We zaten er al een tijdje op te wachten, maar vandaag zijn de eerste nummers van de comics Septem en The Starling eindelijk binnengekomen.
Tag: Smallpress
Vrijdag 6 januari was ik bij de opening van de nieuwe expositie van letteraar & kunstenaar Frits Jonker. Daar kocht ik het zine Afval bestaat niet. Een uniek zine dat is samengesteld uit fotokopieën die Frits toch niet wilde weggooien.
More on Peter Pontiac read here.
Meer over KutLul.
Op de Dutch Comic Con 2019 sprak ik met striptekenaar Joeri van den Anker. Joeri maakt de strip WOktales, een grappig, bijzonder en aantrekkelijk getekend verhaal.
In deze vlog vertelt Joeri waar de strip over gaat en wat dit verhaal zo bijzonder maakt.
Check ook de patreon van Woktales: https://www.patreon.com/woktales
Recent nam ik me voor meer aandacht te besteden aan jonge, nieuwe striptekenaars en smallpress-uitgaven. Tijdens de Heroes Dutch Comic Con wintereditie sprak ik met Renee Rienties en kocht het eerste deel van Hollandsch Manga bij haar.
Een comic waar meerdere stripmakers in staan die in Manga-stijl tekenen. En ook Rienties stond erin. In deze vlog daarom een blik in Hollandsch Manga #1.
Letteraar, illustrator en blogger Frits Jonker maakt geregeld smallpress-boekjes van zijn tekeningen en teksten. Die vind ik vaak erg boeiend om te lezen omdat Frits zijn gedachten en tekenpen de vrije loop laat en dan op allerlei interessante plekken uitkomt.
Frits vertelt in zijn niuewste boekje dat hij de eerste paar dagen op vakantie heel drukke tekeningen maakte. Bepaalde gebeurtenissen op zijn werk spookten toen nog door zijn hoofd. Gaandeweg werden de tekeningen leger en zijn gedachten waren niet meer bij zijn werk. Tekenen en schrijven als meditatie… Ik ervaar soms iets vergelijkbaars als ik zit te schrijven en mezelf volledige vrijheid geef. In ieder geval inspireert het werk van Frits Jonker mij om mijn eigen creatieve paden te bewandelen.
Categorieën
Onderweg bloggen
Vrijdag had ik een koffiedate met Frits Jonker. Erg gezellig weer en altijd boeiend om met Frits van gedachten te wisselen. Een uurtje later ontving ik onderstaand Zine op mijn telefoon.
Frits maakt al jaren Showcase, maar sinds kort maakt hij een paar zines per dag. Deze fotografeert hij met zijn mobiel, daarna verwerkt hij de plaatjes erin met een app. Vervolgens publiceert hij deze werkjes meteen op Fakebook. Niet allemaal trouwens, want hij wil oppassen voor overkill. Daar heb je volgens mij op Fakebook niet zo’n last van, want het is maar de vraag hoeveel van je contacten de content zien die je publiceert. Het algoritme van Zuckerberg is een vervelend raadsel.
Gelukkig zet Frits zijn zines later ook op zijn echte blog, waar ze natuurlijk thuishoren.
Ik kan erg genieten van dit soort projecten. Frits is de hele dag in touw en onderweg blogt hij daarover in deze vorm. Echt een blog als dagboek dus.
Toevallig gaat deze aflevering veel over strips. Ik had inderdaad een Sigmund-bundel voor Frits meegenomen. Hij had laatst een goed stuk over de narcisten van het internet en de leegheid van wat ze hopen te bereiken. Daardoor werd ik weer geïnspireerd om zelf ook wat te schrijven. Vrienden spelen een (kleine) rol in elkaars leven, ze zijn onderdeel van elkaars cast. Daarnaast inspireren andere bloggers mij nog steeds vaak. Over Familieziek publiceer ik binnenkort een interview met stripmaker Peter van Dongen. Als het goed is staat dat artikel volgende week in de VPRO gids.
Categorieën
25 jaar Schokkend Nieuws
Schokkend Nieuws, hét Nederlandse filmmagazine voor genrecinema bestaat 25 jaar. Reden voor een feestje en een speciaal jubileumnummer.
Schokkend Nieuws werd in 1992 opgericht door Jan Doense, Phil van Tongeren en Bart Oosterhoorn. Inmiddels zijn we 124 nummers verder en is Schokkend Nieuws nog steeds hét Nederlandse filmmagazine voor de genrefilm. Tenminste, ik zou snel niet een ander blad weten dat zo divers naar dit fenomeen kijkt en op eigenzinnige wijze beschrijft.
Van een A4-tje in zwart-wit tot het prachtige filmmagazine van vandaag. Zonder subsidie en dankzij de inzet van enthousiaste vrijwilligers en de trouwe abonnees. En dat mag ook wel weer eens gezegd worden. Zoveel mooie dingen in Nederland bestaan puur door de wilskracht en doorzettingsvermogen van de makers. Ze denken daarbij helemaal niet aan marktwerking of geldverdienen. Ze werken gewoon aan iets omdat ze het belangrijk vinden, omdat ze vinden dat dit er moet zijn. Dat gegeven alleen al maakt dat een blad als Schokkend Nieuws een kwart eeuw bestaat een enorme prestatie.
1992
Om het jubileum te vieren kijkt SN #124 terug naar 1992. Hoe zagen de films er toen uit en wat is er sindsdien veranderd? Zijn filmrecensenten sindsdien anders gaan denken over ‘ons soort films’? Wat betekende het toen eigenlijk om fan te zijn?
Schokkend Nieuws interviewde Barry Raymakers, de hoofdredacteur van de voorloper Horrorscoop. En hoe zit het met geek culture nu? Henriette Poelman schreef een fel essay.
Ik vond beide artikelen erg leuk om te lezen. Ik hou namelijk erg van smallpress-uitgaven en fans die zelf een blaadje beginnen om hun over hun favoriete ding te schrijven. Zelf heb ik dat ook gedaan, begin jaren negentig met Super-Fan Magazine. Al was dat fanzine maar een zeer kort leven beschoren trouwens. Eigenlijk doe ik tegenwoordig hetzelfde met mijn blog, ook digitaal fanzine van dingen die mij boeien. Zowel het idee van fanzines en fancultuur in het algemeen komen terug in mijn aanstaande boek Mijn vriend Spider-Man, dus het zijn onderwerpen die ik erg interessant vind.
Zelf werk ik tegenwoordig niet meer voor Schokkend Nieuws, maar ik lees het blad toch nog graag. Het jubileumnummer heeft ook weer een mooie Kriek-cover:
Om het dit allemaal te vieren wordt er in Kriterion een kwarteeuwfeestje gehouden op 1 april. Het programma van die avond kun je hier lezen.
Op Stripfestival Breda waren zowel stripprofessionals aanwezig die al jaren in het wereldje meegaan, als een nieuwe generatie tekenaars. Die zaten onder andere achter de stand van het Vlaamse Stripgilde en waren ook aanwezig onder de noemer Con Artists, een collectief dat door Johan de Rooij en Jaap Rozema is samengebracht.
Achter Con Artists gaat een groep schuil van ruim 30 stripmakers: veel (oud)-studenten Comic Design of Illustratie, maar ook enkele autodidacten. Achter de kraam op de Stripdagen Haarlem eerder dit jaar zaten ook Mattt Baaij, Abe Borst, Joyce Ensing, Amanda Majoor, Emma Ringelding, Jan-Willem Spakman en Rik Wielheesen.
In Breda zaten onder andere Karida van Bochove, Kim Hoorweg, Joris de Jong, Loeke Meijlink, Anne Staal, Djip Minderman en Marloes de Vries achter de kraam. De Vries interviewde ik recent nog over haar leuke Journal Doodles, omdat ik het ook belangrijk vind om nieuwe stripmakers en illustratoren onder de aandacht te brengen.
En daarbij vind ik het gewoon erg goed als stripmakers zelf boekjes publiceren. Zo zijn aardig wat stripmakers begonnen. Barbara Stok reed vroeger door heel Nederland om bij winkels haar zelfgedrukte Barbaraal langs te brengen totdat Vic van de Reijt, toenmalig uitgever van Nijgh & Van Ditmar, haar opbelde om te zeggen dat hij haar graag wilde uitgeven. Ook Flo is met smallpress begonnen. Aimée de Jongh en Rob van Barneveld geven nog steeds zo nu en dan een boekje in eigen beheer uit ook al zitten ze bij echte uitgeverijen. Gewoon, omdat het leuk is.
Dit weekend kocht ik van Van Barneveld zijn 24 Hour Comic Sterke verhalen. Enthousiast maakte hij een stripje op het schutblad:
Ik vroeg Johan de Rooij, scenarist en initiatiefnemer, om uitleg over het collectief Con Artists:
‘Sinds de Stripdagen in Haarlem heb ik mij opnieuw opgeworpen als pleitbezorger van het jonge talent. Het doel nu: een duidelijker onderscheid op stripbeurzen creëren tussen (toekomstig) professionals en smallpress amateurs. De methode: de handen ineenslaan zodat de nieuwe generatie niet her en der met hun kraampjes tussen de bananendozen terechtkomt, maar er een mooi bergje geld ontstaat voor een kraam op een écht goeie plek. Daar kunnen ze zich dan met één gezicht aan het publiek presenteren als de stripmakers van morgen en bovendien gemakkelijker in contact komen met uitgevers, stripbladen en collega’s.’
De Rooij was eerder hoofdredacteur van stripblad De Lijn, waar de nieuwe generatie stripmakers in werd gepubliceerd. Over de organisatie in Breda was hij goed te spreken:
‘Na een succesvol ’talenteneiland’ op de Grote Markt in Haarlem en een kleine afvaardiging op de StripmART in Lelystad, vielen we afgelopen weekend in Breda met onze neus in de boter. De organisatie stond namelijk bijzonder welwillend tegenover onze insteek en bood ons zelfs een professionele plek in de Finntax-zaal aan tegen een vrijwillige vergoeding! Hoewel het weer wat tegenviel, mochten we daarnaast ook gebruikmaken van een kraam buiten het Chassé Theater. Vanuit onze groep heb ik dan ook alleen maar positieve geluiden gehoord: was het niet over de verkoop (die nogal verschilde per persoon), dan toch over het uitwisselen van visitekaartjes met geïnteresseerde uitgevers.’
Als nieuwe stripmaker moet je van alles doen om je werk onder de aandacht te brengen. Alleen een beetje Facebooken is niet genoeg. Een goede website waar je regelmatig nieuw materiaal publiceert, social media én je gezicht laten zien op stripbeurzen.
Marloes de Vries maakt illustraties voor kinderboeken en tijdschriften. Recent bracht ze in eigen beheer een boekje met Journal Doodles uit. Dagboekstripjes uit 2013, een zwaar jaar volgens de stripmaker. De Vries tekent in een toegankelijke en ogenschijnlijk eenvoudige stijl. Alleen het hoognodige zet ze op papier. Net als in haar tekeningen laat ze een hoop buiten beschouwing wat haar leven betreft, al suggereert ze met wat ze wel laat zien genoeg.
Omdat ik heb genoten van de vaak grappige gebeurtenissen en soms ontroerende observaties, leek een interview mij op zijn plaats. Daarbij vind ik het altijd een goed teken als stripmakers het lef tonen om eigen werk uit te geven. Laat maar zien wat je kan, wie weet wat het oplevert.
Ik bel je wel even voor dit gesprek, dacht ik, want ik las in je boekje dat je bij een vorig interview per ongeluk koffie over de journalist had gegooid. Dit leek me veiliger zo.
‘Ha!Ha! Ik gooi inderdaad overal koffie overheen, daar sta ik om bekend. Niet echt heel handig. De meeste mensen dragen ook in een plastic regenpak als ze met me hebben afgesproken, echt zo’n poncho.’
Goed, nu we de gekkigheid hebben gehad, kunnen we serieus aan de slag met dit interview. Een veel voorkomend thema in je boekje is je chocoladeverslaving. Hoe gaat het daarmee?
‘Niet goed. Die heb ik nog steeds niet onder controle. Zelf als ik geen chocola koop, dan koop ik wel bijvoorbeeld chocoladevlokken en eet gewoon het pak leeg. Zelf had ik trouwens helemaal niet door dat ik het er zo vaak over had in mijn boekje, andere mensen wezen me erop. Dus blijkbaar is het zo.’
Waarom besloot je een dagboekstripje te maken? Wat waren daar de redenen voor?
‘In januari 2013 heb ik een hele omslag gemaakt. Toen ging mijn relatie van elf jaar uit en besloot ik heel impulsief om naar Rotterdam, aan de andere kant van het land, te verhuizen. De impact van die stap had ik ook een beetje onderschat. Ik hou van dagboekjes, maar had het idee dat als ik het zou tekenen het beter tot zijn recht zou komen en meer mijn gevoel erin kon leggen. Ik maakte die tekeningen puur voor mezelf. Een van die stripjes heb ik op mijn persoonlijke facebookpagina gezet voor mijn vrienden. Daar kreeg ik heel leuke reacties op, dus toen heb ik die stripjes ook op mijn gewone, publiekelijke facebookpagina gezet. Dat liep toen op een gegeven moment goed en mensen reageerden er leuk op.’
Waarom helpt het tekenen van dingen je ze beter te ervaren?
‘Je hebt altijd met taal te maken. Veel mensen vragen waarom ik mijn onderschriften en ballons in het Engels schrijf. Nederlands is mijn moedertaal zou je zeggen maar eigenlijk is tekenen mijn moedertaal. Voor mij is het tekenen de eerste taal die ik ken en spreek. Daarom teken ik het liever dan dat ik het opschrijf.
Je geeft op de achterkant van je boekje aan dat je een zwaar jaar had. Maar in je tekeningen houd je dat behoorlijk abstract en vertel je daar weinig over. Je draait er een beetje omheen…
‘Dat doe ik wel vaker. Ik ben als persoon erg open, maar tegelijkertijd ben ik heel gesloten. Ik kies bewust wat ik mensen wel en niet vertel. Ik maakte die tekeningen voor mezelf en was niet bezig met een publiek. Zo ben ik ze ook altijd blijven maken. Ik weet zelf wat er is gebeurd dus ik dat hoef ik mezelf niet uit te leggen. Ik hoef maar even te kijken en weet dan welk gevoel bij die gebeurtenis zat. Het is voor anderen misschien wat abstract, maar tegelijkertijd is de illustratie wel zo open dat mensen zich er goed in kunnen herkennen.’
Ben je anders gaan tekenen toen je besloot het uit te gaan geven?
‘Eind 2013 had ik al een jaar die stripjes getekend. Ik merkte dat steeds meer mensen ze gingen lezen en ik kreeg ook vragen wanneer er weer nieuwe afleveringen kwamen. Toen begon ik bij het tekenen wel na te denken over het publiek en mezelf te vertellen dat het wel duidelijk voor ze moest zijn waar de illustratie over ging. Eigenlijk wilde ik dat niet. Ik wilde deze stripjes niet voor een publiek maken. Ze moesten dicht bij mezelf blijven. Toen ben ik ook eigenlijk gestopt met die zuivere journal doodles en meer strookjes gaan maken. Nu teken ik die dagboekstripjes ook niet meer. Ik ben op zoek naar iets anders wat ik voor een publiek kan maken. Ik wil die dagboek doodles niet compleet uitmelken.’
Is je behoefte om die dagboekstripjes te tekenen ook minder geworden?
‘Ja. Ik merkte dat ik mezelf ertoe moest zetten om weer een journal doodle te tekenen. Eigenlijk is het dan niet meer oprecht wat je doet, vind ik. Dagboekstripjes moeten echt uit je hart komen, ze moeten synoniem zijn aan je gedachten en belevingswereld. Als dat niet meer het geval is, moet je eigenlijk stoppen.’
Welke tekening uit je boekje is je favoriet en waarom?
‘Ik moet zelf nog steeds glimlachen op de strip waarin ik een hele chocoladereep in een paar minuten opeet en dat komt ook omdat dit nu nog steeds doe. Dat ik dan ook denk: “Shit, een hele reep in één keer weg!”‘
Mijn favoriet is de tekening waarin je bubbeltjes plastic op de vloer van je studio neerlegt en daarop gaat lopen om die te laten knallen. Volgens mij doe je het als volwassene goed als je nog de tijd neemt om over bubbeltjes plastic te lopen.
‘Dat doe ik nu nog steeds. Soms leg ik dat spul ook wel onder mijn bureaustoel en dan zit ik achter mijn bureau lekker te rollen over dat plastic. Overigens vindt mijn studiogenoot dat wel minder leuk. Die ergert zich daaraan. Wat dat failing to be an adult betreft: volgens een psychioloog die ik laatst sprak heb je een bepaalde mentale leeftijd. Sommige mensen hebben een lage mentale leeftijd en dat zorgt juist voor extra plezier in je leven. Dat vind ik mooi. Dat ik in mijn hoofd eigenlijk een klein kind ben, vind ik wel fijn. ‘
Waarom besloot je in eigen beheer een boekje uit te geven? Is het moeilijk om een uitgever voor je werk te vinden?
‘Ik weet niet of het eigenwijsheid of luiheid is. Ik wilde het project helemaal zelf afronden, dus ik heb ook geen uitgever gezocht. Dat doe ik met veel dingen. Misschien is dat een bepaalde onderzekerheid, want in het verleden heb ik wel uitgevers voor mijn kinderboeken benaderd, en die wezen het werk af. Op de een of andere manier heb ik besloten die stap nu over te slaan. Aan de andere kant moest het boek je er ook snel komen, ik wilde het afhebben voor de Stripdagen Haarlem. Via een uitgever duurt dat veel te lang. Nu kon ik het binnen een maand zelf doen.’
