Het Imagine filmfestival is nog in volle gang. Strips blijven even ongelezen deze week: ik bevind me in de duisternis van de bioscoopzaal. Even wat interessante films op een rij die ik deze week zag.
‘Jezus, wat is dit?!’ riep een bezoeker tijdens de vertoning van Abductee (Yudai Yamaguchi, Japan) opeens uit. Kennelijk trok deze man de plottwist op tien minuten voor het einde absoluut niet. Ik kan het hem niet kwalijk nemen: je gaat in zoiets mee of niet. Zelf vond ik het ook een beetje jammer einde, maar de opbouw ernaar toe is zeer goed uitgevoerd.
Mangatekenaar
De gehele film zitten we samen met hoofdrolspeler meneer Chiba opgesloten in een container. Hij in het begin vastgebonden met een plastic zak om zijn hoofd. Chiba (goed acteerwerk van Yôichi Nukumizu) weet zichzelf te bevrijden en ontdekt dat er tegen zijn container nog vele andere containers staan. In elke container zit een gevangene. Maar waarom ze daar zijn en wie ze ontvoerd heeft, is een raadsel dat opgelost moet worden. Het is een vreemde reis die eerst op een vrachtwagen, later op een boot en vervolgens op een trein gevoerd wordt. In die laatste tien minuten wordt er dus een antwoord gegeven op het mysterie, maar daar laat ik me verder natuurlijk niet over uit. Mooi vind ik hoe onbekenden die in hetzelfde nare schuitje zitten, elkaar toch proberen te steunen. Wat dat betreft gaat deze film ook over menselijkheid. Leuk detail vind ik dat meneer Chiba mangatekenaar is. Een striptekenaar als hoofdrolspeler, dat zie ik graag!
Possession is een film die me nog lang zal bijblijven. Deze klassieker uit 1981 van Andrzej Zulawski is misschien het beste te beschrijven als David Lynch doet relatietherapie. Al vind ik het werk van Lynch doorgaans wel beter, het geeft wel aan dat de alledaagse wereld als een nachtmerrie wordt gepresenteerd en dat de betekenis van de scènes lang niet altijd duidelijk is. Het huwelijk van Anna (Isabelle Adjani) en Mark (Sam Neill) staat op het punt van uiteenvallen als Mark ontdekt dat Anna er een minnaar op na houdt. Na een gewelddadige uitbarsting vertrekt Anna uit hun huis, maar keert geregeld terug om voor hun zoontje Bob te zorgen. Ze zakt weg in een poel van pure hysterie. Mark confronteert haar minnaar, maar al snel blijkt de zaak veel ingewikkelder: Anna zit niet bij hem maar houdt zich op in een vervallen pand samen met een monsterachtig wezen. En waarom lijkt de juf van hun zoontje als twee druppels water op Anna? Vanaf de introductie van het monster ontspoort de film volledig en zijn we getuige van hoe zowel Mark als Anna in waanzin vervallen. Ik was het laatste kwartier het verhaalspoor in ieder geval goed bijster.
Adjani zet zeer overtuigend een hysterische vrouw neer en kreeg voor haar rol dan ook een Gouden Palm en een César. Leuk aan dit soort oudere films is het tijdsbeeld dat ze laten zien: Berlijn begin jaren tachtig ziet er in Possession prachtig vervallen en verlaten uit. Het vervallen gebouw waar Anna schuilt staat in prachtig contrast met de nieuwbouwflat waar ze eerst met Mark woonde. Al moet ik zeggen dat het potje tentakelseks tussen Anna en het monster toch enigszins afleidde van het decor. Imagine vertoonde Possession ook nog eens in een prachtig verkleurde en bekabelde kopie, wat de vertoning nog sfeervoller maakte.
Na Possession moest ik meteen naar zaal twee waar Nightmare (Herman You) draaide. Het was na de psychotische situatie in Berlijn even omschakelen naar hedendaags China. Nightmare is een stijlvol gefilmd moordmysterie met een surrealistisch tintje:
Hao Dong lijdt aan slapeloosheid. Op een nacht is hij getuige van de moord op zijn overbuurvrouw. Maar wanneer hij ter plekke poolshoogte neemt, blijkt het lijk verdwenen en het appartement leeg te staan. Volgens zijn vriendin Yifan speelt zijn slaapgebrek hem parten. Maar dan is hij nogmaals getuige van een moord, in zijn geboortedorp Nine Mile Village ditmaal, en opnieuw lijkt hij het zich verbeeld te hebben. Of is er meer aan de hand? En ligt de sleutel tot het mysterie misschien in Hao Dongs jeugd in Nine Mile Village?
De film leunt wellicht op te veel ideeën, maar toch vond ik hem zeer onderhoudend. Ook leuk om eens te zien hoe zo’n Chinees dorp eruit ziet. Wat dat betreft ben je als filmkijker meteen antropoloog als het om films uit den verre gaat.
Quantumleapen
Sowieso voel ik me altijd een beetje een hedendaagse Sam Beckett die van wereld naar wereld leapt en telkens in de huid van een ander personage kruipt als ik op een filmfestival van film naar film ga. Met een filmprogramma vol shorts is dat gevoel nog sterker. Je maakt iedere film kennis met nieuwe personages en je stapt telkens in een andere (verhaal)wereld. Boeiend, intrigerend en vermoeiend: vrijdag heb ik achter elkaar twee lange programma’s met shorts bekeken. Daarna voelt je brein alsof ie door de blender gehaald is.
Eye of the beholder
Imagine vindt dit jaar voor het eerst plaats in het Eye. Het filmmuseum Amsterdam heeft al aardig wat filmfestivals naar zich toe weten te trekken. KLIK vond er ook plaats bijvoorbeeld. Het Eye biedt dan ook veel voordelen: goede projectie, mooie zalen, en wie een kopje koffie drinkt in het restaurant kan lekker over het IJ staren. Een ander voordeel ten opzichte van Kriterion is dat je niet een half uur hoeft te wachten voordat je naar de wc kunt: wc’s zijn er genoeg en ze werken ook nog.
En toch mis ik in het Eye de bekende festivalsfeer van Imagine en Kriterion. Op een paar Bollywoodposters na, er is een speciaal Bollywoodprogramma dit jaar, is er weinig aan de aankleding gedaan en ook ontbreekt het verkoopstalletje van de ABC waar altijd leuke gerelateerde strips en boeken te koop lagen. (De Schokkend Nieuws is gelukkig wel gewoon te koop bij de infobalie van Imagine.) Dat maakt het Eye wat klinisch. Ik mis dit jaar vooral het festivalkrantje dat jarenlang de pauzes tussen de films veraangenaamde. Imagine compenseert dit wel door op de site veel berichten te plaatsen, maar toch. Overigens wordt er op de site van Zone 5300 en Schokkend Nieuws ook veel over het festival geblogd.
Omdat er ook gewoon filmpubliek aan de tafeltjes zit, mis ik de saamhorigheid een beetje. Gelukkig is er boven bij zaal 1 wel een soort van festivalcafé waar ‘s avonds ook een speciale maaltijd gegeten kan worden. Want na het zien van de films wil je die toch bespreken met medefestivalgangers.