Categorieën
Mike's notities

Bij het vertrek van Bea

Han Hoogebrugge plaatste deze strook vanmorgen en reageert daarmee op het nieuws dat koningin Beatrix met pensioen gaat.

prinspils_hoogerbrugge

(En check ook deze strip van Han over hetzelfde nieuws.)

Normaliter zou ik niet op dergelijk nieuws reageren, maar niet alleen vind ik de opmerking van Hoogerbrugge grappig en past deze in de visie waarin ik het koningshuis aanschouw, namelijk niet als iets wat we serieus hoeven te nemen, ook raakt de komst van Prins Willem mij persoonlijk nu koninginnedag ten einde is en niet langer gevierd zal worden op 30 april.

Ik ben geen fan van het koningshuis: ik vind het verschrikkelijk achterhaald en vooral een waste of money. Maar ik besef me terdege dat we in een land wonen met verschillende meningen. Er zijn genoeg mensen die het wel leuk vinden dat dit archaïsche toneelstukje onderdeel is van onze cultuur, en die mensen gun ik natuurlijk hun pleziertje. Al had ik een beetje gehoopt, naïef natuurlijk, dat als Bea afscheid zou nemen van haar taak, het koningshuis voorgoed op slot zou gaan. Helaas.

Zelf heb ik altijd een wat moeilijke relatie gehad met koninginnedag. Ik ben namelijk op dertig april 1977 geboren. Mijn hele leven viel mijn verjaardag samen met het koekhap- en zuipfeestje van de koningin. 1996 uitgezonderd: toen woonde ik in Berkeley en konden mijn buurtbewoners nauwelijks aanwijzen waar Nederland lag, laat staan dat ze wisten dat we geen president hadden maar een oma die voor een flinke uitkering lintjes doorknipt en zich met formaties bemoeit. Hè, kan ik het toch weer niet laten om een cynische opmerking over het Huis van Oranje te maken en dat terwijl er natuurlijk genoeg mensen zijn die dol zijn op Beatrix.

Nou ja, je kunt niet iedereen te Facebookvriend houden, moeten we maar denken.

Toch vond ik het soms ook wel weer leuk dat er uitbundig gefeest werd in het land terwijl ik mijn verjaardag vierde. Maar daaraan komt nu een einde.

Volgend jaar wordt koningdag of hoe we het ook gaan noemen op 27 april gevierd. Nou ja, volgend jaar een keer op 26 april, want de 27ste is een zondag – hoezo gaan we anno nu niet gebukt onder het juk dat christendom heet? Hoe dan ook: volgend jaar zullen voor het eerst het kroontjesfeest en mijn verjaardag niet samen vallen. Dat voelt als een verlossing: nu hoef ik niet meer per se de drukte in Amsterdam te ontlopen, maar kan ik in relatieve rust de dag doorbrengen. Zoals ik wil. Dat betekent: koffie lezen, strips leuten en andere dingen waar ik op dat moment zin in heb.

Alleen dit keer ben ik niet meer automatisch vrij op mijn verjaardag. En dat is toch wel jammer.

Da’s ook wel weer typisch iets voor het huis van Oranje, om dit soort dingen te beslissen zonder even te overleggen met iedereen die op 30 april jarig is. Zo blijkt maar weer: het koningshuis is er niet voor het volk, het volk is er voor het koningshuis.

Deze video maakte ik twee jaar geleden op 30 april:

Categorieën
Strips

Pieter Geenen wint Inktspotprijs 2012

Onderstaande prent heet Daredevils! en is gemaakt door Pieter Geenen. Hij won er dit jaar de Inktspotprijs 2012 mee, de prijs voor de beste politieke spotprent die het afgelopen jaar is gepubliceerd in de landelijke en regionale pers.

pieter_geenen-daredevils

Geenen ontving de prijs, die voor dit jaar voor de negentiende keer is uitgereikt, op dinsdag 15 januari in Perscentrum Nieuwspoort uit handen van juryvoorzitter Kees van Kooten bij de opening van de tentoonstelling Politiek in Prent 2012.

Daredevils! verscheen op 8 maart 2012 in Vrij Nederland. De durfallen in de spotprent zijn vijf waaghalzen die kunstjes uithalen in het circus van alledag: de onnozele, naïeve burger op het slappe koord, met z’n kop in een leeuwenmuil of geblinddoekt aan de trapeze.

De jury was onder de indruk van deze prent, die niet over politici maar over het volk gaat. ‘Op een bedrieglijk naïeve poppenkastmanier analyseert Geenen de waan van de week en de hype van de dag. Hij becommentarieert de actualiteit vanuit het versimpelde oogpunt van de gewone man, die het ook niet allemaal begrijpt maar desondanks overal braaf achteraan blijft hollen, denkend dat hij alles doorheeft, maar intussen met open ogen wordt belazerd.’

‘De humor van Geenen is haarscherp, maar merkwaardig genoeg vooral hoopgevend. Deze volstrekt originele vorm van sociale satire zet de kijkende lezer keer op keer weer met beide benen op de grond. Dan overheerst de humor die haarfijn weet te relativeren,’ aldus de jury.

Een andere kijk
Een interessante analyse van de jury. Een goede spotprent becommentarieert, spiegelt en roept vragen op.
De prent roept bij mij ook vragen op. Je kunt de burgers in de prent zien als mensen die hun kop in het zand steken, maar laten we het eens omdraaien. Wordt er niet veel te veel belang gehecht aan de mediahypes? We huppen van de een naar de ander, maar puntje bij paaltje hebben de meeste hypes maar weinig met ons echte leven te maken. Natuurlijk merken we allemaal dat er een economische crisis is, maar ondertussen sta je als burger daar tamelijk machteloos in. Ook is het zo’n complex thema dat oorzaak en gevolg niet een, twee, drie te achterhalen zijn. Kortom, het gaat veel mensen boven de pet. Wie te veel met de negatieve berichtgeving in de meegaat, kan zo maar depressief worden. Misschien is het daarom maar beter om je te concentreren op zaken waar je wel invloed op hebt en geen aandacht te besteden aan mediahypes.

Ik vind de houding van de Vrouw Zonder Vrees in het eerste plaatje wel mooi: rechtse of linkse regering? Het boeit me niet. Een soort van onverschilligheid die wellicht voorkomt uit het feit dat de burger klaar is met het gesol van politiek Den Haag, waar men liever ruziemaakt over minimale partijverschillen in plaats van constructieve oplossingen zoekt. En Luchtige Lia kun je ook zien als iemand die positief in het leven staat en vertrouwen heeft in de toekomst.

De winnende prent is te zien op de expositie Politiek in Prent 2012, waaraan 26 tekenaars, ieder met zes prenten deelnemen. Gasttekenaars zijn dit jaar Maarten Wolterink en de in Amsterdam wonende Iraakse kunstenaar Kifah Al Reefi.

De tentoonstelling is na Nieuwspoort te bezichtigen in Persmuseum, Amsterdam; Café Brasserie Dudok, Arnhem; Centrale Bibliotheek, Den Haag; Limburgs Museum in Venlo, en Haus der Niederlande, Münster (D).

Categorieën
Strips

Stefan Verwey: ‘Ik ben geen dominee’

Ook in zijn nieuwe bundel Beschaving zoekt sponsor neemt cartoonist Stefan Verwey actuele verschijnselen op de korrel. Vier tekeningen nader toegelicht. 

In de bundel Beschaving zoekt sponsor beziet cartoonist Stefan Verwey met een ironische blik actuele verschijnselen als de economische crisis, social media en de bonuscultuur. Ook de bedreiging van het papieren boek door de e-reader, ondernemers en het leven van de bejaarde medemens in verzorgingstehuizen vormen vaak het uitgangspunt voor een tekening. ‘Het is niet zo dat ik bepaalde onderwerpen met meer plezier teken dan andere, het zijn vaak ook mijn eigen ervaringen waaruit ik put,’ vertelt Verwey.
Wekelijks maakt hij een literaire cartoon voor de Volkskrant en een politieke tekening voor De Gelderlander. We nemen samen met Verwey enkele typerende tekeningen uit de bundel door.

‘Deze prent stond in De Gelderlander en is een van mijn favoriete cartoons uit de bundel. Tijdens het debat over de missie naar Kunduz en de begroting voor 2013 had een politicus het over “over je eigen schaduw heen springen”. Ik erger me niet zo gauw, maar politici zijn meesters in clichés. Een paar weken lang wordt zo’n term door iedereen herhaald en dan is het voor mij interessant daar iets over te maken. De personages in de prent zijn niet per se politici. Ik ben ook niet echt een politiek tekenaar. Veel van mijn tekeningen hebben weliswaar met de actualiteit te maken, maar eigenlijk wil ik ze zo maken dat ze wel tien of vijftien jaar actueel blijven. Pas dan vind ik een tekening echt geslaagd. Dat uitgangspunt bepaalt tevens de keuze van wat ik teken.’

‘Het idee van over je eigen schaduw springen heeft iets magisch en het heeft ook met mijn jeugd te maken. Wanneer een kind zijn eigen schaduw ontdekt, gaat hij ermee spelen. Als kind rende ik altijd heel hard in de hoop om mijn eigen schaduw in te halen. En dat lukte natuurlijk, althans in mijn fantasie.’

‘Ik ben geen voetballer en ik hou niet van sport. Ik heb een grote hekel aan de wereldkampioenschappen omdat het een soort carnaval is. Waar je ook heen gaat, je kunt er niet aan ontkomen. Over deze tekening ben ik nog steeds heel tevreden. Ik heb meer cartoons over voetbal gemaakt, maar daar zitten visuele aanwijzingen in. In deze prent zitten helemaal geen voetbalsymbolen. Je ziet alleen lezende mensen, verder kun je het zelf invullen. Ik probeer mij grafisch zo goed mogelijk uit te drukken en met weinig middelen. Al het overbodige laat ik weg.’

‘Ergernissen zijn niet zo zeer een drijfveer voor mijn tekeningen. Die moet ik eerst opzij leggen voordat ik er iets mee kan. Anders krijg je van die gelijkhebberige tekeningen en dat is niet de moeite waard. Ik ben immers geen dominee. Ik teken toch vooral voor mezelf en hou geen rekening met de krantenlezer. Dat klinkt hautain maar dat is het niet. Je bent zelf de maatstaf en een x-aantal mensen zijn het met je eens, dus je voelt wel aan dat er een draagvlak is. Ik heb een mening zoals iedereen een mening heeft en die verwoord ik, en dan is het fantastisch dat mijn beeld door een paar honderdduizend mensen wordt bekeken.’

 


‘Veel mensen begrijpen deze cartoon niet, dus ik heb het idee dat ik de tekening iets duidelijker had moeten maken. Mensen willen alles zo regelen dat hen niets kan overkomen. Dat zie je ook in de Nederlandse regelgeving die onvoorstelbaar streng is. Als er iets ergs gebeurt, probeert men dit middels regelgeving in de toekomst te voorkomen.’

‘In de tekening valt de enige die zijn straatje schoon heeft, op zijn gat. Je kunt het lot niet ontlopen. Het overkomt mij ook vaak dat ik denk alles op orde te hebben en dan blijkt juist het tegendeel. Laatst was er een flinke storm en parkeerde ik mijn nieuwe auto bewust iets van mijn inrijlaantje af, weg van de grote bomen. Het zou immers zonde zijn als er een tak op viel. Een half uur later hoorde ik een harde klap: een tak van het kleine boompje waar ik de auto onder had gezet was bovenop de auto gevallen.’

‘Deze is eigenlijk heel wreed en tegelijkertijd ook humoristisch, al kan ik niet onder woorden brengen waarom deze tekening grappig is. Je verdedigt hier niet de pedofiel mee, maar iedereen kent wel de beelden waarop mensen in de voortuin staan van een pedofiel. Die situatie valt te begrijpen, maar je moet er wel mee uitkijken. Deze tekening mag dus geen realiteit worden. We hebben immers een rechtstelsel. Natuurlijk moet dat niet iets statisch zijn, maar onder invloed van het populisme wordt het recht steeds vaker opgerekt. Dat vind ik heel gevaarlijk.’

Stefan Verwey. Beschaving zoekt sponsor.
Uitgeverij De Harmonie,
ISBN: 9789076168487 Prijs: € 13,50

Bonusvideo: De werkwijze van Stefan Verwey

Categorieën
Daily Webhead Strips Video

Daily Webhead Video: De werkwijze van Stefan Verwey

Laatst interviewde ik cartoonist Stefan Verwey over zijn bundel Beschaving zoekt sponsor die in september bij De Harmonie verscheen. Dat interview staat in VPRO Gids #45 (die tot en met vandaag loopt) en zet ik binnenkort online. Voor één vraag was geen ruimte meer in het stuk, maar ik vond het toch belangrijk om deze te stellen. Ik vind het namelijk altijd interessant om van stripmakers te horen hoe ze te werk gaan. Daarom deze speciale Daily Webhead waarin Verwey vertelt over zijn werkwijze.

Interviews neem ik altijd op met een digitale recorder. De audio daarvan heb ik als basis gebruikt en daar heb ik beelden van Verweys cartoons bij gezet, wat de podcast wat mij betreft toch tot een video maakt. De cartoons zijn afkomstig uit Beschaving zoekt sponsor en eerdere bundels van Verwey.

De video is de lezers van de VPRO Gids ook aangeboden via de Layar-app.

Categorieën
Film Strips

Peter van Straaten toont favoriete filmscènes

Recent werd ik al blij verrast door een groot interview met Peter van Straaten in Stripgids, nu lees ik dat de bekende cartoonist aanstaande zondag in het Ketelhuis te Amsterdam zijn favoriete filmfragmenten gaat vertonen.

Onder het motto Scènes op Zondag laat tekenaar en cartoonist Peter van Straaten op zondagmiddag 18 november om 15.00u. in Het Ketelhuis filmfragmenten zien die voor hem een beslissende betekenis hebben of hadden. Hij zal zijn keuzes toelichten in een gesprek onder leiding van Isolde Hallensleben.

Bij Scènes op Zondag draait het nadrukkelijk niet om de artistieke waarde, het filmhistorisch belang of de maatschappelijke relevantie van de filmfragmenten (mag allemaal wel), maar in de eerste plaats om de strikt particuliere waarde die films kunnen hebben.

Welke filmfragmenten zal hij gaan tonen denk je?

Categorieën
Daily Webhead Strips Video

Video: Hallie Lama en de toekomst

Het tweede deel van het interview met Hallie Lama. Hallie praat over zijn toekomstplannen, hoe hij zichzelf blijft vernieuwen als cartoonist en hoe het zit met de vrouwen in zijn universum. Met een gastoptreden van The Beatles. Nuff Said.

De muziek in deze Daily Webhead is weer als vanouds van Marco Raaphorst.

Categorieën
Daily Webhead Strips Video

Video: Hallie Lama houdt ’t kort

Binnenkort (zo rond de Stripdagen Haarlem) verschijnt er een nieuwe bundel van cartoonist Hallie Lama. Hallie Lama houdt ’t kort wordt alweer zijn vierde publicatie bij uitgeverij Xtra. Nieuwsgierig toog ik naar Hilversum waar ik Hallie er uitvoerig over sprak. Wat mogen we van het werkje verwachten en waar verwijst de titel naar? Bekijk het video-interview.

Net als bij de gesprekken met Erik Kriek bestaat het interview uit twee video’s. Deze gaat over Hallie Lama houdt ’t kort, de ander over Hallie’s cartoonwerk, toekomstplannen en de vrouwen in zijn humoristische wereld. Die komt binnenkort online.

Categorieën
Fotoblog

Twee keer Hallie Lama

Cartoonist Hallie Lama en zelfportret. De tekening komt op de cover van zijn nieuwe cartoonbundel: Hallie Lama houdt ’t kort. Binnenkort meer hierover.

Categorieën
Strips

De Vara zoekt cartoonist

De VARAGids is met een cartooncontest begonnen. De prijs is een wekelijkse – betaalde ! – opdracht voor de online VARAgids.

Is tekenen jouw talent (of ken jij iemand met talent) en wil jij je werk voor een groot publiek tentoonstellen? Grijp dan nu je kans! Doe mee aan de VARAgids Cartoon Contest en win een wekelijkse (betaalde, uiteraard) opdracht voor de online VARAgids.

De opdracht: Maak een cartoon naar aanleiding van een recent opvallend tv-fragment. Dit kan een opvallende documentaire zijn, een vreemde gast in een talkshow of bijvoorbeeld een blooper. Het is aan jou als cartoonist om dit fragment te kiezen.

Een professionele jury die bestaat uit onder anderen Peter van Straaten (bekend van o.a. Het Parool) en Kamagurka (o.a. VARAgids) zal uit alle inzendingen een selectie maken van de beste cartoons. De cartoons die door de jury zijn geselecteerd komen online te staan. Online kan gestemd worden op deze cartoons, de cartoon met de meeste stemmen wint.

De winnaar krijgt een wekelijkse cartoon die te zien zal zijn via de online kanalen van de VARAgids. Hier staat uiteraard een financiële vergoeding tegenover.

Stuur je cartoon uiterlijk maandag 9 april in via dit formulier.

Categorieën
Strips

Turkartoon in stadhuis Utrecht

In 2012 viert Nederland vierhonderd jaar handels- en diplomatieke betrekkingen met Turkije. Utrecht viert mee en markeert dit met de expositie ‘Turkartoon’ in het stadhuis. Deze striptentoonstelling, samengesteld door de tekenaars van het Utrechtse stripcollectief De Inktpot, laat de rijkdom zien van de Turkse stripcultuur van dit moment.

In het kader van het Landen van Herkomst-programma van de gemeente Utrecht bezochten vier Utrechtse stripmakers van De Inktpot, Albo Helm, Niels Bongers, Joshua Peeters en Ronald van der Heide, Istanbul. Ze namen werk mee terug van 20 actuele Turkse tekenaars van dit moment. Zelf geeft De Inktpot met op Istanbul geïnspireerde strips en tekeningen de expositie een Utrechts accent.

In Turkije worden er enkele stripkranten uitgegeven die goed lopen. Van Uykusuz, Penguen en LeMan, gaan te samen wekelijks zo’n 200.000 exemplaren over de toonbank. Bij de tentoonstelling in Utrecht wordt ook een gratis stripkrant uitgegeven die zicht geeft op het ontstaan van de Turkse stripkranten en wijst op hun functie: de samenleving een spiegel voorhouden. Politieke en sociale misstanden in het land worden door de cartoonisten uit Istanbul scherp omlijnd en op humoristische wijze van commentaar voorzien.

De expositie bestaat uit 23 A0-formaat panelen waarvan 18 gevuld met vertaalde Turkse strips en cartoons, plus bio’s van de 20 tekenaars; de vijf overige panelen geven geschiedenis en context. Onder andere in de vorm van tekenngen van Istanbul door de Inktpot-stripmakers.

De tentoonstelling is gratis toegankelijk en gedurende de openingstijden van het stadhuis (Korte Minrebroederstraat 2 in Utrecht) te zien van woensdag 4 tot en met donderdag 26 april 2012. Na Utrecht zal Turkartoon o.a. in Haarlem, Den Haag en Enschede te zien zijn.

Toevallig?  De Stripdagen Haarlem richten zich dit jaar op de Arabische strip.

Categorieën
Strips

Colonel Baxter in Lambiek

Op vrijdag 23 maart vindt vanaf 17.30 in Galerie Lambiek de boekpresentatie plaats van Colonel Baxter’s Dutch Safari. Wim de Bie zal het eerste exemplaar uitreiken aan Baxter zelf.

Glen Baxter debuteerde in Nederland, bijna veertig jaar geleden bij uitgeverij De Harmonie, met de bundel Atlas. Inmiddels wordt zijn werk geëxposeerd in San Francisco, New York, Tokyo, Londen en Parijs, maar Nederland is altijd een favoriet onderwerp voor Baxter gebleven. Van tulpen tot haring en Rietveld tot Mondriaan, alle oer-Hollandse onderwerpen zijn te vinden in zijn absurdistische tekeningen, gebundeld in Colonel Baxter’s Dutch Safari.

Wim de Bie, die het voorwoord schreef voor Colonel Baxter’s Dutch Safari, zal het eerste exemplaar uitreiken aan Glen Baxter. Ook wordt voor deze gelegenheid een zeer gelimiteerd, door Colonel Baxter gesigneerd en genummerd prentje gepresenteerd, dat alleen te koop zal zijn op deze avond.

Interview
Recent interviewde ik Baxter
over zijn werk voor de VPRO Gids omdat er ook enkele van zijn tekeningen te zien waren tijdens de expositie A perfect day.

Lambiek, Kerkstraat 132, 1017 GP Amsterdam

Categorieën
Striprecensie Strips

Expositie en smakelijke themabundel van Peter van Straaten

In samenwerking met het Persmuseum, Amsterdam, laat de tentoonstelling Peter van Straaten & Jo Spier: Virtuoze Tekenaars van het Nederlandse Leven werk zien van de bekende tekenaars Peter van Straaten (1935) en Jo Spier (1900-1978). Deze tentoonstelling is van 17 maart tot en met 17 juni 2012 te zien in het Stedelijk Museum Zutphen. Ook kwam er recent een nieuw album van Van Straaten uit: Heeft het gesmaakt?

31 maart zal er in Het Parool voor het laatst een cartoon staan van Peter van Straaten. Na 54 jaar houdt hij het voor gezien. Zijn eerst tekening stond op 26 juli 1958 in deze krant. Hij gaf in die krant aan de dagelijkse druk niet meer aan te kunnen. Niet zo gek natuurlijk, de cartoonist is inmiddels 76 jaar oud. Wel blijft hij voorlopig nog een stukje per week schrijven voor NRC Handelsblad. Voor Vrij Nederland maakt hij nog een politieke prent.

Expositie
Wie het werk van Peter eens van dicht bij wil bekijken, moet binnenkort naar Zutphen. Van Straaten heeft er nooit een geheim van gemaakt dat de, van oorsprong Zutphense, tekenaar/illustrator Jo Spier een van zijn grote voorbeelden is. In de tentoonstelling Peter van Straaten & Jo Spier: Virtuoze tekenaars van het Nederlandse leven zal een persoonlijke keuze van Van Straaten uit het werk van Spier te zien zijn, met daar tegenover vergelijkbaar werk van hemzelf. Zo zal ook het publiek kunnen constateren dat er een duidelijke verwantschap bestaat tussen de beide kunstenaars.

Portretten, politiek, maatschappij, kunst en cultuur, stad en platteland zijn thema’s die beide kunstenaars tot inspiratie hebben gediend. Ook vrij werk en uniek en veelal onbekend jeugdwerk van beide tekenaars zal in de tentoonstelling te zien zijn. Bij de tentoonstelling komt er een kleine publicatie over Peter van Straaten en Jo Spier en is te koop voor € 5,00 in de museumwinkel. De tentoonstelling zal in de zomer van 2012 ook in het Persmuseum te zien zijn.

Stedelijk Museum Zutphen
Rozengracht 3
Openingstijden: dinsdag t/m zondag: 11.00 – 17.00 uur

Heeft het gesmaakt? is de pakkende titel van alweer het zesde deel uit de serie themaboeken van Peter van Straaten. De bundel bevat een interessante selectie cartoons over de gevaren en de geneugten van het uit eten gaan. De restaurants van Van Straaten worden getypeerd door grofgebekte obers, dubieuze maaltijden en kieskeurige eters.

Van Straaten is een cartoonist die bij uitstek de menselijke aard weet weer te geven. In zijn universum zijn de opmerkingen die aan tafel worden uitgesproken, vaak net zo scherp als de messen die erop liggen. Wat dat betreft leren we de mens, en onze partners en vrienden, pas goed kennen tijdens het avondmaal.

Van Straaten tekent zoals altijd trefzeker: van het verschrikte gezicht van een oudere man die vanachter de menukaart vandaan komt en wanhopig aan zijn vrouw vraagt: ‘Hoe is jouw Frans?’ tot en met de wat stevige echtgenoot die verwijtend tegen zijn veel te magere vrouw zegt: ‘Jij zeker weer eeen héél klein voorgerechtje?’.

De beste cartoon uit de bundel vind ik die van de ober die een bord eten dicht bij zijn neus houdt terwijl de twee gasten hem boos aankijken. De ober: ‘Nou bedorven…, bedorven… Overdrijven we niet een beetje?’ In dat restaurant hebben we allemaal wel eens gegeten.

Overigens heeft Van Straaten, net als in eerdere bundels, de neiging om zo nu en dan te varieren op dezelfde soort grappen: anorexia-vrouwen, vies eten en onbeschofte obers komen dan ook veelvuldig voorbij. Wat dat betreft had de samensteller wat meer variatie in het menu mogen brengen.

Een smakelijke bundel cartoons om kado te doen of zelf plezierig van te peuzelen.

Peter van Straaten – Heeft het gesmaakt?
De Harmonie, € 14,90