Tag: Interview

Undone is een indrukwekkende animatieserie voor volwassenen waarin Alma ontdekt dat ze ruimte- en tijd kan manipuleren. De Nederlandse animator en schilder Hisko Hulsing deed de regie.

De 28-jarige Alma (Rosa Salazar), een medewerker op een kinderdagverblijf in San Antonio, slaapwandelt ontevreden door haar routinematige leven totdat ze een bijna fataal auto-ongeluk krijgt. Wanneer Alma uit haar coma ontwaakt in het ziekenhuis, krijgt ze bezoek van haar overleden vader. Hij was een theoretisch natuurkundige die jaren geleden door een ongeluk is overleden. Vanaf dat moment ontdekt Alma dat ze losstaat van de realiteit, ruimte en lineaire tijdsbeleving. Met de hulp van haar vader leert ze met haar krachten om te gaan zodat ze kan reizen door de tijd om zijn dood ongedaan te maken.

Dat is in een notendop de premisse van de indrukwekkende achtdelige animatieserie Undone, van showrunners Kate Purdy en Raphael Bob-Waksberg die eerder BoJack Horseman maakten. De Nederlandse animator en schilder Hisko Hulsing regisseerde de serie en was tevens de production designer.

‘Drie en een half jaar geleden werd ik door de producenten benaderd toen ik in Berkeley jurylid was van een festival,’ vertelt Hulsing telefonisch. ‘Ze hadden Kurt Cobain: Montage of Heck gezien waar ik de animatiesequenties voor gemaakt had en vonden de stijl van mijn olieverfschilderijen goed passen bij het verhaal van Undone. Tijdens een ontbijt pitchten ze de serie. Het waren goede scripts, heel emotioneel, maar ook met humor. Omdat het verhaal serieus was en gericht op volwassenen, dacht ik dat we niet weg zouden komen met een volledig geanimeerde stijl. Toen heb ik voorgesteld om te rotoscopen.’

Rotoscoop
Undone is de eerste televisieserie die volledig met de rotoscoopanimatietechniek is gemaakt. Bij deze techniek worden als eerste de acteurs opgenomen. Daarna wordt de aflevering gemonteerd en trekken animatoren de live-action opnames frame voor frame over met een digitaal potlood. ‘Bij rotoscopen dient de live-action om alle micro-expressies van de acteurs goed vast te kunnen leggen,’ vertelt Hulsing. Vervolgens worden de achtergronden getekend, het beeld ingekleurd en de schaduwen beschilderd. ‘Ik ben zeven keer op en neer gevlogen tussen Los Angeles en Amsterdam, om in Hollywood de acteurs te regisseren. De set zag er uit zoals die in Dogville van Lars von Trier: een studio waar tape op de grond aangeeft waar dingen horen te staan. Verder zijn er alleen belichting en camera’s aanwezig en een prop als daar interactie mee is. Bijvoorbeeld een stoel of een tafel.’

Alle shots zijn van tevoren vastgelegd in storyboards. Vervolgens werden de ruimtes waar het verhaal zich afspeelt en de plattengronden daarvan ontworpen. Dat gebeurde allemaal bij productiehuis Submarine in Amsterdam. ‘Zo kunnen we op de set alles precies uitmeten en markeren zodat de personages niet per ongeluk door de muren heen lopen.’ Het rotoscopen werd gedaan in Austin, Texas, terwijl de animaties zijn afgewerkt in Amsterdam. ‘Het was een enorm samenwerkingsproject. In totaal hebben iets van 150 mensen meegewerkt aan deze productie, waarvan negentig bij Submarine. Allemaal heel goede tekenaars, animatoren en producenten die hier gewoon een Hollywoodserie hebben gemaakt.’

Meerwaarde
Normaliter schildert Hulsing alle olieverfschilderijen die als achtergronden dienen, maar dat was bij Undone vanwege zijn regisseurstaken onmogelijk. Daarom trainde hij een team van negen schilders om in zijn stijl te werken. De schilderachtige achtergronden van Undone en de animatie versterken de dromerige, surrealistische sfeer van het verhaal. Dagelijkse taferelen en surrealistische scènes vloeien soepel in elkaar over. Bijvoorbeeld wanneer Alma de grip op de realiteit verliest, begint het uitzicht van haar ziekenhuiskamer te bewegen alsof ze in een voertuig zit. De stijl van Undone toont duidelijk de meerwaarde van animatie.

‘In het begin was er discussie of we verscheidene stijlen moesten gebruiken om het verschil tussen dromen, hallucinatie, realiteit, verleden en toekomst aan te geven. Ik wilde dat je dit verschil niet ziet. Nu zijn ook de realistische scènes een beetje verdacht omdat alles getekend is. Alles gebeurt echt, omdat we in het verhaal volledig met Alma meegaan. Zij weet zeker dat ze dit allemaal meemaakt, maar of dat werkelijk zo is of dat Alma schizofreen is, mag de kijker zelf bepalen.’

Traan
Alma ziet zichzelf als een gebroken iemand die nooit relaties kan onderhouden. Ze heeft een pittig karakter en vernietigingsdrang. Een rol met veel emotie die Rosa Salazar (Alita: Battle Angel) vol overtuigingskracht vertolkt. Hoewel Hulsing niet betrokken was bij de casting, is hij erg blij met hoofdrolspelers Salazar en Bob Odenkirk (Better Call Saul) die haar vader speelt. ‘Rosa is een enorm goede actrice, met veel pit. Normaal gesproken als acteurs in Hollywood een film maken, zitten ze twee uur te wachten voordat ze weer tien minuten iets op kunnen nemen. Wij werkten veel sneller. De lichtwisselingen tussen de scènes ging heel snel, dus de acteurs hadden het gevoel dat ze twaalf uur per dag toneel aan het spelen waren. Dat is erg zwaar, maar ook heel leuk. Rosa heeft echt alles gegeven. De scripts verlopen niet lineair; er lopen allerlei dingen door elkaar heen qua tijden. Toch weet Rosa precies waar ze is in het verhaal, en wat haar emotionele toestand moet zijn. De derde dag namen we een ziekenhuisbed-scène op. Tussen de takes door bekeek Rosa kattenfilmpjes op haar telefoon en zat ze te lachen. Op het moment dat er actie werd geroepen, rolde exact op het juiste moment een traan uit haar ogen. Iedere keer. Dat is bijna angstaanjagend goed.’

Undone is vanaf 13 september te zien bij Amazon Prime Video.

Dit artikel is geschreven en gepubliceerd voor VPRO Gids #37 (2019)