Bekijk hier de uitzending van Stef Vanpoucke met Jacarrino et moi:
Tag: Klik Animatiefestival
Categories
Klik 2016: Klikmas Spirit
Door griep miste ik dit jaar de openingsavond van het KLIK! Animatiefestival. Dat is jammer want dan zit je er meestal meteen goed in. Nu bezocht ik het festival alleen vrijdag en zaterdag.
Met andere woorden: ik heb meer niet gezien dan wel, maar twee dagen animatie is natuurlijk ook leuk en beter dan geen dagen animatie. Vooral mijn eerste dag ervoer ik als surreëel, alsof ik alles van een afstandje bekeek zonder er echt te zijn. Dat mocht verder de pret niet drukken want een lezing als die van Piet Kroon was meer dan de moeite waard.
Achtergronden op de voorgrond
Ook de lezing op zaterdag van Aymeric Kevin was erg interessant. Kevin is een background artist en verzorgt dus de achtergronden in animatiefilms en series. Geen makkelijk werk en zeer sfeerbepalend voor de animatie.
Hij werkt veel in de anime-industrie en maakt tijdens producties lange dagen. Vaak schildert hij vijf achtergronden in een werkdag. Dat zijn niet allemaal heel gedetailleerde landschappen trouwens. Hij wisselt dat soort uitgebreid werk af met eenvoudiger achtergronden. Het tempo ligt hoog: een aflevering van de serie Ping Pong, waar Kevin eindverantwoordelijke en coördinator is van het achtergrondteam wordt bijvoorbeeld in een week gemaakt.
Hoe dan ook Kevin maakt prachtig werk en vertelde daar boeiend over. Hier een paar voorbeelden:
Klikmas trees
Dit jaar was het decor ook weer mooi gekozen met dennenbomen op de trappen van Eye die me meteen in de Klikmas spirit brachten. Het subtiele en sfeervolle decor was gemaakt door Laurens Koorevaar.
Het decor paste goed bij de thema’s The world we live in en Reframing Utopia, waarin mens en omgeving centraal stond. Verwant hieraan waren ook de kunstwerken, maquettes en installaties die utopieën en landschappen uitbeelden. Hieronder een paar voorbeelden:
Sleeping Gold van Grietje Schepers.
Tot slot een foto van showhost Roloff de Jeu die altijd stijlvol gekleed gaat (veel stijlvoller dan ondergetekende in ieder geval) en die je wellicht ook kent van zijn Star Wars verzameling. Binnenkort is een deel van die verzameling te zien in het Museum van de Twintigste Eeuw in Hoorn trouwens.
Al meer dan twintig jaar werkt regisseur, schrijver en storyboard artist Piet Kroon in Hollywood. Vrijdag 28 oktober vertelde hij op KLIK over het storyboarden.
Kroon regisseerde het animatiesegment in Osmosis Jones en ontwikkelde vele projecten, waaronder Fraidy Cat voor Disney. Als storyboardtekenaar werkte hij mee aan Despicable Me, Iron Giant en Rio 1 en 2. En over die functie vertelde hij vrijdag smakelijk.
Als storyboard artist wordt Kroon in een vroeg stadium van het productieproces van een animatiefilm betrokken. Vaak is er dan nog niet eens een script, hoogstens een synopsis. Het is de taak van mensen als Kroon om op basis van een paar gegevens hele sequenties in het verhaal te bedenken. Hun ideeën presenteren de tekenaars middels storyboards.
Kroon bepaalt camerastandpunten, ontwerpt sets en personages. En hij is dus ook verantwoordelijk voor veel verhaalelementen. ‘Als storyboard artist probeer ik ideeën te bedenken en de ideeën van de regisseur te vertalen,’ legde Kroon uit. Het werk van een storyboard artist is soms best ondankbaar: ‘Het meeste wat ik maak gaat de prullenbank in’.
Kroon had als voorbeeld een scène uit Shrek 2 om dit proces duidelijk te maken. Deze sequentie vindt plaats in de tweede akte van de film. Hij had hiervoor enkele basisgegevens gekregen van de producent: Shrek zit gevangen en zijn vrienden moeten hem hieruit bevrijden. In ieder geval zouden Donkey en Puss in Boots, een nieuw personage, een rol moeten spelen in deze sequentie. Ook was de gevangenis al ontworpen en die bevond zich midden in het water, wat het gebouw moeilijk bereikbaar maakte. De rest moest Kroon maar uitvogelen.
Gedurende een boeiend uur toonde Kroon op welke ideeën hij allemaal gekomen was en hoe hij deze had gevisualiseerd in storyboard sequenties. Kroon bedacht bijvoorbeeld dat ze met de glazen kist van Sneeuwwitje naar de gevangenis zouden varen en onderweg allerlei obstakels tegenkwamen die de trip moeilijker maken. In een versie werden de personages zelfs opgeslokt door de walvis uit het sprookje Pinokkio. ‘Ik probeer zoveel elementen te gebruiken waar we de personages van kennen. Bij de drie biggetjes zijn dat stro, hout en steen. Respectievelijk de materialen waar ze hun huisjes mee bouwen in het sprookje. Je probeert allerlei manieren te bedenken waarop het voor de helden moeilijk is om hun uiteindelijke doel te bereiken. Hoe ze met die moeilijkheden omgaan en hoe ze hun problemen wel of niet oplossen laat veel zien van hoe een personage in elkaar zit.’
Wat Kroon ook bedacht is dat Pinokkio een rol speelde in de scène en dat liegen zijn neus doet groeien. Dit is een van de weinige elementen die uiteindelijk in de film terechtkwam.
Wat namelijk vaak gebeurt is dat storyboard artists veel werk voor niets doen omdat er niet altijd even goed gecommuniceerd wordt. Het is voorgekomen dat Kroon zijn sequentie inleverde en dat bleek dat een van de personages bijvoorbeeld een hond was geworden waardoor de hele sequentie in dat licht overgedaan worden. ‘Een simpel telefoontje had me daarvan op de hoogte kunnen stellen.’
In het geval van Shrek 2 bleek uiteindelijk dat niet alleen Shrek gevangen zat, maar ook Donkey en Puss in Boots. Dat gaf de sequentie dus een geheel nieuwe wending.
Bij de Q&A vroeg iemand of Kroon niet liever met een volledig script zou willen werken, in plaats van de omslachtige manier waarop nu vaak in Hollywood gewerkt wordt. ‘Met een goed script aan de slag gaan is de meest optimale werksituatie, maar vaak werken we dus zoals ik net heb laten zien. Het verhaal wordt dus zo langzaam opgebouwd door verschillende mensen en veel werk gaat verloren. Je hebt in Hollywood ook met heel veel ego’s te maken. Als een storyboarder bijvoorbeeld een leuke grap bedenkt die de regisseur bevalt, dan vindt de scenarist dat weer niet zo leuk en wil dan zelf iets schrijven wat erop lijkt. Dus in plaats van gewoon de credits te nemen voor een goede grap, maken ze zelf iets wat uiteindelijk minder is en is de regisseur wel verplicht die mindere grap dan te gebruiken.’
Het KLIK! Amsterdam Animation Festival vindt plaats van 25 tot en met 30 oktober in EYE Filmmuseum Amsterdam. Er is speciale aandacht voor het thema Natuur en landschappen.
Zes dagen KLIK! betekent hilarische, maffe, speelse, artistieke, dramatische, overweldigende en ontroerende animatiefilms kijken en speciale themaprogramma’s volgen. Het centrale thema van deze editie is Natuur en landschappen.
Maykel Roovers.
De afgelopen eeuwen is de mens steeds verder van de natuur af komen te staan en heeft hij steeds meer het gevoel gekregen dat hij die kan beheersen. Nu is het echter toch echt tot de meesten van ons doorgedrongen dat de natuur niet iets statisch is, en iets dat we niet zo makkelijk kunnen aanpassen aan onze wensen. Het is tijd om stil te staan bij de natuur, het landschap en de rol van de mens.
Met het themaprogramma The World We Live In vraagt het festival dit jaar aandacht voor animaties waarin het landschap en de rol van de mens centraal staan. Films en speciale evenementen over de relatie tussen de mens en zijn leefomgeving – soms harmonisch, soms uiterst gevaarlijk – geven stof tot nadenken en laten de onuitputtelijke veelzijdigheid van animatie zien. Naast speelfilms, presentaties en compilaties van korte films, komt het thema ook tot uiting in een speciale tentoonstelling over utopische en dystopische visies op onze omgang met het landschap. Ook is het mogelijk om op de fiets Amsterdam-Noord te verkennen en op drie locaties bijzondere films te bekijken die passen bij de omgeving. De films en de omgeving versmelten tot één ervaring.
Exclusieve première van Sync
Tijdens KLIK! gaat de fascinerende documentaire Sync (2016) in première. Makers Joop van den Beucken en Bob van der Houven duiken, samen met de bedenkers van de nostalgische online serie Stemmen van Toen, in de wereld van de Nederlandse nasynchronisatie van animatiefilms en laten zien wat daar allemaal bij komt kijken. Aan de hand van interviews met stemacteurs, regisseurs, vertalers, technici en studiobazen belicht Sync het heden en verleden van deze creatieve bedrijfstak en de impact ervan op onze samenleving. Na de vertoning is er de mogelijkheid om vragen te stellen aan de makers en acteurs.
KLIK draait niet alleen om films maar ook om inspiratie opdoen en zelf creatief zijn. In verschillende presentaties vertellen animatieprofessionals die hun sporen hebben verdiend over hun projecten en carrière. Gasten die komen zijn Piet Kroon (hij vertelt over het feature animation story process aan de hand van Shrek 2), Aymeric Kevin die zijn werkprocess als background director deelt (heeft gewerkt in Europa, Noord-Amerika en Japan aan o.a. de Adventure Time aflevering ‘Food Chain’ – super tof voor liefhebbers van eye candy en experimentele anime), en NEXUS producent Mariano Melman die een presentatie houdt over hoe je een verhaal in 360 graden virtual reality vertelt, aan de hand van hun nieuwe productie Rain or Shine.
Ook kan je de geweldige digitale kunstenaar Loish aan het werk zien in een live tekensessie. Loish is o.a. bekend van het artwork op de Wacom dozen en haalde bijna een kwart miljoen pond op met haar Kickstarter voor haar eerste publicatie. Daarnaast hebben we diverse workshops en demo’s waarbij je gratis kan aanschuiven (background art schilderen en schilderen met een VR bril op).
Dit is nog maar het topje van de ijsberg wat het programma betreft. Check daarom vooral de website van KLIK! voor meer informatie en de kaartverkoop.
Categories
Een spoor van beelden
De afgelopen weken ben ik bezig geweest met live verslaggeving via Instagram en andere sociale media-uitingen. En dat bevalt zeer.
Tijdens het KLIK! animatiefestival, tijdens een bezoekje aan de pop-up winkel van Sigmund en de opening van de expositie van Romano in het Stripmuseum, maakte ik ter plekke foto’s om die meteen met de wereld te delen. Het handige aan het posten op Instagram is dat ik de foto’s met een druk op de knop meteen kan doorplaatsen op Facebook, Tumblr en Twitter, waardoor de boodschap direct op verschillende plekken aankomt. En omdat ik strips graag bij zoveel mogelijk mensen strips promoot en nog lang niet iedereen dit blog bezoekt, is dat dus handig.
Zo creëer ik een spoor van beelden dat bij elkaar genomen, één verhaal vormt. Het is erg leuk om op Instagram het overzicht met al die foto’s te zien, zo ontstaat er een visueel dagboek. Een goede vervanging van mijn fotoblog Daily Webhead.
Wat dat betreft vind ik dit zo leuk, dat ik het bijna jammer vind dat ik niet veel eerder een smartphone heb genomen. Nou ja, zo blijft het.
Door thematisch over strips te posten op Instagram, begin ik al aardig wat volgers te krijgen. Het grappige is echter dat de meeste likes van deze posts op Facebook gegeven worden. Dat is overigens niet zo gek, want daar ben ik als stripjournalist het langste actief (na dit blog natuurlijk). De meeste mensen zijn vriendjes met me geworden op Facebook omdat ik zoveel over strips publiceer.
Omdat het zo makkelijk is om op verschillende plaatsen te publiceren, snap ik best dat apps als Instagram zo populair zijn. Het is jammer dat je ook niet meteen op je wordpress-blog de boel kan doorplaatsen en dat de foto’s automatisch kleiner gemaakt worden voor wordpress. Ik moet nog uitzoeken of daar ook een plugin voor bestaat. Nu moeten de foto’s eerst op mijn harde schijf gezet worden en met Photoshop aangepast voordat ze op dit blog gezet kunnen worden. Dat is omslachtiger. Vandaar dat dit blog nu achterloopt ten opzichte van mijn andere publicatieplekken.
Maar goed, vooralsnog: best lekker dat verstand op nul en bloggen maar.
Categories
De Harrie Geelen Filmcollectie op DVD
Tijdens de laatste editie van het KLIK! Amsterdam Animation Festival was er speciale aandacht voor Harrie Geelen. Van deze illustrator, schrijver en animator is nu een overzichtsdvd verschenen.
Harrie Geelen is bekend als illustrator en schrijver van kinderboeken en liedjes. Zijn werk werd meerdere keren bekroond met prijzen als een gouden penseel, een zilveren penseel en een zilveren griffel. Hij schreef ook televisieseries als Q&Q en Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, mijnheer? En hij was animator en regisseur bij de Toonder Studio’s. In 1984 won Geelen een Gouden Kalf met zijn film Getekende mensen. Het was één van de vele opdrachtfilms die hij maakte als medewerker van de Toonder Studio’s. In deze film komen verslaafden en hun naasten aan het woord. Het is een interessante film die ook nu nog steeds relevant is. Geelen benaderde deze klussen met een grote dosis creativiteit, waardoor het eindresultaat niet alleen gezien kon worden als een ‘film met een boodschap’ maar ook als het werk van een autonoom kunstenaar. Ook na zijn vertrek bij de studio’s maakte hij animatiefilms, waaronder enkele videoclips voor de band Cloudmachine.
Wat ik erg leuk vond aan het zien van Geelens werk is dat je het meteen herkent en je herinnert. Veel van zijn commercials kwamen in de jaren tachtig op de buis en die zijn toch vaak blijven hangen. Zoals het bijtje dat van bloem tot bloem vliegt in de anti-aidscampagne uit die tijd.
Tijdens de middag werd niet alleen werk van Geelen vertoond, ook zagen we de documentaire die Hans Walther over de animator maakte en waarin in korte tijd zijn hele filmcarrière behandeld wordt. Deze documentaire en Geelens belangrijkste films en commercials zijn uitgebracht op een DVD, samengesteld door Jan-Willem de Vries. De totale speelduur is 2 uur en 43 minuten. De DVD bevat ook vele extra’s.
De dvd kost € 16,95 en is te koop in de winkel van EYE in Amsterdam en via e-mail te bestellen bij de samensteller: jw@janwillemdevries.nl.
Categories
KLIK 2015!: Inspirerende masterclass van PES
PES, de stop-motion animator waar ik al eerder over schreef, gaf op het KLIK! Amsterdam Animation Filmfestival een masterclass voor vakgenoten. Ik mocht daar bij zitten en was getuige van een 90 minuten durende boeiende dialoog tussen PES en de toehoorders.
Samen met negentien anderen afkomstig uit alle windstreken luisterde ik naar PES die in zijn animaties alledaagse objecten op een atypische manier gebruikt of laat handelen. Van twee leunstoelen die heftig met elkaar neuken tot en met allerlei voorwerpen waarvan hij een sandwich bereid. Ik vind zijn films erg inspirerend om te zien. PES heeft een unieke kijk op de wereld en door zijn films ga je zelf ook anders nadenken over alledaagse voorwerpen.
Goed, tijdens de bijeenkomst moest het gesprek wel een beetje opgang komen. De animatoren keken eerst een beetje de kat uit de boom. Gelukkig had PES aan een halve vraag genoeg om uitgebreid op de materie in te gaan. Nadat Dario van Vree, de geestelijk vader van KLIK! en animator, een voorstelrondje voorstelde, en iedereen even kort had verteld wie hij was en wat hij deed, was het ijs goed gebroken en kwamen de vragen als vanzelf.
‘Als ik commercials maak, werk ik altijd met een grote crew. Iedereen doet iets anders en heeft zijn eigen taak. Bij mijn soloprojecten huur ik zo weinig mogelijk mensen in, want ik wil dat mijn films persoonlijk blijven. Ik maak solofilms om niet lui te worden en als test voor mezelf,’ legde Pes uit.
Popcorn
De animator vertelde dat hij als kind al veel tekende. In de klas was hij zo’n beetje de kunstenaar. Tijdens zijn studie aan de kunstacademie maakte hij zijn eigen boeken en prints. Eenmaal afgestudeerd solliciteerde hij bij een reclamebureau, maar zijn porfolio bevatte slechts etsen in een vijftiende-eeuwse stijl en dus geen werk in de stijl van reclames. Toch werd hij aangenomen, als assistent van een senior creative. ‘Een assistent is vooral met bonnetjes bezig en het maken van popcorn. Toch vond ik het een heel inspirerende omgeving, want er kwamen veel regisseurs over de vloer. Die inspiratie zette mij ertoe aan om storyboards te tekenen voor wat mijn eerste film zou worden.’ Voor PES zijn eerste film Dogs of War zou maken, schoot hij met een geleende 16mm camera beelden in New York, gewoon om te leren filmen. Shots van duiven en dat soort dingen. Gewoon aan de slag gaan is immers een goede manier om iets te leren doen en maken.
De moeder van PES is een kapster en die wist wel de juiste mensen voor z’n film. ‘Gebruik de middelen uit je eigen omgeving. Dankzij mijn moeder kon ik mijn eerste film casten. En voor de film Roof Sex vroeg ik mijn moeder om mijn mannelijke kamergenoot te laten lijken op een bejaarde vrouw. Zij deed zijn make-up en kleedde hem aan. In de periode dat ik nog geen commercials maakte, maakte ik thuis veel kleine animatiefilms met de voorwerpen die ik voor handen had.’
PES liet er een paar van zien: een film waarin een doppinda verdrinkt in pindakaas, een pinda die huilt als een baby, en een film waarin een papierhouder rondvliegt als een mot en wordt gevangen door een rol plankband in een houder, zoals een kikker met zijn tong een vlieg zou vangen. Vingeroefeningen op DV video om het medium beter in de vingers te krijgen. Het was erg leuk om deze huis-tuin-en-keuken-films te zien, want ze maken duidelijk dat iedereen met minimale middelen aan de slag kan gaan om animaties te maken.
Toen een hoge pief van het reclamebureau Dogs of War onder ogen kwam, vroeg ze wie hiervoor betaald had. Toen een collega van PES gekscherend riep dat zij ervoor had betaald, ze de vrouw: ‘Ik zou willen dat jullie allemaal mijn geld zo gebruiken.’ Ze was zo onder de indruk van de korte film, dat ze ‘s nachts een mailtje naar PES stuurde om hem te complimenteren en om te zeggen dat ze altijd bij hem terecht kon voor een goede referentie.’ Kennelijk herkende ze de unieke stem en stijl van de filmmaker in wording.
Sprong in het diepe
Inspirerend aan het verhaal van PES vind ik dat hij de durf had in het diepe te springen. Nadat hij geïnteresseerd was geraakt in stop-motion animatie door de films van de Tsjechische surrealist Jan Švankmajer, is hij gewoon zelf aan de slag gegaan. Hij nam ontslag van zijn werk en werkte een paar maanden aan Roof Sex. Dit was nog in de tijd dat internet nog in ontwikkeling was, YouTube bestond nog niet. Dus stuurde PES zijn film rond per mail. Twee weken later stond hij in een bar in New York en hoorde hij vreemden over zijn film praten. Zijn toenmalige vriendin wees hem op het bestaan van animatiefestivals en stuurde Roof Sex in bij Annecy. De film kreeg de prijs voor beste debuut. Je moet dus gewoon je kans wagen.
Gebruikte PES voor Roof Sex nog drie camera’s, tegenwoordig weet hij precies wat hij wil vastleggen. Pas na ongeveer 3,5 jaar lukte het hem om zijn eerste opdracht als commercial-regisseur binnen te slepen. Commercials doet hij erbij, maar zijn hart ligt natuurlijk bij zijn autonome werk. PES: ‘Maak iets waar je in gelooft, ook al vind je veel nee-zeggers op je pad. Je moet de sprong in het diepe wagen.’
PES heeft de gewoonte om al zijn ideeën meteen op te schrijven. ‘Als je iets interessants gedroomd hebt, midden in de nacht wakker wordt en niet meteen je droom opschrijft, heb je een grote kans dat je je er de volgende ochtend niets meer van kan herinneren en dat is erg frustrerend. Ik wil ideeën visualiseren die ik nog niet elders gezien heb. Dat is mijn manier om iets van mezelf te delen.’
Commercieel werk is nodig
Hij gaf toe dat het moeilijk is om iets eigens in opdrachtwerk te stoppen. Hoewel reclamebureaus hem inhuren vanwege zijn unieke stijl, hebben ze vaak het concept al klaar. Dat maakt PES als regisseur vooral een uitvoerder in plaats van initiator van ideeën. Maar de harde werkelijkheid is wel dat dit soort opdrachtwerk hard nodig is om brood op de plank te hebben. Door commercials te maken kan hij zijn vrije werk financieren. In de Verenigde Staten kennen ze immers geen subsidies voor filmkunst. Het is een boodschap die volgens mij, niet vaak genoeg naar voren gebracht kan worden. Veel creatieven verdienen weinig met de dingen waar ze echt goed in zijn, namelijk hun eigen projecten, en zijn genoodzaakt ander werk te doen om te kunnen leven.
Categories
Hierbij verklaar ik KLIK! 2015 voor geopend
Dinsdagavond 27 oktober was het weer feest in EYE, want het KLIK! Amsterdam Animation Filmfestival ging van start, en wel met een parade van kartonnen figuren.
Nou ja, de avond begon met een parade bezoekers voor de deur die allemaal geduldig wachtten tot ze naar binnen konden. Het was meteen gezellig in de rij overigens, want je komt altijd wel een bekende tegen die je op een eerdere editie hebt ontmoet.
Toen was het tijd voor de parade bordkartonnen figuren die het thema Rock, Paper, Scissors representeren. Kliks ode aan de DIY beweging. De Do It Yourself beweging is bezig met een sterke opmars als reactie op de digitale revolutie en een toenemende afhankelijkheid van machines. Het thema kijkt terug naar de tijd van authentieke en eenvoudige materialen en laat KLIK! de schoonheid zien van imperfecties.
De openingsavond werd zoals altijd gepresenteerd door Roloff de Jeu. En als je denkt: ‘die naam heb ik eerder gehoord’, dan klopt dat. De Jeu kwam de laatste paar maanden op dit blog ter sprake omdat hij zich intensief met Star Wars heeft beziggehouden. Hij is ook al sinds jaar en dag de vaste host van KLIK! en een van de programmeurs. Daarnaast draagt hij mooie blauwe pakken en leuke stripsokken, maar dat geheel terzijde.
Here’s Frankie!
Overigens begon de avond met een beetje droevig nieuws. KLIK! heeft een beetje een make-over ondergaan dit jaar en dat betekent dat oude vertrouwde onderdelen van het festival zijn komen te vervallen. Er zal onder andere geen suikerspinnen meer worden uitgedeeld – misschien dat het voedingscentrum geklaagd heeft over al dat suikergoed. Droeviger is het bericht dat Klikbot, de mascotte van het festival, is uitgezet en niet meer door Eye zal lopen om met de bezoekers op de foto te gaan. Of wat een mascotte ook allemaal mag doen. Het goede nieuws is wel dat er een nieuwe mascotte is ontworpen en wel door Klaas-Harm de Boer. Frankie is zijn naam. Het kostuum van Frankie is gemaakt door Jeroen Funke – de stripmaker die onder andere onderdeel is van collectief Lamelos.
Overigens hoef je niet te vrezen dat het festival zijn charme zal verliezen. Men wilde simpelweg van het imago af dat het animatiefestival voor kinderen zou zijn, vandaar deze iets volwassener aanpak. De charme van KLIK! heb ik altijd de beetje studentikoze sfeer gevonden. Aangezien de organisatie er ook dit jaar weer in geslaagd is om EYE op z’n Kliks aan te kleden, zit dat vooralsnog wel snor. En bij de vertoning van een aflevering van We Bare Bears is dat al helemaal duidelijk. Ik heb erg gelachen om deze animatieserie van Cartoon Network.
Er werd ook een prijs uitgereikt. Bruno Felix van productiehuis Submarine en distributeur Periscoop Film kreeg de World Domination Award omdat hij ervoor zorgt dat in de Nederlandse bioscopen de beste internationale animatiefilms te zien zijn. De prijs werd voor de derde keer uitgereikt en is bedoeld om een organisatie, studio of individu te eren die de Nederlandse animatie weer een stapje dichterbij wereldoverheersing heeft gebracht.
Hisko Hulsing was ook genomineerd vanwege de film Junkyard en zijn alom geprezen bijdragen aan de documentaire Cobain: Montage of Heck. Ook Studio Pedri was genomineerd. Deze studio is gespecialiseerd in poppenanimatie en won dit jaar een gouden kalf voor hun co-productie Under the Apple Tree. Daarvan staat een mooi stukje van de filmset in de lobby van Eye. Een foto volgt later.
Uiteraard werd ook de leader van het festival gepresenteerd. Die werd dit jaar gemaakt door Blend, een animatieduo uit Amsterdam. In de festivalleader heeft ouderwets handwerk een prominente rol en zo representeert deze animatie dus goed het hoofdthema van deze editie.
https://vimeo.com/143141365
Volgens mij is het de langste leader tot nu toe, maar zeker eentje die meerdere keren kunt bekijken. Dat moet ook wel, want iedere voorstelling op KLIK! begint ermee. Mocht je nieuwsgierig zijn naar hoe het BLEND-team eruit ziet, check deze foto:
Tijdens de openingsavond heb ik aardig wat foto’s gemaakt in een poging live verslag te doen van de avond via sociale media. Leuk om te doen, maar dat typen op een iPhone valt nog niet mee en gaat zeker nog niet foutloos. Nou ja, het blijft ook allemaal handwerk; past dus aardig bij het thema van dit jaar.
Categories
Verstand op nul en bloggen maar!
Voor een tijdje ga ik me niet meer afvragen waarom we zoveel online publiceren. Waarom mensen behoefte voelen om selfies te maken en online te plaatsen. Waarom we allemaal lijken te jagen op likes.
Of waarom we allemaal met elkaar ruzie maken over de vreemdelingencrisis zonder echt naar elkaar te luisteren. Tenminste, daar lijkt het heel erg op. Mensen doen wat ze doen, ik doe daar wel of niet aan mee. Liever niet in de meeste gevallen.
Ondertussen ga ik gewoon weer even lekker aan de slag. En dat doe ik op dit blog, een Tumblr, een instagramaccount, op Fakebook, op Twitter en verbaal als ik met iemand spreek. En vaak vertel ik op al die plekken hetzelfde verhaal, want je wil immers dat zo veel mogelijk mensen je boodschap horen. Gelukkig kan ik met één knop op de smartphone content op verschillende plekken publiceren. Toch denk ik dat we allemaal een beetje gekker zijn geworden, maar goed, de tijd van een blog onderhouden en mensen die vanzelf je kant opkomen, is al een paar jaar voorbij.
Het Klik Amsterdam Animatiefestival begint vanavond en ik heb daar erg zin in. Ik ben dan ook van plan om daar zoveel mogelijk interessante zaken over te bloggen. Stay tuned, of nog beter: kom ook naar Eye.
Categories
Interview met PES: Avocado als handgranaat
Op het KLIK! Amsterdam Animatiefestival spreekt PES, grootmeester in stop-motion animatie, over zijn werk. ‘Soms zie ik mezelf als een groot kind dat niet wil opgroeien.’
De Amerikaanse filmmaker PES (1973) maakt korte, eigenzinnige en humoristische stop-motion animaties en reclames waarin alledaagse objecten op een atypische manier gebruikt worden of handelen. Stop-motion is een animatietechniek waarbij de beweging van een object of mens beeldje voor beeldje gefotografeerd wordt. Zo maakte PES ook de huidige titelsequentie van het NTR programma Het klokhuis.
In zijn films toont PES een unieke visie op de werkelijkheid. In Roof Sex (2002) bedrijven twee leunstoelen hevig de liefde op het dak van een New Yorkse wolkenkrabber. Een beeld hilarisch beeld dat aansloeg: de film was een online hit en kreeg op het Annecy Animatiefestival de prijs voor beste debuut.
Zijn films draaien om een spel vam verwachtingen en associaties. In het recente Submarine Sandwich snijdt slager PES een bokshandschoen tot plakjes ham en sportsokken tot plakjes ei en belegt er een sandwich mee die lijkt op de the Yellow Submarine van the Beatles. ‘Dat is mijn gevoel voor humor. Voor mij lijkt een voorwerp vaak op iets anders of lijkt het alsof dat voorwerp handelt als iets anders. Dat had ik al als kind,’ legt PES telefonisch vanuit Los Angeles uit. ‘Objecten roepen associaties op. Als je een object vervangt voor een ander object, ga je op een heel andere manier naar een film kijken. De vervangende objecten komen namelijk met zoveel associaties, vormen en woordspelingen, dat de film daardoor bijna een puzzel wordt, een taal der objecten. Meestal begin ik met een beeld in mijn hoofd dat ik nog niet eerder heb gezien en dat ik graag in de wereld wil brengen. Kijk, iedere keer als ik in de supermarkt avocado’s zie liggen, vind ik ze op handgranaten lijken. Als ik er eentje oppak, kan ik die weggooien en de supermarkt opblazen. Dat idee bleef lang hangen totdat ik besefte dat ik een film met een avocado moest maken.’
Dat werd Fresh Guacamole (2012), de kortste film ooit genomineerd voor een Oscar Beste korte film. Fresh Guacamole begint met opensnijden van een handgranaat die van binnen inderdaad een avocado blijkt te zijn.
Kinderspel
‘Mijn werk heeft iets kinderlijks en soms zie ik mezelf als een groot kind dat niet wil opgroeien. In wezen komen mijn films neer op volwassenen die met objecten spelen!’ zegt de filmmaker lachend. Dit kinderlijke komt prachtig naar voren in KaBoom! (2004) waarin we een luchtaanval op een stad zien die gemaakt is van printplaten, lipsticks en parfumflesjes. In zand gestoken sleutels beschieten blauwe speelgoedvliegtuigjes die op hun beurt de stad bombarderen met lucifers en doppinda’s. Ontploffingen worden verbeeld met geel cadeaulint en gekleurde kerstballen. Is het gebruik van speelgoed als oorlogstuig ook een politiek statement dat de animator wil maken? ‘Oorlogvoeren als kinderspel. Het was mijn ietwat droge commentaar op hoe toenmalig president George Bush schijnbaar zonder enig gevoel bommen dropte op Afghanistan. Hoewel mijn films volgens mij niet een duidelijke boodschap uitdragen, was dat met KaBoom! wel het geval.’
Stop-motion
‘Ik beschouw mezelf in eerste instantie als een ideeënman en stop-motion is een erg geschikte techniek voor mijn ideeën. Ik vind het fijn om dingen met mijn handen te maken en hou van de directheid van stop-motion. Ik vind het magisch om dingen te manipuleren die niet perse tot leven gewekt hadden moeten worden.’ Zijn liefde voor stop-motion begon toen PES vlak na zijn afstuderen bij toeval een vertoning van Conspirators of Pleasure van de Tjechische surrealist Jan Švankmajer bijwoonde. ‘Deze speelfilm bevat stukjes stop-motion. Dit intrigeerde mij zodanig dat ik in de cultvideotheek elke bootleg vhs-band kocht die ik van het werk van Švankmajer kon vinden. Nadat ik Švankmajers films beeldje voor beeldje bekeek en op me in had laten werken, was ik er ondersteboven van en voelde ik me aangetrokken tot de stop-motion-techniek zoals ik dat nog nooit had meegemaakt. Zo begon ik mijn eigen ideeën te vormen over hoe ik objecten tot leven kon wekken en dat leidde tot Roof Sex.’
De ruige seks in deze film resulteert in beschadigde bekleding van de stoelen. De twee meubels staan weer onschuldig in de woonkamer als de bewoonster thuiskomt. Ze ziet de scheuren in de stof en verdenkt de kat ervan dat deze zijn nagels flink de kost heeft gegeven. Wie zou immers seksend meubilair vermoeden of kunnen bedenken? PES dus: ‘Toen mijn ouders gingen verhuizen vroeg mijn moeder of ik de twee gouden stoelen uit de woonkamer wilde hebben. Als kind mocht ik daar nooit op zitten, behalve als er een keer een foto gemaakt moest worden. Ze verkeerden nog in prachtige staat. De eerste avond dat deze oude stoelen in mijn appartement stonden, dacht ik: “Deze arme dingen hebben 25 jaar lang in die verschrikkelijke woonkamer opgesloten gezeten, wat zouden ze nu het allerliefste doen?” Dat leidde dus tot stoelen die seks hebben.’
DIY op KLIK
Ongetwijfeld vertelt PES deze anekdote ook als hij op het KLIK Animatiefestival zijn presentatie geeft. Andere gasten op deze editie zijn onder andere de Ierse illustrator, strip- en filmmaker Tomm Moore, de Ierse animator Johnny Kelly en de Nederlandse experimentele filmmaker Johan Rijpma. Het buitengewone werk van deze makers, hun innovatieve technieken en gebruik van materialen belichamen het thema Rock, Paper, Scissors dat de ambacht van animatie en de Do-It-Yourself beweging viert. Deze beweging is bezig is met een sterke opmars als reactie op de digitale revolutie en een toenemende afhankelijkheid van machines.
www.klik.amsterdam. Van 27 oktober tot en met 1 november.
Dit interview is geschreven voor en gepubliceerd in VPRO Gids #43 (2015).
Wat de negen animaties in het programma Hollandse Nieuwe – Fresh animation from the Netherlands duidelijk maakt is dat Nederlandse animators vooral verliefd zijn op het animeren zelf, het vertellen van boeiende verhalen lijkt secundair. Films als De Magische Tol van Joost van Veen, Theatre Patouffe van Maarten Koopman en Magic show van Milan Hulsing lijken puur in het leven geroepen om de kunst van het animeren te tonen en komen niet verder dan het overbrengen van een basisidee zonder de toeschouwer in vervoering te brengen. De animators lijken niet geïnteresseerd te zijn in het vertellen van een doorvlochten verhaal. 
Een uitzondering op deze stelling vormt de animatie Paultje en de Draak, van regisseurs Albert `t Hooft en Paco Vink. Deze film is gericht op kinderen van vijf tot dertien jaar die lijden aan kanker. In de animatie zien we hoe de jonge Paultje ziek wordt en in het ziekenhuis wordt opgenomen. Om aan de jongen uit te leggen dat hij aan kanker lijdt, vertelt de dokter dat er een draak in zijn lijf leeft die de boel loopt te verzieken. In zijn fantasie trekt Paultje als ridder ten strijde tegen de draak. Hij wordt geholpen door de vrolijke blauwe druppels van zijn chemokuur. De regisseurs vertellen dit verhaal volledig visueel en slagen erin om zonder dialoog een ondoorzichtige situatie voor kinderen te verduidelijken. Een andere animatiefilm die in het programma Hollandse Nieuwe opviel, was Variété. Regisseur Roelof Van De Bergh verbeeldt op bijzondere wijze de cyclus van het leven en het jachtige bestaan waar de Westerse mens mee worstelt. Als metafoor gebruikt hij een jonge jongleur die verschillende Chinese bordjes met allerlei mensen uit zijn leven erop draaiende probeert te houden, op een lange houten stok. Al deze mensen staan symbool voor zaken als onderwijs, huwelijk en werk. Wie te veel werk op zijn bord neemt, heeft moeite om alles soepel draaiende te houden. Variété was als enige Nederlandse film in de competitie van het Klik-festival opgenomen en is de officiële inzending van Nederland voor de Academy Awards in Hollywood in de categorie ‘korte animatiefilm’.
Dirkjan geanimeerd
Een onverwachte verschijning in deze reeks was de korte animatiefilm Het elixer, met stripfiguur Dirkjan in de hoofdrol. Het elixer is een luchtig verhaaltje waarin Dirkjan aan de slag gaat bij een bank als koffiezetter. Op de werkvloer wordt hij verliefd op Angela, maar zij wordt door een gladde collega weggekaapt. Dirkjan zoekt zijn toevlucht in een drankje om de concurrentie uit te schakelen, maar dit elixer heeft een onverwachte uitwerking. De film is gebaseerd op een strip van Mark Retera, tekenaar en bedenker van Dirkjan. De filmmakers hebben echter veel overboord gegooid om het filmpje zo kort mogelijk te houden. De strip bevatte bijvoorbeeld paginalang koffiegrappen en ging dus veel dieper in op Dirkjan als koffiezetter. Mijns inziens heeft deze animatie dan ook geen meerwaarde ten opzichte van een strippagina aan de hand van Retera. De film werd gemaakt door productiemaatschappij Mooves en is bedoeld als pilot voor een televisieserie. Tot op heden hebben geen van de omroepen in Hilversum interesse getoond in zo’n serie. Voorlopig staat de film dus op zichzelf. Het Elixer was vorig jaar op het Nederlands Filmfestival te zien als voorfilm bij Moordwijven. Omdat echter maar weinig Nederlanders zin hadden om de nieuwe Dick Maas flick te aanschouwen, hebben nog maar weinig mensen de geanimeerde Dirkjan kunnen zien. Ik betwijfel of dat erg is. Il Luster
Animatie van een compleet andere soort is de korte film The Phantom of the Cinema van de Nederlander Erik van Schaaik, waar ik in deze blogpost al uitgebreid over schreef. Zowel Phantom of the Cinema, als Variété, Display en Paultje en de Draak zijn gemaakt door Il Luster producties. Een productiehuis met verhalenvertellers waar we in de toekomst vast nog meer moois van kunnen verwachten.Deze tekst staat ook op het filmblog van Zone 5300.
Lees ook: Het beste van Klik!
Categories
Het beste van Klik!: Oeh, goede animatie!
Zaterdag en zondag zat ik in De Balie, Filmtheater Kriterion en De Uitkijk voor de voorstellingen van het Klik! Amsterdam Animation Festival. Zondagavond heb ik in het bijzonder genoten van het programma The Best of Klik! waarin alle prijswinnaars getoond werden.
Op de verschillende locaties van het festival stonden of hingen animatiefiguren om de binnenkomende bezoeker alvast in de stemming te brengen.Zo was You rock my world van Jobkind de winnende inzending in de Sendable Short opdracht die in samenwerking met Boomerang werd georganiseerd. Deze droge Happy Birthday van Chris vind ik overigens ook erg leuk.Een van de betere animaties vond ik Little Face van Matthew Walker en Ben Lole. In Little Face komt de hoofdpersoon na jaren zijn fantasievriendje van vroeger weer tegen. Hier een fragment:
Een andere heerlijke animatiefilm is Chainsaw Maid. Horror in de vorm van klei-animatie gemaakt door Japanse filmmaker Takena Nagao. Vooral de knipoog naar Twin Peaks van David Lynch kon ik erg waarderen.
De animatie Klotz und Klumpen/(Chump and Clump) van Duitse studenten Stephan Sacher en Michael Herm won de Student award. Hieronder de trailer van deze geestige, niets-aan-de-hand film.De Italiaanse animatiefilm Il Naturalista sprong door zijn prachtige vormgeving en orginele boodschap met kop en schouders boven de gemiddelde animatiefilm uit:
Geen onderdeel van het Best of-programma, maar niet minder vermakelijk was het programmaonderdeel ‘Bad Bugs Bunny’: een reeks Warner Bros. cartoons die gekenmerkt worden door hun racistische inhoud, samengesteld door Dennis Nyback. Al viel het wel mee met de politiek incorrecte inhoud als je de cartoons in hun tijd beschouwt. Veel ervan werden gemaakt tijdens en rond WOII, en dan is het niet zo gek dat je stereotiepe Japanners en Duitsers ziet. Het was ook prachtig om te zien hoe de films na al die jaren verkleurd waren en vol kabelstrepen zaten. De tijd is echt in het filmmateriaal gaan zitten.
Een nadere beschouwing van het Klik! Hollandse Nieuwe programma over Nederlandse animatie volgt nog.