Zou de wereld beter af zijn met superhelden als Spider-Man?
Als we schrijvers als Alan Moore mogen geloven, die de klassieker Watchmen schreef, is het antwoord waarschijnlijk nee. Moore toont in deze strip dat die superhelden toch maar een stel geperverteerde en getroebleerde personages zijn en dat wie almachtig is, een grote kans heeft om als dictator door het leven te gaan. Toch, als een vijandig buitenaards ras op het punt staat om de wereld te veroveren of verorberen, heb ik maar wat graag een team als Avengers aan onze kant staan. Iets wat de gelijknamige film van Joss Whedon uit 2012 nog maar eens duidelijk maakte.
Maar hoe zit het met superhelden als Daredevil en Spider-Man, helden die zich dikwijls bezighouden met kleine criminelen die de straten onveilig maken: drugsdealers, pooiers en overvallers? Je zou denken dat het inrekenen van dit soort misdadigers, waar de gewone burger het meeste last van heeft, van groot nut zou zijn.
Toch zit het ingewikkelder dan het lijkt.
Burgerwacht
In wezen is Spider-Man wat we noemen een ‘vigilante’, iemand die op eigen autoriteit handelt en zonder mandaat de misdaad bestrijdt. Hij overtreedt dus eigenlijk de wet om anderen te beschermen.
In het verhaal ‘The System’ van Brian Patrick Walsh en Alberto Dose wordt duidelijk wat dat voor gevolgen heeft. Twee schoften overvallen ‘s avonds een deli van een oud echtpaar. De zestigjarige man wordt door een van de overvallers met een honkbalknuppel in coma geslagen. De daders slaan op de vlucht. De overval wordt gemeld bij twee patrouillerende agenten die naar het plaats delict snellen. Daar aangekomen blijft een agent bij de slachtoffers om een ambulance te bellen, zijn collega rijdt in de richting waarin de overvallers wegrenden. Ze hoeft niet ver te rijden, want om de hoek vindt ze de twee boosdoeners opgesloten in een webnet van Spider-Man.
De muurkruiper heeft het werk voor de politie gedaan en de daders voor ze gevangen genomen. Procederen en opsluiten maar? Zo simpel is het niet helaas.
Rechercheurs Harrison en Donavan hebben de taak de verdachten te verhoren. Ze werden vijf huizenblokken van de plaats delict gevonden in het webnet, de honkbalknuppel waar de oude man mee geslagen is lag een straat verder. Op het wapen zitten alleen vingerafdrukken van het slachtoffer, de dader droeg handschoenen. Omdat de daders minstens vijf minuten in het webnet zaten voordat de agent ze vond, hadden ze genoeg tijd om met elkaar te overleggen en een verhaal te verzinnen.
Gebrek aan bewijs
De zaak wordt nog lastiger omdat er geen getuigen zijn die hen daadwerkelijk de overval heeft zien plegen. Goed, de vrouw van het slachtoffer was getuige, maar haar zicht is zo slecht dat ze in de line-up een van de rechercheurs heeft aangewezen. En aangezien Spider-Man niet in de buurt is om verslag te doen, is een bekentenis van een van de daders de enige manier om hen achter de tralies te krijgen.
Maar zo makkelijk laten Terry Dunn en Walter Bunkowski zich niet pakken. Dunn is een gehaaide rat die al veel narigheid op zijn kerfstok heeft staan. Volgens zijn strafblad begon hij met het stelen van auto’s op zijn veertiende, op zijn achttiende dealde hij drugs, op zijn drieëntwintigste werd hij veroordeeld voor zware mishandeling. ‘En vandaag promoveerde je naar het echte werk, poging tot moord in de uitvoering van een overval,’ zegt rechercheur Harrison. Dunn ontkent in alle toonaarden en beweert dat hij en zijn vriend aan het wandelen waren toen er twee kerels hun richting uitliepen, achtervolgd door Spider-Man. Dunn beweert dat het Webhoofd de verkeerde mannen heeft vastgewebt. ‘Spider-Man viel ons aan. Jullie zouden achter hem aan moeten gaan.’
De andere verdachte is een stuk zenuwachtiger dan zijn collega. En hoewel Bunkowski wat fouten maakt in zijn versie van het verhaal, hij beweert dat de echte daders van achteren kwamen aangerent terwijl Dunn zegt dat ze van voren aankwamen, ziet het er slecht uit voor het recht. Ieder moment kan Bunkowski’s advocaat ook binnenkomen en dan is het gedaan met een mogelijke bekentenis.
De Spider-Man-verdediging
Terwijl de rechercheurs Bunkowksi overhoren, overleggen hun superieuren over de zaak. ‘Ik hoop dat Spider-Man de krant leest’, moppert de Chef (police captain). Zijn collega die een dikke snor onder zijn neus draagt, valt hem bij. (Ik vermoed dat dit de commissaris is, al wordt dit nergens duidelijk gemaakt.) ‘Ik vrees dat de advocaten Spider-Man eindelijk hebben ingehaald. De “Spider-Man verdediging” is tegenwoordig populairder dan claimen dat de dader tijdelijk ontoerekeningsvatbaar was.’
De chef vertelt dat de laatste drie kruimeldieven die Spider-Man afleverde allemaal vrijuit gingen. De gepensioneerde politieagent Ed Lawrence, werd tijdens zijn werk als bankbewaker doodgeschoten. Spidey kreeg de daders te pakken, maar juist door zijn toedoen gingen de daders dus vrijuit. ‘Die freak realiseert zich niet dat wij zijn troep moeten opruimen,’ bromt de Chef.
With great power…
Walsh kaart met ‘The System’ dus een interessant gegeven aan. Peter Parker mag dan door de dood van zijn oom vinden dat hij zijn speciale kracht moet inzetten om de mensheid een handje te helpen, wat deze agenten betreft helpt hij hen van de regen in de drup en doet hij meer kwaad dan goed.
Even lijkt het erop dat de rechercheurs hun zin krijgen. Ze weten tijdens het verhoor Bunkowski zo te bespelen dat hij op het punt staat te bekennen, maar dan komt zijn advocaat binnen en die heeft zijn verhaal al klaar. Snorremans brengt in dat de verdachte bij de plaatsdelict was met het gestolen geld in zijn bezit. De advocaat werpt tegen dat hij vijf huizenblokken verder gevonden werd en erin is geluisd door de echte daders en dat zijn cliënt is aangevallen door Spider-Man. Snorremans roept dat de verdachte niet eens Spider-Man gezien heeft en dat hij beweert per ongeluk in het web terecht zijn gekomen. Dit is een belangrijk detail, want als het bestaan van Spider-Man niet bewezen kan worden, snijdt de Spider-Man verdediging geen hout.
‘Nu doe je alsof Spider-Man niet bestaat. Dat geloof je toch zelf niet? Je hebt geen vingerafdrukken, geen getuigen. Ik ken wc-papier dat sterker is dan jullie zaak,’ beweert de advocaat. Omdat de agenten de verdachten officieel niets ten laste kunnen leggen, gaan ze vrijuit. Dankzij Spider-Man.
Of toch niet? Als de twee rechercheurs met hangende hoofden het pand verlaten om te gaan ontbijten en het voornemen de volgende dag toch nog maar eens met de kippige getuige te gaan praten, krijgt de politiechef de post van gisteren en de printverse Daily Bugle onder ogen. Op de voorpagina van de krant staat een grote foto waarin Spider-Man de twee verdachten inrekent. Niet alleen dat: we zien dat Bunkowski de honkbalknuppel waar de oude man meegeslagen is vasthoudt om naar Spidey uit te halen. Al het bewijs dat de politie nodig heeft wordt in een mooie foto van Peter Parker aangeleverd.
Liever The Punisher?
Nu heb ik zeer beperkte kennis van het strafrecht, maar dat schrijver Walsh iets als de ‘Spider-Man defense’ bedenkt waarmee advocaten ervoor zorgen dat hun criminele cliënten vrijuit gaan, lijkt mij een prachtige vondst. Ik kan me voorstellen dat iets dergelijks ook in onze wereld toegepast zou worden als Spider-Man echt zou bestaan. Ik hoop dat de foto van Parker in dat geval ook genoeg bewijs zou zijn om de daders uiteindelijk te kunnen veroordelen.
Anders zou je denken dat we in de echte wereld meer hebben aan iemand als The Punisher om de gewone burgers tegen misdadige klootzakken te beschermen, want die schiet ze immers gewoon overhoop. The Punisher doet niet aan papierwerk of juridisch touwtrekken.
‘The System’ uit Spider-Man’s Tangled Web Vol.1 #22 (maart 2003)
Tekst: Brian Patrick Walsh, tekeningen: Alberto Dose.