Dinsdag 4 september spreek ik wederom voor journalisten in opleiding van de Hogeschool Utrecht over bloggen. Daarom leek het me een goed idee om alvast een voorzetje te publiceren.
In wezen zal ik de les weer hetzelfde aanpakken als vorig jaar: de studenten mogen me alles vragen over bloggen wat ze willen weten. Een van de thema’s die ongetwijfeld ter sprake zullen komen, is: hoe onderscheid je je als blogger van je collega’s? Hier alvast wat richtlijnen.
Wees specialist
Kies een specifiek onderwerp of subonderwerp uit. Als specialist onderscheid je je van je collega’s. Uitgaande van het credo dat men voor een specifiek onderwerp sneller een specialist inhuurt dan een generalist, ben je ook goed bezig om als freelancer ingehuurd te worden.
In mijn geval is mijn hoofdonderwerp strips, maar in de brede zin beeldcultuur en media. Dat geeft me de vrijheid om ook over andere onderwerpen te schrijven dan alleen het beeldverhaal. Die vrijheid is ook noodzakelijk: in tijden van crisis kun je als freelancer niet altijd rondkomen door alleen over je onderwerp te schrijven.
Wees nieuwsgierig
Als je je specialiseert kies je natuurlijk voor een onderwerp dat je interessant vindt. Een subject waar je al aardig wat over weet, of waar je je in wilt verdiepen. Nieuwsgierigheid naar een onderwerp is belangrijker dan de afweging of er al veel mensen op dat vlak bezig zijn of niet. Je kunt bijvoorbeeld wel kiezen voor een onderbelicht thema, maar als jou dat onderwerp niets interesseert hou je het niet vol om erover te schrijven.
Bloggen is schrijven vanuit passie en interesse. Zonder die elementen heeft het geen zin om een blog te beginnen.
Design
Om je te onderscheiden van de rest van de meute, kan het ontwerp van je blog een belangrijke rol spelen. Standaard templates vallen minder op. Ik heb er intertijd gekozen om van mezelf een stripfiguurtje te laten maken. Op die manier zit in het design al iets van het onderwerp strips.
Maar belangrijker dan uiterlijk vertoon is natuurlijk de inhoud van je blog. Schrijf interessante artikelen. Schrijf vanuit je interesse, je eigen nieuwsgierigheid. Schrijf met een gedreven pen.
Wees origineel
Publiceer niet lukraak persberichten op je blog. Dat is allereerst niet erg journalistiek, want veel persberichten zijn pr-praat. Check de feiten dus en schrijf je eigen verhaal.
Kies een eigen invalshoek
Ga eens bij jezelf na wat je stokpaardjes zijn en hoe je die stal van paarden kunt inzetten voor je blog. Het is sowieso goed om je bewust te worden van je stokpaardjes: zo zie je snel wanneer je jezelf herhaalt en wanneer je met een bepaalde bril naar de zaken kijkt.
Wees persoonlijk
Hoe je je ook onderscheid van de rest? Hou het persoonlijk. Jouw blog is jouw visie op de wereld. Een goede persoonlijke blogger geeft zijn dna door in zijn blog.
Journalisten schrijven vaak over dezelfde onderwerpen. Neem bijvoorbeeld boekrecensies. Meerdere recensenten beschouwing hetzelfde boek. Toch verschillen de recensies van elkaar als het goed is. De een belicht het boek meer vanuit het oeuvre van de schrijver, de andere journalist let meer op stijl. Een (kunst)werk is niet eenduidig dus meerdere invalshoeken zijn mogelijk.
Hou het speels
Het is goed om van te voren over veel na te denken over de inhoud van je blog en bijvoorbeeld rubrieken te bedenken. Rubrieken geven houvast in het bloggen. Rubrieken geven houvast: ze zorgen bijvoorbeeld voor een vast stramien of vaste invalshoek. Dat is handig voor de blogger zelf. Maar een vast publicatiemoment is ook handig voor de bezoekers van je blog.
Tegelijkertijd is het goed om niet te veel vast te houden aan dergelijke verplichtingen. Hou het bloggen speels, geef jezelf de vrijheid te experimenteren. Laat nieuwe dingen ontstaan. Probeer dingen uit. Bloggen is spelen. Een blog is een virtueel canvas dat aangepast kan worden naar jouw wensen. Het is vloeibaar publiceren: niets staat in steen geschreven.
Beperk jezelf niet tot tekst
Bloggen is niet alleen stukjes schrijven, het is ook creatief en functioneel gebruik maken van beeld, zowel stilstaand beeld als video. Wie zegt dat je blog alleen maar uit artikelen moet bestaan? Een belangrijk credo is immers dat je je standpunten en ideeën moet concretiseren met voorbeelden. Prima, dat kan een citaat zijn, maar ook een foto of een video-item. In een blogpost kun je allerlei vormen van media combineren om je verhaal te vertellen. Stel je voor: een aantrekkelijk geschreven lead, daarna een pakkende illustratie gevolgd door een stuk tekst en dan een citaat in de vorm van een video. Het kan allemaal, dus gebruik het ook.
(Dit zou overigens best de aanzet van mijn persoonlijke blogmanifest kunnen zijn, maar daarover later meer. Wordt vervolgd dus.)
