Categorieën
Minneboo leest Strips

Minneboo leest: Styx van Peter Pontiac

Inmiddels ligt Styx Of: De zesplankenkoorts van Peter Pontiac (1951-2015) in de winkels.

Al jaren wilde Peter Pontiac een graphic novel over de dood maken. Hij had een aardige bibliotheek van tientallen kunsthistorische titels over dit onderwerp en een knipselmap vol met informatie. De dood was een onderwerp dat hem eindeloos fascineerde, maar hem ook angst in boezemde.

Tja, bij wie niet. Het is niet mijn favoriete gedachte, denken aan de eerste dag dat ik er niet meer zal zijn. Of nee, het moment dat ik doodga… Man, ik ben er als de dood voor.

Illustratie: Peter Pontiac. Bron: Voordekunst.nl
Illustratie: Peter Pontiac. Bron: Voordekunst.nl

Toen ik Peter in 2011 interviewde naar aanleiding van het winnen van De Marten, zei hij het volgende over zijn voornemen een boek te maken over Magere Hein:

‘ Ik wil het [boek] absoluut maken, zodat wanneer de dood mij komt halen het 1-1 staat omdat ik hem al een keer te pakken heb gehad. Daarbij vind ik het heel erg leuk om skeletten en schedels te tekenen. Er is een prachtig vers van Dylan Thomas waarin hij zijn woede tegen de dood verwoordt: “Rage, rage against the dying of the light.” De klootzak die denkt ons te kunnen halen en het godverdomme ook nog doet. Die emotie zou ik er zeker in verwoorden, maar ook de positieve kant van de dood. Het is natuurlijk tragisch als iemand sterft, maar het is absurd om te doen alsof de dood een vijand is, want er pleit ook van alles voor dat hij een vriend is. In de eerste plaats in de gevallen waarin het leven al helemaal niet leuk meer is, maar wat zou het leven zonder de dood zijn? Hij is de lijst om het schilderij.’

Pontiac was tijdens het ziekzijn druk bezig met zijn graphic novel, maar dinsdag 20 januari overleed hij toch aan een falende lever. Peter had Hepatitis C en levercirrose. Ooit opgelopen door een vervuilde naald toen hij nog drugs gebruikte. Toen Pontiac overleed was hij ongeveer halverwege zijn boek over de dood.

styx_zes_plankenkoorts_pontiacToch is het boek er nu: Styx, Of: De zesplankenkoorts. Het is niet zo zeer een boek geworden over de dood, maar over Peters strijd met zijn leverziekte en zijn aankomende sterven. Zoals de meeste strips die hij maakte, vertelt Pontiac een persoonlijk en autobiografisch verhaal. Halverwege het boek houden de strippagina’s op. De laatste potloodpagina’s die Pontiac in staat was te tekenen, staan er nog in, gevolgd door een tekst van Joost Pollmann die de situatie uitlegt. Pollmann is niet alleen stripkenner, hij is ook een van de broers van Pontiac. Na Pollmanns uitleg volgt Pontiacs correspondentie met zijn familie, uitgever en vrienden. Hierin worden de laatste jaren dat Pontiac met het boek bezig was en steeds zieker werd, geboekstaafd, inclusief schetsen. Het is een aangrijpend, ontroerend en pijnlijk verslag geworden.

Op dit moment ben ik halverwege dat gedeelte, maar ik heb het boek even weggelegd. Het lezen er van valt mij zwaar. Ook al gebruikt Pontiac geregeld woordspelingen en andere humoristische technieken om het geheel  wat te verlichten, het is allemaal geen lichte kost. Omdat de reacties van de correspondenten ontbreken, zijn Peters e-mails een lange monoloog geworden. Het is als het ware een dagboek en misschien wel te intiem.

Het boek is samengesteld door vormgever Fake Booij en de weduwe van Pontiac.

Styx, Of: De zesplankenkoorts is niet het meesterwerk geworden dat Pontiac beoogde. Dat kon ook niet door zijn vroegtijdig overlijden. Ik ben ervan overtuigd dat als Peter de graphic novel had kunnen afronden, het resultaat niet onder had gedaan voor zijn meesterwerk Kraut. Toch is het fijn en interessant dat boek er toch is gekomen, voor de nabestaanden en voor Pontiacs fans.

Peter Pontiac. Styx, Of: De zesplankenkoorts
Uitgeverij Podium, 160 pagina’s, € 29,50
Omslag: Fake Booij en Peter Pontiac
ISBN: 978 90 5759 641 4

[hr]

Daarom Minneboo leest:
Als stripjournalist wil ik zoveel mogelijk strips onder de aandacht brengen. Daarom heb ik de rubriek Minneboo leest in het leven geroepen, om te laten zien hoe rijk en divers het medium strip kan zijn. De artikelen in deze rubriek zijn geen recensies (die teksten staan gepubliceerd in de bijhorende rubriek), maar kunnen thematisch zijn, een tekenstijl belichten of simpelweg een nieuwe uitgave kort aanstippen.

Door Michael Minneboo

Michael Minneboo is een freelance journalist gespecialiseerd in popcultuur, fancultuur, strips, film, online media en beeldcultuur. Hij schrijft over onder andere comics, Nederlandse strips & animatie en interviewt makers uit binnen- en buitenland. Daarnaast geeft hij lezingen en adviseert hij particulieren en bedrijven over bloggen.

4 reacties op “Minneboo leest: Styx van Peter Pontiac”

Fijne review. Heb het boek nog niet gelezen, moet ik bekennen. Maar ik kan me wel vinden in je opmerking over ’te persoonlijk’. Natuurlijk ligt dat altijd op de loer bij autobiografisch werk…wanneer is een persoonlijk verhaal ook relevant voor een ‘willekeurige’ lezer? Soms gaat een schrijver/maker daarin te ver. Zeker als de pijn te ‘vers’ is (en in dit geval, misschien het leed te recent). Paaz (Myrthe vd Meer) vond ik een aardig boek, maar sommige stukken waren zó persoonlijk, dat het de betekenis voor het verhaal een beetje verloor. Dan blijf je eigenlijk over met “het is wél heel dapper dat ze het durft op te schrijven” en thats it..
Aan de andere kant, sommige kunstenaars zijn een meester in het omzetten van een persoonlijk verhaal naar een universeel verhaal. ‘Contract With God’ is autobio (en veel van Eisners werk na The Supirt natuurlijk), ‘Waarom Pierre Dood Moest’ ook. En ‘Drie Schimmen’ ook op een bepaalde manier. Die auteurs zochten de universele laag in een specifiek verhaal en maakte iets prachtigs.
Hetzelfde geldt voor muziek natuurlijk. Magic & Loss van Lou Reed schiet me even te binnen, over twee van zijn beste vrienden die in een half jaar tijd overleden. Je zou denken, die pijn is zo rauw, daar wil ik niets van weten. Maar het leverde een prachtige plaat op.

Nougoed, ik ga me verdiepen in Styx en kom er nog op terug. Tof in ieder geval dat je in de review eerlijk aangeeft wat het boek met je doet/deed.

@Haes: Het te persoonlijke geldt voor mij alleen voor het laatste stuk van het boek waarin de correspondentie van Peter staat. Niet om het stripgedeelte. Maar misschien is het ook te vers nog om die correspondentie met afstand te kunnen lezen.

Reacties zijn gesloten.