Gisteren was ik in Oosterhout om de gezellige Eppo kerstborrel bij te wonen. Die was eind van de middag. Ervoor sprak ik met blogvriend Peter de Kock in café De Beurs over vergeten boeken.
Ons warmend bij de open haard vertelde ik Peter dat ik als tiener ooit Zen en de kunst van het motoronderhoud las, maar dat ik me vrijwel niets meer van de inhoud van het boek kan herinneren. Peter bekende dat hij ooit in het boek was begonnen, maar het niet boeiend genoeg vond om uit te lezen. Wel herkende hij het niet kunnen herinneren van boeken. ‘Ik heb een kast vol boeken, en ik weet niet meer wat daar allemaal in staat.’
Gek is dat eigenlijk, dat je helemaal in een boek of strip kunt opgaan maar dat je er jaren later weinig tot niets meer van kan herinneren. Titels weet ik meestal nog wel en soms ook nog wel de strekking, maar vaak ook niet. Of je herinnert je flarden maar je weet niet meer waarvan. Op een gegeven moment heb je zoveel gelezen, dat alle verhalen, scènes, momenten, gebeurtenissen en personages een grote brei in je hoofd vormen.
Is daar iets tegen te doen? Je kunt natuurlijk nauwgezet bijhouden wat je leest en noteren waar dat boek of die strip over gaat. Of kort noteren wat je ervan vond. Ik lees zoveel strips en comics dat een dergelijke opdracht potentieel veel tijd zou vergen. Ik probeer veel op mijn blog bij te houden. Wat ik meemaak, wat ik lees en zie. Maar alles bijhouden is ondoenlijk.
Hoe doe jij dat eigenlijk? Hou jij bij wat je leest en zo ja: hoe? Of vind je het geen probleem dat alles wat je leest, langzaam vervaagt?
Vrijdag 19 december was ik voor het eerst in mijn leven in Oosterhout. (En ja, de kerktoren ziet er inderdaad uit alsof ze halverwege het bouwen geen geld meer hadden om deze af te maken.) ’s Middags heb ik gezellig in Café de Beurs gezeten met blogvriend Peter de Kock. We spraken onder andere over het vergeten van boeken, een onderwerp wat ik erg interessant vind. Later was er nog een kerstborrel bij de Eppo-redactie waar ik gezellig heb bijgepraat met collega’s.
I read Bryan Lee O’Malley’s Seconds in one session. I couldn’t stop reading this wonderful, feel-good science fiction story by the Canadian cartoonist/musician who is famous for creating Scott Pilgrim.
The main character of the 300-plus graphic novel is Katie, a talented young chef who runs a successful restaurant called Seconds. She’s respected by her peers and in the process of opening a second restaurant that will be her own. Life looks good, but then it doesn’t anymore: her ex-boyfriend pops up, her fling with another chef goes bad, and then her best waitress Hazel gets badly burned during work. Katie needs to change things, but we can’t change the past, or can we?
When a mysterious girl appears in the middle of the night, it seems Katie gets a chance to change one of her mistakes and turn her life around for the better. She only has to write down what she did wrong, ingest a magic mushroom and go to sleep. And when she wakes up, she has indeed changed the past. But for Katie, life still doesn’t seem perfect, so she goes against the rules and changes the past a second time. And a third, and a fourth, etc. But she soon discovers that going against the rules has dire consequences.
With Seconds, O’Malley taps into a desire most of us have, since we’ve all made mistakes we’d like to change or erase from our past. Obviously Katie will abuse the gift she got to change more and more details about her life, going further back into the past to fix things until she understands the valuable life lesson that we all have to accept our mistakes, learn from them and live with them. Although the plot is somewhat predictable, I really enjoyed its execution. Especially when the fairytale-like elements turn dark and the story becomes rather nightmarish.
Just like his famous comic series about Scott Pilgrim, O’Malley draws most of his characters in a cartoony, manga-esque style. So be ready for girls with big hair, large eyes and expressive faces. Manga-style artwork is an acquired taste; I guess it’s either your thing or it isn’t.
Art-wise O’Malley had assistance from Jason Fischer, a cartoonist from LA. Unfortunately the credits list doesn’t state in what way Fischer assisted, whether he inked the drawings or was responsible for the decors, for instance. What I really liked about the art of this comic are some of the big panels in which the artists treat the reader to a wonderfully detailed drawing of the scenery, like these two:
Also, Nathan Fairbairn did a wonderful job coloring the book. I will definitely read Seconds a second time.
Iron: Or The War After is a graphic novel by Shane-Michael Vidaurri. It’s an espionage thriller with a poetic quality, taking place in an anthropomorphic world.
That’s right: the characters are animals like bears, frogs, rabbits and goats. All walking on two legs, of course. Their natures represent human kind with all its complexity and nuances.
When the rabbit Hardin, an intelligence spy from the Resistance, steals information from a military base of the Regime, his actions set off a chain of events that reverberates through the ranks of both sides, touching everyone from the highest ranking officials to his own son, who desperately wants to follow in his father’s footsteps. Who the hero or the villain is depends on which side you are on, really. A high-ranking officer like tiger Captain Calvin Engel could at the end of the story be considered a traitor to the establishment.
Iron: Or The War After is Vidaurri’s first book as an author and artist. He has worked as a colourist and cover artist for publishers like Dark Horse, Image and Archaia. He also wrote and illustrated the first issue of Jim Henson’s The Storyteller: Witches.
The poetry is in Vidaurri’s wonderful art. The New Jersey born artist makes aquarelles with a monochromatic colour scheme. To tell his story about war and betrayal, Vidaurri uses earthly and cold colours like blues and greys to capture the cold of winter, occasionally placing a big splash of bright red in the form of a red cardinal or blood spatter. The visuals make reading this graphic novel a real treat and the interesting page layouts add a stilled quality to the book. The story has a tight plot, yet the visuals leave a lot of room for the reader’s interpretation.
Op zoek naar een televisieserie die de moeite van het kijken waard is, heb ik van de week The Newsroom geprobeerd. De eerste twee afleveringen bevielen goed.
In The Newsroom zijn we getuige van de gebeurtenissen op de werkvloer bij het nieuws van het fictieve Atlantis Cable News (ACN) kanaal. De persoonlijke perikelen van de journalisten vormen de leidraad van de show, maar iedere aflevering staat een waar nieuwsfeit centraal. In de eerste aflevering was dat de olieramp in de Golf van Mexico in 2010.
Het verhaal draait om presentator Will McAvoy (een goed spelende Jeff Daniels) en zijn executive producer MacKenzie McHale (Emily Mortimer). Jarenlang werd McAvoy de Jay Leno van het nieuws genoemd omdat hij geen enkele politicus of gast het vuur aan de schenen legt. Hij is aardig en daarom komen ze graag in zijn programma praten. Als McHale zijn nieuwe producent wordt, moet het roer om. Ze gaan weer serieus, informatief en inhoudelijk nieuws brengen. Dus niet wat je op Fox News in Amerika te zien krijgt of wat je in De Telegraaf leest.
Ik moest bij die koerswijziging denken aan de eerste aflevering van de talkshow Pauw. Daarin was minister van defensie Jeanine Hennis-Plasschaert te gast. Het gesprek ging helemaal nergens over omdat Hennis-Plasschaert weigerde inhoudelijke uitspraken te doen. Gesprekken met politici in Nederland gaan vaak nergens over omdat ze dichtklappen zodra het gesprek buiten de paden van het geplande pr-praatje komt. Jeroen Pauw probeerde nog wel wat los te peuteren maar het leek er meer op dat hij dit als leuk spelletje zag dan dat hij werkelijk journalistiek aan het bedrijven was. Later heb ik nog een fragment van Pauw gekeken waar enkele BN’ers aan het praten waren over David Bowie. Dat gesprek was nagenoeg nog inhoudlozer.
Ik kan er niets aan doen maar bij de meeste talkshows als Pauw en DWDD lijkt het tegenwoordig nergens meer over te gaan. Veel talking heads, veel gebakken lucht en vooral veel BN’ers met een mening. Ondertussen word je er weinig wijzer van. Het echte journaal bekijk ik slechts sporadisch.
Wat dat betreft hoop ik dat McAvoy het er beter van af gaat brengen. In ieder geval begint de serie, bedacht en grotendeels geschreven door Aaron Sorkin (The West Wing), veelbelovend.
Waarom de rubriek Frames? De verhalen die we lezen en zien maken net zo goed deel uit van onze levensloop als de gebeurtenissen die we in reallife meemaken. In de rubriek Frames verzamel ik stills uit de films (en soms tv-series) die ik heb gezien om zo die herinneringen te kunnen bewaren en koesteren.
Met Suikerschedel heeft Charles Burns eindelijk zijn trilogie afgerond. De puzzelstukjes zijn compleet maar het plaatje blijft deels gehuld in mysterie. Het levert een boeiende leeservaring op.
Charles Burns. Zelfportret.
In de albums X, De Korf en Suikerschedel mengt Burns de beeldtaal van Hergés Kuifje met elementen van het werk van Willam Burroughs en met een flinke scheut David Lynch. Het resultaat is verbluffend en, vooral de finale, ontroerend.
Toen ik begin 2012 Burns interviewde voor de VPRO Gids en Kuifje ter sprake bracht, zei de tekenaar daar het volgende over: ‘Een groot deel van mijn kindertijd moest ik mezelf vermaken en dat deed ik door te tekenen en strips te lezen. Nog voordat ik kon lezen kreeg ik Kuifje-albums van mijn vader en werd verliefd op ze. Ze maakten grote indruk op mij. Uiteindelijk hebben het verhaal, de personages en wat ik wil vertellen niets te maken met de wereld van Kuifje of die van Hergé, maar de beeldtaal en misschien ook de sfeer die ik als kind tot me genomen heb, komen er nu op deze manier uit.’
In X (of X’ed Out als je de Engelse versie leest) maakten we kennis met Doug, een getormenteerde jongen wiens alter ego Nitnit (juist, Tintin omgedraaid) gevangen zit in een surrealistische, alternatieve realiteit, opgeroepen door de verdovende middelen die Doug slikt en de dramatische gebeurtenissen die vooraf gingen. Doug krijgt een relatie met Sarah, een kunststudente met een gewelddadig en stalkend ex-vriendje. De relatie tussen Sarah en Doug verloopt dramatisch en dan is er ook nog… Maar wacht, laat ik niet meer over de plot prijsgeven.
Met een beschrijving van wat er gebeurt en wie wat doet, doe je het werk van Burns eigenlijk te kort. De verhalen van Burns moet je ondergaan, je moet ze ervaren. Het zijn vaak gecompliceerde vertellingen vol symboliek, soms vertelt vanuit meerdere perspectieven. Ze kennen een ingewikkelde narratieve structuur met flashbacks en flashforwards.
Het werk van Burns fascineert omdat hij net als bovengenoemde Lynch nachtmerrieachtige taferelen toont in een realistische omgeving. De ‘echte’ wereld vervormd tot een surrealistische droom, weergegeven in een strakke, bijna klare lijn. En de personages in die nachtmerrie zijn gelaagd, intrigerend en feilbaar.
“I guess I struggle through those ideas of what those characters are and why they’re out there. I think all the characters are pretty fallible. And I think, in the trilogy, you’re focusing on Doug – that’s the primary focus. Then you’re definitely seeing that Sarah has got her shortcomings and she’s struggling with a lot of things. It’s less specific but you can see that she’s not a perfect person either,’ verklaarde Burns in een recent interview met Patrick Lohier van BoingBoing.net.
Sommige gebeurtenissen in het verhaal raakten een gevoelige snaar bij mij omdat ik dingen in mezelf herkende. Ik vermoed dat dit voor iedere lezer anders zal zijn, wat de strip alleen maar rijker maakt.
Fragment uit ‘X’
Niet alle elementen in het verhaal zullen bij eerste lezing duidelijk worden. Sterker nog: pas bij het lezen van Suikerschedel is grotendeels duidelijk waar het verhaal precies om draait. Burns maakt intrigerende, gelaagde verhalen die enige studie vergen, maar zeer de moeite van het lezen waard zijn.
Doe jezelf daarom een lol en schaf meteen alle drie de boeken aan om deze achter elkaar te kunnen lezen. Een bijzondere leeservaring staat je te wachten.
De tentoonstelling belicht aan de hand van de activiteiten van filmvertoner en -distributeur Jean Desmet het ontstaan van de bioscoop- en filmcultuur van Nederland. Desmet verzamelde en vertoonde in zijn filmtheaters zo’n 900 films en die collectie is bijna volledig bewaard gebleven. Daarom is de expositie, waarin zo’n 50 uiteenlopende producties te zien zijn, een boeiende staalkaart van welke films er in die tijd vertoont werden en hun artistieke waarde. Het betreft films uit allerlei landen. De films verrassen de hedendaagse toeschouwer door hun vindingrijkheid, hun onbevangen blik en het artistieke gebruik van filmische middelen.
Europäisches Sklavenleben, 1912 , affiche, DU, 125 x 94 cm Collectie EYE.
Experimenten
Jarenlang werd gedacht dat de eerste periode van de vroege stille film vooral een voorloper was van de narratieve Hollywoodfilm. Maar tegenwoordig beseffen de filmwetenschappers dat deze eerste periode niet aangeduid mag worden als primitief, maar dat het een tegendraadse en moderne vorm van cinema is. In Europa stond het vertellen van een verhaal niet per se voorop, maar ging het vooral om het tonen van dingen. Bijvoorbeeld een gebeurtenis of het tonen van exotische oorden. Daarnaast werden er ook verhalende films vertoond. Ook was men in die tijd nog aan het experimenteren met het nieuwe medium en de specifieke visuele en fotografische kwaliteiten van film aan het ontdekken.
Poppenhuis
Het is erg interessant om deze films te bekijken en te zien hoe de makers bepaalde concepten aan de kijker probeerden te communiceren. Hoe maakten de filmmakers bijvoorbeeld duidelijk hoe twee gebeurtenissen op verschillende plekken tegelijkertijd plaatsvonden? Nu zouden we gewoon tussen de twee gebeurtenissen heen en weer snijden in de montage, maar toen maakte men gebruik van bijvoorbeeld ingenieuze split-screens. De Italiaanse film Le Acque miracolose (De wonderbronnen, 1914) lost het op door een dwarsdoorsnede van een huis te laten zien alsof je in een poppenhuis kijkt.
Un Pension de famille modele, (Een Model pension), 1912, FR Collectie EYE
In de expositie is ook aandacht voor animatiepionier Émile Cohl waar twee films van te zien zijn. In La vengeance des esprits (Die Rache der Geister) uit 1911 worden geesten opgeroepen in een seance. Deze geesten zijn door Cohl getekend en vermengd met live-action beelden.
Om een indruk te geven van de rijkheid aan de films die toen gemaakt en vertoond werden, heb ik een long take opname gemaakt terwijl ik door de tentoonstelling loop:
Filmpionier
Jean Desmet (1875-1956) was in de jaren 1907-1916 een pionier van het Nederlandse bioscoopbedrijf. Hij begon films te vertonen op de kermis maar al snel opende hij ook bioscopen en ging hij zelf films distribueren. De collectie is bijna volledig bewaard gebleven en al sinds 1957 in bezit van het EYE Filminstituut (toen nog het Filmmuseum geheten). EYE zorgt voor de conservatie van de nitraatfilms en voor de hedendaagse distributie voor filmfestivals over de hele wereld. Ook de filmaffiches en verwante zaken zijn bewaard gebleven en maken onderdeel uit van de tentoonstelling.
Net als nu
Persoonlijk vind ik de vroege cinema erg fascinerend. Mensen keken toen nog op van filmbeelden uit het buitenland of een fictieverhaal. Men keek vol bewondering naar de relatief nieuwe techniek. De films zijn opvallend statisch, de camera bewoog nauwelijks omdat deze behoorlijk zwaar was, tenzij deze op een auto of trein werd gezet. De films waren vaak gekleurd en werden tijdens vertoning voorzien van live muziek. Vaak was er een explicateur aanwezig om het verhaal op levendige wijze aan het publiek toe te lichten. Soms was het juist de aanwezigheid van de explicateur die mensen naar de bioscoop deed afreizen.
Die vroege cinema lijkt eigenlijk veel op hoe we nu met video omgaan. Ook nu is het registreren en tonen heel belangrijk. Al registreren we nu met onze mobieltjes om deze vervolgens via Facebook, Twitter of blogs te verspreiden.
L’Automobile della morte, (De Doodenrit), 1912, IT Collectie EYE.
Het boek
Bij de tentoonstelling worden verschillende thematische lezingen gehouden en muzikale optredens georganiseerd. Ook hebben EYE en nai010 uitgevers een rijk geïllustreerd boek uitgebracht: Jean Desmets droomfabriek. De avontuurlijke jaren van de film (1907-1916). In dit boek staan allerlei interessante thematische essays van Peter Delpeut, Mark-Paul Meyer, en Desmet-kenner Ivo Blom. Het artikel van Sanne Baar plaatst de biografie van Desmet in zijn tijd en noemt belangrijke historische gebeurtenissen om het plaatje compleet te maken. In het boek zijn heel veel filmframes opgenomen. Er is een Nederlandse en Engelstalige editie.
Na het zien van de expositie biedt het boek een extra dimensie. Eigenlijk heb ik na het lezen zin om nog een keer te gaan kijken om dit keer te films nog eens goed in me op te nemen, want bij het eerste bezoek was de grote hoeveelheid filmbeelden wat overdonderend. Nu kan ik ze ook beter plaatsen.
Jean Desmets droomfabriek is nog te zien tot en met 12 april 2015.
Bijna vier jaar na de revolutie in Egypte, is het leven van alledag voor de Egyptenaren geen pretje. Het land is straatarm, er is veel werkloosheid. De bevolking heeft te maken met terroristische aanslagen en strenge wetten die de vrijheid van meningsuiting aan banden legt. Dus besloten fotograaf Hossam Atef en Atef Saad de bewonders van Caïro een hart onder de riem te steken, door overal in de stad Spider-Man te fotograferen.
Bron: Huffington PostBron: Huffington Post
Met Saad in het pak van de overbekende superheld wil Atef aantonen waar de inwoners van Caïro iedere dag mee moeten dealen. ‘The message of the project is that the people of Egypt are superheroes, We are doing the thing no one can handle — even Spider-Man.’, zei hij in The WorldPost.
Het nieuws over deze fotoserie is door verschillende media opgepikt. Het stond onder andere op de Huffingtonpost.com, Globalpost.com en het Parool.
Illustrator Chris Visser, die net als ik Spidey een warm hart toedraagt, stuurde me een afbeelding van het artikel in het Parool toe:
Spider-Man in alledaagse situaties fotograferen is op zich niet iets nieuws. Een tijdje geleden berichtte ik ook over ‘Go to Work Dressed as Spider-Man Day’. En er zijn ook fotoseries en schilderijen gemaakt van superhelden in alledaagse situaties. Toch vind ik het bijzonder om te zien welke impact Spider-Man heeft op de kinderen in Caïro, zoals duidelijk op deze foto te zien is:
Bron: Huffington Post
De foto toont dat de held Spider-Man een symbool is van hoop. En daarmee dragen de heren inderdaad een positieve boodschap uit.
De twee sympathieke heren trotseerden lage temperaturen en onverschillig publiek om hun prachtige, zelfgemaakte waar aan de man, vrouw of kind te brengen. Vooral dat laatste leek Baaij met zijn stripfiguurtje Bunbun goed te lukken zoals in deze Daily Webhead te zien is:
De dag ervoor kreeg Matt het nog aan de stok met een verzuurde bejaarde vrouw die naar zijn stalletje had gekeken en luidruchtig haar snotneus ophaalde, om vervolgens te zeggen: ’15 euro voor zo’n schilderijtje vind ik absurd duur.’ Ach ja, de glorie van het strips en kunst maken in Nederland.
Zaterdagmiddag zat ik met Linda en mijn moeder in Grand Café Winston in Hoorn. Hier laat ik haar wat recent gemaakte videobeelden zien. Daarna was het tijd voor de housewarmingparty bij Paul, een huis propvol kinderen zo bleek, want iedereen had zijn kroost meegenomen.
DirkJan is een van de populairste strips in Nederland. Op stripbeurzen willen fans dan ook graag een tekening van stripmaker Mark Retera bemachtigen, zoals laatst op Stripfestival Breda, waar Retera uren druk zat te signeren.
Ik vind het altijd leuk om tekenaars aan het werk te zien. Het is altijd de vraag wat ze als eerste op van een personage op papier zetten en hoe ze dan het figuurtje verder opbouwen. Normaliter versnel ik de beelden die ik draai van tekenende stripmakers wat, maar bij Retera is dat niet nodig, want binnen de kortste keren heeft hij zijn stripfiguurtje op papier staan.
Ons warmend bij de open haard vertelde ik Peter dat ik als tiener ooit Zen en de kunst van het motoronderhoud las, maar dat ik me vrijwel niets meer van de inhoud van het boek kan herinneren. Peter bekende dat hij ooit in het boek was begonnen, maar het niet boeiend genoeg vond om uit te lezen. Wel herkende hij het niet kunnen herinneren van boeken. ‘Ik heb een kast vol boeken, en ik weet niet meer wat daar allemaal in staat.’
