Categorieën
Film Mike's notities

Kerstsfeer

De laatste dagen denk ik vaak na over wat Kerstmis nu eigenlijk voor mij betekent.

Kerstmis heeft voor mij geen bal met de geboorte van een zeker heiligboontje te maken, want als atheïst vind ik geen troost of logica in de Bijbel, Koran of Thora. Dat soort onzinverhalen zijn niet aan mij besteed.

Maar in een seculier bestaan heeft kerst ook zo zijn functie, maar wat, mag iedereen natuurlijk zelf invullen. Zelf heb ik het niet zo met het commercieel festijn dat het soms wordt, maar als mensen zich helemaal suf willen kopen, moeten ze dat maar zelf weten.

Waarom ik dan toch met deze vraag zit?

Ik realiseer me dat mijn beeld van kerst vooral bepaald wordt door kerstfilms. En hoewel ik eigenlijk best van kerstfilms en de bijbehorende sfeer houd, besef ik ondertussen dondersgoed dat de uitvoering het zelden haalt bij de voorpret. Daarom is ‘Driving Home for Christmas’ van Chris Rea waarschijnlijk een van mijn favoriete kerstnummers. Het zit in ieder geval al een paar weken in mijn hoofd.

Als Rea na al die anticipatie eindelijk thuis is, blijkt vast dat de kinderen ruzie hebben, de kat de kerstboom inspringt zodat alle ballen op de grond rollen en dat de kalkoen veel te lang in de oven heeft gezeten. Hopelijk wordt het niet zo erg als in deze creepy illustratie overigens:

Merry Christmas, to My Wife - art by Johnny Craig (1954). Bron: atomic-chronoscaph.tumblr.com
Merry Christmas, to My Wife – art by Johnny Craig (1954). Bron: atomic-chronoscaph.tumblr.com

Maar we kunnen wel stellen dat de mythe van kerst zoals die wordt voorgeschoteld in verhalen en films is altijd mooier dan de werkelijkheid.

Misschien dat ik daarom graag de kerstdagen doorbreng voor de buis, kijkend naar een onbereikbaar ideaal. Of mezelf krom lachend omdat er op vakkundige wijze de draak mee wordt gestoken, zoals in Elf en Scrooged, twee van mijn favoriete kerstfilms.

Kerstsfeer wordt voor mij dan ook mooi weergegeven in dit frame uit Batman Returns. Het statige Wayne Manor in de ijzige sneeuw, het batsignaal maakt duidelijk dat Bruce vanavond niet bij de openhaard eggnog zit te drinken.

batman-returns-wayne-manorWat mij overigens ook vaak goed in de decembersfeer brengt, is gezellig afpreken met vrienden. Zo zat ik afgelopen woensdag met Jooper in mijn favoriete Amsterdamse eetcafé te genieten van de beste hamburger van Nederland. Dat doen we overigens geregeld en niet alleen in december, maar toch…

De kerstsfeer zat er goed in. Dat kwam onder andere door de nep kerstboom naast ons tafeltje en de kerstbomenverkoop op de Nieuwmarkt waar ik opweg naar het restaurant langs liep. Goed, de Waagh is niet echt Wayne Manor in de sneeuw, maar het ziet er toch behoorlijk sprookjesachtig en kerstachtig uit, vind ik.

in-de-waagh-kerst-2016

Ook kwam ik toen deze witte rakker tegen:

sneeuwpop-nieuwmarkt-2016Vrijdagavond zat ik met Peter de Kock in Le Journal in Utrecht om gezellig bij te praten. Later kwam Daan daar ook bijzitten en hebben we nog fijn getafeld.
Peter en ik spraken onder andere over dankbaarheid, een onderwerp waar hij eerder deze week over blogde. Nadenken over waar je dankbaar voor bent, is een mooie activiteit voor de feestdagen, vind ik.

Categorieën
Strips

Peter van Straaten (1935-2016)

Deze post schrijf ik met een bezwaard hart, want vandaag is bekend gemaakt dat tekenaar Peter van Straaten is overleden. Daarmee is misschien wel de beste tekenaar van Nederland niet meer onder ons.

Peter van Straaten. Bron: www.petervanstraaten.nl
Peter van Straaten. Bron: www.petervanstraaten.nl

In ieder geval is nu een van mijn helden overleden, want ik heb altijd erg van Van Straatens tekeningen gehouden.

Als geen ander was Peter van Straaten in staat menselijke tekortkomingen met zoveel mededogen te verbeelden. Al zijn tekeningen zijn raak en door de schetsmatige, ietwat krasserige stijl altijd meteen herkenbaar als een tekening van Van Straaten. De tekenaar/cartoonist/schrijver hield ons een spiegel voor. Dankzij zijn feilbare personages konden we om onszelf lachen.

peter-van-straaten-seks-brilvan-straaten-ei-bakken

vanstraaten_schaatsen

Tot mijn spijt heb ik Peter nooit langer gesproken dan korte gesprekjes hier en daar en is het nooit gekomen van een goed interview. Ik had hem heel graag willen spreken over zijn vakmanschap, wat hij dacht tijdens het tekenen en het toch iedere keer tot zulke scherpe observaties wist te komen. Hij kwam op mij over als een zachtaardige man met wie je graag een biertje of wijntje drinkt op een lauwwarme zaterdagmiddag.

Mijn gedachten gaan uit naar zijn nabestaanden. Ik hoop dat zij enigszins troost kunnen vinden in de ontelbaar veel geluksmomentjes, glimlachjes en schaterlachen die Peters werk bij mensen losmaakte.

Van-Straaten-en-Spier

Hieronder het officiële in memoriam dat uitgeverij De Harmonie vandaag opstuurde.

In Memoriam: Peter van Straaten (1935-2016)

In zijn woonplaats Amsterdam is op donderdag 8 december op 81-jarige leeftijd de tekenaar, cartoonist en schrijver Peter van Straaten overleden. Zijn werk is geliefd en veelomvattend: van politieke prenten, cartoons en strips, toneelstukken, erotische tekeningen tot vele bundels met proza. Een groot deel van zijn leven tekende Peter van Straaten voor Het Parool (van 1958 -2012), later ook wekelijks voor de Volkskrant en een geïllustreerde column in NRC Handelsblad.
Van Straatens laatste tekening verscheen dinsdag 2 augustus 2016 in de Volkskrant. Op 27 september jl ontving Peter van Straaten voor de vijfde maal de Inktspotprijs, de prijs voor de beste politieke tekening van het jaar.

De carrière van Peter van Straaten beslaat meer dan een halve eeuw waarin hij duizenden tekeningen maakte voor landelijke en regionale dagbladen, weekbladen en boeken alsook theater- en filmaffiches. Zijn werk is vele malen in boekvorm verschenen en jaarlijks, sinds 1994 tot heden, worden zijn tekeningen gebundeld in Peter’s Zeurkalender.

Hier won Peter van Straaten in 2010 de Inktspotprijs mee.
Hier won Peter van Straaten in 2010 de Inktspotprijs mee.

Na het gymnasium in zijn geboortestad Arnhem studeerde Van Straaten aan de Kunstnijverheids- school, de huidige Rietveld Academie in Amsterdam. Zijn loopbaan begon als reportagetekenaar bij Het Parool, waarin later de geliefde strip Vader & Zoon is verschenen. De strip verscheen maar liefst 7000 keer in Het Parool. Van 1988 tot 2012 publiceerde Van Straaten in dezelfde krant elke dag een cartoon onder de titel Het dagelijks leven. Vanaf 1969 tot 2014 verscheen wekelijks een politieke prent in Vrij Nederland. Hiermee won Van Straaten vier keer de Inktspotprijs voor de beste politieke tekening van het jaar en recent voor de vijfde maal met zijn Volkskranttekening: ‘Ik ben geen vluchteling, ik woon als twintig jaar naast u.’

Als schrijver publiceerde Van Straaten vanaf 1968 het feuilleton Agnes over een alleenstaande moeder en haar opgroeiende zoon (gebundeld in twaalf boeken), brieven en columns samen met Eelke de Jong en Rijk de Gooyer, een kinderboek (Een jongen en zijn boom, 1998) en ook een aantal toneelstukken waaronder Een lichte lunch (1987).

Zijn omvangrijke oeuvre is vele malen bekroond. In 2006 ontving hij de Gouden Ganzenveer en in 2010 werd hem de Jacobus van Looy-prijs toegekend, een prijs voor dubbeltalenten. In 2011 ontving Van Straaten een eredoctoraat aan de Rijksuniversiteit Leiden vanwege de wijze waarop zijn cartoons het menselijk gedrag inzichtelijk maken. Zijn erepromotor, hoogleraar klinische psychologie, Willem van der Does gebruikt al jaren de cartoons van Peter in colleges en in zijn boeken Zo ben ik nu eenmaal! en Dat moet mij weer gebeuren.

Peter van Straaten laat een oeuvre van tientallen publicaties en duizenden tekeningen na. Hij was getrouwd met kunstenaar Els Timmerman.

Categorieën
Minneboo leest Strips

Minneboo leest: Céline en de kolonie van collaborateurs

Céline en de kolonie van collaborateurs gaat over de vlucht van de Franse schrijver Louis-Ferdinand Céline (1892-1961) naar Denemarken.

celine-coverIn 1944 landen de geallieerden in Frankrijk en slaat de omstreden schrijver en arts op de vlucht, omdat hij met de Duitsers heeft samengewerkt en enkele antisemitische pamfletten heeft geschreven. Samen met zijn vrouw, kat en acterende vriend belandt hij in het kasteel van Sigmaringen, een toevluchtsoord van de collaborerende Franse elite en andere dubieuze figuren.

Schrijver Christophe Malavoy baseerde zijn graphic novel op de ‘Duitse trilogie’ van Céline. Malavoy toont mooi de grijswaarden van Célines karakter: hij schreef dan antisemitische pamfletten, als arts helpt hij ook ondergedoken zieken. We zien vooral een man die heulend met de duivel probeert het vege lijf te redden.

Mooie potloodtekeningen rijk aan details.
Mooie potloodtekeningen rijk aan details.

De Italiaanse broers Paul en Gaëtan Brizzi visualiseerden het ietwat absurdistische verhaal in een levendige, energieke stijl. Hun sporen als animatoren zijn duidelijk in hun tekenstijl terug te zien. De mooie karakterkoppen van de personages doen denken aan het betere Disneywerk. Niet zo gek, want ze regisseerden onder andere De klokkenluider van de Notre-Dame.

Prostaatonderzoek wordt grappig in beeld gebracht.
Prostaatonderzoek wordt grappig in beeld gebracht.

Nu ben ik geen kenner van het werk van Céline, maar de inleiding en het overzicht van de belangrijkste personages van journalist en vertaler Lambiek Berends maken veel duidelijk.

Cristophe Malavoy & Paul en Gaëtan Brizzi. Céline en de kolonie van collaborateurs 
Uitgeverij Xtra, € 19,95

[hr]

Daarom Minneboo leest:
Als stripjournalist wil ik zoveel mogelijk strips onder de aandacht brengen. Daarom heb ik de rubriek Minneboo leest in het leven geroepen, om te laten zien hoe rijk en divers het medium strip kan zijn. De artikelen in deze rubriek zijn geen recensies (die teksten staan gepubliceerd in de bijhorende rubriek), maar kunnen thematisch zijn, een interview, een tekenstijl belichten of simpelweg een nieuwe uitgave kort aanstippen.

Categorieën
Strips

Stripprijzen voor Ritstier en Jonker

Stripmaker Willem Ritstier krijgt de Stripschapprijs 2017 en letteraar Frits Jonker de P. Hans Frankfurtherprijs 2017.

Willem Ritstier getekend door Fred de Heij.
Willem Ritstier getekend door Fred de Heij.

De Stripschapprijs is een oeuvreprijs die sinds 1974 jaarlijks wordt toegekend aan een striptekenaar of tekstschrijver die zich buitengewoon verdienstelijk heeft gemaakt voor het beeldverhaal in het algemeen en het Nederlandse beeldverhaal in het bijzonder. Dit jaar gaat hij naar Willem Ritstier. Niet onterecht want Ritstier schrijft al heel wat jaren stripscenario’s en heeft zo’n vijftig albums op zijn naam staan.

‘Willem Ritstier heeft zich in zijn ruim vijfendertigjarige carrière als één van de weinige stripmakers gefocust op het schrijven van stripscenario’s. Opvallend omdat Nederland nauwelijks een traditie kent van scenaristen. Slechts een handjevol namen, waaronder de grote drie uit de tijd van de Toonder Studio’s, Lo Hartog van Banda, Andries Brandt en Patty Klein, hebben bewezen dat dit een waar ambacht is,’ aldus het toegestuurde persbericht van het Stripschap.

Een paar jaar geleden interviewde ik Willem over zijn scenariowerk (hij tekent namelijk ook).

Frits Jonker – letteraar, schrijver, blogger, verzamelaar en koffiemaatje – krijgt dit jaar de P. Hans Frankfurtherprijs. Ik citeer hier weer even het juryrapport, want ik vind het natuurlijk niet meer dan terecht dat Frits eens flink aandacht krijgt:

jonker_balloonDoor deze meesterletteraar de prijs voor Bijzondere Verdiensten toe te kennen, willen de commissie en Het Stripschap één van de meest ondergewaardeerde beroepen van het stripvak belichten. Het letteren van strips is onderschat en vaak onopgemerkt gebleven, maar heel belangrijk. Zoals Frits zelf al aangeeft, zorgt de lettering voor de harmonie binnen een striptekening.
En dat heeft deze winnaar meer dan eens bewezen te beheersen. Met een staat van dienst van bijna vier decennia is Frits niet alleen uitgegroeid tot een vakman eersteklas, maar is hij ook geliefd binnen de Nederlandse stripwereld. Als geen ander zoekt hij de grenzen van zijn vakgebied op middels creatieve uitingen en zelfgemaakte alfabetten. Door zijn passie voor het stripverhaal is hij altijd benaderbaar en denkt hij mee met het eindproduct.

Tevens heeft Frits zich breder ontwikkeld op stripgebied. Eind jaren tachtig was hij één van de drijvende krachten achter de Nederlandse uitgave van het literaire stripmaandblad Wordt Vervolgd. Hier maakte hij zich niet alleen hard voor het letteren, maar ook wist hij zich de vormgeving en de rol van het redacteurschap eigen te maken. Met als gevolg dat hij later zelf scenario’s en columns begon te schrijven.
Hoewel het handletteren de laatste jaren terrein heeft verloren op het digitaalletteren, doet nog altijd een vaste grote groep stripmakers en uitgevers een beroep op misschien wel de laatste handletteraar van Nederland. Want wat zou een blad als Zone 5300 en uitgeverijen als Xtra, Sherpa en Scratch Books zijn zonder de lettering van Frits? Om maar te zwijgen van strips als Claire en Willems Wereld, of het dit jaar genomineerde In the Pines van Erik Kriek en Album van het Jaar 2015, De Aanslag van Milan Hulsing. Allemaal recent werk.

Toeval of niet, maar een tijdje terecht stelde ik de VPRO gids voor om een interview met Frits te doen over zijn werk. Daarom ga ik vrijdag bij hem langs om hem te spreken. Uiteraard neem ik meteen even het winnen van de prijs mee. Het artikel komt in week 2 van 2017 in de gids.

In 2014 maakte ik met Frits deze video op Stripfestival Breda:

De Stripdagen vinden plaats op 4 en 5 maart 2017 in De Broodfabriek, Volmerlaan 12 in Rijswijk. De prijsuitreikingen vinden plaats op zondag 5 maart om 13.00 uur.

Plastieken Plunk
plastieken_plunkEn nu we het toch over stripprijzen hebben, kan ik meteen even mooi vermelden dat de Plastieken Plunk, de prijs voor het beste korte verhaal, dit jaar gewonnen is door Joris Sysmans met zijn strip Krieg. Jonas toog huiswaarts met de door Luc Cromheecke persoonlijk geknede trofee en 250 euro.

Het verzamelde internet besliste dat De Strip2000 Publieksprijs (50 euro) naar Dennis Marien moest gaan voor zijn strip Metamorfosen.

Categorieën
Fotoblog Strips

Esther

esther-verkest-kalenderDe Eppo verjaardagskalender hangt bij ons in de wc en is bijna aan vervanging toe. Toch fijn dat we nog bijna een hele maand tegen Esther Verkest aan kunnen kijken.

Categorieën
Mike's notities

Sprinterklaas

Zaterdagmiddag reisden Linda en ik af naar haar familie in Breezand. Uiteraard waren er dit weekend werkzaamheden aan het spoor dus halverwege de reis stapten we over op een bus om bijna een uur lang door de Noord-Hollandse polder te hobbelen. Ondertussen jankte een mislukte kloon van James Brown uit de speakers.

Onderweg kregen we echter een bliksembezoek van Sinterklaas. Hij ging er bij de voordeur in, liep langs de stoelen en ging er aan het einde van de bus weer uit. In zijn kielzog een vintage Piet.

sprinterklaas-sinterklaas

En, heel verfrissend na de afgelopen weken sociale media: er was niemand die de goede Sint uitmaakte voor racist. Zoals je weet vind ik aanpassingen maken aan de traditie prima, maar de toon van het debat stoort mij. Je kunt op Fakebook bijna niets over Sinterklaas plaatsen of de vingerwijzende goegemeente zit alweer recht op in zijn stoel ‘schande!’ en ‘racisme’ te roepen. Laatst sprak ik daar met Frits over en die zei dat mensen tegenwoordig gewoon zin lijken te hebben in een rel. Volgens mij heeft hij daar een punt. Mensen lijden aan relzucht.

Alle volwassenen in de bus vonden het gewoon leuk dat de Sint even langskwam. Al was het dan maar een paar seconden.

Iemand die ook de lol van Sinterklaas in ziet en er een eigen, subversieve draai aan weet te geven, is mijn blogmaatje Axel Watteeuw van 80sgeek.be.

In mijn wereld is de Sint een happy hipster en heeft hij tering aan het juist decorum. Samen met zijn Pieten, bouwt hij in zijn kasteel in Spanje elke dag een feestje. Wat moet een man anders die slechts 1 avond per jaar uit werken gaat? Laat me Paul Jambers vrij citeren: Wat drijft hem?

Check out de andere foto’s op Instagram.

Categorieën
Striprecensie Strips

Striprecensie: Tamara

Tamara is 15 jaar, zo’n twintig kilo te zwaar en de hoofdpersoon in een gelijknamige stripreeks door Zidrou, Darasse en Bosse.

Diego en Tamara.
Diego en Tamara.

De albums gaan om de avonturen van Tamara, haar vriendinnen en klasgenoten en de zaken waar tieners mee te maken hebben. Uiteraard wordt Tamara vaak gepest vanwege haar omvang, maar dat is gelukkig niet de kern van de verhalen. Als Tamara een oogje krijgt op Diego, de nieuwe, knappe jongen op school, denkt ze geen kans te maken, maar hij kiest uiteindelijk toch voor haar. Sommige vriendinnen zinnen echter meteen op plannen om hun prille liefde te bombarderen.

tamara-diego

Tamara is een erg frisse stripreeks met een diverse en bijdetijdse cast. Tamara’s ouders zijn gescheiden en moeders heeft het nieuwe geluk gevonden bij een donkere man. Tamara heeft dus een zwart halfzusje. Juist omdat hier geen punt van gemaakt wordt, druipt de politieke correctheid niet van de pagina’s af. Ook wordt er heel volwassen met het thema seks omgesprongen.

Kortom, herkenbare situaties voor pubers. Ik zou Tamara dan ook niet alleen het label meisjesstrip willen meegeven, want voor de heren valt er ook veel te herkennen.

tamara-relatiebreuk

De albums bevatten een doorlopend verhaal, zijn luchtig van toon en vaak erg grappig. De Franse reeks werd eerder uitgegeven in het Nederlands maar de fans hebben Tamara zo’n zeven jaar moeten missen. Strip2000 pakte de boel weer op bij album 7 en inmiddels zijn er alweer vier verschenen.

Zidrou, Darasse en Bosse. Tamara.
Strip2000. Diverse albums, € 7,95

Categorieën
Boeken Striprecensie Strips

Opa en Oma

In 1959 en 1960 stond het feuilleton Opa en Oma in de Telegraaf. Korte verhaaltjes van Lo Hartog van Banda geïllustreerd door Thé Tjong-Khing.

opa-en-oma-coverHet stramien van die verhaaltjes is als volgt: opa haalt herinneringen op aan zijn leven met oma en doorspekt deze met een glansrijke rol voor zichzelf. Oma dempt het enthousiasme door daarna haar versie van het verhaal te vertellen. Een versie waarin de heldhaftige opa vaak een stoethaspel blijkt te zijn. Niks goede zanger die een glansrijke carrière is misgelopen, maar die ene keer dat opa een solo had in het koor, was hij zijn tekst vergeten. Ook is de beste man allesbehalve de schaakkampioen of de vechtersbaas die hij zich voorstelt te zijn.

Prachtige, sfeervolle illustratie van Thé Tjong-Khing
Prachtige, sfeervolle illustratie van Thé Tjong-Khing

Gelukkig volgen de makers dit stramien niet te lang, anders zou die opa wel een heel sneue figuur worden. Al snel worden het meer korte dialogen tussen de personages waarbij oma ook niet al te vlekkeloos blijkt te zijn.

De tekeningen van de toen nog jonge Thé zijn nog steeds erg genietbaar, treffend en sfeervol. De stijl is ietwat theatraal en communiceert daardoor heel duidelijk.

opa-en-oma-keukenprinses

De teksten zijn nu natuurlijk wat oubollig, maar dat past ook wel bij verhalen die zich in de jaren twintig van de vorige eeuw en verder afspelen. Ze vertellen ook het een en ander over hoe onze cultuur was: wie gaat immers nog bij de vader van zijn vriendin langs om haar hand te vragen?

Sowieso leuk voor je opa en oma dus, voor je ouders en voor liefhebbers van het werk van Thé Tjong-Khing.

Lo Hartog van Banda & Thé Tjong-Khing. Opa en Oma.
Uitgeverij Sherpa, € 24,95
Hardcover, 192 pagina’s zwart-wit | ISBN 978-90-8988-114-4

Categorieën
Fotoblog

Kerstdwerg

kerstdwerg-op-bank-2016Zojuist kwam ik dit grappige kereltje tegen in een etalage in de Jordaan. Mijn eerste Kerstdwerg van het jaar.

‘Wil je hem hebben voor thuis?’ vroeg Linda. Bijna nog gekocht ook.

Categorieën
Mike's notities

Richting kerst

1 december. Nog een maand te gaan dus voordat 2016 voorgoed tot het verleden behoort. Heb jij een kerstvakantie gepland eigenlijk?

Ik twijfel nog. Over veel dingen, maar ook over wat ik ga doen de laatste dagen van het jaar. Meestal neem ik dan een soort van vakantie en dit jaar wellicht weer, maar op dit moment ben ik nog volop bezig met het herschrijven van Mijn vriend Spider-Man. Dus wie weet zit ik met de feestdagen wel gewoon mijn teksten te redigeren.

Mocht je het te vroeg vinden om nu al over kerst te beginnen: de afgelopen dagen stroomde mijn Tumblr tijdlijn vol met verwijzingen naar de feestdagen. De twee leukste tot nu toe vond ik deze illustraties van de Amerikaanse striptekenaar Pete Woods.

Bat-Santa. Pete Woods. Bron: splooosh.tumblr.com
Bat-Santa. Pete Woods. Bron: splooosh.tumblr.com
Super Santa. Pete Woods. Bron: splooosh.tumblr.com
Super Santa. Pete Woods.
Bron: splooosh.tumblr.com

Superman die voor de kerstman invalt, that makes sense.

Het stomme aan de feestdagen is dat ze vaak uitlopen op een anticlimax. Kerst ziet er fantastisch uit en lijkt een leuk idee zolang je naar een film zit te kijken of een verhaal leest, maar in de praktijk vallen die dagen toch vaak tegen. Het is zelden een witte kerst zoals op de kaarten en in de film; de Kerstman heb ik nog nooit door de lucht zien vliegen; de meeste familie-etentjes hebben ruzie als toetje en nog nooit, maar dan ook nooit is de Ghost of Christmas Past bij me langs geweest. Om over oudejaarsavond nog maar te zwijgen.

Kan natuurlijk heel goed dat jij daar heel andere ervaringen mee hebt. Als dat zo is, hoor ik het graag.