Categorieën
Strips

Mijn favoriete strips van 2015

Een lijstje met strips uit 2015 die ik van harte aanbeveel.

Net als vorig jaar geef ik een lijstje met dit jaar uitgekomen strips waar ik het meeste leesplezier aan ontleende. Leesplezier komt voort uit een goed geschreven verhaal of fantastische tekeningen. Als beiden voorkomen in een strip, ben ik helemaal blij.

Zoals eerder aangegeven, vorig jaar toen ik een lijstje presenteerde, viel het me ook dit jaar weer op hoe recensies van dezelfde strip kunnen verschillen. Recenseren blijft – tot op zekere hoogte althans – maar een arbitraire bedoeling. Maar dat is een onderwerp om later eens op te pakken.

Het was een bewogen stripjaar waarin Amoras #5: Wiske de Willy Vandersteenprijs kreeg (van een jury waar ik deel van uitmaakte), waarin Marvel-helden wederom weer Hollands spreken, er een nieuwe Asterix zeer goed verkocht, en waarin helaas Peter Pontiac en Peter van der Heijden overleden.

sculptor-mccloud

Goed, het lijstje. Op alfabetische, en dus willekeurige, volgorde:

sculptor_cover_620De beeldhouwer/ The Sculptor (Scott McCloud)
Een fantastisch verhaal dat na het lezen blijft resoneren. Faustiaanse verhalen kennen we genoeg, toch weet Scott McCloud iedere keer met een nieuwe wending in de plot te komen die niet alleen verrast, maar ook nog eens niet-gezocht aanvoelt. Door het lezen van De beeldhouwer ben ik een beetje een ander mens geworden en zie ik het leven een beetje anders. Dat is voor mij een van de indicaties van een goed verhaal.

Jheronimus_ruijtersJheronimus (Marcel Ruijters)
Marcel Ruijters maakte met zijn indringende portret van de bekende schilder Jheronimus Bosch het beste boek uit zijn oeuvre. Het is een prachtige striproman geworden waarin Ruijters een boeiend en echt personage van Bosch weet te maken en de lezer op levendige wijze informeert over diens leefwereld.

dahmer_coverMijn vriend Dahmer / My Friend Dahmer (Derf Backderf)
De strips van Derf Backderf zijn voor mij de grootste ontdekking van dit jaar. Ik had voordat hij naar Amsterdam kwam en ik hem interviewde in de ABC en het Américain, nog niets van hem gelezen. Maar voor de interviews natuurlijk wel. Ik ben een groot fan van zijn boek Mijn vriend Dahmer. Backderf zat op de middelbare school met latere seriemoordenaar Jeffrey Dahmer en maakte daar een aangrijpende striproman over. Ik heb ook erg genoten van zijn Punk Rock and Trailer Parks (2009) en Trashed. Dahmer staat vooralsnog bovenaan de lijst als zijn beste werk.

Paradijs verloren coverHet paradijs verloren (Pablo Auladell)
Pablo Auladell maakte een overbluffende en meeslepende stripbewerking van Paradise Lost van John Milton. Auladell vertelt een prachtig verhaal op een meeslepende wijze gevisualiseerd dat je tot de laatste bladzijde geboeid blijft lezen.

Sandman-Overture_DeluxeThe Sandman: Overture – Deluxe edition (Neil Gaiman, J.H. Williams)
De langverwachte prequel op de reeks The Sandman van wonderschrijver Neil Gaiman. Een prachtig verhaal dat zijn geheimen niet direct prijsgeeft, bijzonder mooi getekend door J.H. Williams en levendig ingekleurd door Dave Stewart. The Sandman: Overture leest als een droom en is een kunstwerk.

Tot slot nog twee stripgerelateerde boeken die ik toch even wil noemen. Exploring Calvin and Hobbes: Een mooie catalogus en boeiend interview met geestelijk vader Bill Watterson. Een must read. Dat laatste geldt ook voor België gestript van Geert de Weyer: een uitgebreid naslagwerk over de Belgische strip. Een genot om te lezen.

Check vooral ook het heerlijk persoonlijke leeslijstje van collega Stefan Nieuwenhuis voor meer leestips.

Categorieën
Striprecensie Strips

Striprecensie: Het paradijs verloren

Pablo Auladell maakte een overbluffende en meeslepende stripbewerking van Paradise Lost van John Milton. Een aanrader voor de liefhebber van prachtige stripromans.

Dichter John Milton (1608-1674) geldt als een van de belangrijkste schrijvers uit de Engelse literatuur. Zijn Paradise Lost is een beroemd gedicht uit de zeventiende eeuw dat hij schreef tussen 1658 en 1663. Dit epische gedicht bestaat uit 10.000 versregels en behandelt het verhaal van de zondeval: de uitdrijving van Adam en Eva uit het paradijs, nadat ze de vruchten van de boom der kennis hebben genoten, juist datgene dat God hen verboden heeft. Zoals iedere westerling met oppervlakkige kennis van de Bijbel wel weet, was het Satan die Eva ertoe verleidde om de appel uit de boom te eten, waarna Adam al snel in de voetsporen van zijn geliefde trad. Milton maakte Satan tot de hoofdrolspeler van zijn epische gedicht en eigenlijk maakte hij een soort antiheld van hem en de drijvende kracht in de plot. Paradise Lost is dus vooral het verhaal van Satan, en het is daarom dat critici zich toentertijd afvroegen of Milton wellicht vraagtekens zette bij de macht van de kerk.

Hoed op voor Satan.
Hoed op voor Satan.

Pablo Auladell (Alicante, 1972) illustreerde sinds 2001 al een vijftigtal boeken die voornamelijk in het Spaans zijn verschenen. In 2006 won hij tijdens de Saló del Cómic in Barcelona de prijs voor nieuw talent voor zijn strip La Torre Blanca. Het paradijs verloren is zijn belangrijkste werk tot nu toe.

Lange geschiedenis
In 2010 kreeg Auladell van uitgeverij Huacanamo, die voornamelijk poëzie uitgeeft, de opdracht een beeldroman te maken van het beroemde gedicht van John Milton. Die strip is het eerste hoofdstuk Satan geworden. Daarna stond het project een tijdje stil totdat de digitale uitgeverij Minos de illustrator vroeg verder te gaan. Auladell deed nog eens drie jaar over de resterende drie hoofdstukken. Het resultaat van al die moeite, mag er zijn.

Ik geef toe: het origineel van Milton heb ik nooit gelezen, maar mijns inziens kan ik het boek daarom volledig op zijn eigen merites beoordelen zonder mezelf genoodzaakt te zien om een de bron met de adaptatie te vergelijken. Poëzie is nu eenmaal niet mijn afdeling, noch is de Bijbel mijn favoriete boek. In tegendeel zelfs: de wereld zou beter zijn zonder al die heilige boeken, daarvan ben ik overtuigd. Die overtuiging wordt alleen maar versterkt door de striproman van Auladell, die een prachtig verhaal vertelt op een meeslepende wijze gevisualiseerd dat je tot de laatste bladzijde geboeid blijft lezen.

Hemeltje.
Hemeltje.

Meeslepend
Auladell weet niet alleen abstracte begrippen als hemel en hel effectief en concreet te visualiseren, hij maakt ook echte personages van de hoofdrolspelers. Je kunt niet anders dan met Satan meeleven: de aartsengel komt in opstand nadat God zijn engelen aan zijn zoon heeft voorgesteld. De maat is vol wat Lucifer betreft en hij heeft geen zin om zich ook nog eens aan de zoon te moeten onderwerpen. Samen met zijn leger trekt hij ten strijde tegen het leger van God. Lucifer en zijn aanhangers worden verslagen en naar de hel verbannen. Daar verzint Satan/Lucifer op wraak en besluit een wig te drijven tussen God en zijn creatie de mens.

De mens, Adam en Eva, zijn door God geprogrammeerd om hem lief te hebben en gehoorzaam te zijn, alleen dan zullen ze geluk ervaren. Gelukkig hebben ze nog wel van hem vrije wil gekregen, en als Satan Eva verleidt tot het eten van een vrucht van de boom der kennis, kiest ze daar dus voor. Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat de mensheid beter af is. God straft Adam en Eva weliswaar door ze uit het paradijs te laten smijten en sterfelijk te maken, maar daarmee zet het duo ook een stap richting onafhankelijkheid. Alsof de kinderen het ouderlijk huis verlaten en daarmee de verstikkende invloed van een veeleisende vader de rug toe keren.

paradijs_verloren_pagina_152

Het uiterlijk van de personages deed mij denken aan acteurs uit klassiek theater of de opera, maar met dit verschil dat de visuele vertelling niet theatraal aanvoelt, maar juist zeer meeslepend en levendig is, bijna alsof je naar een (Hollywood)film kijkt. Bij het lezen lijken de platen tot leven te komen. Een knappe prestatie. Auladell is geen slaaf van Miltons tekst: die tekst zien we alleen terug waar dat nodig is, verder volgt de illustrator juist de klassieke regel show don’t tell.

Dictator
God beeldt hij uit als een wat vadsige dictator die heerst over zijn rijk en absolute devotie eist. Gods wil is duidelijk wet, wie dat niet bevalt, krijgt met zijn leger te maken. Over zijn zoon zegt hij: ‘Vandaag heb ik mijn enige zoon verwerkt! Ik heb hem aangesteld als jullie leider en heb gezworen dat iedereen in de hemel voor hem zal knielen en hem als meester zal erkennen! Wie hem niet gehoorzaamt, gehoorzaamt mij niet en zal uit de gelukzaligheid worden geworden en eeuwig zonder verlossing in de duisternis doorbrengen.’ Saddam Hoessein had het waarschijnlijk niet beter kunnen zeggen.

Je krijgt hierdoor veel sympathie voor Satan die de opstand tegen God verpakt als een strijd voor zelfbeschikkingsrecht. De heilige oorlog die in de hemel wordt uitgevochten is spectaculair en zou het storyboard kunnen zijn voor een film van Peter Jackson (Lord of the Rings) of Wolfgang Petersen (Troy).

Auladell gebruikt zwart houtskool en zacht potlood. In deze video kun je zien hoe hij te werk gaat als hij Adam en Eva in de beruchte appel-eet-scène visualiseert:

en deze:

Het paradijs verloren is in een prachtige harde kaft uitgegeven door uitgeverij Sherpa. De luxe uitgave is inclusief leeslint.

Hardcover, 320 pagina’s kleur | ISBN 978-90-8988-082-6 | € 39,95

Het album is ook verschenen in een gelimiteerde oplage van 75 exemplaren met afwijkende cover, linnen rug en piezografie gesigneerd door de auteur. | ISBN 978-90-8988-084-0 |
€ 75,00.