist had gegooid. Dit leek me veiliger zo.
‘Ha!Ha! Ik gooi inderdaad overal koffie overheen, daar sta ik om bekend. Niet echt heel handig. De meeste mensen dragen ook in een plastic regenpak als ze met me hebben afgesproken, echt zo’n poncho.’

Goed, nu we de gekkigheid hebben gehad, kunnen we serieus aan de slag met dit interview. Een veel voorkomend thema in je boekje is je chocoladeverslaving. Hoe gaat het daarmee?
‘Niet goed. Die heb ik nog steeds niet onder controle. Zelf als ik geen chocola koop, dan koop ik wel bijvoorbeeld chocoladevlokken en eet gewoon het pak leeg. Zelf had ik trouwens helemaal niet door dat ik het er zo vaak over had in mijn boekje, andere mensen wezen me erop. Dus blijkbaar is het zo.’

Waarom besloot je een dagboekstripje te maken? Wat waren daar de redenen voor?
‘In januari 2013 heb ik een hele omslag gemaakt. Toen ging mijn relatie van elf jaar uit en besloot ik heel impulsief om naar Rotterdam, aan de andere kant van het land, te verhuizen. De impact van die stap had ik ook een beetje onderschat. Ik hou van dagboekjes, maar had het idee dat als ik het zou tekenen het beter tot zijn recht zou komen en meer mijn gevoel erin kon leggen. Ik maakte die tekeningen puur voor mezelf. Een van die stripjes heb ik op mijn persoonlijke facebookpagina gezet voor mijn vrienden. Daar kreeg ik heel leuke reacties op, dus toen heb ik die stripjes ook op mijn gewone, publiekelijke facebookpagina gezet. Dat liep toen op een gegeven moment goed en mensen reageerden er leuk op.’

Waarom helpt het tekenen van dingen je ze beter te ervaren?
‘Je hebt altijd met taal te maken. Veel mensen vragen waarom ik mijn onderschriften en ballons in het Engels schrijf. Nederlands is mijn moedertaal zou je zeggen maar eigenlijk is tekenen mijn moedertaal. Voor mij is het tekenen de eerste taal die ik ken en spreek. Daarom teken ik het liever dan dat ik het opschrijf.

Je geeft op de achterkant van je boekje aan dat je een zwaar jaar had. Maar in je tekeningen houd je dat behoorlijk abstract en vertel je daar weinig over. Je draait er een beetje omheen…
‘Dat doe ik wel vaker. Ik ben als persoon erg open, maar tegelijkertijd ben ik heel gesloten. Ik kies bewust wat ik mensen wel en niet vertel. Ik maakte die tekeningen voor mezelf en was niet bezig met een publiek. Zo ben ik ze ook altijd blijven maken. Ik weet zelf wat er is gebeurd dus ik dat hoef ik mezelf niet uit te leggen. Ik hoef maar even te kijken en weet dan welk gevoel bij die gebeurtenis zat. Het is voor anderen misschien wat abstract, maar tegelijkertijd is de illustratie wel zo open dat mensen zich er goed in kunnen herkennen.’

marloes_de_Vries_troubles

Ben je anders gaan tekenen toen je besloot het uit te gaan geven?
‘Eind 2013 had ik al een jaar die stripjes getekend. Ik merkte dat steeds meer mensen ze gingen lezen en ik kreeg ook vragen wanneer er weer nieuwe afleveringen kwamen. Toen begon ik bij het tekenen wel na te denken over het publiek en mezelf te vertellen dat het wel duidelijk voor ze moest zijn waar de illustratie over ging. Eigenlijk wilde ik dat niet. Ik wilde deze stripjes niet voor een publiek maken. Ze moesten dicht bij mezelf blijven. Toen ben ik ook eigenlijk gestopt met die zuivere journal doodles en meer strookjes gaan maken. Nu teken ik die dagboekstripjes ook niet meer. Ik ben op zoek naar iets anders wat ik voor een publiek kan maken. Ik wil die dagboek doodles niet compleet uitmelken.’

Is je behoefte om die dagboekstripjes te tekenen ook minder geworden?
‘Ja. Ik merkte dat ik mezelf ertoe moest zetten om weer een journal doodle te tekenen. Eigenlijk is het dan niet meer oprecht wat je doet, vind ik. Dagboekstripjes moeten echt uit je hart komen, ze moeten synoniem zijn aan je gedachten en belevingswereld. Als dat niet meer het geval is, moet je eigenlijk stoppen.’

Welke tekening uit je boekje is je favoriet en waarom?
‘Ik moet zelf nog steeds glimlachen op de strip waarin ik een hele chocoladereep in een paar minuten opeet en dat komt ook omdat dit nu nog steeds doe. Dat ik dan ook denk: “Shit, een hele reep in één keer weg!”‘

marloes_de_vries_chocolade

Mijn favoriet is de tekening waarin je bubbeltjes plastic op de vloer van je studio neerlegt en daarop gaat lopen om die te laten knallen. Volgens mij doe je het als volwassene goed als je nog de tijd neemt om over bubbeltjes plastic te lopen.
‘Dat doe ik nu nog steeds. Soms leg ik dat spul ook wel onder mijn bureaustoel en dan zit ik achter mijn bureau lekker te rollen over dat plastic. Overigens vindt mijn studiogenoot dat wel minder leuk. Die ergert zich daaraan. Wat dat failing to be an adult betreft: volgens een psychioloog die ik laatst sprak heb je een bepaalde mentale leeftijd. Sommige mensen hebben een lage mentale leeftijd en dat zorgt juist voor extra plezier in je leven. Dat vind ik mooi. Dat ik in mijn hoofd eigenlijk een klein kind ben, vind ik wel fijn. ‘

marloes_de_vries_bubbeltjesWaarom besloot je in eigen beheer een boekje uit te geven? Is het moeilijk om een uitgever voor je werk te vinden?
‘Ik weet niet of het eigenwijsheid of luiheid is. Ik wilde het project helemaal zelf afronden, dus ik heb ook geen uitgever gezocht. Dat doe ik met veel dingen. Misschien is dat een bepaalde onderzekerheid, want in het verleden heb ik wel uitgevers voor mijn kinderboeken benaderd, en die wezen het werk af. Op de een of andere manier heb ik besloten die stap nu over te slaan. Aan de andere kant moest het boek je er ook snel komen, ik wilde het afhebben voor de Stripdagen Haarlem. Via een uitgever duurt dat veel te lang. Nu kon ik het binnen een maand zelf doen.’

Categorieën
Mike's notities

Terug uit Schotland

Inmiddels ben ik alweer bijna twee weken terug van onze negendaagse reis door Schotland, maar ik mis het nog steeds. Schotland heeft prachtige natuur en de mensen die we in Glasgow, Oban en Edinburgh tegenkwamen waren allemaal heel vriendelijk.

paddenstoel_schotland

Ik heb moeite om na de vakantie weer op gang te komen en aan het werk te gaan. Daarom ben ik blij dat ik na Schotland nog een extra week vrij heb genomen om de accu’s in mijn lichaam nog even op te laden.

Eigenlijk kan ik niet gelukkiger zijn dan wanneer ik een paar dagen op de bank bivakkeer met een stapel boeken. Ik lees op dit moment afwisselend meerdere boeken en dat kan gelukkig makkelijk als het non-fictie betreft. Een hoofdstuk over heksenvervolging in Schotland, gevolgd door een avontuur van Bill Bryson door Groot-Brittannië. Dan een lekker kopje koffie en enkele hoofdstukken uit A Brief Guide to Star Wars van Brian J. Robb. En tussendoor natuurlijk strips, comics en verwante artikelen. Wat dat betreft is mijn werk nooit ver weg.

Om het vakantiegevoel te maximaliseren negeerde ik in die vrije week fakebook. Eerlijk gezegd heb ik social media niet gemist toen we in Schotland waren en kan ik makkelijk zonder. Heerlijk om even niet met duizend stemmen in mijn hoofd te hoeven leven. Veel minder afleiding. Maar daar vertel ik je natuurlijk niets nieuws mee.

Ook schreef ik eerder al over wat vakantie voor vernieuwde zin teweeg kan brengen:

Thuisgekomen plofte ik in bed, om wat jetlag weg te slapen voordat ik die avond een schrijfopdracht zou afmaken. Ik werd wakker met het neigende gevoel dat dingen anders moesten kunnen. Dat er een frisse start mogelijk was. Sterker nog: dat de wereld maakbaar is, dat je controle hebt over je eigen lot en zegeningen. Ik overdrijf nu een beetje natuurlijk (en nee, ik heb niet onderweg in The Secret zitten lezen!), maar het is toch iedere keer weer verbazend hoe je kijk op de situatie veranderd kan op het moment dat je er een tijdje tussenuit bent geweest. Uit de context zijn biedt nieuwe perspectieven op de situatie.

Het is moeilijk om die nieuwe energie en de wens om dingen anders aan te pakken vast te houden zodra je weer in je dagelijkse routine zit. We wennen immers snel aan situaties.

Toch ga ik het weer proberen. Ik ga meer tijd vrijmaken om inderdaad gewoon lekker op de bank te zitten en ik check mijn mail en social media niet constant. En ja, voorlopig zet ik mijn voornemen om geen linkjes meer op facebook te plaatsen voort, want het bevalt me prima.

Maandag was mijn eerste officiële werkdag en nu, woensdag, is mijn dieselmotor nog steeds niet op volledige sterkte. Eigenlijk voelt dit nieuwe tempo helemaal niet verkeerd.

Categorieën
Minneboo leest Strips

Minneboo leest: Ringeldingen

De Ringeldingen van Emma Ringelberg zijn lekkere tussendoortjes.

Emma Ringelberg studeert Comic Design aan ArtEZ en is dus een stripmaker in opleiding. Wanneer ik haar voor het eerst tegenkwam weet ik niet meer, maar dat zal ergens tijdens de Stripdagen Haarlem zijn geweest. In ieder geval lees ik haar werk geregeld sinds 24 Hour Comics Day 2008, dus dat is alweer een tijdje.

Vorige week kocht ik op de Stripdagen Haarlem haar smallpressuitgave Ringeldingen, een kleine verzameling van de strips die ze online plaatst op een tumblr-blog en op haar facebook. Luchtige en grappige autobiografische strips. Lekkere tussendoortjes en tja, euh, toch heel herkenbaar, ook al ben ik geen vrouw van in de twintig. (Maar goed, zelfs ik doe de was wel eens:)

ringeldingen_wasmachine

En wat deze betreft: we’ve all been there:

ringeldingen_omlopenHet is natuurlijk een verschrikkelijk cliché om te zeggen dat een autobiografische strip zo lekker herkenbaar is, toch schuilt daarin juist de kracht van dit genre. En daarnaast spelen humor en zelfspot vaak ook een belangrijke rol. Tenminste, bij autobiografische humorstrips dan. En daar hebben we er in Nederland veel van.

Maaike, Barbara, Ype, Flo, Vera en Rob – om maar enkele oudgedienden en relatieve nieuwkomers te noemen. En dat is nog maar een tipje van de ijsberg. De een houdt het wat dichter bij de werkelijkheid dan de ander, maar over het algemeen kun je zeggen dat de Nederlandse navelstarende stripmaker het down to earth houdt en een scheut humor afwisselt met een scheutje humeur. Tenminste, meestal. Als stripmakers relatief zwaar tillen aan hun navelpluisjes dan heet de strip graphic novel.

Emma houdt het soms lekker nerdy:

ringeldingen_zombies

Ik ben benieuwd naar Emma’s afstudeerproject en vooral naar wat ze na de opleiding gaat doen. We gaan het zien. Houd dit jonge striptalent in de gaten, zou ik zeggen.

Categorieën
Strips

Een echte Trondheim

Zelden vraag ik een stripmaker bij signeersessies aan een tekening te maken, ze hebben immers al een heel album mooi tekenwerk afgeleverd, maar afgelopen donderdag was de sfeer in Lambiek heel fijn dus vroeg ik net als de andere fans een krabbel aan Lewis Trondheim.

trondheim

Lewis Trondheim. Foto: Michael Minneboo
Lewis Trondheim. Foto: Michael Minneboo

De voorgaande vijf kwartier had de Franse stripmaker zitten tekenen voor een geïnteresseerd publiek van stripmakers en -liefhebbers. Achter hem werden zijn handelingen op papier geprojecteerd, zodat iedereen goed kon zien hoe hij een pagina van zijn autobiografische strip maakte. Tijdens het tekenen stelden mensen vragen. Gert Jan Pos vertaalde Trondheims antwoorden in het Nederlands. Ik heb die middag wel video-opnamen gemaakt maar moet nog even zien wat ik daar precies mee ga doen.

Trondheim zette bovenstaande tekening, die ik prachtig vind in z’n nerdiness, in mijn exemplaar van De vloek van de paraplu een bundeling van zijn autobiografische strips in 2008 verschenen bij Oog & Blik. Toevallig is dat boekje ook vertaald door Gert Jan Pos.

Autobiografie
Ik hou van Trondheims dagelijkse niemendalletjes en bezigheden. Het leven van de meeste mensen bestaat immers uit kleine gebeurtenissen en niet uit grootse avonturen. En toch: juist omdat Trondheim van dat soort kleinigheden leuke stripjes maakt, wordt het kleine en dagelijkse meer bijzonder.

Categorieën
Strips Video

10 jaar Flo!

10_jaar_flo

2 april was het exact 10 jaar geleden dat Floor de Goede met zijn webcomic Do You Know Flo? begon en zijn dagelijkse beslommeringen in stripvorm uitte.

Daarom is het overzichtsprentje het stripplaatje van deze week, het laat mooi zien hoe het figuurtje Flo in het afgelopen decennium veranderd is.

Ben overigens benieuwd hoe lang die baard blijft staan, maar dat terzijde.

In juni zal eindelijk het zesde album van Flo verschijnen bij uitgeverij Strip2000. Ik lees zijn grappige autobiografische strips al jaren met veel plezier en heb daar ook na tien jaar nog geen genoeg van. Aan Flo’s eigen schrijven te lezen hij gelukkig ook niet. Omdat ik een fan van de strip ben was ik blij dat ik Floor vorig jaar kon interviewen voor de VPRO Gids.

Na het interview draaide we dit videotje:

In 2011 kreeg Flo Mike Starink over de vloer voor een gesprek in het programma Margreet Dolman begrijpt ’t:

Van harte gefeliciteerd, Flo!

Categorieën
Strips

Vooruitblik: Nieuwste Gleevers dagboek

Plaatje is groter na de klik.

Eén keer per jaar maakt Gerard Leever een aflevering van zijn autobiografische strip Gleevers Dagboek en de nieuwste zal in StripNieuws #54 gepubliceerd worden.  Daarnaast staat in dit nummer ook een oude aflevering over hoe Gerard zijn vrouw Wilma Leenders ontmoette. Deze aflevering is voor het eerst in kleur. Daarnaast staat er een interview met Wilma over haar inkleurwerk in en verzorgt het duo de cover van het blad. Je kunt dus gerust spreken van een Gleever/Leenders focus in de nieuwste StripNieuws.

En waarom ook niet? Het duo gaat al jaren mee in de Nederlandse stripwereld en heeft zijn strepen meer dan verdiend. Gerard was zo aardig om alvast een schets van de nieuwe aflevering naar me op te sturen, een kleine preview van wat komen gaat:

Plaatje is groter na de klik.
Plaatje is groter na de klik.

Je maakt tegenwoordig nog maar één aflevering van je dagboek per jaar. Waarom zo weinig?
Dat is eigenlijk vooral omdat ik er niet meer tijd voor heb. Ik heb het erg druk met Suus & Sas voor Tina en daarnaast nog wat losse opdrachten. Daarbij krijg ik niets betaald voor de strip en ik kan om duidelijke redenen (huis, studerend kind e.d. ) niet teveel tijd gaan besteden aan onbetaalde dingen. Helaas wilde Eppo de strip niet meer hebben en als reden werd de lage frequentie gegeven, maar ik voel me prima thuis bij StripNieuws. Ik sluit niet uit dat als ik in de toekomst meer tijd krijg en m’n zoon klaar is met studeren ik de productie verdubbel.

Maakt die lage frequentie het niet heel lastig om te kiezen waar je het over wilt hebben? Of juist niet?
Eigenlijk juist niet! Ik heb Gleevers Dagboek nooit in een hoge frequentie gemaakt waardoor ik de onderwerpen er nooit bij de haren bij heb hoeven slepen. Het moet een onderwerp zijn dat me iets doet en niet ‘een dagje naar de dierentuin’ , bij wijze van spreken. Nu dringen de onderwerpen zich als vanzelf naar voren.

Je hebt een schetsfragment van de strip gestuurd. Wat kun je hierover vertellen zonder natuurlijk al te veel van het verhaal prijs te geven?
Deze halve pagina schets komt uit het nieuwe verhaal ‘Zweet Zweet’ waarin mijn angst voor het geven van workshops en mijn overmatige zweetproductie daarbij wordt behandeld. Elke periode in m’n leven heeft zo z’n geestelijk probleem dat naar voren komt en het mooie daarvan is dat waar anderen de ‘ellende’ over zich heen moeten laten komen, ik er een strip over kan maken. Hoewel het in het algemeen eigenlijk steeds beter met me gaat, hoor. Deze week heb ik nog drie zweetloze workshops gegeven, haha. Het fijne van Gleevers Dagboek is verder dat het eigenlijk veel meer m’n eigen stijl is dan Suus & Sas, veel ronder en meer overdreven. Dat komt ook duidelijk over in m’n schetsen die veel soepeler zijn. Heerlijk om te doen dus ook!

Als je met het verhaal aan de slag gaat, schets je dan in een keer de strip uit omdat die dan al volledig in je hoofd zit of ben je bij de visualisatie erg aan het zoeken?
Voor het schetsen heb je natuurlijk al het scenario waar de layouts al redelijk vast staan. maar het blijft zoeken. Ik ben sowieso een zoekende schetser. Er zijn tekenaars die al precies in hun hoofd hebben wat ze willen hebben en daar ook heel dicht in de buurt komen. Ik heb wel ongeveer een beeld, maar soms lukt het niet op de ene manier en dan probeer ik het anders, en dan weer anders. Gelukkig zien de lezers al dat geploeter niet en het is het resultaat waar het om draait.

Als het goed is, ligt StripNieuws #54 eind februari bij de abonnees (Stripschapleden)  in de bus. Het blad is ook in de stripwinkel verkrijgbaar.