Wie de illustraties voor deze soepblikken heeft gemaakt, weet ik niet, maar het is duidelijk dat de tekenaar zich niet te veel wilde inspannen. Alle drie deze supervrouwen, Wonder Woman, Batgirl en Supergirl, lijken namelijk hetzelfde gezicht te hebben. Kijk maar goed naar hun monden, neuzen en kaaklijn. Het is een superdrieling!
Meer leuke stripplaatjes vind je op ComicBookBrain.Tumblr.Com.
De aantekeningen in zwart zijn van hem, de rode tekst is afkomstig van William Moulton Marston, die man die Wonder Woman bedacht. Charles Moulton was zijn pseudoniem.
Dit is trouwens de instructie die Harry G. Peter van Marston kreeg bij het ontwerpen van Wonder Woman:
‘Draw a woman who’s as powerful as Superman, as sexy as Miss Fury, as scantily clad a Sheena the jungle queen and as patriotic as Captain America.’
Daarna tekende hij bovenstaande Wonder Woman. Marston kon zich goed in de tekening vinden maar was het niet eens met de sandalen en zag Wonder Woman liever laarzen dragen.
Boekwerk
De tekening staat op het schutblad van het boek The Secret History of Wonder Woman, geschreven door Jill Lepore. Dit is niet alleen de geschiedenis van dit beroemde stripfiguur, maar juist ook een biografie van Marston en zijn twee vrouwen Sadie Elizabeth Holloway en Olive Byrne. Het boek geeft ook duidelijk het verhaal weer van het vroege, Amerikaanse feminisme. Je leert bijvoorbeeld veel over de belangrijke spelers daarvan en hoe vrouwen in 1919 eindelijk stemrecht kregen.
Marston was op het gebied van psychologie een beetje een charlatan, iemand die heel goed was in zelfpromotie en in staat was goed gebakken lucht te verkopen. Met deze beschrijving doe ik hem iets tekort, maar niet veel. Toch kan ik hem ook wel weer waarderen: hij probeerde zijn ideeën over het feit dat vrouwen superieur zijn aan mannen te verpakken in vermakelijke comics rondom Wonder Woman. Ook stopte hij daar veel van, wat je zijn bondage fetisj kunt noemen, in. In de beschrijving van Lepore heeft Marston uiteindelijk iets aandoenlijks. Bovendien lukte het hem om een tegelijktijdig een relatie te hebben met twee vrouwen, die allebei bij hem in huis woonden en na zijn dood nog jaren samen hebben geleefd.
Ik vond het een fascinerend relaas. Soms raakte ik de weg een beetje kwijt omdat Lepore strooit met heel veel namen en gegevens, maar uiteindelijk ben ik een stuk wijzer geworden over de man en vrouwen achter Wonder Woman en heb ik wat meer begrepen van de strijd die vrouwen hebben geleverd voor gelijkwaardigheid.
De flaptekst:
A riveting work of historical detection revealing that the origin of Wonder Woman, one of the world’s most iconic superheroes, hides within it a fascinating family story—and a crucial history of twentieth-century feminism
Harvard historian and New Yorker staff writer Jill Lepore has uncovered an astonishing trove of documents, including the never-before-seen private papers of William Moulton Marston, Wonder Woman’s creator. Beginning in his undergraduate years at Harvard, Marston was influenced by early suffragists and feminists, starting with Emmeline Pankhurst, who was banned from speaking on campus in 1911, when Marston was a freshman. In the 1920s, Marston and his wife, Sadie Elizabeth Holloway, brought into their home Olive Byrne, the niece of Margaret Sanger, one of the most influential feminists of the twentieth century. The Marston family story is a tale of drama, intrigue, and irony. In the 1930s, Marston and Byrne wrote a regular column for Family Circle celebrating conventional family life, even as they themselves pursued lives of extraordinary nonconformity. Marston, internationally known as an expert on truth—he invented the lie detector test—lived a life of secrets, only to spill them on the pages of Wonder Woman.
The Secret History of Wonder Woman is a tour de force of intellectual and cultural history. Wonder Woman, Lepore argues, is the missing link in the history of the struggle for women’s rights—a chain of events that begins with the women’s suffrage campaigns of the early 1900s and ends with the troubled place of feminism a century later.
Deze video geeft een aardige weergave van de geschiedenis van Wonder Woman en de ideeën van Marston:
Voor we beginnen: Wonder Woman is natuurlijk niet de eerste superheldin die centraal staat in een film. Dat was Helen Slaters Supergirl uit 1984. Later kwamen daar nog verfilmingen van Catwoman en Elektra bij, hoewel je van die laatste twee kunt zeggen dat het geen superhelden zijn. Al deze drie films zijn overigens geflopt.
Sinds ik vorig jaar bij Met het oog op morgen mocht spreken over het VN ere-ambassadeurschap van Wonder Woman en Lynda Carter en Gal Gadot, de actrices die haar succesvol gestalte gaven, een krachtig pleidooi voor Wonder Woman zag houden, heeft deze stripheldin mijn hart een beetje gestolen.
Wonder Woman werd in 1941 bedacht door psycholoog William Moulton Marston (1893 –1947), ook wel bekend als Charles Moulton. Hij baseerde het personage op zijn vrouw Elizabeth Holloway Marston en zijn geliefde Olive Byrne.
Onderwerping
Marston zag vrouwen als superieure wezens en dacht dat als mannen zich aan hen zouden onderwerpen, de wereld een betere plek zou zijn. In de strip rond Wonder Woman kon hij veel van zijn ideeën kwijt. De verhalen die Moulton schreef bevatten opvallend veel bondage-elementen: Wonder Woman en de vijanden die ze bestrijdt worden vaak vastgebonden. Fysieke en mentale overgave is een terugkerend thema in die verhalen. Deze thema’s kwamen voort uit zijn eigen filosofieën.
Wonder Womans lasso is een van de belangrijkste wapens: wie daarmee wordt vastgehouden kan alleen nog maar de waarheid spreken. Ook kan de lasso iemands geheugen herstellen en illusies doorbreken en heeft de ‘lasso van de waarheid’ een beschermende functie. Met haar onverwoestbare armbanden kan Wonder Woman kogels en andere projectielen afweren.
Feministisch?
De film is al een tijdje uit in de VS, en daar zijn critici en fans erg enthousiast over de film geregisseerd door Patty Jenkins. Het feit dat de eerste serieuze vrouwelijke superheld centraal staat en dat de film geregisseerd is door een vrouw, maakt dat de feministes al erg blij zijn met deze film.
Toch vind ik het een beetje onzinnig om te stellen dat alleen een vrouwelijke regisseur een film met een vrouw in de hoofdrol goed kan regisseren. Overigens is het tegenovergestelde ook waar: een vrouw kan prima een film maken met mannen in de hoofdrol. Dat de filmmaatschappij voor Jenkins heeft gekozen, zal wel een soort van lippendienst naar de feministen toe zijn geweest.
Filmjournalist Floortje Smit legt in de Volkskrant Wonder Woman langs de feministische meetlat en schreef een boeiend stuk waar ik me volledig bij aansluit.
Laat ik eerlijk zijn: als superheldenfilm is Wonder Woman heel onderhoudend, maar het is zeker geen hoogvlieger. Een feministisch manifest is het al helemaal niet, maar misschien moeten we de film ook daar niet op beoordelen.
Laat ik vooropstellen: dit is de eerste film sinds jaren van DC Comics die de moeite van het kijken waard is. Dat komt waarschijnlijk omdat Zack Snyder slechts een van de schrijvers van het verhaal was en niet aan het roer van dit project stond. In tegenstelling tot Zacks paranoïde en cynische superheldenfilms heeft Wonder Woman een positieve boodschap, namelijk dat liefde alles overwint.
Diana (Gal Gadot) is een prinses van de Amazones. Ze woont op een verborgen, paradijselijk eiland waar deze onsterfelijke vrouwen samen leven en trainen tot de dag dat de God van de Oorlog weer terugkeert. Een Amerikaanse spion genaamd Steve Trevor (Chris Pine) crasht op het strand van het eiland. Hij is de eerste man die Diana ziet. Steve komt met een verontrustende boodschap over een enorm conflict dat in de buitenwereld gaande is, namelijk een grote oorlog, die later de geschiedenis boeken in zal gaan als de Eerste Wereldoorlog. In haar overtuiging dat ze deze dreiging kan stoppen, besluit Diana haar eiland te verlaten. Vechtend in een allesvernietigende oorlog, zal Diana als Wonder Woman haar volledige krachten en haar ware lot ontdekken.
Verse blik
In de film komt Diana op de Westerse mannen als nogal naïef over, maar ze biedt als iemand afkomstig van een andere cultuur juist een frisse kijk op de Westerse. Ze vindt het gek dat het Britse parlement uit alleen mannen bestaat die ook nog eens door elkaar praten. Ze snapt ook niet waarom een vrouw vrijwillig een korset zou dragen om haar buik plat te drukken. Twee legitieme opmerkingen die nu nog steeds gelden. Hoe serieus worden vrouwen tegenwoordig in de politiek of het bedrijfsleven genomen? Zijn we eindelijk zover om de seksen als gelijkwaardig te zien en te behandelen? En waarom moeten vrouwen nog steeds voldoen aan een onhaalbaar en dom schoonheidsideaal?
Trump en co.
Als blijkt dat de Britse regering in aanloop tot een wapenstilstand met de Duitsers besluiten even geen actie te ondernemen, wat tot gevolg heeft dat er nog duizenden onschuldige slachtoffers zullen vallen, is Diana oprecht boos. Hoe durven ze die keuze te maken? Hoe durven ze het leven van anderen onder zichzelf te stellen? Schamen de heren politici zich dan niet? Nee, en hun kinderen sturen ze niet naar het front. Ze gaan er zelf ook niet kijken. Wederom goede vragen die we allemaal aan onze huidige machthebbers mogen stellen. Oorlog is immers goed voor de economie en wordt zelden voor andere reden gevoerd. En de mannen die hun zakken vullen, blijven er ver van weg. Kanonnenvlees, dat zijn de kinderen van de lage inkomens. Dat was vroeger zo en is nu nog steeds zo.
Deze thema’s worden verder niet veel meer uitgewerkt, alleen aangestipt. Ze stemmen tot nadenken. Waarom is onze samenleving zoals die is en waar is er ruimte voor verbetering. Het antwoord op die tweede vraag: die ruimte moeten we met zijn allen creëren. In dat opzicht mogen we best de lessen uit dit soort films en de strips van Wonder Woman en andere superhelden eens serieus bekijken.
Miss Israël
Er valt veel te genieten aan Wonder Woman. De toon is luchtig en de bad guys spreken Engels met een lekker dik Duitsaccent. Lekker ouderwets filmvermaak dat doet denken aan de filmreeks Indiana Jones. Gal Gadot, voormalig Miss Israël, is een goede actrice en bloedmooi. Dat ze zeer aantrekkelijk is, merken de mannelijke personages meermalen op. Ook dat ze verbaasd zijn dat een vrouw zo goed kan vechten. Chris Pine acteert ook prima, maar er zijn ook enkele acteurs die flink de plank misslaan. Zo is er de Spaanse Elena Anaya die Dr. Maru gestalte geeft. Maru is een geleerde in dienst van de Duitser die een verschrikkelijk gifgas probeert te ontwikkelen. Ze is niet alleen een matig en onderontwikkeld personage, het niet-overtuigende spel van Anaya zou niet misstaan in een aflevering van Bassie en Adriaan.
Jenkins trakteert de toeschouwer op veel slow motion beelden van de vrouwen in actie. Ze maakt van het filmbeeld een soort bewegende strip. Helaas vallen op die momenten soms wel op dat het budget voor de special effects wat laag is.
In Wonder Woman is het eindgevecht met de big bad, de God van de Oorlog, behoorlijk grotesk. Zo’n climax lijkt noodzakelijk kwaad in superheldenfilms, en daarom is het jammer dat men niet meer van de standaardformule van dit genre is afgeweken.
Kortom: moet je Wonder Woman nu kijken of niet? Ja, want hoe meer deze film opbrengt, hoe eerder Hollywood geneigd is om meer superheldinnen de hoofdrol te geven. Ook vermaak je je aardig met deze tweeënhalf uur durende film. Maar in vergelijking tot heel goede superheldenfilms als Spider-Man 2, X-Men 2, en The Dark Knight, scoort Wonder Woman niet erg hoog.
Een van de belangrijkste kenmerken van superheldenverhalen zijn de kleurrijke kostuums die de personages dragen. Met dit uniform onderscheiden de helden en schurken zich van normale stervelingen en verhullen ze hun burgeridentiteit. In het geval van Tony Stark maken kleren zelfs de (Iron) Man, want zijn superkracht zit in het hightech harnas dat hij draagt. Zonder het harnas is hij een gewone sterveling terwijl Superman nog steeds super is als hij in zijn boxershort rond zou vliegen.
Het superheldenkostuum is medebepalend voor het succes van de held. De outfits van Batman, Superman, Spider-Man en Wonder Woman zijn iconografisch en universeel herkenbaar. Het is daarom beter dat kostuumontwerpers de filmversies zo dicht mogelijk bij het oorspronkelijke ontwerp uit de strips houden. Echter, die ontwerpen tekenen is één ding, maar het wordt een ander verhaal wanneer acteurs zich in dat soort outfits moeten hijsen. Tekenaars kunnen waar nodig sjoemelen om het pak er goed uit te laten zien, acteurs niet. Het helpt natuurlijk dat hun lichamen dankzij een streng trainingsregime de gespierde en geïdealiseerde vormen kunnen evenaren van getekende helden. Het filmkostuum zit acteurs tegenwoordig net zo strak om het lijf als in de comics.
Absurd
Toch stuiten kostuumontwerpers op enkele praktische bezwaren bij de vertaling van strip naar film. Een belangrijk bezwaar is dat de live-action versies kunnen benadrukken hoe absurd de meeste outfits eigenlijk zijn. Om die reden kreeg de schurk Green Goblin in de eerste Spider-Man-film (2002) van Sam Raimi een make-over en werd zijn trolachtige halloweenkostuum een geavanceerd harnas ontworpen voor militaire doeleinden, waarbij zijn masker een beschermende helm is geworden. Filmmakers benadrukken graag dat het dragen van het kostuum een praktische reden heeft, daarom zien Batmans kostuums er de laatste films ook uit als een soort beschermend harnas.
Overigens zijn superheldenkostuums in werkelijkheid zelden praktisch. Het Batman-kostuum dat Michael Keaton draagt in Tim Burtons films (1989 en 1992), ziet er weliswaar fantastisch uit, maar omdat het masker aan zijn schouders vastzit is hij niet in staat zijn hoofd naar links of rechts te draaien zonder zijn hele bovenlichaam mee te bewegen. Niet handig in gevechtssituaties. Nicholas Hammond, eind jaren zeventig Spider-Man op televisie, klaagde in een interview dat het kostuum ongelooflijke warm was en dat de speciale lenzen in het masker vaak besloegen waardoor hij niets meer kon zien. Een ander praktisch bezwaar is dat een masker de gezichtsexpressies van de acteur onzichtbaar maakt. Daarom gaat in de films Spider-Mans masker zo vaak stuk en loopt Captain America ook dikwijls zonder hoofdbedekking rond.
Uniformen
Voorheen omzeilden ontwerpers het probleem van de superheldenoutfits weleens door deze radicaal aan te passen. In X-Men (2000) van Bryan Singer dragen de mutanten zwarte leren uniformen en niet hun kleurrijke evenknieën uit de strips. Regisseur Zack Snyder, verantwoordelijk voor Watchmen en de recente Superman-films, maakt grauwe, sombere en quasi-serieuze kostuumdrama’s van de stripverfilmingen. Zo wil hij de heldenverhalen gewicht geven. Hij kiest daarom voor donkergekleurde of bijna kleurloze versies van de kostuums. In de recente films met Marvel-helden is gelukkig de toon vaak luchtiger en ironischer. Ze schamen zich niet voor de kleurrijke outfits van hun helden als Iron Man en Captain America. De kostuums in deze films lijken dan ook goed op de oorspronkelijke stripversies.
Seksisme
Een laatste probleem waar ontwerpers mee te maken hebben, is dat superheldenkostuums seksistisch en erotisch geladen kunnen zijn. Iets waar vooral vanuit feministische hoek vaak over geklaagd wordt. Vorig jaar werd Wonder Woman bijvoorbeeld door de Verenigde Naties benoemd tot ere-ambassadeur voor vrouwenemancipatie. Een goede keuze, want Wonder Woman is als geëmancipeerde, sterke, biseksuele Amazone een positief rolmodel. Een petitie maakte echter na een paar weken een einde aan haar VN-benoeming. De ruim 45.000 ondertekenaars vonden Wonder Woman ongeschikt voor de functie omdat ze als rondborstige stripfiguur in haar weinig verhullende outfit te seksistisch zou zijn.
De klagers hebben een punt. Superheldenstrips kunnen seksistisch zijn in hoe ze vrouwen, maar ook mannen, afbeelden. Beide seksen worden in geïdealiseerde vorm weergegeven, waarbij de heldinnen vaak poses aannemen die vooral de male gaze bedienen. Uitgevers zijn zich bewust van deze kritiek en de laatste jaren zien we steeds meer vrouwelijke superheldenkostuums die een minder verhullend en praktischer ontwerp hebben.
Ongetwijfeld komt dit thema op Imagine ter sprake in de lezing van de Canadese historicus Tim Hanley over de veelbewogen geschiedenis van Wonder Woman. Eregast is Lindy Hemming, kostuumontwerper van onder andere James Bond, de Batman-trilogie van Christopher Nolan en de Wonder Woman-film die 1 juni uitkomt. Hemmings ontwerp van het gepantserde kostuum van Wonder Woman en de Amazones, is deels praktisch maar houdt de strip in gedachte en toont duidelijk de blote, gespierde schouders en benen van de acteurs.
De hoge hakken stuitten bij voorbaat op commentaar, dat regisseur Patty Jenkins in een interview met Entertainment Weekly pareerde door te zeggen dat ze tijdens heftige gevechten platte sandalen dragen. Jenkins maakte duidelijk dat Wonder Woman een wensvervulling is: ‘Ik, als vrouw, wil dat Wonder Woman ongelooflijk aantrekkelijk is, dat ze op een badass manier vecht en er tegelijkertijd fantastisch uitziet.’
Uiteindelijk geldt dat voor alle verfilmde superhelden en hun outfits.
Imagine Film Festival
12 – 22 april 2017
www.imaginefilmfestival.nl
Dit artikel is geschreven voor en gepubliceerd in VPRO Gids #14 (2017).
Ik weet helaas de naam van de kunstenaar niet, maar de foto is van de Amerikaanse journalist David Leavitt die het werk op Twitter plaatste.
Wonder Woman die Trump een welverdiende klap tegen zijn kanis geeft, hoef ik niet verder uit te leggen, toch?
Nee precies, Nuff Said.
Dat lees ik in ieder geval op de site Joop.nl (ja, die bestaat nog) en Nu.nl.
Wonder Woman was created 75 years ago. Although the original creators may have intended Wonder Woman to represent a strong and independent “warrior” woman with a feminist message, the reality is that the character’s current iteration is that of a large breasted, white woman of impossible proportions, scantily clad in a shimmery, thigh-baring body suit with an American flag motif and knee high boots –the epitome of a “pin-up” girl, aldus de petitie.
Opvallend vind ik het woordje ‘white’ ook in deze. Hoezo maakt het uit dat Wonder Woman blank is? Mogen we in dit tijdperk van diversiteit waarbij politieke correctheid belachelijke vormen begint aan te nemen, geen blanke heldin meer als voorbeeld nemen?
En als je ergens tegen bent, waarom meteen verbieden? Je kunt ook proberen de positieve kant van een verhaal te zien, ook al ben je het er niet helemaal mee eens. Maar nee, als mensen iets niet bevalt, moet er meteen maar een punt achter gezet worden. Dus in plaats dat we het nu gaan hebben over hoe we ervoor kunnen zorgen dat mannen en vrouwen door iedereen, maar dan ook echt iedereen als gelijkwaardig worden beschouwd, gaan we weer eens lopen zeuren over het symbool dat we daarvoor gebruiken.
Daarnaast vind ik het jammer dat mensen zo op het seksisme hameren. Wonder Woman is veel meer dan een sexy vrouw immers. Ik vond haar wel een goed rolmodel voor deze functie, zoals ik eerder hier al toelichtte.
Is seksisme een onderdeel van het superheldengenre? Ja, het komt veel voor. En je mag er natuurlijk commentaar op hebben, maar wie Wonder Woman alleen maar beoordeelt op haar uiterlijk kent de strips en het personage echt niet goed. Sterker nog: als we iemand alleen maar beoordelen op hoe ze eruit ziet en wat ze draagt, wat de mensen achter de petitie dus doen, zijn we dan niet seksistisch bezig?
Chip kidd is een populaire en geliefde boekslagomwerper, graphic designer en schrijver. Hij heeft ook wat boeken ontworpen die over strips gaan, waaronder over Batman the Animated Series en Batman Collected.
Ik weet niet of deze foto’s uit een boek komen of dat hij ze voor zijn privécollectie heeft gemaakt. Maakt verder ook niet uit. Het blijft fascinerend om filmkostuums in het ‘echt’ te kunnen zien. Ze krijgen daardoor vaak toch een handmade quality, vind ik. Ook is het tof om de slijtage op de outfits te zien.
Aan de ene kant maken die kostuums de fictie echter en concreter. Aan de andere kant zie je er juist ook de grenzen van de fictie aan af. Een mooie paradox.
Sowieso zie je in de foto een duidelijke visie van de fotograaf terugkomen: hij gebruikt telkens hetzelfde basisconcept om de kostuums mee in beeld te brengen en dat werkt in zo’n serie heel sterk.
Nog even over Kidd en boekomslagen: in 2012 gaf hij deze lezing op TED. De moeite van het kijken waard. Hij is een rasverteller en heeft veel zinnigs te zeggen over het ontwerpen van boekomslagen:
Ze wordt dus de Honorary Ambassador for the Empowerment of Women and Girls, als je het mooi in het Engels wilt zeggen.
Secretaris-generaal Ban Ki-moon zal de superheld officieel benoemen tijdens een ceremonie op 21 oktober. Naar verluidt zullen DC Entertainment president Diane Nelson, Gal Gadot en Lynda Carter ook bij de ceremonie aanwezig zijn. Gadot speelt Wonder Woman in de gelijknamige film die volgend jaar uitkomt en was in het debacle Batman V Superman een van de weinige lichtpuntjes. Carter vertolkte Wonder Woman in de gelijknamige tv-serie die drie seizoenen op de buis was van 1975 tot 1979.
Met de ceremonie begint ook een nieuwe VN-campagne om gender gelijkheid te stimuleren.
Wonder Woman vind ik op zich een prima keuze voor deze functie:
1. Ze is een van de bekendste vrouwelijke superhelden. Samen met Superman en Batman vormt ze het fundament van DC Comics. Deze drie superhelden zijn culture iconen die over de hele wereld bekend zijn.
2. In de verhalen is ze ook een symbool voor vrouwenemancipatie en gender gelijkheid.
3. Superhelden zijn op dit moment onwijs populair. Dus als een organisatie als de VN, die toch een beetje een stoffig imago heeft, aansluiting zoekt bij jongeren bijvoorbeeld, dan is een superheld een prima keuze hiervoor.
4. Recent gaf schrijver Greg Rucka toe dat Wonder Woman ‘queer’ is in de zin dat ze romantische en seksuele relaties heeft met zowel mannen als vrouwen. Dat laatste is ook niet zo gek, want ze woont op een paradijselijk eiland met alleen maar vrouwen, ook wel Amazones genoemd. Ze is dus niet alleen een symbool voor vrouwenemanicaptie, ze is ook een van de weinige biseksuele superhelden.
Biseksueel
Rucka legt in een recent interview uit dat de Amazones eigenlijk de term hetero- en homoseksueel niet kennen in hun maatschappij:
‘It’s supposed to be paradise. You’re supposed to be able to live happily. You’re supposed to be able — in a context where one can live happily, and part of what an individual needs for that happiness is to have a partner — to have a fulfilling, romantic and sexual relationship. And the only options are women.
But an Amazon doesn’t look at another Amazon and say, “You’re gay.” They don’t. The concept doesn’t exist.
Now, are we saying Diana has been in love and had relationships with other women? As Nicola and I approach it, the answer is obviously yes.’
Op dit interview kwam wel wat commentaar, want hoewel men blij is dat Wonder Womans queerness eens genoemd wordt, vindt bijvoorbeeld Elle Collins van ComicbookAlliance.com dat dit explicieter in de verhalen getoond mag worden:
‘But what’s odd in that interview is how dedicated Rucka is to the idea that Wonder Woman’s queerness, which he acknowledges as inherent and obvious, need never be directly stated in a comic book.’
Dat hoeft niet per se een coming out scène te zijn, maar in plaats van dat Wonder Woman een kus op de wang krijgt kan zoiets ook explicieter.
‘Or what about a story where Wonder Woman protects a queer couple from anti-queer violence? It must have been weird for Diana to come from where she did and realize how differently same-sex relationships are viewed in “Man’s World.” If you’re going to have a queer Wonder Woman, why wouldn’t you want to tell a story as moving as that? A story where it makes sense for Wonder Woman to say to another queer character, and by extension every queer reader, “I am no different from you. I have loved women as well as men. No one should hold that against either of us.”
Daar snijdt Collins een interessant punt aan. In het huidige klimaat van homohaat kan het geen kwaad als dit soort scènes meer in comics voorkomen. Als je als uitgeverij iets zegt over de seksuele geaardheid van een personage, moet dat niet alleen in interviews gebeuren, maar ook in de strips zelf, want die zijn canoniek.
Fictieve helden
Wonder Woman is niet het eerste fictieve personage dat deze eretitel krijgt. In 2009 was Tinkerbell de ambassadeur van het Groen en Winny the Pooh was de ambassadeur van de vriendschap in 1998. TinkerBells benoeming kwam tot stand in samenwerking met de Verenigde Naties om, in aanloop naar de klimaatconferentie in Kopenhagen, op speelse wijze het milieu bij jong en oud onder de aandacht te brengen.
Fictieve personages gebruiken heeft zo zijn voordelen: iedereen kent deze culturele iconen en in tegenstelling tot echte mensen kunnen ze niet zo maar iets verkeerds zeggen of doen. Een Angelina Jolie kan opeens scheiden van haar man bijvoorbeeld en dat vinden sommige mensen niet zo netjes staan.
Het nadeel is wel: je kunt ze moeilijk ergens een speech laten houden en zijn dus vooral inzetbaar op sociale media.
Foute keuze?
Daarom vinden sommige feministen het ook helemaal niks dat Wonder Woman deze functie krijgt, zoals Charlotte Lytton van The Telegraph:
‘So why not pick a representative who might have some personal thoughts and feelings about the treatment of women in the world, rather than a 75-year-old scribble? Surely the 20 million victims of female genital mutilation in Nigeria, for example, deserve a spokesperson who can actually, y’know, speak.’
Lytton wijst terecht op het feit dat de Verenigde Naties een organisatie is die gerund wordt door mannen en dat in de hogere functies die aangenomen werden in 2015 negen van de tien mensen mannen waren. Oeps. Daarna vervolgt ze nog een lijstje van vrouwen die beter zouden zijn als ere-ambassadeur dan een fictief personage.
75 jaar Wonder Woman
Vrijdag 21 oktober is trouwens tevens de 75ste verjaardag van Wonder Woman. In 1941 werd ze bedacht door psycholoog William Moulton Marston (1893 –1947), ook wel bekend als Charles Moulton. Hij baseerde het personage op zijn vrouw Elizabeth Holloway Marston en zijn geliefde Olive Byrne.
Wonder Woman is Diana, in de oorspronkelijke versie is ze prinses van de Amazonen uit de Griekse mythologie. Haar moeder is de Amazonekoningin Hippolyta. Ze kreeg van de Olympische Goden verschillende bovenmenselijke krachten en wapens. Ze is supersterk en kan zich staande houden tegen Superman.
Haar lasso is een van de belangrijkste wapens: wie daarmee wordt vastgehouden kan alleen nog maar de waarheid spreken. Ook kan de lasso iemands geheugen herstellen en illusies doorbreken en heeft de ‘lasso van de waarheid’ een beschermende functie. Met haar onverwoestbare armbanden kan Wonder Woman kogels en andere projectielen afweren.
Wonder Woman debuteerde in All Star Comics #8 (coverdatum Dec 1941). De verhalen die Moulton schreef bevatten opvallend veel bondage-elementen: Wonder Woman en de vijanden die ze bestrijdt worden vaak vastgebonden. Fysieke en mentale overgave is een terugkerend thema in die verhalen. Deze thema’s kwamen voort uit zijn eigen filosofieën. In de loop der jaren is er aardig wat aan Wonder Woman gesleuteld. Iets wat goed naar voren komt in deze video:
Wanneer is Supergirl trouwens oud genoeg om Superwoman genoemd te worden? Zo’n klein meisje is het nu ook niet meer. Maar dat terzijde.
Ik trof de aquarel van Beachum aan in de Twitterstroom van Savage Comics. Een account waar wel meer NSFW stripgerelateerde afbeeldingen worden getoond en geretweet. Foto’s, tekeningen en schilderingen met borsten en tepels enzo, dus dingen die je normaliter niet op het brave Fakebook aantreft. Soms gaat het ook wel wat verder dan alleen naakte dames, al heb ik nog niet veel echte hardcore zaken aangetroffen.
Zoals deze stijlvolle foto van Eva Green die een rol speelde in Sin City 2:
Ik weet overigens niet precies wat de regels op Twitter voor dit soort materiaal zijn. Wat ik wel weet is dat er vaak veel te krampachtig wordt gedaan over naakt, semi-naakt en alles wat daar tussenin zit.
Om over homoseksualiteit maar te zwijgen. Vooral gelovigen hebben daar een handje van. Hoewel het menselijk lichaam door hun God geschapen is, volgens de theorie die zij aanhangen in ieder geval, is het uit den boze om dat lichaam te tonen.
Nou ja, ik heb op deze zonnige vrijdagmiddag niet heel veel trek om bij die mensen te lang stil te staan. Als ze zich ergens aan storen, kijken ze maar een andere kant op. Ook morgen tijdens de Canal Pride.
Kijk ik ondertussen nog even verder bij Savage Comics.
Maar omdat comics altijd maanden van tevoren worden aangekondigd weten we nu al wat de variant covers in oktober gaan worden van titels als Superman, Aquaman en Wonder Woman en die hebben allemaal een Halloweentintje gekregen. Deze covers vond ik de mooiste:
Normaliter ben ik niet zo’n fan van variant covers. Ze verzieken de markt en veroorzaken verkoopbubbels. Volgens Newsarama.com gingen maar liefst 700.000 exemplaren van Amazing Spider-Man vol. 3 #1 in de voorverkoop omdat er zoveel variants van dit nummer te koop waren. Volgens de lijst op ComicBookResources.com is de schatting ruim 500.000 comics, maar dat is de verkoop via distributeur Diamond en niet de verkoop wereldwijd. Volgens die lijst verkocht Amazing Spider-Man #2 overigens maar een kleine 124.000 comics, dus zie je wel meteen dat het uitbrengen van veel variants effect heeft op de verkoop. Comics zijn een commerciële zaak dus zolang als mensen die varianten blijven aanschaffen zullen de uitgeverijen ze produceren. Maar eigenlijk gaat het dus nergens over. Zelf weiger ik hetzelfde verhaaltje een paar keer aan te schaffen om alle variants te verzamelen.
Dat gezegd hebbende, ben ik als Halloweenliefhebber zeer in mijn nopjes met deze varianten van Neal Adams, Rafael Albuquerque, Chris Burnham en anderen. Vooral die van Wonder Woman als een soort Vampirella spreekt me aan. We hoeven de comics immers niet te kopen om toch te kunnen genieten van het illustratiewerk.
Bekijk ze hier allemaal.