Het is soms erg balen dat New York niet naast de deur ligt. Op dit moment is er namelijk een retrospectief van filmmaker/kunstenaar Tim Burton te zien in the Museum of Modern Art (MoMa). Behalve schilder- en tekenwerk van deze bijzondere filmmaker, zijn er ook props te zien van zijn films. Zoals maskers van Batman Returns en het bij elkaar geraapte sm-pakje van Edward Scissorhands.
Gelukkig biedt internet in dit soort gevallen uitkomst. Behalve filmregisseur en animator/tekenaar is Burton producent en conceptueel artiest, fotograaf en schrijver van fictie. Een duizendpoot die van zijn eigen gothicachtige sprookjeswereld een niche heeft gemaakt binnen de wereld die Hollywood heet.Gelukkig biedt internet uitkomst. In dit geval was de redactie van MTV online zo vriendelijk om foto’s van de expositie online te zetten. Natuurlijk is dat niet hetzelfde als zelf met je neus tegen het glas gedrukt staan, of zelfs stiekem de oortjes van het Batman-masker aan te raken als de suppoost even niet kijkt, maar ik moet het er maar mee doen op dit moment. Toch, MoMa heeft twee video’s op hun site staan die een ieder die nieuwsgierig is naar Burtons werk een introductie geeft. In onderstaande video vertelt Burton dat hij door het zien van de expositie weer vernieuwde energie heeft gekregen; dat zijn inspiratie komt van het Duits expressionisme en de sciencefiction films van George Méliès. Opmerkelijke uitspraak is dat The Omega Man met Charlton Heston een van zijn favoriete films is! Ook vertelt hij waarom hij in zijn tijd bij Disney zwartwit gestreepte sokken droeg. Kennelijk zorgde dit design ervoor dat hij zich meer geaard en rustiger voelde. Het design komt trouwens vaak voor in de artdirection van zijn films. Vooral in Beetjejuice, een van zijn vroegere films, en de animatie The Nightmare before Christmas zien we de zwartwit-strepen veelvuldig terugkomen. De video bevat ook veel voorbeelden van Burtons tekenwerk.
De trailer van de expositie:
Nog meer zin in Burton? Een interviewer van MTV ondervroeg de kunstenaar kort. De video daarvan is hier te zien. Ook is van het retrospectief een aardig boek verschenen. De expositie loopt van 22 november tot 26 april, dus wie weet ben je rond die tijd nog in de Big Apple om fysiek de wereld van Burton binnen te wandelen.
Ditteke Mensink, die eerder een portret maakte van Vestdijk-biograaf Wim Hazeu, heeft met behulp van archiefmateriaal een film gemaakt over de eerste Zeppelintocht rond de wereld (1929). Aan boord van de Graf Zeppelin was journaliste Lady Grace die voor de Hearts-kranten de vlucht versloeg. Het verhaal wordt vanuit haar perspectief verteld.
Ik vind dat erg interessant: een filmmaker die uit archiefmateriaal een geheel nieuwe film construeert. Ze gebruikt daarbij archiefmateriaal om haar verhaal vorm te geven. De grote hoeveelheid filmmateriaal is als het ware een puzzeltje waar een verhaal in verborgen zit. Daarbij spreekt zo’n luchtschip als de zeppelin tot de verbeelding. Het doet me denken aan het geloof in industriële vooruitgang, aan spannende spionageverhalen met nazi’s, gangsters en nou ja… kennelijk heeft Mensink er ook romantische associaties bij. Wat is er ooit geworden van dit bijzondere vervoermiddel? Uit de wikipagina kan ik opmaken dat het ongeluk met de Hindenburg, die vol zat met waterstof en in de brand vloog, ervoor heeft gezorgd dat men een einde maakte aan de vluchten.
Arnoud Rijken en Michiel Snijders zijn de drijvende krachten achter productiehuis il Luster. Nu zijn de animatieproducenten aan hun eerste lange speelfilm toe.‘Animatiefilm is fenomenaal anders dan een live-action of vleesfilm zoals ik hem graag noem. Bij een speelfilm is er al een werkelijkheid, dus dan is het de vraag in hoeverre je deze gaat manipuleren. Bij animatie is er in beginsel helemaal niets. Alles moet worden bedacht. Dat brengt zoveel denkwerk met zich mee dat je vanzelf een heel nieuw universum creëert. Daarin heb je een eindeloze vrijheid, want in animatie kan alles. En dat maakt het zo interessant,’ vertelt een begeesterde Michiel Snijders, mededirecteur van il Luster Producties en animatieproducent. Sinds 1997 produceert dit, naar eigen zeggen, meest actieve productiehuis vrije kunstzinnige animaties, opdrachtfilms en tv-series. En met succes want menig animatie valt in de prijzen.
DierenSinterklaas.
Op dit moment is il Luster in de ontwikkelingsfase van DierenSinterklaas. Dit moet de eerste lange speelfilm sinds Als je begrijpt wat ik bedoel (1983) en Beertje Sebastiaan (1990) worden. Van de nieuwbakken animatie-intendant van het Filmfonds hebben de producenten subsidie gekregen om een moving storyboard, ook wel animatic genoemd, te maken. Op basis van het moving storyboard kan het project begroot en uitgedacht worden. ‘Er zijn ook andere producenten een lange speelfilm aan het ontwikkelen, maar tenzij iemand als Endemol op dit moment heel commercieel een film in China aan het maken is, zijn we de eerste als DierenSinterklaas in december 2011 uitkomt. Ik hou wel van dat wedstrijdgevoel.’
Wat doet een animatieproducent?
‘We zijn niet de studio die daadwerkelijk de animatie uitvoert. De regisseur komt met het goede idee en wij als producenten bedenken dan een concrete creatieve invulling. Wij maken de vertaalslag om van een leuk idee een realiseerbaar project te maken. Soms zoeken we de financiën erbij. In het geval van een tv-serie onderzoeken we of een omroep partner wil zijn of dat we het project met een buitenlands productiehuis kunnen coproduceren. Er komt een hoop bij een animatieproductie kijken: je moet een team samenstellen, keuzes maken over de soundtrack en de distributie regelen. Met een korte film doen we die zelf, maar bij lange films heb je daar een distributeur voor. We doen het altijd samen met de creatief, het is teamwerk.’Wat is kenmerkend aan een il Luster productie?
‘Onze projecten hebben altijd een hoge production value. Of je de film nu mooi, leuk, stom of fantastisch vindt, hij is altijd technisch in orde. Daarbij communiceert iedere film een verhaal, ook abstracte animaties zoals Barcode of Display doen hun best om begrepen te worden. Voordat we aan een abstracte animatie beginnen moet de maker altijd kunnen beargumenteren waarom de film hier begint, waarom hij daar eindigt en waarom dit het midden is.’
Barcode.
Hoekje op zolder Arnoud Rijken en Michel Snijders ontmoetten elkaar tijdens de studie Theater, film en televisiewetenschap aan de Universiteit Utrecht waar ze beide het dramaturgisch profiel volgden en filmproducties maakten. Rijken begon met il Luster toen filmmaker en animatieproducent Nico Crama, waar hij stage bij had gelopen, hem vroeg om de fakkel van de korte animatieproductie over te nemen. Snijders voegde zich al snel bij Rijken. Crama introduceerde de jonge honden bij het Filmfonds en leerde hen het vak. ‘Toen was de productie van animatie in Nederland redelijk amateuristisch: de vrouw van de animator produceerde de film bijvoorbeeld. Alles ging heel individueel. Crama was een van de weinige producenten die meerdere animators produceerde.’Animators die vers van de kunstacademie afkwamen hadden geen flauw idee met wie ze hun animatiefilm moesten gaan produceren. Rijken en Snijders zagen de mogelijkheid om het braakliggende landschap te ontginnen: ‘We hadden de ambitie om binnen vijf jaar de grootste producent van korte animatiefilms te worden. Dat hadden we eigenlijk al heel snel bereikt omdat er geen concurrentie was.’
Toch bleek de praktijk een harde leerschool. ‘We hebben het vak echt over de ruggen van onze eerste paar films geleerd,’ bekent Snijders. ‘Overigens hebben we ook projectmanagementtrainingen gevolgd en animatie masterclasses gedaan. Er was immers geen opleiding tot animatieproducent.’Het eerste kantoor van il Luster was gehuisvest in een hoekje op de zolder van filmtheater ’t Hoogt in Utrecht. Eens per twee jaar deelden ze de zolder drie maanden met de staf van het HAFF die daar al sinds het begin van het festival zijn hoofdkwartier heeft. ‘Zo hebben we het festival van dichtbij leren kennen. Arnoud en ik hebben vaak hand en spandiensten aan hen verleend. Wij keken in de lunchpauze ook naar alle inzendingen en zagen zo ontzettend veel animatiefilms. Overigens betekende die nabijheid niet dat onze films meteen ook op het festival draaiden. Het heeft 12 jaar geduurd voordat ik in de jury zat en Arnoud gast is in het programma Heartstrings.’
Hoe belangrijk is een vertoning op een animatiefestival voor jullie?
‘Door digitale media is het heel makkelijk geworden om te publiceren, maar dat garandeert nog geen publiek. Mensen moeten je films wel online kunnen vinden. Een festival als het HAFF selecteert voor je het beste wat animatie te bieden heeft. Daarbij is er door de massamedia de trend ontstaan dat mensen weer samen met gelijkgestemden een ervaring willen delen. Festivals zijn op dit moment dus een van de beste manieren om een geïnteresseerd publiek te vinden voor je korte animatiefilm.’
Je was dit jaar jurylid van de competitie studentenfilms. Welke criteria hanteer je?
‘Ik kijk naar elke film naar wat hij wil en ik probeer me te verplaatsen in de maker. Een professional moet gewoon een goede film maken, maar bij studentenfilms neem ik in de beoordeling mee dat het een eerste poging is. Ik wil graag dapperheid belonen, dat de maker die iets durft of probeert. Daarbij vind ik het belangrijk dat de filmmaker iets te melden heeft.’
Wat zijn in grote lijnen de huidige ontwikkelingen of trends in de wereld van de animatie?
‘Animatie wordt nu betaalbaar voor Europese makers, of anders gezegd: makers buiten Hollywood die iets anders maken dan de publieksvriendelijke film zoals Disney of Pixar die al jaren produceren. Er ontstaat een soort van arthouse-genre. Denk maar aan films als Waltz with Bashir (Ari Folman, 2008) en Persepolis (Vincent Paronnaud en Marjane Satrapi, 2007).
En in Nederland?
‘Professionals uit andere filmhoeken gaan zich ook met animatie bezighouden. Submarine bijvoorbeeld, een mediabedrijf dat documentaires, speelfilms, games en dus ook animaties maakt. Ik juich dat toe omdat het goed voor de sector is, tegelijkertijd ben ik heel voorzichtig omdat ik weet dat animatie produceren een heel moeilijk vak is.’
Dit artikel is gepubliceerd in VPRO Gids#44.Lees ook:
Met al het geneuzel over blogprijzen zou je haast vergeten dat er ook nog een leuk animatiefestival was vorige week waar een paar interessante animaties in de competities eruit sprongen.Bovenstaande animatie heet Jesus 2000 en is de winnaar van de competitie Webanimatie HAFFTube.Uit de shortlist van vijftig films is Jesus 2000 van Rémi Bastie, Jean-Baptiste Cumont, Clément Desnos, Jonathan Djob Nkondo, Nicolas Pegon door de jury gekozen tot winnaar van de internationale competitie voor webanimatie. De filmmakers zijn als speciale gast uitgenodigd voor het Holland Animation Film Festival. De jury bestond uit filmmakers met een film in de competitie voor onafhankelijke animatie. De jury was aangenaam verrast door het aantrekkelijke en hoge niveau van de films in de shortlist. Jesus 2000 komt uit het productienest van Wizzdesign.De animatiefilm Zachte Planten is winnaar Studentencompetitie Nederland en België. De film werd gemaakt door Emma De Swaef van Hogeschool Sint-Lukas Brussels. De winnaar van de studentencompetitie krijgt een stipendium van €13.500, ter beschikking gesteld door het Filmfonds. De jury laat het volgende weten:
The winner of this year’s competition for student films from the Netherlands and Belgium, goes to a film that has created a completely new universe in a way that only animation can. It did not only make the audience laugh during the screening it also made the jury feel really good. It is almost a therapeutic film that proves that sweet is not always childish.
The film’s strong authentic design and especially its pure quality of imagination makes the jury want to see more work from this filmmaker and hopes the director will make good use of the award, so she will grow even more as an independent filmmaker, animation designer and animation scriptwriter. For showing us that within every fat lazy Belgian desk-clerk there is a sweet soft and Buddhist world, we award first prize and an amount of 13,500 Euros to: Zachte Planten (Soft Plants) by Emma De Swaef (Hogeschool Sint-Lukas Brussels).
Zie voor meer prijswinnaars de site van het HAFF.En zie hier een artikel over het programma van het HAFF dit jaar.
Op Zaterdag 7 november vindt in de Janskerk de Kunststripbeurs plaats georganiseerd door stripintendant Gert Jan Pos van het Fonds BKVB en Albo Helm in samenwerking met het HAFF. Striptekenaars, animatoren, illustratoren en beeldend kunstenaars zullen daar zelf, dus zonder hun uitgevers of vertegenwoordigers, hun originelen, zeefdrukken, boeken en merchandise aan de man brengen.Hans van de Meulengraaf (cKoe), Han Hoogerbrugge, Joost Swarte en Theo van de Boogaard zijn enkele namen van een lange lijst creatieven die reeds hebben toegezegd. Zie voor een meer volledige lijst het blog van de kunststripbeurs. Die middag zal ook de animatie-intendant van het Filmfonds een presentatie houden waarin hij zijn beleid nader toelicht. Willem Thijssen is vanaf 1 september aangesteld om de animatiesector te stimuleren. Hij richt zich op de lange speelfilm, een genre waar ons land geen traditie in heeft. ‘Nederland was tot voorkort een land waar alleen korte animatiefilms werden gemaakt, maar daar bouw je geen industrie mee op. Het zou mooi zijn als we over twee jaar ieder jaar een animatiefeature kunnen uitbrengen’, zegt Thijssen.De intendant wil zijn budget vooral aan ontwikkelingssubsidies voor interessante projecten besteden. Daarmee kunnen producenten een concreet voorstel en een moving storyboard, een ruwe animatieversie, produceren. Daarnaast wil de intendant onder meer internationale coproducties stimuleren. Thijssen is voor twee jaar aangesteld. ‘Als er aan het einde van mijn termijn een lange animatiefilm in de bioscoop draait, dan zou dat al heel mooi zijn.’ Dit artikel stond in VPRO Gids #44.Lees ook:HAFF 2009
4 t/m 8 november staat Utrecht weer in het teken van de animatiefilm, want dan vindt voor de dertiende maal het Holland Animation Film Festival (HAFF) plaats. Dat betekent aandacht voor animatie in al haar verschijningsvormen, van lange speelfilms tot korte non-narratieve films. En speciale evenementen zoals een vj-optreden van Motomichi Nakamura en een kunststripbeurs.
Het HAFF wil het beste van het beste vertonen op animatiegebied. Het festival kent dan ook zes competities: van de internationale competitie voor shorts tot en met MovieSquad HAFF Junior, waar een kinderjury de scepter zwaait. Vanaf nu zal het HAFF, dat sinds 1985 om de twee jaar geprogrammeerd stond, jaarlijks plaatsvinden. De organisatie heeft hiervoor gekozen om op die manier beter op trends in te kunnen spelen. ‘Op het vlak van animatie gebeurt er heel veel,’ vertelt Gerben Schermer, directeur en samen met Erik van Drunen verantwoordelijk voor de programmering van het festival. ‘Om dat bij te kunnen houden en te presenteren moet je jaarlijks een editie hebben. Nu kunnen we een nieuwe film als Panique au village (Stéphane Aubier en Vincent Patar, 2009) meteen vertonen in plaats van dat we een jaar moeten wachten.’ Met ruim 1.300 inzendingen komen er in ieder geval genoeg films uit om jaarlijks een uiteenlopende selectie te maken.
Publiekstrekkers
Naast een divers aanbod van korte animaties, reikend van kleine experimentele producties tot en met opdrachtfilms, toont het festival ook grote publieksfilms als Up! (Pete Docter en Bob Peterson, 2009) van de bekende animatiestudio Pixar en 9 (Shane Acker, 2009), geproduceerd door Tim Burton en Timur Bekmambetov. Een fijnzinnige film in het speelfilmaanbod die een speciale vermelding verdient is de Tsjechische film One night in the city van Jan Balej. Een stop-motion animatie waarin in drie verhalen vol verbeeldingskracht nachtelijke taferelen in de stad worden belicht: de rare hobby’s van de bewoners van een appartementengebouw, de vriendschap tussen een boom en een vis en het laatste segment waarin de wensdromen van twee dronkaards worden gekoppeld aan de lotgevallen van een mislukte straatmuzikant.
4K
Dit jaar ontbeert het festival een speciale gast waar de spotlight op gericht wordt. Voorgaande edities waren onder meer animator Peter Lord (medeoprichter van de Aardman Animations en co-creator van Wallace & Gromit) en Stephen Hillenburg (SpongeBob) speciale gast. Matt Groening, bedenker van de animatieserie The Simpsons, stond dit keer op het wenslijstje, maar het lukte de organisatie van het festival uiteindelijk niet om zijn bezoek rond te krijgen. ‘Hopelijk kunnen we hem de volgende keer wel verwelkomen,’ zegt Schermer. Wel bijzonder is de aanwezigheid van de Japanse kunstenaar/animator Motomichi Nakamura die de leader maakte voor het festival. Hij zal zaterdagavond 7 november een vj-show geven als onderdeel van het evenement en vertoningen van het Berlijnse Pictoplasma-project dat zich richt op hedendaags character-design.In themaprogramma’s wordt de focus op een bepaalde ontwikkeling in de animatiebranche gelegd of een stroming uitgelicht. Zo besteedt het HAFF traditiegetrouw aandacht aan Japanse animatie en nieuwe ontwikkelingen in de sector. Het festival opent bijvoorbeeld met de wereldpremière van de short Red-End and the Seemingly Symbiotic Society van filmmaker Robin Noorda en de fotografe en beeldend kunstenares Bethany de Forest. Deze stop-motion film is volledig digitaal geproduceerd in het nieuwe 4K format: een nieuwe digitale standaard met een zeer hoge resolutie. De productie ervan in live-action is nogal kostbaar, maar in de animatiesector relatief eenvoudig. De filmmakers geven vrijdag 6 november een seminar What the 4K! waarin dieper wordt ingegaan op deze techniek.
Slapstick In het programma ‘Accidents & Disasters’ staan cartooneske missers, fatale wendingen en slapstick centraal. Het kan geen toeval zijn dat er tijdens de dertiende editie van het animatiefestival een programma is samengesteld rondom het thema ongelukken. Toch is volgens Schermer nummer dertien maar bijzaak voor het samenstellen van het programma: ‘De meeste jonge animators hebben de neiging om sociaalgeëngageerde films te maken. Er worden nog relatief weinig grappige films gemaakt, daarom wilde we de focus leggen op toegankelijke films waar om gelachen kan worden.’ In ‘Accidents & disasters’ zijn onder andere twee films van grootmeester Tex Avery opgenomen en 3 Misses van de Nederlander Paul Driessen, waarin drie luchtige verhalen door elkaar verweven zijn: een flatbewoner, een ridder en een cowboy zijn door hun onkunde niet in staat om respectievelijk drie dames in nood, waaronder Sneuwwitje, te redden.
Om te laten zien wat de bovengenoemde nieuwe garde animators zoal maakt zijn er de competities studentenfilms uit Nederland en België en de vrije korte film. Door digitale technieken is het maken van animaties voor een groot publiek toegankelijk geworden. Dat is een trend die een paar jaar geleden werd ingezet en die een stroom aan producties heeft voortgebracht. Met HAFF Tube kunnen animators zelf hun films van maximaal vijf minuten uploaden en zichtbaar maken. Uiteindelijk kiest een jury, bestaande uit de filmmakers die met hun film zijn geselecteerd voor de competitie voor shorts, uit de shortlist van 50 films één winnaar die als gast van het festival wordt uitgenodigd. Wie zijn werk liever op een groot scherm geprojecteerd ziet, kan zijn werk aanmelden voor het programmaonderdeel Digitale Art Directie.
Naughty
Animatie is een medium waarin de grens van de mogelijkheden vooral ligt bij de creativiteit van de makers. Zoals iedere kunstvorm heeft het medium ook met fatsoensgrenzen te maken en die worden soms overschreden. Medewerkers van Stash dvd magazine – gespecialiseerd in animatie, visual effects en motion graphics – stelde het programma ‘Naughty, Naughty, Naughty’ samen en bundelde 23 commercials, opdrachtfilms, videoclips en korte films waarin de seks, geweld en grove taal de grenzen van het toelaatbare in de media worden verlegd. Zo is in de Durex-reclame Get it on te zien hoe drie ballonhondjes gemaakt van condooms in verschillende standjes met elkaar copuleren. In een spot voor de kinderslotfunctie van een erotisch tv-kanaal, vloeien in een schetsboek inktvlekken langzaam over van afbeeldingen van geslachtsdelen naar beeltenissen die meer geschikt zijn voor kinderogen, zoals beertjes en vogels.
Even een pretvertorial tussendoor, omdat ik zoals u weet gek ben op horrorfilms en Halloween in het bijzonder. Dit jaar organiseert Mr. Horror Jan Doense op 31 oktober namelijk een ‘Horrornacht met Halloween in Tuschinski theater in Amsterdam.De Halloween Horror Show is een marathon van vier nieuwe horrorfilms die tijdens dit evenement hun Nederlandse première beleven. Op vrijdag 30 oktober is het programma ook te zien in Trianon, Leiden tijdens het Leids Film Festival. Initiatiefnemer van de Halloween Horror Show is Jan Doense, voormalig directeur van het Imagine/Amsterdam Fantastic Film Festival. Doense, alias Mr. Horror, zag in het in Nederland steeds populairder wordende Halloween een goede aanleiding om de oude traditie nieuw leven in te blazen. ‘In Amerika doen horrorfilms het rond deze tijd van het jaar heel goed’, legt de organisator uit. ‘Die trend is ook in Nederland steeds duidelijker waarneembaar.’ Het is de bedoeling dat de Halloween Horror Show een jaarlijkse traditie wordt.Op het programma van de Halloween Horror Show staan vier Nederlandse premières: Trick ‘r treat, Orphan, Triangle en The Tripper. De eerste en de laatste zijn tijdens de Halloween Horror Show eenmalig in de bioscoop te zien, de andere twee krijgen later nog een reguliere release. Verder zullen enkele korte horrorfilms worden vertoond – waaronder het Nederlandse Zombeer van Barend de Voogd en Rob van der Velden, waar ik in dit stuk al uitgebreid over schreef, het Spaanse Mamá en het Amerikaanse Treevenge. Bezoekers worden aangespoord om verkleed naar Tuschinski te komen.Vrijdag 30.10 – 23.00u: Leids Film Festival. Trianon Theater, Leiden Zaterdag 31.10 – 24.00u: Pathé Tuschinski 1, AmsterdamLees ook:
Dinsdagavond 13 oktober kwam voor mij het hoogtepunt van de reis naar Londen, toen waren we maar liefst vier (!) uur lang getuige van een optreden van de Amerikaanse filmmaker Kevin Smith.
Hij sprak in een zaal in de O2 naar mijn smaak net iets te vaak over het lossen van zijn feces (de man is duidelijk geobsedeerd, wat ook al blijkt uit zijn dagboek My Boring Ass Life), al waren de verhalen over hoe hij eens door de wc is gezakt en die keer dat hij stoned zijn behoefte deed, ook wel weer vermakelijk. Uit de mond van Smith klinkt bijna alles grappig. Kortom, het was een ouderwetse Q&A zoals alleen Smith die kan houden. Smith weet op basis van vragen die door het publiek gesteld worden een zeer humoristisch en doorlopend verhaal te vertellen. Mijn inziens gebruikt hij de vragen slechts om een aantal van tevoren bedachte anekdotes te oreren, maar dat geeft niets, want de regisseur kan met gemak concurreren met menig standupper. Conclusie van Smiths verhaal was dat hij met zijn laatste film Zack & Miri Make a Porno inzag een nieuwe weg in te moeten slaan. Achteraf gezien had hij deze film gemaakt om de criticasters die vinden dat hij met de komst van Judd Apatow (die recent Funny People maakte) overbodig geworden was, het zwijgen op te leggen.
Volgens deze criticasters maakt Apatow bromance-films zoals Smith, maar dan beter. Uiteraard ben ik het daar als Smith-liefhebber niet mee eens, desondanks vind ik ook dat Zack &Miri niet zijn beste filmwerk was. (Ik heb me hier al eerder uitgebreid over beklaagd.) Smith wilde met Zack & Miri laten zien dat hij het nog kon, maar besefte na het draaien van de film dat hij als maker al een tijdje een andere weg is ingeslagen. Met Zack & Miri probeert Kevin Smith als het ware zichzelf na te doen. Dat kan nooit de juiste motivatie zijn voor een meesterwerk.
Ik ben dan ook erg benieuwd naar zijn nieuwste film A Couple of Dicks, met Bruce Willis in de hoofdrol, die binnenkort uitkomt. Smith regisseerde hiervoor het scenario van Mark Cullen en Robb Cullen. Het is voor het eerst dat hij een filmscenario van iemand anders verfilmd. Smith had nog een paar aardige sappige anekdotes over zijn samenwerking met Willis, een acteur die al 25 jaar in het vak zit en zich eigenlijk niet laat regisseren. Ook niet door een acteur met wie hij samen in Die Hard 4 heeft gezeten. Het volgende project wordt waarschijnlijk een film over ijshockey.
Een Clerks-cloon drinkt aan de bar voor de show.
Zoals verwacht was Smiths Q&A een ware samenscholing van nerds. Bijzonder moment was de jongen die zijn vriendin te huwelijk vroeg. (Ze zei nog ‘ja’ ook, nerd-romantiek op zijn prachtigst!). Verder liepen er wat Jay-clonen rond en kampten opvallend veel van de vrouwelijke bezoekers met overgewicht. Net als Smith, die ook geregeld verwijst naar zijn corpulente omvang en wat dit voor zijn seksleven betekent.
Al met al was het een avondje genieten. Ik vond het in ieder geval bijzonder om een Q&A van Kevin Smith (waarvan in de afgelopen jaren enkele zeer vermakelijke dvd’s zijn verschenen) eens echt mee te maken.Hier enkele fragmenten die ik wist op te snorren op YouTube. Ik geef toe, geen van allen geven de sfeer van de avond goed weer en de laatste is wellicht het vreemdste filmpje dat ik ooit heb geplaatst op deze site, maar soms moet je het doen met het weinige beschikbare materiaal. (Het was uiteraard verboden om tijdens de show te video’en. Negeer de stills aan het begin, na een minuutje hoor je de Man praten. Aan het einde van het fragment vertelt Smith iets over zijn samenwerking met Bruce Willis. Smith weet op de set niet welke filmlens bij welke beelduitsnede hoort, iets wat Willis verbaast.
http://youtu.be/86QheNlz8Co
Kevin Smith ontmoet een transseksueel die midden in de ombouw zit. Het verhaal begint pas echt na 4 minuten, maar al met al vertelt het een aandoenlijk verhaal van een fan die helemaal uit zijn/haar dak gaat als hij/zij Kevin Smith backstage ontmoet.
Lees ook het eerste deel van het avontuur in Londen en de volgende posts over Kevin Smith, (of vooral niet als je geen fan bent van deze filmmaker, want dan zit je gewoon je tijd verdoen):
Verwaterde BondLargo Winch is het hoofdpersonage uit de gelijknamige succesvolle stripreeks van Philippe Francq en Jean van Hamme. Inmiddels zijn er zestien albums en een tv-serie over de rebelse miljardair die liever op avontuur gaat met zijn vriend Simon dan dat hij vergaderingen bijwoont van Groep W, de multinational waar hij hoofd van is.De stripalbums kennen een filmische vertelvorm en bieden de vaart en plezier van een goede actiefilm. Prima bronmateriaal voor een verfilming zou je denken. Helaas is Largo Winch, le film, net zo meeslepend als het kijken naar opdrogende verf. De vele actiesequenties, de exotische locaties, Largo’s nonchalante houding ten opzichte van gevaar en de schurk met het obligate Oost-Europees accent én gehavend gelaat maken pijnlijk duidelijk dat de producenten een Franse James Bond voor ogen hadden, maar deze ambitie niet waar kunnen maken. Ongetwijfeld lieten de stripmakers zich ook door de Bondfilms inspireren, maar hun creatie komt toch beter tot zijn recht op een strippagina dan als filmheld.Onverschillig Tussen de actiescènes door wordt er veel overlegd over de toekomst van Groep W. Largo is de geadopteerde erfgenaam van miljardair Nerio Winch, die een meerderheid van de aandelen bezit en op verdachte wijze overlijdt. Snoodaards binnen de Groep zijn niet bereid dit economisch imperium te laten leiden door een onbekende jongen met street smarts. Acteur Tomer Sisley zet een sympathieke Largo neer, maar de verder bordkartonnen cast en de bedrijfseconomische prietpraat – waarvan nooit de ernst duidelijk wordt gemaakt – smoren alle empathie in de kiem, waardoor de clichématige achtervolgingen en het machtspelletje achter de schermen onberoerd laten. Largo Winch, Frankrijk 2008. Regie: Jérôme Salle. Met: Tomer Sisley, Kirstin Scott Thomas en Miki Manojlovic Deze recensie stond ook in Zone 5300 #87.
De Q&A met John Waters in de Melkweg waar ik laatst bij was, deed me denken aan een kort niet-roken-spotje dat vroeger werd gedraaid voor filmvoorstellingen in mijn favoriete theater in Berkeley op University Ave.In dit spotje kondigt de toen nog jonge filmmaker aan dat er vooral niet gerookt mag worden in het filmtheater terwijl hij zelf lustig een sigaret wegpaft. Typische John Waters humor en in ieder geval een stuk leuker dan de zeurspotjes die je in Nederland doorgaans ziet.
Ik heb er trouwens veel films gezien, in dat oude theater. Een aantal filmklassiekers die mijn jonge filmhart sneller deden kloppen. Er is immers geen betere filmeducatie te bedenken dan het Witte Schoolbord, zoals K. Schippers het witte doek ooit noemde. Ik zag er veel Hitchcock en de Bond-films met Sean Connery voor het eerst op een groot scherm. Ik zat zelfs een hele marathon van Prince-films uit. Die middag onmoette ik Apollonia Kotero (uit de film Purple Rain) tijdens een signeersessie. Zij was daar aanwezig om haar carrière een nieuwe impuls te geven en hoopte dat de vele aanwezige Prince-fans ook haar aankomende album zouden aanschaffen. Ik was daar omdat ik indertijd mezelf als Prince-fan beschouwde. (Een predikaat waar ik mij tegenwoordig verre van houd.)Het filmtheater stond vlak bij de universiteit van Berkeley. Misschien dat er daarom iedere vrijdag laat de film The Rocky Horror Pictureshow draaide, want dat is zo’n typische happening die vooral melige studenten kan bekoren. Een film van John Waters heb ik er overigens nooit gezien, al was het rookspotje wel de eerste keer dat ik van de filmmaker hoorde. Jammer dat overheidsspotjes in Nederland (van het voedingcentrum tot en met die draken van de belastingdienst) nooit eens echt leuk of goed kunnen zijn. Het zijn altijd van die flauwe dingen die volgens mij weinig tot geen effect scoren. Misschien moeten ze daar eens een goede filmmaker op zetten.
Tom (Joseph Gordon-Levitt) is het heilige geloof in het bestaan van de Ware nooit ontgroeid, Summer (Zooey Deschanel) vindt dat allemaal maar onzin en zit helemaal niet te wachten op een relatie. Toch krijgen ze ‘iets’ met elkaar en terwijl Tom hier een serieuze relatie in ziet, is Summer zich vooral aan het vermaken. Dat kan natuurlijk nooit goed aflopen, toch?Toegegeven, bovenstaande samenvatting riekt naar een doorsnee romantische comedy, maar 500 Days of Summer stijgt mijlenhoog boven dit ingeslapen genre uit. Wat een heerlijke, verfrissende film over de liefde heeft regisseur Marc Webb gemaakt. 500 Days of Summer snijdt een interessant aspect van liefdesrelaties aan: hoe herinneren we ons het verloop van de zojuist gestrande romance? Welk beeld koesteren we van onze ex-geliefde? Het zijn vragen waar de regisseur zichzelf in herkende. Webb schrijft er in de persmap bij de film het volgende over:
‘At the time, I believed that love was a magic pill that would connect my soul to the universe and provide unending, effortless bliss. […] Some people end up with their Summer. I did not. We broke up and I entered into this weird limbo – I couldn’t shake that feeling that something had gone horribly, painfully wrong with the universe.’
Webb snijdt hier een ervaring aan die in het standaardstudiepakket van volwassenwording hoort te zitten. Door de unieke en originele verbeeldingskracht die de filmmakers tentoonstellen wordt deze universele ervaring in 500 Days of Summer op een particuliere en zeer humoristische wijze verhaald. De film bewijst weer eens dat het recept tegen een gebroken hart uit een flinke dosis (zelf)spot bestaat.Arsenaal Webb, die eerder videoclips en korte films regisseerde, zet in dienst van het verhaal een breed arsenaal aan filmtechnieken in. Zo gebruikt hij splitscreen op het moment dat het paar net uit elkaar is. Zo kan het publiek getuige zijn van hun levens na de breuk. Iedereen vraagt zich in de eerste solodagen immers af wat zijn ex-geliefde aan het doen is (en met wie!). Gelukkig wordt de film nergens zwaar op de hand: wanneer Tom en Summer voor het eerst het bed hebben gedeeld is hij in de zevende hemel. De euforie die hij ervaart wordt in een treffende sequentie in beeld gebracht. Onderweg naar zijn werk begroet Tom mensen uitbundig en wordt door iedereen opeens teruggegroet, alsof de wereld niet meer stuk kan. Webb gooit er nog een schepje bovenop door alle mensen op straat met Tom mee te laten dansen en om de grap compleet te maken fluit een geanimeerde vogel vrolijk en deuntje mee. Roze flashback Scenaristen Scott Neustadter en Michael H. Weber schreven op basis van eigen ervaringen een origineel verhaal dat niet-chronologisch in elkaar steekt. ‘I don’t want to get over her, I want to get her back!’, roept Tom tegen zijn vrienden en wereldwijze zusje nadat hij door Summer aan de kant is gezet. Tom probeert zich te herinneren waar het precies misging in zijn relatie, derhalve vloeit de film van de ene herinneringen over in de andere, altijd weer terugkomend in het heden: de duistere dagen vol zelfmedelijden waarin Tom verkeert.Zoals vaak het geval is met mensen met een gebroken hart stelt Tom zich het verleden in beginsel rooskleuriger voor dan dat het was. Als we in de film voor een tweede maal bepaalde gebeurtenissen te zien krijgen blijkt dat alles lang niet zo gezellig te zijn geweest dan een eerste blik deed vermoeden. De tweede terugblik gaat soms langer door, zodat we getuige zijn van hoe de stemming verzuurt. Hierdoor verliest de roze bril van Tom langzaam zijn kleur. 500 Days of Summer past naadloos in mijn rijtje favoriete Topfilms over de Liefde, waar High Fidelity (Stephen Frears, 2000), Almost Famous (Cameron Crowe, 2000) en Chasing Amy (Kevin Smith, 1997) ook in staan.
Vanaf 24 september in de bioscoop. 500 Days of Summer, USA 2009. Regie: Marc Webb. Met: Joseph Gordon-Levitt, Zooey Deschanel en Geoffrey Arend. Deze tekst staat ook op het filmblog van Zone 5300.
Het is soms erg balen dat New York niet naast de deur ligt. Op dit moment is er namelijk een retrospectief van filmmaker/kunstenaar Tim Burton te zien in the Museum of Modern Art (MoMa). Behalve schilder- en tekenwerk van deze bijzondere filmmaker, zijn er ook props te zien van zijn films. Zoals maskers van Batman Returns en het bij elkaar geraapte sm-pakje van Edward Scissorhands.
Gelukkig biedt internet uitkomst. In dit geval was de redactie van MTV online zo vriendelijk om foto’s van de expositie online te zetten. Natuurlijk is dat niet hetzelfde als zelf met je neus tegen het glas gedrukt staan, of zelfs stiekem de oortjes van het Batman-masker aan te raken als de suppoost even niet kijkt, maar ik moet het er maar mee doen op dit moment. 
Toch, MoMa heeft twee video’s op hun site staan die een ieder die nieuwsgierig is naar Burtons werk een introductie geeft. In onderstaande video vertelt Burton dat hij door het zien van de expositie weer vernieuwde energie heeft gekregen; dat zijn inspiratie komt van het Duits expressionisme en de sciencefiction films van George Méliès. Opmerkelijke uitspraak is dat The Omega Man met Charlton Heston een van zijn favoriete films is! Ook vertelt hij waarom hij in zijn tijd bij Disney zwartwit gestreepte sokken droeg. Kennelijk zorgde dit design ervoor dat hij zich meer geaard en rustiger voelde. Het design komt trouwens vaak voor in de artdirection van zijn films. Vooral in Beetjejuice, een van zijn vroegere films, en de animatie The Nightmare before Christmas zien we de zwartwit-strepen veelvuldig terugkomen. De video bevat ook veel voorbeelden van Burtons tekenwerk.
