Zanger Tom Waits doet een van de stemmen in de Oscarwaardige animatiefilm The Monster of Nix van filmkunstenaar Rosto, die vandaag op het Nederlands Film Festival in Utrecht in première gaat.
Rosto.
The Monster of Nix, de nieuwste film van de Amsterdamse multikunstenaar Rosto, dingt mee naar een Gouden Kalf en is de Nederlandse inzending voor de Oscar voor Beste Korte Animatie. ‘Mijn vorige werk is ook ingezonden geweest voor de Oscar en ik weet dat het nog een lange weg is voordat de film eventueel genomineerd wordt,’ relativeert Rosto. ‘Het allerlastigste bij een film als deze is dat je het publiek weet te bereiken. Daarom ben ik blij met de reuring die er nu ontstaan door de Oscarinzending.’
Nachtmerrie
In de loop der jaren heeft Rosto een indrukwekkend universum gecreëerd, dat overrompelend, nachtmerrieachtig en hallucinerend genoemd mag worden. Hij vermengt live-action met animatie en maakte videoclips, een online graphic novel getiteld Mind my Gap en enkele korte films die te samen een complex, nauw samenhangend en zeer persoonlijk oeuvre vormen. ‘Ik put uit mezelf, mijn intuïtie is mijn kompas. Ik vind mezelf iedere keer opnieuw uit. Die zoektocht wordt gereflecteerd in mijn werk: het zijn expedities door mijn eigen krochten.’ Een kunstenaar moet volgens hem zo eerlijk mogelijk zijn en heeft de plicht om wat hij ziet en wat hij weet, zichtbaar, hoorbaar en voelbaar te maken. ‘Het gaat niet om de harde dingen maar juist om meer poëtische zaken. Die zitten altijd hier, in je onderbuik.’
Met het halfuur durende The Monster of Nix richt Rosto zich voor het eerst op een jeugdig publiek. Het moderne sprookje is dan ook zijn meest toegankelijke film tot nu toe.
Wanneer een ongrijpbaar monster het rustige leven in het dorpje Nix verstoort en alles dreigt op te slokken, gaat de tienjarige Willy op zoek naar zijn vermiste oma. Onderweg ontmoet hij vaste personages uit Rosto’s universum zoals de onbetrouwbare zwaluw Virgil en De Langemanne. Deze goedaardige bosgeesten verzamelen eieren waarin verhalen zitten opgeborgen, in de hoop deze tegen het Monster te beschermen.
Langemanne
Rosto maakte The Monster of Nix voor zijn zoontje Max. Op zesjarige leeftijd kende die het universum van zijn vader al van binnen en buiten. Max was vooral nieuwsgierig naar De Langemanne. ‘Het zijn wezens die alleen door kinderen gezien kunnen worden, dus ik denk dat dit meteen tot zijn verbeelding sprak. Daarbij leven ze in een sprookjesachtige wereld.’
Willy & Virgil uit The Monster of Nix.
Max, inmiddels 12 jaar, was bij alle fasen van het productieproces betrokken: ‘Als hij iets niet goed vond, werd het aangepast.’ Het hoofdpersonage Willy is deels op hem gebaseerd. De animatoren hebben goed naar zijn gezichtsuitdrukkingen gekeken en de actrice die Willy gestalte gaf, nam veel van zijn gedragingen mee in haar spel. ‘De ziel van Max zit echt in de performance van Willy. Het is een eigenwijs jongetje, een heel complex personage,’ aldus vader Rosto.
Tom Waits
Een bijzondere rol is weggelegd voor het raspende stemgeluid van zanger Tom Waits die de rol van Virgil insprak. ‘Waits is altijd een inspiratiebron geweest voor het duistere en theatrale voorkomen van Virgil,’ zegt Rosto. Regisseur en voormalig Monty Python-lid Terry Gilliam sprak de stem in van de bange boswachter.
Rosto wil na deze film zijn reeks korte films met Thee Wreckers in de hoofdrol, een fictief rock-‘n-rollorkest, voort te zetten om daarmee het verhaal van Mind my Gap af te ronden. ‘Dat worden koppige kunstfilms die zeker niet voor een jonge doelgroep bestemd zijn.’
The Monster of Nix gaat 24 september in première op het Nederlands Film Festival. Vanaf de laatste week in oktober, rond Halloween, draait het sprookje als stand alone film in een vijftal bioscopen, iets wat nogal bijzonder is voor een animatiefilm van een halfuur. Ook is de film op Cinekid te zien.
Dit artikel is zaterdag 24 september gepubliceerd in NRC Handelsblad.