Categorieën
Film Mike's notities

Dagboek van een Geek #10: Een ouderwets avondje Arnold

Maandag 1 juli
Een avondje naar toffe fragmenten en een film met Arnold Schwarzenegger kijken? Daar heb ik altijd zin in. Vooral als het materiaal wordt getoond door een ouderwetse VHS videoband te projecteren in een bioscoopzaal. Dat was vrijdag 28 juni het geval op de laatste avond van Straight to Video van dit seizoen.

In tegenstelling tot andere voorstellingen was deze in de grote zaal van Lab 111, dus dat betekende dat er geen kans was dat er iemand voor je beeld zat. De zaal die ze hier doorgaans voor gebruiken is namelijk veel kleiner.
Schwarzenegger bewonder ik, omdat deze Oostenrijkse bodybuilder het verdomd ver geschopt heeft in het leven. Zijn autobiografie heb ik een paar jaar geleden met plezier van kaft tot kaft gelezen. Schwarzenegger is iemand die duidelijke doelen voor zichzelf stelt en die ook haalt. Dat doorzettingsvermogen vind ik inspirerend, al schiet het bij mij nog wel eens tekort. Daarbij zijn de Arnold-films simpelweg heel vermakelijk.

Samen met Paul heb ik genoten van de vage trailers en Japanse reclamespots die Arnold heeft gemaakt. En van het fragment uit Pumping Iron, waarin Arnold uitlegt dat als hij aan het trainen is, voortdurend het gevoel heeft dat hij klaarkomt. Zo lekker vindt hij bodybuilding.

Commando.

Ook was het fijn kijken naar Commando van Mark L. Lester uit 1985, de hoofdfilm van die avond. Hierin speelt Arnold een gepensioneerde kolonel van de special forces die met zijn jonge dochter een rustiek huisje deelt. Een stel onverlaten ontvoeren zijn dochter om Arnold te dwingen een bepaalde klus uit te voeren en dat hadden ze natuurlijk beter niet kunnen doen. Als je de dochter van Schwarzenegger ontvoerd is dat vragen om een flink pak slaag.

Commando is een 90 minuten durend heerlijk schiet-, knal- en onelinerfestijn zoals ze tegenwoordig nog maar zelden gemaakt worden. De dochter wordt gespeeld door een jonge Alyssa Milano en de vrouwelijke sidekick door Rae Dawn Chong. Het weerzien van deze klassieker deed me verlangen naar meer films uit de jaren tachtig. Een tijdperk dat de WOKE-mensen (heten die Wookies?) van nu waarschijnlijk als politiek incorrect bestempelen, maar wat vroeger gewoon entertainment was. Er was toen nog geen casting waarbij aan iedere vorm van representatie voldaan moest worden. En stoere mannengedrag werd niet meteen bestempeld als toxic. Eigenlijk heel verfrissend dus om eens een oude Schwarzenegger op te zetten.

Natuurlijk ziet VHS er op een groot scherm eigenlijk niet uit, omdat de kwaliteit zo laag was. Maar dat is juist deel van de charme van zo’n nostalgisch avondje filmkijken. En het grappige is dat je op een gegeven moment helemaal in de film zit, waardoor de lage kwaliteit helemaal niet meer opvalt.

Categorieën
Film Frames Video Vlog

Vroeger zag je vaak maar de helft van een filmbeeld | Vlog 95

Op mijn vorige vlog over de videotheek kwamen veel leuke reacties en anecdotes binnen.

Ook raakte ik in gesprek met René over de pan en scantechniek waarop films op televisie en videotape te zien waren. Als een film in cinemascope gedraaid was, bleef daar op televisie en op video vaak maar de helft van het beeld van over. In deze vlog vertel ik daar meer over aan de hand van het prachtige boek Film Art: An Introduction van David Bordwell en Kristen Thompson.

Categorieën
Film Video Vlog

Daarom mis ik dus de videotheek | Vlog 94

De eerste vlog van het nieuwe jaar is altijd weer even wennen. Maar ik wilde jullie toch even de hoogtepunten uit de Kerstfilmgids van de VPRO gids laten zien.

Ondertussen verlang ik terug naar de tijd dat we nog video’s huurden in de videotheek – een instituut dat nu vrijwel tot het verleden behoort. En hoe jammer is dat! Wat zou daar een goed alternatief voor zijn vind je?

Categorieën
Film

Favoriete 1980s films

Work in progress… Mijn lijstje met favoriete films uit de jaren tachtig.

Misschien komt het door series als The Americans, misschien doordat ik nu de roman De wonderjaren van Billy Marvin aan het lezen ben. Maar het kan ook nog een nawee zijn van het schrijven van Mijn vriend Spider-Man, want daarvoor moest ik ook diep in mijn verleden graven. Een deel van het boek speelt zich af in de jaren tachtig, want toen ontdekte ik Spider-Man.

Hoe dan ook, ik heb ontzettende zin om films uit de jaren tachtig te bekijken. Op cultureel vlak is dit toch wel mijn favoriete decennium wat cinema en series betreft en dat komt natuurlijk omdat het mijn jeugdjaren zijn. Hierin werd mijn persoonlijkheid geboetseerd. In dit decennium werd ik gevoed met cinema die me de rest van mijn leven bij zou blijven en mijn beeld op de wereld grotendeels zou bepalen.

Maar welke films te kijken, want in de jaren tachtig zijn ontzettend veel films uitgebracht. Daarom hier een aanzetje met mijn favoriete films uit die tijd.

Let wel, dit zijn niet per se ‘de beste’ films van toen. Dat zou waarschijnlijk een andere lijst opleveren. Ik geloof niet zo in de Oscars, eerlijk gezegd.

Het is een zeer persoonlijk lijstje met favoriete films. Daarmee bedoel ik films die ik meerdere keren gezien heb. Toen en later. Films die voor mij het decennium bepaalden. Films die me nu zo’n fijn nostalgisch jarentachtiggevoel geven. En films die ik nu ook met veel plezier zal kijken.

Als je begrijpt wat ik bedoel (Harrie Geelen, Bjørn Frank Jensen, Bert Kroon, 1983)

Amsterdamned (Dick Maas, 1988)

Back to the Future (Robert Zemeckis, 1985)

Batman (Tim Burton, 1989)

Beetjejuice (Tim Burton, 1988)

Beverly Hills Cop (Martin Brest, 1984)

Beverly Hills Cop II (Tony Scott, 1987)

Blade Runner (Ridley Scott, 1982)

The Blues Brothers (John Landis, 1980)

Die Hard (John McTiernan, 1988)

E.T. the Extra-Terrestrial (Steven Spielberg, 1982)

Fame (Alan Parker, 1980)

Ghostbusters (Ivan Reitman, 1984)

Highlander (Russell Mulcahy, 1986)

Lethal Weapon (Richard Donner, 1987)

Licence to Kill (John Glen, 1989)

A Nightmare on Elm Street (Wes Craven, 1984)

Planes, Trains & Automobiles (John Hughes, 1987)

Purple Rain (Albert Magnoli, 1984)

Raiders of the Last Ark (Steven Spielberg, 1981)

Robocop (Paul Verhoeven, 1987)

Rocky I t/m IV (Goed, de eerste Rocky stamt uit de jaren zeventig, maar je moet die films toch als een verhaal zien. En het IV is puur, heerlijke koude oorlog paranoia.)

Rocky IV. Dolf deelt ze uit.

Scrooged (Richard Donner, 1988)

Star Trek II t/m IV

Star Wars Episode V + VI

The Secret of My Succe$s (Herbert Ross, 1987)

The Transformers: The Movie (Nelson Shin, 1986)

Who Framed Roger Rabbit (Robert Zemeckis, 1988)

Wat, denk je wellicht, waar is The Shining?! Of waar is X of Y? The Shining is geen favoriet van me, geen enkele film van Stanley Kubrick eigenlijk. En waar is The Terminator??? Wel, ik vind de Terminator tof, maar niet zo tof als het tweede deel die in de jaren negentig uitkwam.

En daarbij: dit lijstje is een work in progress. Er komen vast nog meer films op te staan, als ik er wat meer over heb nagedacht.

Anyway, jouw lijstje ziet er vast heel anders uit. Laat maar horen in het commentformulier hieronder.

Categorieën
Media

Herinneringen uit het VHS-tijdperk

Bij het lezen van deze blogpost van Edwin Mijnsbergen, moet ik even denken aan de paar honderd videobanden die ik vroeger in de kast had staan. Dat waren gekopieerde films en afleveringen van series. Let wel: dit was voor het dvd-tijdperk en voordat series makkelijk te koop aangeboden werden.

adam westVan de Batman-serie uit de jaren zestig met Adam West in de hoofdrol, had ik zo’n tien VHS tapes vol. Dat waren bijna alle 120 afleveringen. Iedere zaterdag- en zondagmorgen werd bij Telekids een aflevering uitgezonden. En daar zat ik dan gespannen op te wachten om precies op het juiste moment op de record-knop te drukken, zodat je niets van Telekids zou zien. Dat betekende halverwege wederom in actie komen om bij het reclameblok op pauze te drukken. Op die manier maakte ik van een aflevering weer één geheel dat je in een keer kon uitkijken.

Niet dat ik dat deed overigens. Ik keek die tapes zelden terug. Wel ontwierp ik er speciale hoezen voor, zodat de serie mooi eenvormig in de kast stond, alsof het koopvideo’s waren. Dat was nog voor Photoshop, dus kopieerde ik plaatjes van Batman-strips en plakte deze bij een logo en handgeschreven teksten op het omslag. Met de typemachine tikte ik de titels van de afleveringen op de achterkant. Soms tekende ik zelf een Batman & Robin op de cover. Uiteraard passen de stripplaatjes allerminst bij de sfeer van de campy Batman-serie, maar goed.

Heel wat uurtjes gingen in dat soort kunstwerkjes op.

Twee covers uit de Batman-collectie.
Twee covers uit de Batman-collectie.

Het merendeel van mijn VHS-collectie ligt tegenwoordig ergens op de vuilnisbelt, maar die Batman-tapes liggen nog ergens op zolder in een doos. Nee, ik kan geen afstand doen van de omslagen. Noem het jeugdsentiment, want VHS afspelen doe ik tegenwoordig niet meer. Als ik afleveringen van Batman wil zien, download ik die wel.

Categorieën
Boeken Film

Column: Star Wars ontleed

Illustratie: Paul Stellingwerf
Illustratie: Paul Stellingwerf

Wat mij betreft komt de eerste Star Wars-film van George Lucas het beste tot zijn recht in de oude versie op een krakkemikkig VHS’je, het liefste nog met een 4:3 beeldverhouding. Pas dan ervaar ik de film weer zoals de eerste keer dat ik hem zag. Helaas, omdat de regisseur zijn films flink heeft versleuteld en aangepast, zal Star Wars nooit meer hetzelfde zijn.

Veel fans van het eerste uur kunnen dat moeilijk verkroppen, want hierdoor zijn ze niet langer in staat om een nostalgische trip naar hun jeugd te maken. Dat ze dit niet langer pikken is te zien in de prachtige documentaire The People versus George Lucas die in 2011 op Imagine te zien was.

Laatst kocht ik in de winkel van het Eye een deeltje uit de reeks BFI Classics, een reeks monografieën van het British Film Instituut over klassiekers uit de cinema. Will Brooker buigt zich in dit deeltje over de ruimtesaga maar beperkt zich tot de versie van de eerste film toen die nog gewoon Star Wars heette en niet A New Hope. Brooker is sowieso een held: eerder schreef de huidige directeur film- en televisiewetenschap aan de Kingston University in Londen zijn proefschrift over Batman als cultureel icoon waar ik voor mijn scriptie veel aan had. Will merkt terecht op dat er al heel veel over Star Wars is geschreven, maar altijd in de context van cultureel fenomeen, als blockbuster en special effects-film. Brooker is naar mijn weten de eerste die op wetenschappelijke wijze naar de film kijkt als tekst. Hij bestudeert de montage, beeldcomposities, kostuums en soundtrack.

bfi-star-warsZo komt Brooker op een paar interessante observaties. De aantrekkingskracht van Star Wars zit, zo schrijft hij, deels in het feit dat Lucas allerlei culturele invloeden, mythes, iconen en genre-elementen in een blender stopte en daar zijn film uit destilleerde, maar ook in het gegeven dat de film een wereld suggereert die tot ver buiten het bioscoopscherm reikt. Een oude wereld die we als kijker even bezoeken en die na de aftiteling doorgaat: personages verwijzen naar plaatsen en gebeurtenissen uit het verleden die verder niet worden toegelicht. Dit prikkelt de verbeelding. Ook zien de ruimteschepen en droids er gebruikt en versleten uit. De soundtrack zit vol met (vervormde) geluiden uit onze eigen wereld, wat het geheel eerder natuurlijk doet klinken dan futuristisch. Interessant is dat Lucas als regisseur vooral leunde op de chemie tussen de castleden en zich weinig met ze bemoeide. Acteurs werden aangemoedigd dialoog naar eigen inzicht aan te passen, zolang als de essentie van de tekst maar intact bleef.

Fantastisch om te lezen! Ik krijg meteen weer zin om Star Wars te gaan kijken. Nu nog een VHS-recorder vinden.

Deze column is in Schokkend Nieuws #101 gepubliceerd.

Categorieën
Film

Nu ook op VHS!

Vandaag vond ik een curieus persbericht in mijn digitale inbox: ‘VHS maakt comeback’, luidt de kop. Waar gaat het om? De film Paranormal Activity wordt behalve op dvd en blu-ray ook uitgebracht op VHS. Op videotape dus.

Willem Olov Lourditz, Marketing Director van distributeur E1 Entertainment Benelux zegt er het volgende over: “Met de opkomst van digitale technologieën en toepassingen als Blu-ray en 3D blijkt er, vergelijkbaar met de comeback van vinyl, juist een soort tegenbeweging te zijn ontstaan.”

Een tegenbeweging, waarbij mensen roepen dat films ook uitgebracht moeten worden op VHS? Werkelijk?

Nou bestaat er een site www.wewantvhs.com, waar je zelf mag invullen welke film je op VHS zou willen zien. Volgens het persbericht heeft de site ertoe geleid dat er voor de Amerikaanse markt een VHS-versie van Paranormal Activity uitkwam.

Doe maar Paranormaal, dan doe je al gek genoeg
Dit alles ruikt naar een leuke grap en prima pr voor een film die, laten we eerlijk zijn, middelmatig is.
Paranormal Activity gaat over een jong stel dat hun intrek neemt in hun nieuwe huis. Ze krijgen al snel het gevoel dat ze niet alleen zijn in het huis en steeds vaker worden ze wakker van onverklaarbare geluiden en gebeurtenissen. Ze worden lastig gevallen door een poltergeist.

De gimmick van de film is dat deze zogenaamd is opgenomen door de mannelijke hoofdrolspeler. De opnames zijn teruggevonden en gemonteerd tot wat Paranormal Activity geworden is. Een soort van nieuwe Blair Witch dus, maar dan minder eng, voorspelbaar en te ongeloofwaardig om je echt mee te laten voeren met de belevenissen van de personages.

Spoelen
Het is juist het videokarakter dat ervoor zorgt dat mensen deze film op VHS willen zien, volgens het persbericht.

Ik moest dan ook erg lachen om deze formulering. Leest u mee?

‘In de VS, waar deze film enorm gehyped en ook zeer succesvol is geweest in de bioscoop, is dit al een tijdje aan de gang. Een groeiende groep filmliefhebbers heeft daar te kennen gegeven deze film 1-op-1 op videoband te willen bekijken. Ze willen de karakteristieke beleving van de tapeopnames ervaren en de film ook letterlijk voor- en achteruit kunnen spoelen. In de film zelf gebeurt dit ook veelvuldig als de hoofdrolspelers erachter willen komen welk geheimzinnige en angstaanjagende dingen zich ’s nachts tijdens hun slaap hebben afgespeeld in hun slaapkamer.’

Ja, we gaan een film kijken op het inferieure medium VHS. Beeld dat er met de huidige lcd-televisiestandaard niet meer uit ziet. In dat opzicht gaat de vergelijking met de comeback van vinyl meteen mank, want ten opzichte van cd’s geeft dat medium  wel superieure geluidskwaliteit. Ik heb jarenlang film gekeken op VHS en koester nostalgische gevoelens naar het medium, maar als ik kan kiezen tussen een film op tape kijken of dvd, kies ik voor het laatste. Bij mijn verhuizing vorig jaar heb ik alle videobanden weggegooid. De hele verzameling, honderden films op de vuilnisbelt. (Een paar titels heb ik gehouden omdat deze voor zover ik weet nog niet op dvd te krijgen zijn, maar de videorecorder is sinds de verhuizing nog niet uit de doos gehaald.)

De grap van de campagne zit natuurlijk in de reden om VHS te gaan kijken: zodat we de film voor- en achteruit kunnen spoelen! Heeft niemand deze VHS lovers uitgelegd dat je dat ook kunt op dvd? Sterker nog, dat je het beeld kunt inzoomen om de vermeende Poltergeist nog beter te kunnen zien? Natuurlijk weten de VHS lovers dat wel. Dit is gewoon een leuk marketing grapje om de film onder de aandacht te brengen.

En het werkt.

De liefhebber kan de limited VHS edition bestellen bij bol.com.