Categorieën
English Strips

Interview with Marcel Ruijters about his graphic novel on Hieronymus Bosch

Thursday, October 8th at 19:30 I will be interviewing comic book artist Marcel Ruijters at the American Book Center, Amsterdam.

Jheronimus_ruijtersJoin us for a book presentation, Q&A and book signing with the 2015 Stripschapprijs winner Marcel Ruijters. Marcel will be interviewed by freelance journalist and video maker Michael Minneboo.

Hieronymus
A fictionalised biography of the iconic Medieval painter Hieronymus Bosch, by respected Dutch artist Marcel Ruijters. It is a commissioned work for the Bosch500 Foundation and the Mondriaan Art Fund, as a part of a large program of festivities scheduled for his 500th anniversary in 2016.

Marcel Ruijters
Born in 1966 in Holland, Marcel Ruijters has drawn comics since the tender age of seven. A typical art school dropout, he has self-published over 30 titles since 1988. Several of his short comics stories have been published in international underground publications such as Hopital Brut, Malefact and Stripburger. He has also published five Dr. Molotow books with Belgian publisher De Schaar (now defunct) and three Troglodytes books with Amsterdam-based Oog & Blik. Marcel also paints, creates three-dimensional works, and is a member of the editors’ staff of Zone5300.

Earlier this year, I interviewed Ruijters about the book as well (in Dutch):

Categorieën
English Striprecensie Strips

Review: Low, vol. 1 – The Delirium of Hope

If we can believe Rick Remender’s and Greg Tocchini’s Low, vol. 1: The Delirium of Hope, the future of mankind seems bleak. The sun’s premature expansion has irradiated Earth, and humanity has fled to the lowest depths of the seas, hiding within radiation-shielded cities.

For millennia mankind has been hiding in the cities with no hope of finding a new planet to inhabit. People have given up hope that one of the probes in outer space will ever find another place to stay. Except for Stel Caine, who believes there is a life-supporting planet out there. Stel never gives up hope.

Low_coverStel’s husband Johl Cain is the last helmsman of the city of Salus. When the family goes out in their ship so Johl can train his two daughters to become helmsmen as well, they are raided by a group of pirates. Their leader is the infamous Rolm who has a personal score to settle with the Cains. The pirates leave Johl for dead, steal the helm suit and kidnap the daughters, for only the Cain family’s DNA will activate the helm. Now, ten years later only Stel and her son are left. When a probe returns from space and crashes on Earth’s surface, Stel is convinced it contains information about a inhabitable planet. Determined she sets out to travel to the surface to reclaim the probe, taking her reluctant son with her on what is basically a suicide mission.

In a few months the air in the city will be toxic because of being recycled too many times, and therefore all inhabitants are dead meat anyway, so they haven’t got a lot to lose. At least, that’s what Stel thinks.

Rick Remender, scribe of titles such as Black Science, Deadly Class, Venom and Uncanny X-Force, gives us a bleak picture of humanity. Being on the brink of dying of bad air, the Senate has resorted to a lifestyle full of debauchery and self-indulgency, waiting for the coming end. Meanwhile, in the third underwater city the doomed population is entertained by gladiators fighting in the arena, while being controlled by their dictator Rolm. Even Stel’s son Marik turns out to be a bad seed, he’s a junkie cop that abuses prostitutes. Within all this despair, Stel keeps believing there is a better future and mankind can be saved. This element in the story I particularly liked: a female protagonist that remains positive against all odds.

As Remender explains in his foreword: ‘Now I realize that in fifteen years I’ve never once written an optimistic character. […] A perfect character to examine the notion of that it’s not what happens in life that defines us, but how we choose to deal with it.’ To make this philosophical point concrete, Remender is joined by frequent collaborator Greg Tocchini. Tocchini’s art looks like the figures are put to paper in just a couple of well-placed strokes, giving the work an impressionistic quality and vivacity. The bright, warm colors contrast with the bleak picture of humanity that Tocchini depicts making all the harsh occurrences of this science fiction tale a little bit easier to stomach.

‘Low’ page, taken from Greg Tocchini’s blog
‘Low’ page, taken from Greg Tocchini’s blog

I recommend this comic for anyone who wants to read a science fiction story that is somewhat different, that has captivating twists and turns that keep the reader on his toes, an arresting visual approach, and an interesting female lead character. Low, volume 1: The Delirium of Hope contains the first six episodes and was recently published by Image Comics. The monthly series still continues. The tenth issue is scheduled for a September release.

This review was written for and published on the wonderful blog of the American Book Center.

Categorieën
Strips

Het is weer Batman Day

Vandaag is het Batman Day. Ik was het bijna vergeten, maar toevallig zat ik net Haunted Knight van Jeph Loeb en Tim Sale te lezen als research voor een schrijfklus. Een gelukkig toeval, want hoe beter Batman vieren door strips over hem te lezen?

batman_year-oneNou ja, strips lezen is een van de opties aldus DC Comics. Een Batman Day evenement bezoeken, Cosplayen als een van de personages uit de Batman-strips, een specifieke familieactiviteit doen of een vleermuisthematisch feestje geven, zijn andere opties.
Slimme zet van DC Comics, die Batman Day: gratis reclame voor hun eigendom dat hopelijk leidt tot de aanschaf van meer comics of merchandise rondom de held. Eigenlijk zou er ook een Spider-Man Day moeten zijn, hoewel ik moet toegeven dat dit bijna ieder dag het geval is in huize Minneboo.

Illustratie: Michael Turner
Illustratie: Michael Turner

Batman is na Spider-Man mijn favoriete stripfiguur. De creatie van Bill Finger en Bob Kane was het antwoord op Superman: een ‘normale’ man die de misdaad bestrijd nadat hij als kind heeft moeten mee maken dat beide ouders werden vermoord bij een overval. Dat klinkt simpel, maar in de loop der jaren zijn er een aantal verhalen verschenen die diep ingaan op de verstoorde psyche van Bruce Wayne. Laten we eerlijk zijn: die is door zijn jeugdtrauma niet helemaal lekker tussen zijn oren. De misdaad bestrijden door zich als levensgrote vleermuis voor te doen, is Wayne’s therapie om met dit trauma om te gaan.

Vorig jaar werd Batman Day uitbundig gevierd in Henk’s Comic & Manga Store in Amsterdam. (Op 13 september trouwens, maar een kniesoor die daar op let. Batman werd toen overigens 75 jaar oud.) Romano Molenaar, de Nederlandse stripmaker die zich met recht Batmantekenaar mag noemen, was in de winkel aanwezig om tekeningen te maken voor de fans. Nou ja, kijk de video nog maar eens voor de details:

keaton014De laatste tijd besef ik meer en meer dat Michael Keaton nog steeds mijn favoriete vertolker is van Batman wat de live-action versies betreft.

De eerste Batman-film van Tim Burton blijft een favoriete film van me:

Christian Bale doet het ook heel goed, maar ik heb toch wel moeite met zijn stemgeluid. Iedere keer als hij die als Batman opzet, lijkt hij auditie te doen als grunter voor een goth band. Ook heb ik een zwak voor Adam West, maar dat komt vooral door de nostalgische gevoelens die ik krijg als ik aan de televisieserie met hem denk.

Eigenlijk is dat ook wel mooi: al die verschillende versies van The Dark Knight. Behalve de versies van Joel Schumacher dan. Ik ben een enorme fan van acteur George Clooney, maar Batman & Robin is een verschrikkelijke film. Dat deze rolprent nogal wat trauma’s heeft veroorzaakt, werd laatst maar weer eens duidelijk toen ik voor de leuk Clooney als Batman op Facebook plaatste.

batman_clooney

Mensen reageerden geschokt en voelden de behoefte hun leed te delen. In de verkeerde handen kan Batman dus ook een flink trauma veroorzaken.

Goed, Batman Day. Ik zet het alvast in mijn digitale agenda voor volgend jaar: 26 september 2016.

Categorieën
Strips

Stripuitgever Peter van der Heijden overleden

Peter van de Heijden, de goedlachse en enthousiaste uitgever van Strip2000 is overleden.

Geheel onverwacht is woensdag 23 september Peter van der Heijden, de Nederlandse uitgever van de in stripboeken gespecialiseerde uitgeverij Strip2000 overleden.

Peter van der Heijden (40) was de drijvende kracht achter een uitgeverij die tegen de stroom in het beeldverhaal opnieuw op de kaart zette. Met originele uitgaven en gedurfde initiatieven wist de uitgever in een korte tijd het Nederlandstalige striplandschap een verse injectie jeugd te geven.

Het overlijden van Van der Heijden is een enorme klap voor de stripwereld. Hoe de uitgeverij wordt voortgezet wordt momenteel bekeken.

Ik kende Peter als een zeer enthousiaste en goedlachse uitgever. Iemand met hart voor het medium en iemand die kansen zag en niet bij de pakken neer ging zitten. Ik herinner hem daarom graag zoals in deze foto van Joeri Donsu:

Foto: Joeri Donsu.
Foto: Joeri Donsu.

Je moet een beetje gek zijn om strips uit te geven: het is een heel moeilijk markt en geld verdienen is een enorme uitdaging. In relatief korte tijd wist Van der Heijden een interessant fonds op te bouwen. Eerst met alleen humorstrips, later ook avonturenstrips onder de noemer Gorilla. Strip2000 geeft toppers uit als Snippers, Dating for Geeks, Het Godvrrgeten eiland, Hara Kiwi en Swamp Thing.

Ik ga Peter missen, en wens zijn vrouw en pasgeboren zoon, en verder de medewerkers van de uitgeverij, alle sterkte toe.

Peter van der Heijden (1974-2015).

Categorieën
Daily Webhead Video

Vlog: I Amsterdam begraven

Woensdagavond 23 september werd op het museumplein Amsterdam het I Amsterdam logo symbolisch begraven. Bewoners zijn de overlast van de vele evenementen beu.

I_amsterdam_demonstratieIn principe kun je in Nederland elke dag wel ergens tegen demonstreren met de roverheid in Den Haag als antagonist. Maar ook de locale roverheid – een term gemunt door Sietse Kooistra – kan er wat van. Door te veel evenementen toe te laten in de stad bijvoorbeeld, waar de gemeente natuurlijk flink de kas mee spekt. Dat lijkt leuk, maar is het vooral voor mensen buiten de stad die uit hun dak willen gaan op een festival of ander evenement. Ondertussen worden veel stadsbewoners doodziek van de overdaad aan vertier, de straten die overvol zijn met toeristen en bezoekers. Tegenwoordig is niet alleen het centrum van Amsterdam daardoor praktisch onbegaanbaar, door het spreidingsbeleid van Amsterdam Marketing is de hele stad in een soort Efteling veranderd. En niemand wil wonen in een pretpark.

Daarom besloot de groep Amsterdam Uitgebrand woensdagavond afscheid te nemen van het I Amsterdam logo, dat die dag 11 jaar bestond.

In het Parool lichtte de groep de actie toe:

Het is niet dat ze een hekel hebben aan het logo, volgens Caspar van Gemund (37). Integendeel. ‘Mede door dit logo is Amsterdam in een decennium uitgegroeid van een groezelige stad tot een gastvrije, winstgevende wereldstad.’

Maar de balans dreigt verstoord te raken, volgens de programmamaker. ‘De monocultuur staat op het punt de grond uit te putten. Waar je vroeger als stedeling alleen het Damrak meed, wordt dat gebied steeds groter.’ Amsterdam Marketing heeft volgens Van Gemund te veel nadruk gelegd op de gastvrijheid van de stad. Door de vele toeristen, hotels en ijssalons lijkt een steeds groter deel van de stad te worden opgeslokt.

Dat gevoel hebben Linda en ik ook, daarom waren we erbij om afscheid te nemen van I Amsterdam:

Categorieën
Mike's notities

Een dagboek is geen tijdmachine

Een paar weken geleden heb ik mijn oude dagboeken uit de kast gepakt. Vooral de periode dat ik op de middelbare school zat ben ik aan het herlezen. Ik ben tot een paar, voor mij, verbazingwekkende conclusies gekomen.

spidey-met-krant-2Allereerst moet ik toegeven dat ik veel was vergeten. Veel leed en hartzeer maar ook veel leuke dingen. Ik hield er een fijn sociaal leven op na tijdens die zes jaar Atheneum aan de OSG in Hoorn. Ik was bevriend met aardig wat mensen en tussen de lessen en proefwerken door zagen we elkaar vaak. Op feestjes, bij mensen thuis en in de binnenstad in cafés als ’t Kroegie, het Witte Paard en de Wereld. Eigenlijk jammer dat we ook nog lessen moesten volgen, want die zaten al die sociale activiteiten natuurlijk goed in de weg!

Man, wat had ik een hekel aan school. Vooral Frans, Duits en Economie. De eerste vier jaar waren we verplicht om Frans en Duits te volgen, maar het laatste halfjaar van de vierde deed ik voor Frans echt mijn best niet meer, wat resulteerde in een reeks enen. Gek dat je daar toen gewoon mee weg kon komen.

Ik was ook vergeten hoeveel tijd ik als tiener spendeerde met mijn grootouders. Ik ging bijna iedere week wel langs bij mijn opa en oma van mijn vaders kant, en bij de moeder van mijn moeder. Met opa en oma reisde ik nog wel eens mee als ze er met hun boot opuit gingen. Ik ben nu erg dankbaar voor de tijd die ik met hen kon doorbrengen, want ze leven geen van allen meer. Ik mis ze nog steeds, maar ben blij dat ik ze in ieder geval redelijk goed heb leren kennen.

Geen herinnering, maar fictie
Ik ben als tiener dagboeken gaan bijhouden omdat ik dacht dat ik later wel een geheugensteuntje kon gebruiken. Dat blijkt nu ook te kloppen, alleen werken oude aantekeningen niet zoals ik had verwacht. Ik dacht namelijk dat als je over een oude gebeurtenis leest, de herinnering vanzelf weer terugkomt. In de praktijk is dat niet zo. Je brein construeert een scène in je hoofd op basis van wat je leest, maar gaat niet meer terug naar dat ene moment. Met andere woorden: dit is hetzelfde als wanneer je een scène uit een fictieverhaal leest. Ik voel bij het lezen als het ware het verleden in mijn lijf, maar ik kan er niet meer naar terug. Een dagboek is geen tijdmachine.

Ik zal een voorbeeld geven. Samen met mijn opa heb ik toentertijd zijn oude 8-mm films en dia’s op video overgezet. Dat deden we door een videocamera naast de projector te plaatsen en het beeld op het scherm op te nemen. Een primitieve methode, maar met prima resultaat. Ik lees hierover in mijn dagboek en daardoor weet ik weer dat we dit soort dingen deden. Op basis van de tekst zie ik voor me hoe wat dat toen gedaan hebben, maar ik herinner me niet meer hoe dat allemaal precies ging of wat we tijdens het overzetten allemaal met elkaar bespraken. Mijn brein reconstrueert alleen een scène op basis van wat in het dagboek staat. In wezen is het verleden dus fictie geworden.

Categorieën
Strips

Sigmund krijgt zijn eigen pop-up store

Het moet ook niet gekker worden in stripland: psychiater Sigmund opent in november zijn eigen pop-up winkel om de publicatie van het vijfentwintigste album te vieren.

popup_sigmund

sigmund_25_coverIn het vijfentwintigste album wordt dokter Sigmund door Pavados Robotica benaderd om het prototype van de allereerste therapierobot ever te testen. Dat verzoek verbaast hem niet, want hij is immers de bekendste psychiater van Nederland! (En ook zo bescheiden bovendien.) Bang voor concurrentie is hij ook niet, een robot kan toch nooit een therapeut van vlees en bloed vervangen? Verder wordt de deur van Sigmunds praktijk zoals altijd platgelopen door zeurende zestigers, verveelde vijftigers, vastgelopen veertigers, dolende dertigers, twijfelende twintigers, tobbende tieners en meneer Baltus.

Categorieën
Film

Star Wars avond in de Melkweg

7 oktober komt de Star Wars special van Schokkend Nieuws uit. Daarom is er op 7 oktober in Melkweg Cinema een hele Star Wars-avond gepland met Star Wars-trailers op 35mm, reclamefilmpjes en rip-offs!

Schokkend Nieuws #116 wordt een extra dikke Star Wars-editie vol essays, beschouwingen en exclusieve foto’s van de première van Star Wars in Nederland in 1977. En, jazeker, Mark Hamill en Carrie Fisher waren daarbij! Ik vind in ieder geval de cover al prachtig, getekend door tekenmeester Erik Kriek die een enorme fan is van de filmsaga. Kijk maar eens hoe tof hij geworden is:

Schokkend_nieuws_star_warsBezoekers van de speciale avond in de Melkweg Cinema krijgen bij binnenkomst uiteraard een gratis exemplaar van deze verzamelaarseditie. Daarna vertoont Roloff de Jeu een uur lang trailers op 35mm, reclamefilmpjes van Star Wars-speelgoed, re-release trailers en rip-off trailers: van Flash Gordon, via de 35mm-trailer van Revenge of the Jedi, zoals Return of the Jedi eerst heette, naar The Last Starfighter.

Aan het einde van de avond toont De Jeu een aflevering van Battle of the Planets op 16mm. De originele serie is uit 1972, maar het enorme succes van de ruimtesaga van George Lucas in 1977 deed de distributeur besluiten de serie naar Amerika te halen en er een R2-D2-achtig robotje aan te voegen. Overigens is de animatieserie in Nederland uitgezonden onder de titel Strijd der Planeten.

battle_of_the_planetsRoloff de Jeu is film- en Star Wars-verzamelaar en samensteller van de tentoonstelling Collecting the Force in het Geoffrey Donaldson Institute in Noord-Scharwoude. In de foyer van de Melkweg krijg je daar een klein voorproefje van, maar je kunt ook even de blogpost lezen die ik over de opening van de tentoonstelling schreef.

Star Wars: Schokkend Nieuws #116 – The Blast Off!
7 oktober 2015
Melkweg Cinema
Lijnbaansgracht 234 A, Amsterdam
Kaartjes

Categorieën
Daily Webhead Strips Video

DW Video: Kenny Rubenis tekent Dating for Geeks

Omdat het derde album van de humorreeks Dating for Geeks alweer uit is, heb ik opnames van tekenaar Kenny Rubenis in actie op de Animecon eerder dit jaar uit het archief gehaald.

De sympathieke tekenaar heeft het soms zwaar aan zijn tekentafel. Deze fans beginnen spontaan de begintune van Pokémon te zingen. Als dat geen geeks zijn, dan weet ik het ook niet meer.

https://youtu.be/kXUoCTUmD2s

Categorieën
Media Mike's notities

Zero in Stedelijk

Zero: Let us Explore the Stars is nu te zien in het Stedelijk Museum Amsterdam.

Vrijdag was het lekker weer dus een goed excuus om het huis uit te gaan en het Stedelijk Museum te bezoeken. Het is een oud voornemen van me om zoveel mogelijk de musea in Amsterdam te bezoeken, maar vaak gun ik mezelf er de tijd niet voor. Toch hoop nog een keer zo’n man te worden die een keer in de week een specifiek schilderij gaat bekijken en daar dan een hele wereld in ontdekt. Het is soms heel fijn om gewoon voor een kunstwerk te zitten en de tijd te nemen om dit te bekijken. Kunstmeditatie.

Daar is dit schilderij toch heel geschikt voor:

Otto Piene, Venus von Willendorf, 1963, olieverf en rook op doek, 150 x 200 cm, Collectie Stedelijk Museum Amsterdam.
Otto Piene, Venus von Willendorf, 1963, olieverf en rook op doek, 150 x 200 cm, Collectie Stedelijk Museum Amsterdam.

Daarom ging ik vrijdag op de bonnefooi richting het Stedelijk Museum. Bij de informatiebalie werd me verteld dat er een expositie was van kunstenaarsgroep ZERO. In de jaren 50 en 60 van de twintigste eeuw experimenteerde deze groep kunstenaars met innovatieve materialen en media. Na de zware oorlogsjaren wilden de aan dit internationale netwerk verbonden kunstenaars de kunst een nieuwe toekomst geven.

Margriet Schavemaker, samensteller van de tentoonstelling: ‘ZERO ontstond doordat een groep jonge kunstenaars zich wilde losmaken van de pessimistische tijdgeest, de ellendige sfeer na de oorlog. Vanuit een grenzeloos optimisme vormden ze het grootste internationale kunstenaarsnetwerk uit de geschiedenis dat de kunst blijvend veranderd heeft.’

Het werk van Zero was al eerder in het Stedelijk te zien. De eerste expositie was in 1962, en in 1965 volgde een uitgebreidere tentoonstelling: Nul 1965, een van de hoogtepunten uit de geschiedenis van de beweging. Precies vijftig jaar daarna presenteert het Stedelijk opnieuw een overzichtstentoonstelling van deze radicale kunstenaarsgroep waaronder Armando, Heinz Mack, Henk Peeters, Otto Piene, Jan Schoonhoven, Günther Uecker, Lucio Fontana, Yves Klein, Piero Manzoni, Jean Tinguely en Yayoi Kusama toebehoren.

Verwacht hieronder geen uitgebreide analyse van me van de tentoonstelling. Kijk daarvoor naar deze korte introductievideo:

Het is traditie in de kunst dat een nieuwe generatie zich afzet tegen de vorige en het radicaal anders aanpakt. Dat geldt dus ook voor ZERO. Dat levert soms mooie stukken op, zoals Natures van Lucio Fontana. Mooie, bronzen sculpturen in duister rood licht.

Een deel van Natures.
Een deel van Natures.

En ook deze papierenmuur vind ik erg leuk, doch niet heel praktisch in de woonkamer:

zero-papier
Geen idee wie de vrouw is of waarom ze gaten heeft gemaakt in het papier…

Maar er zitten ook stukken bij met een hoog kijk-ons-eens-vooruitstrevend-zijn’-gehalte. Zoals deze video-installatie van vrouwen die met zwarte verf op het lijf zichzelf tegen een witte muur moeten drukken. Sexy hoor en wellicht opwindend als je daarvan houdt, maar of het nu echt kunstzinnig is, laat ik aan je eigen oordeel over.

zero-bloot

Dat vind ik sowieso fijn als ik door het museum loop: de stukken voor zichzelf laten spreken en een eigen oordeel vellen. Vaak lees ik de begeleidende teksten met uitleg niet. De bedoeling van de maker, die je altijd in de context van de tijd moet zien, is soms niet belangrijk. Kijk naar het werk en ontdek wat het met je doet. Dit kunstwerk vond ik bijvoorbeeld erg mooi, een groot rood vlak dat resoneert. De foto die ik ervan maakte komt niet in de buurt van wat ik ervoer toen ik voor het schilderij stond. Sommige kunst moet je van dichtbij zien en niet in een reproductie om het goed te kunnen ervaren.

zero-roodDaarom raad ik je van harte aan om zelf een kijkje in het Stedelijk te gaan nemen. Zero: Let us Explore the Stars is nog te zien tot en met 8 november.

Categorieën
Striprecensie Strips

Striprecensie: Het paradijs verloren

Pablo Auladell maakte een overbluffende en meeslepende stripbewerking van Paradise Lost van John Milton. Een aanrader voor de liefhebber van prachtige stripromans.

Dichter John Milton (1608-1674) geldt als een van de belangrijkste schrijvers uit de Engelse literatuur. Zijn Paradise Lost is een beroemd gedicht uit de zeventiende eeuw dat hij schreef tussen 1658 en 1663. Dit epische gedicht bestaat uit 10.000 versregels en behandelt het verhaal van de zondeval: de uitdrijving van Adam en Eva uit het paradijs, nadat ze de vruchten van de boom der kennis hebben genoten, juist datgene dat God hen verboden heeft. Zoals iedere westerling met oppervlakkige kennis van de Bijbel wel weet, was het Satan die Eva ertoe verleidde om de appel uit de boom te eten, waarna Adam al snel in de voetsporen van zijn geliefde trad. Milton maakte Satan tot de hoofdrolspeler van zijn epische gedicht en eigenlijk maakte hij een soort antiheld van hem en de drijvende kracht in de plot. Paradise Lost is dus vooral het verhaal van Satan, en het is daarom dat critici zich toentertijd afvroegen of Milton wellicht vraagtekens zette bij de macht van de kerk.

Hoed op voor Satan.
Hoed op voor Satan.

Pablo Auladell (Alicante, 1972) illustreerde sinds 2001 al een vijftigtal boeken die voornamelijk in het Spaans zijn verschenen. In 2006 won hij tijdens de Saló del Cómic in Barcelona de prijs voor nieuw talent voor zijn strip La Torre Blanca. Het paradijs verloren is zijn belangrijkste werk tot nu toe.

Lange geschiedenis
In 2010 kreeg Auladell van uitgeverij Huacanamo, die voornamelijk poëzie uitgeeft, de opdracht een beeldroman te maken van het beroemde gedicht van John Milton. Die strip is het eerste hoofdstuk Satan geworden. Daarna stond het project een tijdje stil totdat de digitale uitgeverij Minos de illustrator vroeg verder te gaan. Auladell deed nog eens drie jaar over de resterende drie hoofdstukken. Het resultaat van al die moeite, mag er zijn.

Ik geef toe: het origineel van Milton heb ik nooit gelezen, maar mijns inziens kan ik het boek daarom volledig op zijn eigen merites beoordelen zonder mezelf genoodzaakt te zien om een de bron met de adaptatie te vergelijken. Poëzie is nu eenmaal niet mijn afdeling, noch is de Bijbel mijn favoriete boek. In tegendeel zelfs: de wereld zou beter zijn zonder al die heilige boeken, daarvan ben ik overtuigd. Die overtuiging wordt alleen maar versterkt door de striproman van Auladell, die een prachtig verhaal vertelt op een meeslepende wijze gevisualiseerd dat je tot de laatste bladzijde geboeid blijft lezen.

Hemeltje.
Hemeltje.

Meeslepend
Auladell weet niet alleen abstracte begrippen als hemel en hel effectief en concreet te visualiseren, hij maakt ook echte personages van de hoofdrolspelers. Je kunt niet anders dan met Satan meeleven: de aartsengel komt in opstand nadat God zijn engelen aan zijn zoon heeft voorgesteld. De maat is vol wat Lucifer betreft en hij heeft geen zin om zich ook nog eens aan de zoon te moeten onderwerpen. Samen met zijn leger trekt hij ten strijde tegen het leger van God. Lucifer en zijn aanhangers worden verslagen en naar de hel verbannen. Daar verzint Satan/Lucifer op wraak en besluit een wig te drijven tussen God en zijn creatie de mens.

De mens, Adam en Eva, zijn door God geprogrammeerd om hem lief te hebben en gehoorzaam te zijn, alleen dan zullen ze geluk ervaren. Gelukkig hebben ze nog wel van hem vrije wil gekregen, en als Satan Eva verleidt tot het eten van een vrucht van de boom der kennis, kiest ze daar dus voor. Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat de mensheid beter af is. God straft Adam en Eva weliswaar door ze uit het paradijs te laten smijten en sterfelijk te maken, maar daarmee zet het duo ook een stap richting onafhankelijkheid. Alsof de kinderen het ouderlijk huis verlaten en daarmee de verstikkende invloed van een veeleisende vader de rug toe keren.

paradijs_verloren_pagina_152

Het uiterlijk van de personages deed mij denken aan acteurs uit klassiek theater of de opera, maar met dit verschil dat de visuele vertelling niet theatraal aanvoelt, maar juist zeer meeslepend en levendig is, bijna alsof je naar een (Hollywood)film kijkt. Bij het lezen lijken de platen tot leven te komen. Een knappe prestatie. Auladell is geen slaaf van Miltons tekst: die tekst zien we alleen terug waar dat nodig is, verder volgt de illustrator juist de klassieke regel show don’t tell.

Dictator
God beeldt hij uit als een wat vadsige dictator die heerst over zijn rijk en absolute devotie eist. Gods wil is duidelijk wet, wie dat niet bevalt, krijgt met zijn leger te maken. Over zijn zoon zegt hij: ‘Vandaag heb ik mijn enige zoon verwerkt! Ik heb hem aangesteld als jullie leider en heb gezworen dat iedereen in de hemel voor hem zal knielen en hem als meester zal erkennen! Wie hem niet gehoorzaamt, gehoorzaamt mij niet en zal uit de gelukzaligheid worden geworden en eeuwig zonder verlossing in de duisternis doorbrengen.’ Saddam Hoessein had het waarschijnlijk niet beter kunnen zeggen.

Je krijgt hierdoor veel sympathie voor Satan die de opstand tegen God verpakt als een strijd voor zelfbeschikkingsrecht. De heilige oorlog die in de hemel wordt uitgevochten is spectaculair en zou het storyboard kunnen zijn voor een film van Peter Jackson (Lord of the Rings) of Wolfgang Petersen (Troy).

Auladell gebruikt zwart houtskool en zacht potlood. In deze video kun je zien hoe hij te werk gaat als hij Adam en Eva in de beruchte appel-eet-scène visualiseert:

en deze:

Het paradijs verloren is in een prachtige harde kaft uitgegeven door uitgeverij Sherpa. De luxe uitgave is inclusief leeslint.

Hardcover, 320 pagina’s kleur | ISBN 978-90-8988-082-6 | € 39,95

Het album is ook verschenen in een gelimiteerde oplage van 75 exemplaren met afwijkende cover, linnen rug en piezografie gesigneerd door de auteur. | ISBN 978-90-8988-084-0 |
€ 75,00.

Categorieën
Mike's notities

Déjà nu

Eeuwen heb ik er gewoond en rondgelopen maar deze gevelbeelden waren mij niet eerder opgevallen:

gevelbeelden_hoornIn Hoorn heb ik heel wat jaren en schoenen versleten en ik dacht de binnenstad nu toch wel zo’n beetje te kennen. Toen ik echter zaterdag op weg naar de expositieruimte van Stiemer en Van de Pol was, zag ik de stad dus als nooit tevoren. Dat komt deels denk ik omdat ik al weer zes jaar in Amsterdam woon en de afstand in tijd dus ook een frisse blik op de stad gunt, alsof het cachegeheugen van mijn hoornvlies is gewist. Ook komt het omdat de gemeente een frisse lik verf op de monumentale panden heeft losgelaten waardoor die er weer als nieuw uitzien.

expo_stiemerHet was sowieso een kwestie van weerzien die dag. Niet alleen Stiemer die ik nog uit mijn tijd van Hoorn ken en als medewerker van de site Eeuwigweekend die ik een tijdje met Menno Kooistra bestierde, maar ook kwam ik in de expositieruimte onverwachts een oude middelbare schoolvriendin tegen die ik alweer tien jaar niet gezien had. Het was leuk haar weer even te zien en te constateren dat ze geen spatader veranderd was; ze heeft zelfs nog hetzelfde vriendje van toen, die ik ook nog van vroeger ken trouwens. Hartverwarmend dat ze alweer negentien jaar samen zijn. Hun eerste kind, nu bijna een jaar oud, is een ondernemend en vrolijk meisje. Zo eentje dat niet meteen om het minste geringste begint te huilen, dus ik ben nu al fan van haar.

Mooi schilderij van Arno van de Pol.
Mooi schilderij van Arno van de Pol. Ook een aantrekkelijke dame trouwens, maar haar ken ik dan weer niet van de middelbare school.

Nadat we hadden bijgepraat over leven en werk, liep het stel richting uitgang en kwam Hans Bruin binnengewandeld. Ook een leuk weerzien. Hans was ooit operateur bij de bioscopen in Hoorn: hij heeft indertijd nog de film Batman Returns gedraaid voor een bijna lege zaal waar ik ook in zat. De film brak, en dus miste ik bij de eerste vertoning van deze klassieker twintig seconden in de climax. Hans was een zeer vaardige operateur en voordat we het doorhadden, draaide de film alweer.

Hans leerde ik echter pas kennen bij het Filmhuis waar ik jaren geleden operateur was en hij, voor zover ik weet, nog steeds is. Een paar jaar geleden nam ik dit video-interview met hem op. Hans is docent en hij vertelde dat de video als eerste gevonden wordt als leerlingen op zijn naam googlen om te zien wat voor vlees die gast voor de klas in de kuip heeft. Het had erger gekund.

Na het interview zag ik nog een vaag bekende rondlopen, maar pas toen ik weer buiten was besefte ik weer wie ze was en waar ik haar van kende. Dat krijg je ervan als je door je oude stad gaat wandelen: een reeks aan vage koppen trekt aan je voorbij, maar vaak blijven context en de broodnodige achtergrond uit. In ieder geval tot het al te laat is om nog iets te zeggen. Zo krijg je een reputatie van verwaande Amsterdammer. Het zij zo.

De laatste bekende van de dag herkende ik meteen: als ik in Hoorn ben, probeer ik altijd even met mijn moeder af te spreken, zodat ons contact niet alleen maar uit telefoongesprekken bestaat.

Het bezoekje aan Hoorn deed me weer eens beseffen dat dit mijn thuis niet meer is en dat ik de gebeurtenissen uit mijn tijd daar allang achter me heb gelaten. Al zie ik sommige vrienden uit Hoorn nog steeds graag en spreken we geregeld af.

Of ik me nu zo in Amsterdam thuis voel, is een vraag die in de trein op weg naar Mokum aan me bleef knagen. In mijn huis zeker, maar daar buiten..?