Mijn zoektocht naar oude Marvel Age comics bracht me bij verschillende stripwinkels in de afgelopen weken. Bij Henk Comics en Manga Store vond ik een hele stapel en op Dutch Comic Con vond ik nummer 4.
Marvel Age was een uitgave van Marvel waarin nieuwe series, verhalen en andere zaken werden aangekondigd. Met previews, maar vooral ook interviews met de makers. De serie liep van 1983 tot en met 1994 en beslaat 140 comics.
Ik hoef ze niet alle 140 te hebben. Ik concentreer me op dit moment op nummers die opvallen, zoals anniversary specials, mooie covers en interviews met makers die ik bewonder. Vooral de dertigste verjaardag van Marvelhelden werd goed gevierd in Marvel Age. De stukken zijn vaak geen uitgebreide terugblikken, maar meer interviews met hoe men die verjaardag wilde gaan vieren en welke speciale uitgaven eruit zouden komen dat jaar. Ik vond het retrospectief over Daredevil in #106 in ieder geval erg leuk: veel schrijvers en tekenaars die aan deze held gewerkt hebben, komen daarin aan het woord.
Steve Gerber:
‘Gosh, I haven’t even thought about Dardevil in years. At that time he was in San Francisco. The reasoning was that every other super hero was in New York, so Gerry Conway figured it would make Daredevil a little different. I got onto the book sometime after that, and eventually moved him back to New York… mostly because I had never been to San Francisco!
In issue #100, we had a story that had Jann Wenner, editor of Rolling Stone Magazine, wanting to do a story on Daredevil, since he was the town’s only super hero. I was a real avid reader of Rolling Stone, and although we had no idea what he looked like I just described to Gene Colan what I thought he looked like. I met Wenner years later, and Gene’s drawing of him were very close!’
Omdat ik de beroerdste niet ben, heb ik Daredevil #100 er even bij gepakt. Hier is die beruchte ontmoeting tussen Daredevil en Wenner:
Erg leerzaam hoor, die oude Marvel Ages.
Zondag zat ik een paar uurtjes op de bank heerlijk in de stapel te lezen. Hier een selectie van de aangeschafte covers die er wat mij betreft uitspringen. En ja, daar zit voor werk tussen van John Romita Jr. Dat blijft toch mijn favoriete Marvel-tekenaar – ook al tekent hij nu even voor DC Comics. En ja: er zijn vast nog veel meer mooie Marvel Age covers, maar die comics moet ik eerst nog op de kop tikken. Voor een leuke prijs uiteraard, want het moet wel leuk blijven.
De geïnkte versie van de cover van Marvel Age 119 door John Romita Jr. en Dan Green.
Er zijn nog genoeg mensen die de Spider-Man TV-serie uit de jaren zeventig een warm hart toedragen. Dankzij het web vinden die elkaar.
Zoals ik eerder schreef is Nicholas Hammond de eerste acteur die ik Peter Parker zag spelen in een live-action versie van Spider-Man. Mijn jongenshartje klopte iedere vrijdagavond sneller als Sky Channel weer een nieuwe aflevering uitzond. De video-opnames van de afleveringen heb ik grijsgedraaid.
Inmiddels zijn we heel wat jaren verder en is er moeilijk aan die afleveringen te komen. Ze staan op YouTube, in een slechte resolutie en het is nog maar de vraag hoe lang dat zo is voordat ze eraf worden gehaald vanwege de inbreuk op auteursrechten. Daarom is fan Stuart Green op Change.org een petitie gestart in de hoop dat de serie op bluray uitgebracht zal worden. Ik heb daar een hard hoofd in, maar heb uiteraard wel getekend.
@SpidermanCBS70s op twitter kletst zo nu en dan met @nicholasham1 en plaatst ook wel eens beeldmateriaal uit de serie. Hij vertelde me dat hij een album heeft met plakplaatjes uit de serie. Die is volgens mij in Nederland nooit uitgebracht. Als kind zat voor de tv foto’s te maken die nagenoeg allemaal mislukten.
Zo ziet het er in de serie uit als Parkers spinneninstinkt afgaat.
Ik vind het heerlijk om die oude foto’s weer te zien en door de albums heen te bladeren. Ook vind ik de fanart hartverwarmend.
Fan-art: Gabriel Tora.Fan-art: Simon Williams. http://simon-williams-art.deviantart.com/art/Nicholas-Hammond-as-Spider-man-503678263Fan-art: Jon Pinto.
De oorspronkelijke Hobgoblin zal altijd een van mijn favoriete superschurken blijven. Zo kwam dit nare heerschap tot stand.
Over Hobgoblin heb ik al eerder geschreven, maar goed, hij is dan ook mijn favoriete Spider-Man-schurk. Sowieso heeft ons favoriete Webhoofd natuurlijk niet te klagen wat tegenstanders betreft: naast Batman heeft hij de interessantste rogues gallery. Venom, Kingpin, Doctor Octopus, Vulture, Sandman, Norman Osborn, Foolkiller, J. Jonah Jameson, Sin-Eater en the Black Fox, zijn toch wel mijn favoriete schurken.
Hoe Hobgoblin tot stand kwam wordt mooi uitgelegd in dit artikel uit Marvel Age #5 (1983). Marvel Agewas een uitgave van Marvel waarin nieuwe series, verhalen en andere zaken werden aangekondigd. Met previews, maar vooral ook interviews met de makers. De serie liep van 1983 tot en met 1994 en beslaat 140 comics. Vroeger kon ik ze nog wel eens vinden in stripwinkel Het Gele Teken, maar veel heb ik er nooit kunnen lezen. Jammer, want ik hou erg van dit soort uitgaven. Marvel Age was eigenlijk een reclameblaadje, maar toen het uitkwam waren er nog geen blogs en dus was ik blij met alle informatie die ik kon krijgen.
Het artikel The Making of Hobgoblin vertelt waarom Roger Stern deze schurk bedacht, wat het idee achter zijn look is en hoe die look tot stand kwam.
Kirsten Dunst als Mary Jane Watson in 'Spider-man' uit 2002. Een film die ik natuurlijk ook meer dan een keer zag en niet alleen vanwege Kirsten Dunst.
Bovenstaand fragment is afkomstig uit The Film Club van David Gilmour. In dit autobiografisch verhaal, vertelt Gilmour hoe zijn zoon Jesse als tiener interesse verliest in de middelbare school. Pa vraagt Jesse of hij liever van school af wil. Als Jesse daarop blij ‘ja’ antwoordt stelt vader het volgende voor: Jesse mag van school, hoeft niet te werken of de huur te betalen zolang als hij samen met zijn vader drie keer per week een film kijkt.
Ik zag het boek van de week liggen in The American Book Center. Het was in de aanbieding, maar zonder de lage prijs had ik het waarschijnlijk ook gekocht. Ergens kwam de titel mij bekend voor. Waarschijnlijk heeft iemand mij het boek ooit aangeraden en staat het als een van de duizenden aantekeningen ergens in een notitieboekje. Het concept intrigeerde mij en in een paar dagen las ik het boek uit.
Nu gaat The Film Club niet alleen over film, waar Gilmour leuk en informatief over vertelt. Het boek gaat vooral ook over de moeilijkheid een stuurloze zoon op te voeden. Dat is natuurlijk niet zo makkelijk. Een rode draad in het boek zijn dan ook Jesse’s liefdesrelaties die heftig zijn, explosief ten einde komen en flinke brokken maken. Iets wat iedereen die verliefd is geweest en heeft verloren zal herkennen. Hoe je daarmee omgaat en weer overheen komt, is een belangrijk thema in The Film Club.
Maar goed, bovenstaand fragment. Ik ben het helemaal met Gilmour eens. De eerste keer dat je een film kijkt volg je vooral het verhaal. Pas een tweede, derde en vierde keer kun je goed zien hoe dat verhaal geconstrueerd is, welke middelen de filmmakers hebben gebruikt, hoe de film geschoten en gemonteerd is. Hoe een acteur door vrijwel niets te doen toch een scène kan stelen. Dat soort zaken ontrafelen kost aandacht en tijd. Toen ik filmwetenschap studeerde, bekeek ik de films die ik moest analyseren altijd een paar keer. Vaak let je per kijkbeurt op iets anders. Soms vallen dingen je pas na een paar keer kijken op. De meeste films zijn het ook waard om meerdere keren te bekijken. Ik heb het dan niet over iets slechts als Transformersnatuurlijk of Sucker Punch. Die films zijn niet eens de moeite om een keer te bekijken.
Maar de meeste films zijn zo rijk aan informatie, dat je die gerust een paar keer kan kijken. En dan nog kun je bij een twintigste kijkbeurt weer iets nieuws ontdekken. De film blijft namelijk wel hetzelfde, maar jij, de toeschouwer, verandert in de loop van de tijd. De toeschouwer verzamelt ervaringen en neemt het zien van andere films mee in de kijkervaring. Tegen een film die je als tienjarige zag, kijk je heel anders aan als je die twintig jaar later nog eens ziet. Bepaalde zaken worden opeens duidelijker omdat je een meer volwassen perspectief hebt. Andere dingen worden minder belangrijk.
Ik heb sommige films vaker gezien dan ik zou willen toegeven. Toch heb ik daar geen spijt van. Ook nu heb ik alweer zin om weer eens Batman van Tim Burton op te zetten. Ook al zag ik die al meer dan zestig keer voordat ik de film analyseerde voor mijn scriptie. Ook Almost Famous, Wonder Boys, Spider-Man 2, X-Men, Licence to Kill, Chasing Amy, Clerks IIen Back to the Future zag ik meerdere keren. Hoewel allemaal niet zo vaak als Batman. Dat is echt een uitzondering. Ook is deze lijst herhalingskijkers verre van compleet, maar opsommingen zijn te saai.
Kirsten Dunst als Mary Jane Watson in ‘Spider-man’ uit 2002. Een film die ik natuurlijk ook meer dan een keer zag en niet alleen vanwege Kirsten Dunst. Hoewel zij al een goede reden is om een film nog een keer te zien.
Soms kijk ik een oudere film om weer een oud gevoel terug te krijgen. Nostalgie, jazeker. Soms herkijk ik een film omdat ik simpelweg niet meer kan herinneren hoe hij afliep.
Overigens geldt hetzelfde voor mij ook voor strips. Die kun je vaak ook gerust meerdere keren lezen.
De Britse stripmaker Andrew Wildman is vooral bekend als tekenaar van de Transformers-strips. Nu is zijn eerste graphic novel uit. Horizon gaat over persoonlijke ontwikkeling en het overwinnen van je angsten. ‘Ik wil mensen niet ergens van overtuigen, maar ze een kans geven hun eigen mogelijkheden te zien.’
Andrew Wildman thuis.
We spreken Andrew Wildman tijdens de eerste editie van Dutch Comic Con in Utrecht. Wildman is een van de buitenlandse stripmakers die daar twee dagen zijn fans ontmoet en tekeningen maakt. Terwijl wij in de rustige greenroom zitten op de eerste verdieping, zijn beneden duizenden stripliefhebbers en cosplayers zich aan het vermaken. Al meer dan dertig jaar is Wildman professioneel illustrator. Hij werkt in de game- en animatie-industrie als ontwerper van personages en omgevingen. Ook was hij storyboardtekenaar voor de sciencefictionserie Doctor Who. Wildman: ‘Ik vind het heel fijn om storyboards te maken. Het publiek ziet het eindresultaat weliswaar niet, maar het is ontzettend interessant om met regisseurs samen te werken en uit te dokteren hoe dingen in beeld gebracht gaan worden.’
Als stripmaker werkte hij aan series als Thundercats en de X-Men-comic die voortkwam uit de animatieserie. In de jaren negentig tekende Wildman miniseries over Spider-Man en Venom. Wildman: ‘Spider-Man was waarschijnlijk mijn favoriete personage toen ik jong was. Toen ik hem eindelijk als professional mocht tekenen was dat een fantastische kans, maar eigenlijk is Spider-Man verschrikkelijk om te tekenen. Door het masker zie je zijn gezicht niet, dus kan ik maar weinig gezichtsuitdrukkingen laten zien en die vind ik juist fijn om op papier te zetten. Ook het webpatroon op Spider-Mans kostuum is vervelend om te tekenen. Het is niet moeilijk, maar wel heel saai. Mijn doel was om aan the Avengers te werken. Captain America tekenen zou te gek geweest zijn. Het dichtstbij kwam ik met een project dat Force Works heet en dat aan Avengers gerelateerd is. Dat vind ik nog steeds het beste werk dat ik voor Marvel heb gedaan.’
Spider-Man door Andrew Wildman.
Transformers
Als stripmaker is hij vooral bekend van Transformers. Jarenlang tekende Wildman deze op de animatieserie gebaseerde comic. Eerst voor Marvel UK, de Britse afdeling van Marvel Comics, later voor de Amerikaanse uitgeverij zelf en tot slot voor uitgeverij IDW. ‘Of ik een speciale band heb met robots en Transformers? Jawel, maar voornamelijk omdat ik een lange tijd aan deze serie heb gewerkt en omdat deze strip mijn doorbraak was in de comicswereld. Maar toen ik gevraagd werd om Transformers te tekenen, had ik er nog nooit van gehoord. Eigenlijk had ik ook geen zin om robots te tekenen.’
Toch wist Wildman een duidelijke stempel op de strip te drukken. Samen met schrijver Simon Furmangaf hij de robots menselijkheid. ‘Toen ik aan de Amerikaanse versie begon, heb ik mij sterk laten inspireren door de comic Machine Man van Barry Windsor-Smith. Fantastisch werk dat mij duidelijk maakte dat je veel detail kunt stoppen in het tekenen van mechanische dingen. Het viel me op dat veel collega’s de Transformers als robots tekenden. Ik zag ze als personages, met net zo veel menselijkheid als jij en ik. Dus begon ik hun gezichten erg expressief te maken. Veel lezers vonden dat maar niks, maar genoeg mensen vonden dat wél goed. Furman en ik zagen allebei in dat Transformers diepgang hebben. Om die reden kreeg ik er lol in.’
Transformers
Persoonlijke ontwikkeling
Eind jaren negentig ging het slecht met de Amerikaanse comicsindustrie – Marvel Comics ging zelfs failliet. ‘Tot dat moment ging het best goed met me bij Marvel. De top had ik nog niet bereikt, maar ik was onderweg. Toen stortte de boel in. Elke serie waar ik aan begon, werd stopgezet. Het leek alsof mijn carrière tot een eind kwam. Ik had persoonlijke problemen en kreeg daar begeleiding voor. Die hulp bleek nogal krachtig en effectief. Hierdoor werd ik me voor het eerst bewust van zaken als coaching en persoonlijke ontwikkeling. In de loop der jaren heb ik seminars bezocht en ben ik zelf een coach geworden. Dat leidde onvermijdelijk tot nieuwe inzichten over mijn eigen leven en wat er voor anderen mogelijk is.’ Zelfvervulling en persoonlijke ontwikkeling fascineren Wildman en deze thema’s behandelt hij ook in Horizon, zijn eerste graphic novel en zijn debuut als schrijver.
Horizon Horizon draait om de vijftienjarige Alisanne. Ze wordt gepest op school en heeft een moeilijke relatie met haar moeder. Als ze in slaap valt, komt ze in een droomwereld terecht waar ze de confrontatie met haar eigen angsten moet overwinnen en uiteindelijk zal ontdekken wie ze is. Ze krijgt hulp van het speelgoedkonijn dat ze ooit van haar vader kreeg. ‘Dat konijn is de mentor van de held, hij is de Obi-Wan Kenobi in mijn verhaal. De huizenhoge robot waar Ali het tegen op moet nemen, representeert niet alleen haar angst, maar is ook een metafoor voor gedrag dat we telkens herhalen.’
Met Horizon hoopt Wildman de ogen van zijn lezers te openen: ‘Ik wil mensen niet ergens van overtuigen, maar ze een kans geven hun eigen mogelijkheden te zien. We willen altijd meer, we willen meer kunnen bereiken of lekkerder in ons vel zitten. Vaak voelen we ons begrensd en denken we dat die doelen niet haalbaar zijn. Coaching of het lezen van een inspirerend werk, opent soms je ogen voor wat er allemaal mogelijk is. Wij zijn zelf het grootste obstakel voor wat we in het leven kunnen bereiken. Het enige wat je tegenhoudt zijn je eigen, beperkende vooraannames en gedachten. Zodra je die kunt doorbreken, is er van alles mogelijk. Dat is het thema van Horizon.’
Ironisch wellicht, maar het waren juist Wildmans eigen aannames die de productie van deze strip tegenhielden. Hij ondernam meerdere pogingen om de strip te maken. Eerst met andere schrijvers, maar dat werkte toch niet. ‘Omdat het om mijn verhaal ging wilden die schrijvers niet te veel hun eigen ideeën opdringen. Hierdoor hadden ze niet de vrijheid het verhaal goed te schrijven. Toen opperde een vriendin van me dat ik het zelf moest schrijven. Ik antwoordde haar dat ik geen auteur ben, maar dat vond ze onzin. Ze zei dat ik degene ben die de personages door en door kent. Dat heeft me erg geholpen. Mijn grootste obstakel bij het schrijven van Horizon was dus mijn eigen idee dat ik een tekenaar was en geen schrijver.’
DIY
Wildman gaf Horizon uit in eigen beheer zodat hij deze op beurzen kan verkopen en exemplaren ter promotie kan opsturen. ‘Voordat ik het boek zelf uitbracht heb ik het wel naar één uitgeverij gestuurd, maar ze snapten niet helemaal wat ik ermee wilde bereiken. Ik wist dat ik deze strip wilde maken of ik nu een uitgever zou vinden of niet. Dus waarom niet gewoon de strip eerst afmaken? De kans dat het boek dit jaar door een echte uitgeverij wordt uitgebracht ziet er veelbelovend uit. Mocht dat toch niet gebeuren dan is het ook wel goed zo en blijf ik de strip zelf uitbrengen.’
Plotseling staat Wildmans vrouw bij onze tafel. Ze vertelt met lichte paniek in haar ogen dat er een lange rij met fans voor zijn tafel staat en dat ze niet weet wat ze met ze aan moet. Het gesprek ronden we af en Wildman gaat naar beneden om nog meer Transformers te tekenen.
De redactie van Stripgidsvroeg mij om eens kritisch te kijken naar de Nederlandse uitgaven van Marvel Comics door Standaard Uitgeverij. En om deze bij nieuwe lezers te introduceren.
Sinds oktober dit jaar kunnen striplezers de superhelden van Marvel weer in het Nederlands lezen. Standaard Uitgeverij geeft namelijk de comics van Marvel in vertaling uit. Is dat een slimme zet?
Een hele generatie groeide tussen 1979 en 2007 op met de comics van Marvel dankzij de Nederlandse uitgaven van Juniorpress. Uitgeverijen Z-Press Junior Media en Nona Arte volgden voor korte tijd. Daarna was het lang stil, maar sinds oktober dit jaar brengt Standaard Uitgeverij Nederlandstalige uitgaven van Marvel uit.
Op 7 oktober kwamen de series Iron Man, All new X-Men, Uncanny Avengers en The Superior Spider-Man uit, een maand later gevolgd door Thor: God of Thunder, Captain America, Wolverine en Guardians of the Galaxy. Deze laatste serie was voor Standaard waarschijnlijk een no-brainer: sinds de gelijknamige filmhit uit 2014 van James Gunn is het team van Guardians of the Galaxy populair bij het lees- en filmpubliek. Ook wat de andere titels betreft heeft Standaard gekozen voor helden die dankzij hun bioscoopavonturen bij een groot publiek bekend zijn.
Marvel toen, Marvel NOW!
Standaard stapt in bij het moment dat Marvel NOW! genoemd wordt. Marvel NOW! is een lichte herstart van het Marvel Universum, die in oktober 2012 plaatsvond na de gebeurtenissen van het verhaal Avengers versus X-Men. In dit crossover-verhaal staan The Avengers tegenover de X-men door de komst van de Phoenix-kracht op de aarde. The Avengers zien hier een bedreiging in, de X-Men een nieuwe kans voor de mutanten, het ras dat al jaren met uitsterven bedreigd wordt. Na Avengers versus X-Men is er een nieuwe status-quo in het Marvel Universum. De samenstellingen van de superheldenteams zijn anders. Bijvoorbeeld: X-Men Wolverine, Havok en Rogue maken nu deel uit van The Avengers. Ook de stripmakers zijn aan, voor hen, nieuwe reeksen gekoppeld om de boel eens goed op te schudden.
De comicseries beginnen weer opnieuw bij nummer 1. Dit is meer een marketingtrucje dan dat er echt inhoudelijke noodzaak is om weer opnieuw te beginnen met tellen. Nummers 1 worden nu eenmaal goed verkocht. Aangezien veel superhelden al jaren bestaan – de meeste Marvelhelden werden begin jaren zestig bedacht – kennen ze een lange geschiedenis die nieuwe lezers kan afschrikken. Lezers zijn daarom minder snel geneigd om Spider-Man #666 te kopen, maar Spider-Man #1 klinkt als een nieuwe start. De stripmakers hebben dan ook hun best gedaan om met Marvel NOW! een nieuw verhaal te beginnen dat weinig tot geen voorkennis vereist. Al geldt voor alle comics dat het geen kwaad kan om de Marvel-films en televisieseries te kijken voor wat achtergrondinformatie.
De Captain redt een jongetje.
Papa Captain America
Omdat de series All New X-Men en Uncanny Avengers direct te maken hebben met de uitwassen van Avengers versus X-Men, is het handig om deze twaalfdelige serie eerst te lezen. In All New X-Men, geschreven door Brian Michael Bendis en getekend door Stuart Immonen, reist Henry McCoy terug in de tijd om de oorspronkelijke X-Men in hun jonge jaren te bezoeken. Hij probeert zijn teamgenoten ervan te overtuigen mee te komen naar de toekomst om Cyclops weer op het rechte pad te brengen en te voorkomen dat hij de ondergang van de mutanten veroorzaakt. In deze serie leven de jonge versie van de X-Men dus naast hun oudere versies en dat levert veel explosief en plezierig leesvoer op.
Voor de andere series pakt de nieuwe start van Marvel NOW! goed uit, omdat die zo goed als losstaan van wat er precies in Avengers versus X-Men is gebeurd. Zo belandt Captain America door toedoen van Arnim Zola in een onherbergzame wereld die Dimensie Z wordt genoemd. Hij neemt daar het zoontje van Zola onder zijn hoede en beschermt hem tegen de barbaarse Phrox. Schrijver Rick Remender zorgt er met dit adoptieve ouderschap en het verblijf in een barbaarse dimensie voor dat we nieuwe kanten ontdekken van Captain America. Ook komen we meer over de relatie met zijn vader te weten. John Romita Jr. – een van de beste Amerikaanse striptekenaars – zorgt ervoor dat het er allemaal heel mooi uit ziet. Ook de soloavonturen van Wolverine, Iron Man en Thor zijn prima door nieuwe lezers te volgen omdat ze alle drie een losstaande missie te vervullen hebben die weinig te maken heeft met wat er in de andere series gebeurt.
Van de acht series vind ik All New X-Men en Captain America het leukste en interessantst. Maar ook Guardians of the Galaxy biedt veel humor en heeft dezelfde sfeer als de film. Als groot liefhebber van de held Spider-Man vind ik de reeks The Superior Spider-Man verschrikkelijk om te lezen: superschurk Doctor Octopus heeft een breinwissel veroorzaakt waardoor zijn bewustzijn nu in het hoofd en lijf van Peter Parker/Spider-Man zit, terwijl Parker gevangen zit in het doodzieke lichaam van Octopus en uiteindelijk sterft. Octopus wil bewijzen dat hij als superheld beter is dan de echte Spider-Man. Schrijver Dan Slott grossiert in het bedenken van grote concepten maar slaagt er zelden in om deze tot boeiende verhalen te smeden. Hij gaat vooral scheef bij bekende personages die opeens niet meer handelen zoals we van ze gewend zijn. Superior Spider-Man is voor lezers die al jaren Spider-Man volgen daarom een behoorlijke koude douche. Lezers die niet bekend zijn met Spider-Mans verleden zullen minder moeite hebben met deze verhaallijn.
Minstens één jaar Standaard Uitgeverij heeft een licentie op de Marvelstrips voor één jaar, met een optie voor een tweede. Ze richten zich vooral op jongere lezers, want de meeste diehardfans hebben de strips al in de oorspronkelijke versie gelezen. Iedere Nederlandse uitgave van 72 pagina’s bevat drie Amerikaanse comics en extra beeldmateriaal zoals covers en illustraties. Ze kosten €6,99 per stuk. Een goede deal aangezien losse Amerikaanse comics steeds meer in prijs stijgen. Nieuwe nummers verschijnen met een frequentie van twee maanden in een oplage van 8000 exemplaren.
De prima vertaling en redactie is in handen van James Vandermeersch en Peter de Bruin. De Bruin is een oude bekende voor Nederlandse lezers. Hij vertaalde voorheen ook voor Juniorpress en is tegenwoordig vertaler bij RW, de uitgeverij die strips van DC Comics en Vertigo op de Nederlandse markt brengt. Vooralsnog zijn er geen plannen om een brievenrubriek op te nemen of de comics te openen met een redactionele introductie, zoals Juniorpress dat vroeger deed.
Inmiddels is in Amerika Marvel NOW! alweer ten einde. Na wederom een groot event, dit keer Secret Wars, is de status quo van het Marvel universum weer veranderd en radicaler dan bij Marvel Now!. Alternatieve universa zijn samengevoegd met het Marvel Universum, Thor is tegenwoordig een vrouw en Spider-Man staat aan het hoofd van Parker Industries en opereert op een globale schaal. De series zijn wederom bij nummer 1 begonnen en er zijn weer een paar nieuwe series bijgekomen met nieuwe personages. Of we deze nieuwe verhalen ook in de toekomst in het Nederlands kunnen lezen, hangt natuurlijk helemaal af of Marvel NOW! hier goed gaat verkopen.
Dit artikel is gepubliceerd in Stripgids #44 (2015).
De Nederlandse uitgaven van Marvels Secret Wars. In de jaren negentig waren er nog geen online shops en was het lastiger om aan oude comics te komen dan nu. Soms had de stripspeciaalzaak wat je zocht, soms de uitgeverij zelf ook, maar ook kon je terecht bij de heren Bart en René Visser die comics via de post verkochten. Hoewel de zoektocht nog relatief simpel verliep, besef ik bij het teruglezen weer hoe leuk het eigenlijk is om bepaalde strips te verzamelen en te jagen op specifieke deeltjes. En om die dan voor een aardige prijs aan te kunnen schaffen. Net als Peter Parker, de Spektakulaire Spider-Man, zat ik als tiener altijd krap bij kas.
Fragmenten uit mijn dagboekje:
zaterdag 14 augustus 1993: Nadat ik bij oma geweest was ben ik bij Het Gele Teken geweest en heb ik drie strips gekocht: een dikke special van de Vergelders, Geheime oorlogen #8 en een oud album van Spider-Man. Ik denk er hard over na om de Vergelders-serie vanaf dat nummer te gaan volgen.
In ieder geval wil ik de comicserie Geheime Oorlogen compleet maken. Hoewel Harrie [van het Gele Teken] ze ook verkoopt, waarschijnlijk voor een te hoge prijs, ga ik maandag eerst Juniorpress zelf bellen om te vragen of ik ze nog bij hen kan bijbestellen.
vrijdag 20 augustus: Maandag heb ik Juniorpress gebeld om de Geheime Oorlogen comics te bestellen. Helaas waren nummer 1 +2 uitverkocht, maar ik kon nummer 3+7 wel bijbestellen. Dinsdag was ik al vroeg in de stad. Ik ging meteen naar Het Gele Teken om te kijken of ik daar Geheime Oorlogen nr 1+2 kon krijgen. Alleen nr. 1 was aanwezig, tweedehands en die kostte wel 7,50, terwijl ik die ochtend de acceptgiro van JP binnenkreeg met de prijs van 5,65 gulden voor twee nieuwe comics! Heb meteen het geld overgemaakt via mijn spaarrekening.
Ook heb ik Spektakulaire Spider-Man Special 3 en Superhelden 6 en Batman 1 gekocht. Aan die Spider-Man comic heb ik een speciale herinnering omdat dit een van de comics was die ik eens van klasgenoot Peter Tesselaar gelezen heb. Het is een van die beruchte eerste comics die me fan maakten.
Dinsdag 24 augustus 1993: Vandaag ontving ik de twee comics van Geheime Oorlogen die ik had bijgesteld bij Juniorpress. Nu moest ik alleen nummer 2 nog. Deze heb ik bij Bart en René Visser bijbesteld voor 5 gulden. (+3 piek verzendkosten). Ik heb daarna een brief aan René Stoops en Steven de Rie geschreven.
Vrijdag 27 augustus 1993: Woensdag was ik al vroeg in de stad. Ik moest naar de bank om geld over te maken naar de bankrekening van René Visser. Ik had de dag ervoor telefonisch Geheime Oorlogen nr. 2 besteld. Dit was het laatste nummer dat ik nog moest hebben in deze serie die bestaat uit 9 delen. De serie werd oorspronkelijk uitgebracht in ’84-’85. De serie is een van de eerste comics die ik ooit las en heeft daarom een bepaalde waarde voor me. Niet alleen voor mij, de serie is erg gewild en daarom is er wat moeilijk aan te komen. Vooral nr. 1+2.
Vanochtend was ik vroeg op en toen ik om 11 uur naar beneden kwam om bij mijn moeder langs te gaan, vond ik een postpakketje. Daarin zat Geheime Oorlogen nr.2. Nu heb ik de serie compleet. Vrijdagavond heb ik natuurlijk de serie Geheime Oorlogen gelezen.
2015: Met veel plezier denk ik terug aan de serie Geheime Oorlogen. Het was voor het eerst dat we een grote groep superhelden het op zagen nemen tegen superschurken. En ook nog eens op een verre planeet. De meeste helden kwamen niet onveranderd terug uit de strijd. Spider-Man had opeens een prachtig maar eigenaardig zwart kostuum. Thing bleef achter op de planeet Battle Planet en de She-Hulk was nu lid van The Fantastic Four. Over het hoe en waarom van de serie, schreef Jim Shooter op zijn blog een interessant verhaal.
Vandaag is het Batman Day. Ik was het bijna vergeten, maar toevallig zat ik net Haunted Knightvan Jeph Loeb en Tim Sale te lezen als research voor een schrijfklus. Een gelukkig toeval, want hoe beter Batman vieren door strips over hem te lezen?
Nou ja, strips lezen is een van de opties aldus DC Comics. Een Batman Day evenement bezoeken, Cosplayen als een van de personages uit de Batman-strips, een specifieke familieactiviteit doen of een vleermuisthematisch feestje geven, zijn andere opties.
Slimme zet van DC Comics, die Batman Day: gratis reclame voor hun eigendom dat hopelijk leidt tot de aanschaf van meer comics of merchandise rondom de held. Eigenlijk zou er ook een Spider-Man Day moeten zijn, hoewel ik moet toegeven dat dit bijna ieder dag het geval is in huize Minneboo.
Illustratie: Michael Turner
Batman is na Spider-Man mijn favoriete stripfiguur. De creatie van Bill Finger en Bob Kane was het antwoord op Superman: een ‘normale’ man die de misdaad bestrijd nadat hij als kind heeft moeten mee maken dat beide ouders werden vermoord bij een overval. Dat klinkt simpel, maar in de loop der jaren zijn er een aantal verhalen verschenen die diep ingaan op de verstoorde psyche van Bruce Wayne. Laten we eerlijk zijn: die is door zijn jeugdtrauma niet helemaal lekker tussen zijn oren. De misdaad bestrijden door zich als levensgrote vleermuis voor te doen, is Wayne’s therapie om met dit trauma om te gaan.
Vorig jaar werd Batman Day uitbundig gevierd in Henk’s Comic & Manga Store in Amsterdam. (Op 13 september trouwens, maar een kniesoor die daar op let. Batman werd toen overigens 75 jaar oud.) Romano Molenaar, de Nederlandse stripmaker die zich met recht Batmantekenaar mag noemen, was in de winkel aanwezig om tekeningen te maken voor de fans. Nou ja, kijk de video nog maar eens voor de details:
De laatste tijd besef ik meer en meer dat Michael Keaton nog steeds mijn favoriete vertolker is van Batman wat de live-action versies betreft.
De eerste Batman-film van Tim Burton blijft een favoriete film van me:
Christian Bale doet het ook heel goed, maar ik heb toch wel moeite met zijn stemgeluid. Iedere keer als hij die als Batman opzet, lijkt hij auditie te doen als grunter voor een goth band. Ook heb ik een zwak voor Adam West, maar dat komt vooral door de nostalgische gevoelens die ik krijg als ik aan de televisieserie met hem denk.
Eigenlijk is dat ook wel mooi: al die verschillende versies van The Dark Knight. Behalve de versies van Joel Schumacher dan. Ik ben een enorme fan van acteur George Clooney, maar Batman & Robin is een verschrikkelijke film. Dat deze rolprent nogal wat trauma’s heeft veroorzaakt, werd laatst maar weer eens duidelijk toen ik voor de leuk Clooney als Batman op Facebook plaatste.
Mensen reageerden geschokt en voelden de behoefte hun leed te delen. In de verkeerde handen kan Batman dus ook een flink trauma veroorzaken.
Goed, Batman Day. Ik zet het alvast in mijn digitale agenda voor volgend jaar: 26 september 2016.
Een tijdje geleden kreeg ik een mailtje van Jasper Koning, een journalist die onder andere bij VPRO’s Tegenlicht werkt. Jasper kent deze rubriek en is begonnen met het herlezen van Amazing Spider-Man. Dat moet toch een hoop leesgenot opleveren. Er viel hem echter iets aparts op:
‘Het viel me ineens op hoe vergeetachtig Spidey is. Met name bij Kingpin lijkt hij regelmatig te vergeten hoe snel die grote criminele baas is. Toen ik dat zag, bleek dat Spidey van anderen ook vaak vergeet hoe snel ze zijn. Handig trucje natuurlijk om Spidey af en toe eerst in de problemen te helpen, zodat ie er later weer uit kan komen, maar vond het wel geinig.’
En gelijk heeft hij, kijk maar eens naar deze paar voorbeelden (er zijn er nog veel meer!)
In strijd met Kingpin. Prachtige prent van John Romita Sr. trouwens.Tegen de Rocket Racer. Illustratie: Ross Andru.
Continuïteit
Bij Marvel Comics gold vroeger de regel: iedere comic is iemands eerste. Daar werd mee bedoeld dat je altijd de dingen zo duidelijk mogelijk moest maken, zoals de krachten van een tegenstander. Bij de Kingpin, alias Wilson Fisk, wordt altijd verwezen naar het feit dat hij er als een dikke vent uitziet, maar dat dit schijn is: hij is een en al gespierde massa. En daarbij beweegt hij dus heel snel. Schrijf dat maar even ergens op, voor het geval je het vergeet.
Bovenstaande regel is ook bedacht zodat mensen de doorlopende verhaallijnen makkelijk kunnen volgen. Vandaar dat de personages vaak terugdenken wat er de aflevering ervoor is gebeurd. Fijn als je dat vorige deeltje niet gelezen hebt, maar een vervelende herhaling voor wie de afleveringen achter elkaar leest.
Ik weet niet of Jasper inmiddels weer gestopt is met het lezen van de Spider-Man-reeks, maar ik dank hem in ieder geval hartelijk voor zijn mailtje, want dit soort observaties zijn altijd leuk om te lezen.
In deze illustratie van Vinz el Tabanas zien we Spider-Mans Black Cat in gevecht met Batmans Catwoman.
Tenminste, de titel van de illustratie Black Cat vs Catwoman impliceert dat het hier om een gevecht gaat. De houding waarin Tabanas de dames getekend heeft, lijkt ook aan te duiden alsof het om een lesbisch onderonsje tussen de stoeipoezen gaat. Vooral omdat Catwoman boos richting de camera kijkt, alsof de twee dames betrapt worden. Het web staat vol met erotische en zelf pornografische afbeeldingen van stripfiguren. Als je wil weten wat Venom met Mary Jane zou uitspoken is dat beeld slechts een google search van je netvlies verwijderd.
Black Cat is een van mijn favoriete personages uit het Spider-Man universum. Ze is een sexy vrouw die haar mannetje staat. Iemand die het avontuur op zoekt en die op ethisch vlak in een schemergebied zit. Daarbij is ze nogal een heethoofd. Gepassioneerd stort ze zich op de relatie met Spider-Man, omdat ze zich aangetrokken voelt tot zijn avontuurlijke kant. Peter Parker laat haar echter koud, wat een bijzondere twist is in het liefdesleven van Peter, waarin Spider-Man meestal een obstakel is. Daarbij is Black Cat onweerstaanbaar: je weet dat ze fout is, toch val je voor haar. Ze is de femme fatale in Spider-Mans wereld.
Net als pa
Black Cat werd gecreëerd door schrijver Marv Wolfman en ontworpen door Dave Cockrum. Ze duikt voor het eerst op in Amazing Spider-Man #194, in een verhaal van Wolfman en tekenaar Keith Pollard.
Black Cat, alias Felicia Hardy, is de dochter van wereldberoemde geveltoerist die in de gevangenis zit. Felicia is nog maar een tiener als ze besluit in de voetsporen van haar vader te treden. Ze begint op die leeftijd met zichzelf te trainen in vechtsporten en te leren hoe je sloten en kluizen open krijgt en beveiligingssystemen omzeilt. Aan het begin van haar carrière maakt Black Cat gebruik van het bijgeloof dat een zwarte kat ongeluk zou brengen. De plekken waar ze haar tegenstanders ontmoet bestudeert ze nauwkeurig zodat ze vallen kan leggen. Wie haar achtervolgt wordt overvallen door allerlei pech – maar die pech is door de slimme planning van Felicia allesbehalve toeval.
Zoals ik eerder beschreef wordt Felicia Hardy verliefd op Spider-Man en besluit zelfs de misdaad op te geven als ze een relatie krijgen. Het is een relatie die vanaf het begin af aan al gedoemd is, want Spider-Man is veel te rechtlijnig voor een stoeipoes als Felicia, die het niet zo nauw neemt met de wet.
Tegenwoordig zijn de twee weer vijanden van elkaar.
Catwoman
Ik heb altijd gedacht dat Black Cat afgeleid was van Catwoman. Hun overeenkomsten gaat verder dan hun katachtige uiterlijk. Ook Catwoman voelt zich aangetrokken tot Batman. Soms werken ze samen om de misdaad te bestrijden. En ook al blijft Catwoman een crimineel, die samenwerking wordt wel eens voortgezet tussen de lakens.
Batman Returns.
Wolfman had Black Cat oorspronkelijk bedacht als tegenstander voor Spider-Woman en zou er heel anders uitzien: ‘She wore a long dress, and had a very 30s look to her. She still employed bad luck, but she was going to be a very, very different type of character. She completely changed when I brought her over to Spider-Man.’ (Uit: Comics Creators on Spider-Man, 2004: 82).
Recent werd me gevraagd waarom Spider-Man mijn favoriete stripheld is. Hier is het antwoord.
Axel Watteuw heeft op Geekster.be de rubriek Uit de kast. Hierin gaan verzamelaars helemaal los over hun kleinoden. Hij vroeg of hij mij ook wat vragen mocht voorleggen. Dat vond ik prima natuurlijk, ook al voel ik me geen verzamelaar in de strikte zin des woords. Uiteindelijk is het dan ook een gesprek over Spider-Man geworden dat hier in zijn geheel te lezen is.
Een belangrijke vraag die Axel stelde is: Wat trekt jou aan in Spider-Man?
Laat ik eerst een andere spreker hierover aanhalen.
Gevraagd naar wat Spider-Man nu zo anders maakt dan andere superhelden, antwoordde Roger Stern ooit: ‘Spider-Man is both the cool guy and the outcast – often at the same time. An his powers are crazy weird! He sticks to walls. He skitters around on the ceiling. And he’ll suddenly drop down in front of the bad guys, hanging upside down on a single strand of webbing – all while making fun of them. Spider-Man is the original bad-luck kid. He learned the hard way that he had to use his powers responsibly and is pretty driven. But at the same time, he has a lot of fun with his powers. And that mix of angst and zaniness is what makes Spider-Man an original.’ (Roger Stern, The Spectacular Spider-Writer geschreven door George Khoury).
Nu is Stern een van mijn favoriete Spider-Man-schrijvers ooit, dus ik luister graag naar de man. Zijn uitspraak somt in een notendop op wat voor mij de aantrekkingskracht van dit personage is. Sterker nog: Spider-Man is mijn favoriete fictieve personage ooit. Punt.
In een artikel voor Pulpman in 2011 schreef ik wat volgens mij de charme van Spider-Man is, dat zijn kwetsbaarheid hem menselijk en zo populair maakt. In het interview met Axel geef ik een persoonlijker antwoord op de vraag waarom Spidey mijn favoriete personage ooit is:
Het korte antwoord: Peter Parker. Hij is een feilbaar mens, zoals jij en ik. Ondanks het feit dat hij superkrachten heeft, is zijn leven er niet makkelijker op geworden. Sterker nog: ik denk dat Peter uiteindelijk misschien wel gelukkiger was geweest als hij nooit Spider-Man was geworden. Peter is een prachtig mens, iemand die altijd het goede probeert te doen, ook al kost het hem op persoonlijk vlak heel veel. Zijn vrienden en familie lijden direct en indirect onder het feit dat hij Spider-Man is, toch kan hij zijn webschieters niet aan de wilgen hangen. Goed, zo nu en dan wordt het hem te veel en neemt hij afstand van het Spider-Man zijn, maar dat is altijd van korte duur. Peter geeft nooit op: zelfs als hij een vijand tegenover zich heeft die een paar maten te groot voor hem is, probeert hij deze toch te verslaan. Hij weet immers dat hij met zijn krachten een verantwoordelijkheid heeft jegens andere mensen en zijn geliefden.
Daarbij heeft Spider-Man een fantastische supporting cast. Zijn Tante May is een interessante vrouw en in de loop der jaren verandert ze van een fragiele bejaarde naar een stoere vrouw op leeftijd. En dan heb je natuurlijk Mary Jane Watson, zijn grote geliefde. In tegenstelling tot iemand als Lois Lane, weet Mary Jane zichzelf vaak te bevrijden als ze ontvoerd wordt. Zij is een mooi en positief rolmodel vind ik. Aantrekkelijk, slim en stoer.
En daarnaast is Spider-Man gewoon een heel grappige figuur. Een stand-up comedian bijna, want tijdens de gevechten slaat hij zijn vijanden net zo goed om de oren met grappige opmerkingen en komische beledigingen als met zijn vuisten.
De stad hangt vol met deze reclameposter voor Madame Tussauds:
Het wassenbeeldenmuseum in Amsterdam staat erom bekend om trends na te jagen. Is Beyoncé populair, dan zetten ze een tijdje later een wassenbeeld van haar neer in de hoop dat mensen dan komen kijken. Het gaat bij Madame Tussauds, zoals alle commerciële ondernemingen, erom zoveel mogelijk geld te verdienen. Bezoekers zijn geen gasten maar wandelende portemonneetjes. En die portemonneetjes moeten zo leeg mogelijk zijn als ze weer buiten stappen. De route die je moet volgen eindigt niet voor niets in een winkel die je door moet om buiten te kunnen komen. En in de winkel probeert het personeel je van alles aan te smeren. Dat doen ze heel vriendelijk natuurlijk, maar toch.
’s Ochtends komt het personeel ook samen en wordt erop gewezen welke targets er die dag gehaald moeten worden. Ik weet dit omdat ik ooit, lang, lang, lang geleden anderhalve maand bij het bedrijf heb gewerkt. Ik werd voor het eind van mijn proefperiode ontslagen omdat ik ’te cynisch’ werd gevonden. Ik geef toe: commerciële uitbuiting is ook niet mijn ding. Overigens voel ik me niet rancuneus over deze periode: het was vlak na mijn studie en dan pak je toch zo’n beetje iedere baan aan die je kunt krijgen. Er zijn ongetwijfeld mensen die met veel plezier bij Madame Tussauds werken.
Wassenbeelden. Zelf hou ik er niet van en ik snap ook niet waarom je naar een imitatieversie van een beroemdheid zou willen kijken. Je kunt met de poppen op de foto, maar iedereen ziet dat je niet naast de echte persoon staat. So who cares?
Trends snap ik wel en aangezien superhelden hot zijn, snap ik dat Tussauds nu met Marvel-helden op de proppen komt. Maar Jezus, wat ziet die Spider-Man er nep uit. Hij lijkt wel van plastic. Of zouden ze met het beeld een action figure bedoelen in plaats van de stripheld? Ze hadden hem beter zonder masker kunnen afbeelden zodat je Peter Parkers gezicht kunt zien. Dat had hem wat menselijker gemaakt. Dit vind ik niks.
Misschien wilden ze zich niet vastleggen aan een bepaalde vertolking van Peter. Maar dan lopen ze met Jessica Alba als Invisible Woman ook een paar jaar achter. Zeker nu er net een nieuwe Fantastic Four-film is waarin Kate Mara deze rol vertolkt.
Nee, wil je dichter bij de sterren komen, dan kun je beter hun instagramaccounts volgen. Hugh Jackman plaatst geregeld een foto of een persoonlijke video gericht op zijn fans. En dat kost je ook nog eens niks.
Erg leerzaam hoor, die oude Marvel Ages.
