Axel Alonso, Marvels editor in chief, zei er het volgende over:
“When the opportunity arose to create a new Spider-Man, we knew it had to be a character that represents the diversity—in background and experience—of the twenty-first century. Miles is a character who not only follows in the tradition of relatable characters like Peter Parker, but also shows why he’s a new, unique kind of Spider-Man—and worthy of that name.”
Het nieuwe webhoofd doet zijn intrede in Ultimate Comics Fallout #4 die 3 augustus verschijnt. In September komt Ultimate Spider-Man #1 uit, geschreven door Brian Michael Bendis en getekend door Sara Pichelli. In dit deel wordt de oorsprong van Morales uit de doeken gedaan.
Miles Morales is de nieuwe Ultimate Spider-Man.
Het thema blijft overigens gewoon dat grote krachten met grote verantwoordelijkheden gepaard gaan. Bendis vertelt dat ze met een personage van een andere achtergrond deze thema’s op een nieuwe manier kunnen benaderen. Ik ben wel benieuwd naar deze nieuwe weg.
Stan Lee, de geestelijk vader van het webhoofd, heeft ooit gezegd dat de aantrekkingskracht van dit stripfiguur zit in het feit dat iedereen achter het masker kan zitten. Iedere tiener, van welk ras ook, kan daarom fantaseren dat hij Spider-Man is.
Zondagavond heb ik eindelijk The social network van David Fincher gezien. Een fantastische film over de ontstaansgeschiedenis van Facebook.
Mark Zuckerberg, de creator van ’s werelds meest gebruikte sociale netwerk, wordt hierin neergezet als een contactgestoorde nerd. Geen aardige jongen die wraak neemt op zijn ex-vriendinnetje door allerlei nare feiten over haar te bloggen. Volgens The social network was het concept van Facebook niet alleen het idee van Zuckerberg, al claimde hij later van wel. Ook zette hij zijn beste vriend en compagnon ook zakelijk flink te kakken. Ik vind het een boeiend gegeven dat het ontstaansproces van Facebook, een sociaal netwerk dat draait om het in contact blijven met je vrienden, juist een breuk veroorzaakte tussen twee beste vrienden.
Aangenomen dat de filmmakers niet te veel afwijken van wat werkelijk heeft plaatsgevonden zal ik Zuckerberg niet snel een vriend-invite toesturen. Sterker nog: ik twijfel sowieso of ik wil blijven facebooken of dat ik het social netwerkboek voorgoed zal sluiten.
Door de opkomst van sociale netwerken en applicaties als Twitter is de communicatie tussen webgebruikers verspreid geraakt. Mensen microbloggen op Twitter, statusupdaten op Facebook en reageren op linkjes naar blogs op de plek waar het linkje staat en vaak niet meer onder de blogpost zelf.
Dat laatste heeft tot gevolg dat je constant op verschillende plekken met je lezers aan het communiceren bent. Je moet dus overal aanwezig zijn. Daarbij mis je het overzicht van alle reacties onder je blogpost omdat ze overal staan.
De oplossing ligt voor de hand: geen linkjes meer plaatsen op Facebook en Twitter. Alleen scheelt dat wel een hoop bezoek, want als je het niet op Facebook aankondigt, komen veel lezers niet meer naar je blog.
Het is een dilemma waar ik nog geen oplossing voor heb bedacht.
Volledig stoppen met Facebook? Ik twijfel nog. Op zich zou het privacyprobleem al een goed argument zijn om ermee te kappen. Toch heb ik ook lol veel lol van de korte gesprekjes die er ontstaan, de grappige dingen die mensen plaatsen en de informatie die ik als stripjournalist vergaar bij de pagina’s van stripmakers en uitgeverijen.
Karin wil graag terug naar hoe het vroeger was:
Als het gaat om bloggen en het blog als centrum zien zou ik liever een permanente blogrevival zien. De discussies, de vragen, de complimenten, de aanvullingen, ja zelfs de verongelijkte verwarringen zijn onmisbaar.
Ik sluit me bij Karin aan, maar vraag me af of we nog terug kunnen. Het gros van de lezers zal het wel prima vinden hoe het nu gaat. Het is ook lekker makkelijk reageren via Twitter, etc. Nou ja, laat ik in ieder geval zelf het goede voorbeeld geven en weer reacties achterlaten onder de betreffende blogpost.
Ik nodig hierbij mijn lezers uit om hetzelfde te doen.
Update 2 augustus 21:00 uur
Inmiddels heeft Karin een vervolg geschreven waarin zie dieper ingaat op de vraag wel of geen social media te gebruiken om haar blog te promoten. Leuk dat we zo op elkaar reageren via blogpost. Dat houdt deze kwestie in ieder geval gecentreerd op de blogs zelf.
Een week nadat Captain America, de eerste held van Marvel Comics, in première ging, vliegt Green Lantern in de bioscoop. Als je echter maar voor één superheldenfilm een kaartje wil kopen deze zomer, dan zou ik de groene lantaarn links laten liggen en voor het Amerikaanse volksvermaak gaan dat Captain America: The First Avenger biedt.
Als het om verfilmingen van hun striphelden gaat, loopt DC Comics hopeloos achter op Marvel. Afgezien van twee boeiende delen in de Batman-reeks van meesterregisseur Christopher Nolan is het de laatste jaren armoe troef wat de DC-helden betreft. Bryan Singer wist met zijn Superman Returns niet echt een eigen stempel te drukken en bleef te veel hangen in het verleden van de voorgaande films met Christopher Reeve. Singer maakte wel een aardige film, maar een blijvertje dat meerdere delen voortbracht werd het niet. Men is nu druk bezig met de franchise opnieuw een injectie te geven.
The Green Hornet kwam een paar maanden geleden uit met Seth Rogen in de hoofdrol. Aardige jongen die Rogen, maar een superheld is hij niet. En nu is er Ryan Reynolds die het groene pakje van Green Lantern heeft aangetrokken om de barricaden op te gaan en Marvel een poepje te laten ruiken. (Eerder speelde Reynolds nog Deadpool in X-Men Origins: Wolverine.) Toch is Green Lantern in dat opzicht een mislukte poging.
De held en zijn eye candy
Cursus
De rolprent begint met een te lange Teleac-cursus over het ontstaan van de Green Lanterns. Het Green Lantern corps is een broederschap van krijgers van allerlei werelden die gezworen hebben de intergalactische orde te handhaven. Elke Lantern draagt een ring die hem superkrachten heeft: je kunt ermee vliegen en alles wat je je kunt bedenken kan door de ring worden gecreëerd. Als de aardse Green Lantern probeert te voorkomen dat een belangrijke politicus (Tim Robbins) met zijn helikopter crasht, creëert hij een raceauto waarop de helikopter rondgereden kan worden. Tijdens zijn training tovert Green Lantern een zwaard van groene energie tevoorschijn. De hoeveelheid energie die de ring bezig wordt bepaald door de hoeveelheid wilskracht van de drager.
Zo, ben je nog wakker?
Lefgozer
De bijdehante testpiloot Hal Jordan is de eerste mens die is uitverkoren om een Green Lantern te worden. Omdat de nieuwe rekruut een lefgozer is die iedere verantwoordelijkheid uit de weg gaat, wordt de eerste mens in de broederschap met enige scepsis ontvangen door de leider van het stel. En niet geheel onterecht: Hal gelooft zelf ook niet erg in zijn eigen kunnen. Pas wanneer hij beseft dat hij zijn angst moet overwinnen kan hij een volwaardige held worden. Uiteraard is juist zijn menselijkheid een troef in de eindstrijd tegen Parallax, de kwaadaardige entiteit die gevoed wordt door haat. Er worden dus belerende thema’s in Green Lantern aangestipt.
Regisseur Martin Campbell en de cast bedoelen het ongetwijfeld goed, maar weten geen boeiende film af te leveren. Daarvoor slaapwandelen de personages te veel door de clichés van het superheldengenre. Wederom wordt het Lois Lane-syndroom uit de kast getrokken: het meisje van de held (gespeeld door de aantrekkelijke Blake Lively) wordt ontvoerd door de schurk. De strijd tussen de mannen draait zowel om het veroveren van haar hart als om het redden van de wereld. Dat hebben we wel vaker gezien de laatste jaren. Dat Green Lantern het voorspelbare patroon van het genre niet ontstijgt, is op zich niet het ergste: het volledig ontbreken van enig noemenswaardige humor is dat wel. Ook de actiescènes voelen plichtmatig aan.
Kortom, wat betreft de filmstrijd tussen Marvel en DC, slaat de laatste met de saaie Green Lantern verfilming nog geen deuk in een pakje boter. Marvel Comics staat ook in de bioscoop ver voor op concurrent DC.
Het web zit vol verrassingen. Zaterdag las ik op het blog van Jeroen Mirck dat hij reeds tien jaar blogt. Dat is heel wat, al begint Frank Meeuwsen vandaag alweer aan zijn twaalfde jaar. Jeroen heeft om zijn jubileum te vieren enkele oude felicitaties gepost van toen zijn site Comicbase vijf jaar bestond. Daar stond ook een felicitatie van mij bij. Ik vond het heel gek om die stem uit het verleden zo terug te lezen.
Vijf jaar geleden, het lijkt een eeuwigheid. Naar mijn gevoel was ik toen een ander persoon. Sterker nog: dat was vlak voordat ik zelf begon met bloggen. Het moment voordat er een hele nieuwe wereld open ging. Het was ook een paar maanden voordat ik bij Intermediair begon als webredacteur, het moment dat ik mijn docentendagen achter me liet en een nieuwe richting insloeg. 2006 was wat dat betreft een enerverend jaar.
Daarna is het alleen maar beter geworden. Tegenwoordig gaat het goed met mijn freelance praktijk. Ik mag voor aardig wat publicaties over strips schrijven – iets wat ik heel graag doe. Mijn bijbaantje bij de VARA heeft ook z’n leuke momenten. Mijn online netwerk met leuke contacten is groter dan ooit. En in de privé-sfeer, toch wel het allerbelangrijkste, gaat het ook fijn.
Je moet als blogger niet te veel terugkijken. Dat remt je vooruitgang en houdt nieuwe ontwikkelingen tegen.
Toch is het soms wel goed om te kijken waar je vandaan komt, al is het alleen maar om beter te kunnen bepalen waar je naartoe gaat. Wat waren de redenen om ooit te gaan bloggen? Gelden die nog steeds? Haal je nu nog net zoveel uit het online publiceren als toen? Of misschien wel meer? Wat waren de leuke momenten en wat wil je in de toekomst het liefst vermijden?
Vandaag was een beetje een dag zonder planning. De eerste paar uur was ik voornamelijk bezig met het uitschrijven van het interview met Peter Pontiac dat ik gisteren afnam bij de stripmaker thuis. Tussendoor pende ik nog een blogpost over de rechtzaak die de familie Kirby tegen Marvel heeft aangespannen en verloren. Mijn hoofd zat niet echt bij mijn werk en vloog van de ene kant van het web naar de andere. Dat heb je wel eens.
Dan is het beter om naar buiten te gaan. Bij de Koffiesalon een koffie verkeerd en chocolade croissant gegeten. Buiten zat een man met een kopje koffie en zijn vriendin. Daarnaast lag een hond op de stoep. De blaffende krullenbol had een halsband met daarop een of ander apparaatje. De eigenaresse van het beest had een afstandsbediening, vermoedelijk om het beest stroomstoten toe te dienen als deze ongewenst gedrag vertoonde. Ik ben blij dat ik geen hond ben.
Een rechter in New York heeft beslist dat de erven van Jack Kirby geen aanspraak kunnen maken op de copyrights van personages die Kirby mede heeft gecreëerd.
Stan Lee is de vader van veel superhelden van Marvel, maar vaak creëerde hij de personages in samenwerking met anderen. Samen met Kirby werden onder andere de Hulk, de X-Men en de Fantastic Four in het leven geroepen.
Ook tekende Kirby een paar pagina’s van het eerste Spider-Man verhaal, maar omdat Lee Kirby’s stijl niet goed vond passen bij het personage, gaf hij de opdracht aan Steve Ditko. De cover van Amazing Fantasy #15, waarop Spider-Man voor het eerst aan de wereld werd getoond, is wel van de hand van Kirby.
In 2009 stuurde de familie Kirby een claim naar Marvel en moederbedrijf Disney waarin comics die gepubliceerd werden tussen 1958 en 1963 ter sprake kwamen. Dat waren onder meer deeltjes van The Amazing Spider-Man, The Avengers, Sgt. Fury and His Howling Commandos.
De rechter bepaalde echter dat Kirby zijn werk deed terwijl hij in dienst was van Marvel. Alles wat hij creëerde was daardoor automatisch eigendom van het bedrijf. Daarbij heeft Kirby, die in 1994 overleed, al eens afstand gedaan van eventuele rechten.
De erven Kirby lopen nu miljoenen mis. De strips verkopen tegenwoordig een stuk minder dan vroeger, maar er worden met de stripverfilmingen miljoenen dollars verdiend door Marvel en Disney. De Kirby’s hebben aangekondigd dat ze in hoger beroep gaan.
Vanmorgen was ik bij Warner Bros. voor de persvoorstelling van ‘Green Lantern’. Warner is natuurlijk de filmmaatschappij die de Harrry Potter-films op de markt brengt en dat kun je in de gangen van het gebouw goed zien. Zelf ben ik niet verder gekomen dan de derde film. Die moest ik toen voor iemand recenseren. Niet dat ik iets tegen de tovenaar heb, geenszins, het lijken me prima films om een keer achter elkaar te gaan kijken als ik een keer ziek op de bank lig.
Toen ik een paar jaar geleden in Edinburgh was, ben ik een paar keer in eetcafé The Elephant House geweest. De legende vertelt ons dat JK Rowling daar haar eerste Potter-boek schreef. Toeristen willen altijd weten aan welk tafeltje de auteur dan gezeten heeft. Het personeel wijst dan meestal een willekeurig tafeltje aan dat vrij is. ‘Ze heeft immers overal wel eens gezeten,’ vetrouwde een lieftallige serveerster mij toe.
Joe Sacco tekent boeiende journalistieke strips over conflictgebieden. Centraal staan persoonlijke verhalen. ‘Het gaat vooral over mensen die de dood net een stap voor blijven.
Joe Sacco (Malta, 1960) mag de vader van de journalistieke strip worden genoemd. Hij verbleef in brandhaarden als de Gazastrook, Bosnië, Irak en won prijzen met de strips die hij daarover maakte: geen oorlogsstrips vol heldendaden waarin geweld en militaire macht centraal staan en verheerlijkt worden, maar strips vol persoonlijk verhalen van de burgers die zowel de levensbeslissende momenten beschrijven als het leven van alledag.
In Moslimenclave Gorazde, dat in 2000 uitkwam maar recent pas in het Nederlands werd uitgeven, vertelt Sacco over de oorlog in voormalig Joegoslavië. Eind 1995, begin 1996 verbleef de stripmaker enkele maanden in Gorazde, een zwaar belegerde enclave waar de voornamelijk islamitische bevolking onder Servisch vuur lag. Hij interviewde tientallen bewoners die graag met iemand van buitenaf wilden praten. Journalisten werden warm onthaald, dit in tegenstelling tot Sarajevo waar men cynisch was tegenover de pers: ‘Alle media-aandacht had hun situatie niet verbeterd. Dat was heel anders in Gorazde dat al heel lang omsingeld was; de mensen hadden weinig buitenlandse gezichten gezien. Het was een goed moment om daar toen te zijn: de mensen begonnen zich te realiseren dat de oorlog echt voorbij kon zijn. Voor het eerst sinds jaren durfde men weer voorzichtig over de toekomst na te denken,’ vertelt Sacco vanuit zijn huis in Portland, Oregon.
Waarheidsgetrouwheid
Hoe onderscheidt Sacco bij de persoonlijke visies de waarheid van leugens en overdrijvingen? ‘Op basis van wat je weet van de situatie maak je een inschatting. Zodra het relaas te ongeloofwaardig wordt, voel je dat wel aan. Je bespreekt het met andere mensen die het ook hebben meegemaakt. Als de verschillende verhalen met elkaar overeenkomen, dan kun je er redelijkerwijs vanuit gaan dat het zo gebeurd is. Over het algemeen vertelden mensen mij geen spectaculaire verhalen vol heldendaden. Het gaat vooral over mensen die de dood net een stap voorblijven.’
Sacco komt zelf ook als personage in zijn strips voor. Hij verhaalt zijn ervaringen tijdens zijn verblijf in de conflictgebieden en vertelt open over zijn werkwijze.
Edin en Sacco (rechts)
Vervaagde herinnering
In Gaza 1956 onderzoekt de stripmaker twee Israëlische massamoorden op Palestijnse burgers die in 1956 plaatsvonden. In een hoofdstuk behandelt hij het vraagstuk van vervaagde herinnering. ‘Mensen kunnen zich dezelfde gebeurtenis op een heel andere manier herinneren. In sommige gevallen kun je die verhalen niet uit elkaar halen. Als drie mensen dezelfde gebeurtenis op een verschillende manier hebben meegemaakt, is de beste methode om alle versies te laten zien. In principe confronteer ik de lezer met de dilemma’s waar ik mee te maken heb als ik een dergelijk verhaal probeer te construeren.’
Opgroeien in de schaduw van de oorlog
Joe’s interesse in persoonlijke oorlogsverhalen begon op jonge leeftijd. Hij werd geboren op Malta, maar groeide op in Australië en Amerika. ‘Mijn ouders en de andere Europese immigranten die bij ons thuis in Australië op bezoek kwamen, hadden de Tweede Wereldoorlog overleefd en praatten daar veel over. Ik groeide min of meer op in de schaduw van die verhalen. Het idee van burgers in een oorlogssituatie heeft dus altijd in mijn gedachten gesudderd.’
Toen hij na zijn studie journalistiek geen baan kon vinden in de krantenjournalistiek viel Sacco terug op het maken van autobiografische en humorstrips, iets wat hij van jongs af aan al deed. Ondertussen begon hij te beseffen dat de Amerikaanse pers een onvolledig beeld schetsten in de berichtgeving over het Middenoosten. ‘Amerikaanse journalisten vinden zichzelf de koning van de journalistiek. Ze denken dat ze objectieve en onpartijdige reporters zijn, maar ondertussen schilderden ze Palestijnen steevast af als terroristen. Op een gegeven moment was ik erg boos over het feit dat ik verkeerd was ingelicht en uit die verontwaardiging kwam de drang voort om zelf uit te zoeken hoe de situatie in elkaar stak.’
Palestijnen en Israëliers
Sacco verbleef begin jaren negentig op de Westbank en Gaza. Het resultaat was het kloeke album Onder Palestijnen waarin de stripmaker de ervaringen van Palestijnen en Israëliërs in een sociale en politieke context zet. Hetzelfde doet hij overigens in zijn andere boeken: hij zoomt af en toe uit om de lezer van achtergrondinformatie te voorzien en het grote plaatje te tonen. Het resultaat hiervan is dat je meer inzicht krijgt in oorlogsituaties dan menig actualiteitenrubriek kan bieden.
Met de strip heeft Sacco een krachtig medium in handen om zijn ervaringen te boekstaven. ‘Zodra je een stripboek opent, trekken de beelden je direct het verhaal in. Je zit meteen in een specifieke situatie: of het nu Gorazde is of een Palestijns vluchtelingenkamp.’
Een tekenaar kiest zijn beelden heel bewust, kan elementen combineren om een geïnterpreteerde representatie van de werkelijkheid te geven. Een deel van de kracht van het medium is het feit dat het om een sequentie van beelden gaat, legt Sacco uit. ‘Een fotojournalist moet met één foto een situatie samenvatten. Een schrijver zegt bijvoorbeeld één keer dat het modderig was, maar met strip heb je acht tot twaalf plaatjes op een pagina, vaak met dezelfde elementen op de achtergrond. Je ziet bijvoorbeeld telkens weer de modder en de graffiti op de muren van een vluchtelingenkamp. Door de herhaling van de beelden dringen die details door tot je onderbewuste.’
Sacco is in de loop der jaren doelbewust meer realistischer gaan tekenen. ‘Dat dient het journalistieke karakter beter dan de cartooneske stijl die ik van nature hanteer.’
Gruweldaden
Conform de realiteit van de oorlogsituaties, zijn Sacco’s strips niet gespeend van gruweldaden. In Gorazde snijden Serviërs te Visegrad moslims de keel door en gooien ze van de brug af. ‘Ik probeer geweld spaarzaam te verbeelden. Ik ga niet doen alsof gewelddadigheid niet bestaat door het niet te tekenen, maar ik wil het zo tekenen dat het niet heroïsch of spectaculair wordt. Geweld is verachtelijk,’ vindt de stripmaker.
Voor Sacco, die bevriend raakte met Edin, de Bosniër bij wie hij logeerde en die voor hem tolkte, was het moeilijk om bepaalde scènes op papier te zetten. Zoals het moment waarin Edin en de andere bewoners een massagraf vinden met daarin de lijken van hun vrienden en buren en hen moeten herbegraven. Sacco had Edin er ter plekke al over ondervraagd, maar besefte dat hij meer informatie nodig had toen hij eenmaal weer thuis aan het tekenen was. ‘Ik wist niet precies hoe die lichamen eruit zouden zien.’ Verontschuldigend vroeg hij zijn vriend er nog eens naar, ook zocht hij contact met iemand van gerechtelijke geneeskunde. ‘Als je iets tekent moet je je echt inleven. Dat kan soms zwaar zijn.’
Voor zijn nieuwe boek reist Sacco samen met journalist Chris Hedges naar postindustriële gebieden in Amerika. Dichter bij huis maar toch een andere wereld: ‘Je waant je welhaast in de derde wereld. Het zijn verloederde plekken, achtergelaten door Amerika, met veel werkloosheid en drugsgebruikers.’ Wederom zullen persoonlijke verhalen centraal staan.
Zojuist verschenen: Moslimenclave Gorazde. Uitgeverij Xtra € 24,90 ISBN 9789077766057
Gaza 1956: In de marge van de geschiedenis Uitgeverij Atlas € 29.95 9789045017532
