Categorieën
Strips

Tommy A over Prins Kat: ‘Het zijn net superhelden’

Wie van sprookjesachtige strips houdt, kan sinds kort het tweede deel van Ayak + Por aanschaffen. Van dezelfde uitgever is recent ook het eerste album van De sprookjes van Prins Kat verschenen.

Het eerste verhaal is een vrije bewerking van het sprookje De zes dienaren van de gebroeders Grimm. Het is Tommy A’s eerste officiële albumuitgave. Reden voor een feestje. En om de stripmaker even te bellen en wat vragen te stellen.

prins-kat-coverHoe kwam je op het figuurtje Prins Kat?
‘Mensen als dieren tekenen deed ik al en vind ik ook leuk in andere strips, zoals Donald Duck en Donjon. Mezelf teken ik als hond in een autobiografische strip. Eigenlijk had ik al heel lang het plan om van het sprookje De zes dienaren een strip te maken met dieren in de hoofdrol. Ook wilde ik ooit nog eens humoristische avonturenstrip voor kinderen maken. Daartoe voelde ik me verplicht omdat ik als kind al stripfanaat was en ik graag een strip wilde maken die ik als kind ook had willen lezen. Het zijn strips die eigenlijk niet meer worden gemaakt omdat ze zo onrendabel zijn. Prins Kat lijkt erg op de kat uit de strip Cat vs Dog die ik zo’n tien jaar geleden maakte voor mijn online stripmagazine Cutie.

Wat vind je zo leuk aan het tekenen van katten?
‘Ik ben eigenlijk een hondenmens maar katten vind ik leuker om te tekenen. De vorm van voren is extremer met die rare, uitstekende puntoren en die grote ogen van ze. Ik vind dat erg lekker om te tekenen.’

Waarom specifiek dit sprookje? Wat fascineert je er zo aan?
‘Ik ben sowieso altijd al geïnteresseerd in sprookjes, en dit was een sprookje dat niemand kent, terwijl iedereen het eigenlijk wel kent. Een van de redenen dat dit sprookje me is bijgebleven en wat het anders maakt dan de standaard prinsessensprookjes, is dat de hoofdfiguren eigenlijk een soort van superhelden zijn. Prins Kat en de andere figuren zijn eigenlijk een soort X-Men. Je hebt iemand die extreme lange benen heeft en die in no tempo ergens kan komen. Je hebt iemand die net als Cyclops dingen kan laten ontploffen met zijn sterke blik. Een ander personage kan heel ver kijken en heel goed horen. In mijn tienertijd heb ik heel veel Marvel-strips verslonden, net als jij. Dus daar heb ik iets mee.’

prins kat strookJe hebt redelijk de verhaallijn van het oorspronkelijke sprookje gevolgd…
‘Het grappige is dat er enkele rare ontwikkelingen in het verhaal zitten, maar die komen gewoon uit het origineel van de gebroeders Grimm.

De humoristische toon in Prins Kat deed me ook een beetje aan de Rood Gras-strips van Rob van Barneveld denken…
‘Daar kan ik me iets bij voorstellen. Zeker bij Kapitein Salami van Rob, wat een bewerking van Treasure Island is. Ook ik heb een boek gepakt wat ik als kind al leuk vond en daar een humoristische avonturenstrip van gemaakt. Toch staan de projecten compleet los van elkaar. Wat de humor betreft denk ik dat we een zelfde soort invloeden hebben. Ik hoor ook wel vergelijkingen met Adventure Time. Daar heb ik niet zo veel van gezien en die animatieserie is dus ook geen invloed geweest, maar toch is het leuk als mensen daaraan denken, want het is altijd leuk om met goede dingen vergeleken te worden. Dat geldt ook voor het werk van Rob.’

Wat is wel een bewuste invloed op jouw stripwerk?
Donjon van Lewis Trondheim. Het sprookje zelf natuurlijk. Ik heb een sprookjesboek met illustraties van Anton Pieck, en ik denk dat mede dankzij dat boek het sprookje is binnengekomen. Ook Carl Barks is een invloed op me, al denk ik niet dat iemand dat zo snel ziet. Zijn strips hebben een andere toon en humor. En Tomi Ungerer, een in Nederland een vrij onbekende kinderboekauteur. In zijn boekje Geen kus voor moeder zit ook een ondeugende kat in die ook een kind is, en die is ook een beetje chagrijnig. Dus dat boekje is ook een beetje een invloed geweest.’

Geschetste pagina.
Geschetste pagina.

Wie is de doelgroep van Prins Kat?
‘Bovenbouw van de basisschool, dus tien tot twaalf jaar. Ik heb geprobeerd het verhaal niet te ingewikkeld te maken en niet te eng, zodat het voor die leeftijd geschikt is. Tot vijftien jaar zouden ze het ook leuk kunnen vinden, maar ik denk niet dat die kinderen het album snel zullen oppikken. Wat ik zelf als kind heb meegemaakt is dat als je twaalf bent en naar de middelbare school gaat, iedereen strips kinderachtig vindt. Ik denk dat dertien tot vijftienjarigen het ook een leuk album kunnen vinden, maar ze gaan het vast niet lezen want ze moeten zich naar hun idee volwassen gedragen.’

prins kat strookHoe kwam je bij Strip2000 terecht?
‘Dankzij Jeroen Funke eigenlijk. Ik stond in Strips2Go en daar had ik Prins Kat oorspronkelijk voor gemaakt. Ik had de eerste pagina’s al liggen, maar het blad Strips2Go is inmiddels gestopt. Jeroen stelde me voor aan Peter van der Heijden en die was enthousiast. Toen het album in de planning stond overleed Peter plotseling. Vreselijk. Een enorme schok. Als auteur maak je je dan ook zorgen of je boek dan nog wel uitkomt. Dat is natuurlijk heel flauw dat je dan eventjes zo zelfzuchtig denkt, maar dat is wel wat er ook door je heengaat. Maar uiteindelijk is het toch uitgebracht. Anders had ik het zelf gedaan. Ik keek wel uit naar de samenwerking met Peter. Dat was een enthousiaste man met visie. Ik was benieuwd naar hoe hij het album in de markt zou zetten.’

Dit is je eerste album bij een echte uitgeverij toch?
‘Ja. Ik heb wel smallpress dingen gedaan, en dit is het eerste echte boek.’

Dus nu doe je eindelijk mee! (lacht)
‘Ja, ik doe niet meer mee voor spek en bonen. (lacht)’

Met zelf je werk uitbrengen als smallpress is natuurlijk niets mis, maar uigegeven worden door een echte uitgever en in de winkel liggen, dat is toch anders.
‘Het voelt ook anders. Het voelt echter. Het is anders als je niet een nacht heb moeten doorhalen om boekjes te vouwen.’

Dit album ligt nu dus in de winkel. Wat is de volgende stap? Meer avonturen van Prins Kat?
‘Ik ben nu gewoon weer geld aan het verdienen, want als je een paar maanden aan zo’n boek werkt verdien je dus niks omdat er geen betaalde voorpublicatie voor dit soort strips is. Als ik weer wat spaargeld bij elkaar heb dan hoop ik aan een tweede album te werken. Ik heb embryonale ideeën voor verhalen twee, drie en vier. Dus ik denk dat er nog een aantal Prins Kat-albums moeten komen. Het moet gewoon een reeks van tien boeken worden!’

Zo. Dat is klare taal.
‘Ja, maar ik weet nog niet of het me ook lukt hè. Ik kan me niet veroorloven om ieder jaar vier maanden aan zo’n album te gaan werken.’

Tommy A. Prins Kat #1: De zes dienaren
Strip2000, € 7,95

Categorieën
Film

Hierbij verklaar ik KLIK! 2015 voor geopend

Dinsdagavond 27 oktober was het weer feest in EYE, want het KLIK! Amsterdam Animation Filmfestival ging van start, en wel met een parade van kartonnen figuren.

Nou ja, de avond begon met een parade bezoekers voor de deur die allemaal geduldig wachtten tot ze naar binnen konden. Het was meteen gezellig in de rij overigens, want je komt altijd wel een bekende tegen die je op een eerdere editie hebt ontmoet.

klik2015-voor-de-deurToen was het tijd voor de parade bordkartonnen figuren die het thema Rock, Paper, Scissors representeren. Kliks ode aan de DIY beweging. De Do It Yourself beweging is bezig met een sterke opmars als reactie op de digitale revolutie en een toenemende afhankelijkheid van machines. Het thema kijkt terug naar de tijd van authentieke en eenvoudige materialen en laat KLIK! de schoonheid zien van imperfecties.

klik2015-scissorhands klik2015-parade_03De openingsavond werd zoals altijd gepresenteerd door Roloff de Jeu. En als je denkt: ‘die naam heb ik eerder gehoord’, dan klopt dat. De Jeu kwam de laatste paar maanden op dit blog ter sprake omdat hij zich intensief met Star Wars heeft beziggehouden. Hij is ook al sinds jaar en dag de vaste host van KLIK! en een van de programmeurs. Daarnaast draagt hij mooie blauwe pakken en leuke stripsokken, maar dat geheel terzijde.

Here’s Frankie!

Klikbot gaat in de opslag.
Klikbot gaat in de opslag.

Overigens begon de avond met een beetje droevig nieuws. KLIK! heeft een beetje een make-over ondergaan dit jaar en dat betekent dat oude vertrouwde onderdelen van het festival zijn komen te vervallen. Er zal onder andere geen suikerspinnen meer worden uitgedeeld – misschien dat het voedingscentrum geklaagd heeft over al dat suikergoed. Droeviger is het bericht dat Klikbot, de mascotte van het festival, is uitgezet en niet meer door Eye zal lopen om met de bezoekers op de foto te gaan. Of wat een mascotte ook allemaal mag doen. Het goede nieuws is wel dat er een nieuwe mascotte is ontworpen en wel door Klaas-Harm de Boer. Frankie is zijn naam. Het kostuum van Frankie is gemaakt door Jeroen Funke – de stripmaker die onder andere onderdeel is van collectief Lamelos.

Frankie.
Frankie.

Overigens hoef je niet te vrezen dat het festival zijn charme zal verliezen. Men wilde simpelweg van het imago af dat het animatiefestival voor kinderen zou zijn, vandaar deze iets volwassener aanpak. De charme van KLIK! heb ik altijd de beetje studentikoze sfeer gevonden. Aangezien de organisatie er ook dit jaar weer in geslaagd is om EYE op z’n Kliks aan te kleden, zit dat vooralsnog wel snor. En bij de vertoning van een aflevering van We Bare Bears is dat al helemaal duidelijk. Ik heb erg gelachen om deze animatieserie van Cartoon Network.

Er werd ook een prijs uitgereikt. Bruno Felix van productiehuis Submarine en distributeur Periscoop Film kreeg de World Domination Award omdat hij ervoor zorgt dat in de Nederlandse bioscopen de beste internationale animatiefilms te zien zijn. De prijs werd voor de derde keer uitgereikt en is bedoeld om een organisatie, studio of individu te eren die de Nederlandse animatie weer een stapje dichterbij wereldoverheersing heeft gebracht.

Hisko Hulsing was ook genomineerd vanwege de film Junkyard en zijn alom geprezen bijdragen aan de documentaire Cobain: Montage of Heck. Ook Studio Pedri was genomineerd. Deze studio is gespecialiseerd in poppenanimatie en won dit jaar een gouden kalf voor hun co-productie Under the Apple Tree. Daarvan staat een mooi stukje van de filmset in de lobby van Eye. Een foto volgt later.

Uiteraard werd ook de leader van het festival gepresenteerd. Die werd dit jaar gemaakt door Blend, een animatieduo uit Amsterdam. In de festivalleader heeft ouderwets handwerk een prominente rol en zo representeert deze animatie dus goed het hoofdthema van deze editie.

https://vimeo.com/143141365

Volgens mij is het de langste leader tot nu toe, maar zeker eentje die meerdere keren kunt bekijken. Dat moet ook wel, want iedere voorstelling op KLIK! begint ermee. Mocht je nieuwsgierig zijn naar hoe het BLEND-team eruit ziet, check deze foto:

klik2015-blendTijdens de openingsavond heb ik aardig wat foto’s gemaakt in een poging live verslag te doen van de avond via sociale media. Leuk om te doen, maar dat typen op een iPhone valt nog niet mee en gaat zeker nog niet foutloos. Nou ja, het blijft ook allemaal handwerk; past dus aardig bij het thema van dit jaar.

Categorieën
Strips

Stripliefde: Alles van Mark Beyer en Olivier Schrauwen

Iedere vrijdag delen striplezers hun stripliefde en vertellen over hun favoriete strip.

Jeroen samen met het werk van Beyer en Schrauwen. Foto: Sophie Steengracht
Jeroen samen met het werk van Beyer en Schrauwen. Foto: Sophie Steengracht

Wat is je naam, je leeftijd en je wat doe je voor werk?
Jeroen Funke, 37, striptekenaar.

Welke strips zijn je favoriet en lees je nu nog steeds?
Alles van Mark Beyer (Amy and Jordan) en Olivier Schrauwen (o.a. De man die zijn baard liet groeien).

Waarom zijn dit je favoriete stripmakers? Wat vind je er zo goed aan ze?
Beyer is zo’n beetje de Syd Barrett van de stripwereld, die dan wegrent van een lezing die hij zelf moet geven en zo. Ha!Ha!. Dat soort psychotische reacties passen heel goed bij zijn werk. Amy and Jordan zijn ook altijd zo pessimistisch en nihilistisch als een gek! En juist van al die depressiviteit in de verhalen word ik enorm vrolijk! Dan komen er bijvoorbeeld reuzenratten in het appartement van Amy & Jordan en die eten dan hun benen op. En dan zeggen ze: ‘Oh, nou ja, dat zullen we wel verdiend hebben!’ Ha! Ha! Ha! Maar het is meer dan dat, want zijn tekenwerk is ook weergaloos! Als een soort autistische, outsider artist gebruikt hij te pas en ook zeker te onpas een lineaal en propt hij alles vol met stippeltjes en streepjes. Heel dwangmatig allemaal. En kinderlijk, en fantastisch! Om over zijn rare, inventieve perspectieven, kadrering en pagina-indelingen nog maar te zwijgen.

Olivier Schrauwen is veel minder autistisch dan Mark Beyer. Maar wat ze met elkaar gemeen hebben is een soort avontuurlijkheid. Ze weten zich allebei niet gevangen binnen de conventies van de ‘reguliere strip’. Alleen waar Beyer toch vast zit in z’n eigen neurotische stijl probeert Ollie zichzelf telkens opnieuw uit te vinden, lijkt het wel. Elk project krijgt een eigen manier van tekenen en uitvoering. Soms is een boek gedrukt, gekopieerd, gestencild of gezeefdrukt. Soms heel losjes getekend, soms vrij realistisch en met typletters, maar het is altijd onmiskenbaar Schrauwen. Er zit wel altijd een bepaalde triestigheid in zijn verhalen, maar daar houd ik blijkbaar heel erg van. Met name zijn boek De man die zijn baard liet groeien is geweldig! Hij creëert daarin een eigen universum door middel van losse verhalen die toch op een zekere manier bij elkaar lijken te horen. En zo voelt het ook. Dat is knap, want sommige verhalen zijn afzonderlijk voor losse buitenlandse bloemlezingen getekend, in behoorlijk uiteenlopende stijlen ook. En tóch komt alles wonderwel bij elkaar in dit boek. Met verschillende tekenstijlen binnen één verhaal weet hij zelfs inhoudelijk iets aan het verhaal toe te voegen. Prachtig getekend. Ontzettend knap geschreven. Tot nu toe het beste stripboek dat ik ooit heb gelezen!

Wanneer kwam je er voor het eerst mee in aanraking? En wat deed dat met je?
Ik ken het werk van beide tekenaars nu al een tijdje en hoewel ik altijd m’n ogen open hou voor nieuw talent, kom ik toch altijd weer terug bij hun boeken. Ik ben ook echt retejaloers op allebei de tekenaars! Maar gelukkig is het ook heel inspirerend allemaal. Als ik hun boeken lees, herinnert het me aan wat er allemaal nog meer kan met strips. En dat is precies wat ik af en toe nodig heb.
amy_jordan_markbeyer

In de rubriek Stripliefde vertellen striplezers over hun favoriete strip of strips. Op deze manier bouwen we langzaam een interessante leeslijst op. Ook meedoen? Check hier hoe je dat doet. Ik kijk uit naar je inzending. Oh ja: mocht iemand anders al je favoriete strip genoemd hebben, stuur dan even goed je inzending in, want jouw reden om de strip goed te vinden kan heel anders zijn. Bovendien is je eerste kennismaking en wat dat met je deed waarschijnlijk anders dan die van andere lezers.

Categorieën
Strips

Plastieken Plunk voor Leslie Saurus en Jeroen Funke

Stripmaker Leslie Saurus (pseudoniem van Leslie Van Osselaer) heeft zaterdag 23  november de Plastieken Plunk gewonnen. Dit is een prijs voor het beste korte stripverhaal van het afgelopen jaar. Van Osselaer kreeg het beeldje en het prijzengeld à 250 euro voor Dolfijnsoep.

Pagina 1 van Dolfijnsoep.
Pagina 1 van Dolfijnsoep.

De publieksprijs ging naar Jeroen Funke voor Poepie Love waarin zijn vaste personages Victor & Vishnu de hoofdrol spelen. Jeroen kreeg een album van Plunk, krijgt 50 euro op zijn bankrekening gestort en mag zich heugen in de wetenschap dat hij de meeste vrienden heeft op het internet. Die heeft hij ook via Facebook ‘persoonlijk’ bedankt:

funke_plunk

De jury bestond uit Geert De Weyer (Voorzitter), Nicolas Marichal en Liesbeth De Stercke. De organisatie laat weten dat ‘de jury ook nog een eervolle vermelding had voor deelnemer Maarten de Saeger. Zij prezen zijn lef om op Facebook openlijk te trachten de jury om te kopen. Had hij nu nog aan elk jurylid 100 euro geboden in plaats van slechts aan één persoon, hij had waarschijnlijk gewonnen.’

Mocht je de uitreiking willen zien, of nu ja, horen, kijk dan hier.

Categorieën
Minneboo leest Strips

Minneboo leest: Bunbun #2 – Oh no, not again

Oh no, not again heet het nieuwe Bunbun-album van Matt Baay en dit keer heeft hij ook zijn stripmaakvrienden ingeschakeld om een bijdrage te leveren. Maaike Hartjes, Paul Stellingwerf, Frodo De Decker, Rob van Barneveld, Boris Peeters, Aleks Deurloo, Sam Peeters, Jeroen Funke, Ruben Steeman en Aimée de Jongh tonen ieder hun eigen interpretatie van het witte konijn dat al zo negen jaar de pagina’s van strippend Nederland onveilig maakt.

Paul Stellingwerf weet met zijn gastbijdrage dicht op de sfeer van het origineel te blijven.
Paul Stellingwerf weet met zijn gastbijdrage thematisch dicht op de sfeer van het origineel te blijven.

Het is leuk om te zien hoe andere stripmakers omgaan met de terugkerende thema’s die het Bunbun-universum uitmaken: de zucht naar wortels, seks en grote pikken. Baay heeft er een handje van om eindeloos te variëren op deze thema’s. Zo nu en dan mixt hij er een sprookjes- of filmparodie doorheen. Soms doet hij dat door een visuele grap en een knipoog naar het medium, maar dikwijls doet hij dat ook lekker plat.

bunbun_tekent
Bunbun blijkt ook zijn eigen gasttekenaar.

Objectief kan ik niet over Bunbun oordelen, daarvoor ken ik de geestelijk vader en het konijn te goed. Ik ben al jaren fan van de strip. Toen ik redacteur was van de site IntermediairForward, een plek waar starters op de arbeidsmarkt terecht konden voor informatie over solliciteren en vacatures, wilde ik de site aantrekkelijk maken door ook iets met strips te doen. Ik heb toen Baay gevraagd om een reeks animaties te maken over Bunbun in een arbeidssituatie. Op een speelse manier konden we zo sollicitatietips kwijt. Bunbun vond het prima om te doen alsof hij solliciteerde, zolang het honorarium maar uit een flinke berg wortels en enkele bereidwillige groupies bestond. Verder niets te klagen over deze acteur.

Ravijn
Al snel schreven Matt en ik de serie samen. Met plezier denk ik terug aan onze plotsessies, die vaak plaatsvonden in een Utrechts restaurant. ‘Kunnen we niet een bus vol met marketeers een ravijn in laten rijden?’ vroeg ik Matt. Dat leek me wel passend aangezien marketeers mij het leven erg zuur maakten indertijd. ‘Natuurlijk kan dat!’ zei Matt opgewekt. En zo bedachten we dan een verhaaltje rondom deze scène dat ook nog eens Intermediair genoeg was om op de site gepubliceerd te worden.

Ik ben wat dat betreft Hille van der Kaa, die toen chef online was bij Intermediair, nog steeds dankbaar dat ook zij de humor van Baays konijn inzag.

Maar goed, ancient history.

Oh no, not again? Jazeker wel. Van Bunbun krijg ik nooit genoeg.

Een recent interview met Baay over dit nieuwe album staat op Stripelmagazine.

Matt Baay en anderen. Bunbun #2 – Oh no, not again
Uitgeverij Syndikaat, € 14,95

Daarom Minneboo leest:
Maandelijks krijg ik van veel uitgeverijen stapels strips toegestuurd. Daar zit veel moois tussen, maar niet alles is geschikt voor de bladen en opdrachtgevers waar ik voor schrijf. Toch wil ik deze uitgaven onder de aandacht brengen. Daarom heb ik de rubriek Minneboo leest in het leven geroepen, om te laten zien hoe rijk en divers het medium strip kan zijn. De artikelen in deze rubriek zijn geen recensies (die teksten staan gepubliceerd in de bijhorende rubriek), maar kunnen thematisch zijn, een tekenstijl belichten of simpelweg een nieuwe uitgave kort aanstippen. Verwacht vooral veel recent verschenen strips, met zo nu en dan een album dat ik op dit moment lees en waar ik iets over kwijt wil.

Categorieën
Striprecensie Strips

Striprecensie: Victor & Vishnu op safari

victor_vishnu_1april

Deze strip is afkomstig uit het album Victor & Vishnu 3: Op safari dat zojuist is verschenen bij Strip2000. Het leek me vandaag – 1 april – een toepasselijke strip, vooral omdat deze het type humor van Jeroen Funke, de geestelijk vader van Victor & Vishnu, demonstreert: vrolijke kolder. De personages van Funke zien vlak voordat ze verzwolgen zullen worden door een dinosauriër nog de humor van de situatie in. En ach, het volgende verhaal huppelen ze weer gewoon vrolijk rond.

Mocht het nog niet duidelijk zijn: Victor is die beer met bril en Vishnu is half vogel, half aap.

In 2011 won Funke de Jan Hanlo Essayprijs voor een stripessay waarin Victor en Vishnu de hoofdrol spelen. In zijn stripessay pleit Funke ervoor dat we meer onbevangen moeten zijn, zoals kinderen naar de wereld kijken.

De wereld van Victor & Vishnu heeft ook wel iets kinderlijks: ze beleven avonturen met The A-Team, vliegen op een vliegend tapijt naar een andere planeet en ontmoeten figuren als Pinokkio, Robin Hood en herrie makende strandpiraten als ze lekker bruin bakken op vakantie. Ondanks al die kinderlijkheid kunnen Funkes twee helden soms ook een flinke denknoot kraken, zoals in het verhaal Leven na de dood, waarin nadenken over wat erna dit leven komt tijdens een potje badminton.

Ze hebben een leuke kijk op de wereld, die beer en het vogel-aapje. In een van de stripjes loopt het duo Reinaart de Vos tegen het lijf die hen probeert een niet-bestaand onzichtbaar huis aan te smeren. Tot verbazing van de vos zijn Victor en Vishnu erg tevreden met hun aankoop, want in een onzichtbaar huis hoef je nooit de rommel op te ruimen. En wat een lekker ruime gang heeft dat onzichtbare huis!

De strips in Op safari zijn in diverse uitgaven voorgepubliceerd. Ze hebben daarom verschillende formaten, wat de homogeniteit van dit album geen goed doet. Jammer ook dat de twee verhalen over het vliegende tapijt worden onderbroken door een strandavontuur. Een iets andere volgorde van de strips zou het album meer tot een geheel hebben gemaakt. Ook is er een verhaal opgenomen dat Funke oorspronkelijk voor Stichting Teken mijn Verhaal maakte: deze stichting laat verhalen van kinderen die door hun handicap zelf niet kunnen tekenen, door stripmakers verbeelden. Een mooi initiatief die stichting, daar niet van, maar qua kwaliteit blijft deze strip achter bij de rest van de geselecteerde verhalen. Wat mij betreft had het dus uit het album gelaten mogen worden.

Maar goed, dat alles neemt niet weg dat er voor de fans van Funke een hoop te lachten valt. En wie dat net als ik kan om onderstaande cartoon, kan gerust Op safari met Funke en zijn personages.

victor_vishnu_deo

Jeroen Funke. Victor & Vishnu #3: Op safari
Uitgeverij Strip2000, € 8,95
Isbn: 9789070060343

Categorieën
Film Striprecensie Strips

Striprecensie: Filmfanfare

Recent werd op de Kunsstripbeurs in Utrecht het boek Filmfanfare gepresenteerd. Actrice Willeke van Ammelrooy mocht het eerste exemplaar in ontvangst nemen. Passend, want ook van de film Antonia waarin zij de hoofdrol speelt, komt een verstripping in het boek voor, namelijk van Merel Barends, die de actrice een getekend affiche van de film aanreikte.

Boekpresentatie Filmfanfare. Foto: Rolf en Nicole Kruger.

In Filmfanfare verbeelden eenenvijftig striptekenaars net zoveel Nederlandse films. Drieëntwintig filmexperts kozen hun twintig favorieten. Uit de daaruit resulterende lijst van 83 kozen de stripmakers de documentaire, speelfilm of korte film uit die ze wilden verstrippen. Ook hebben de tekenaars een bijbehorend affiche getekend.

Sequel
Om in filmvaktermen te blijven: Filmfanfare is een sequel van het boek Mooi is dat!waarin 57 literaire klassiekers in één pagina werden verstript. Voor sequels geldt dat ze meer van hetzelfde bieden en het meestal niet halen bij het origineel. Een paar uitzonderingen daargelaten natuurlijk, ik heb ook Spider-Man 2 en The Empire Strikes Back gezien. Twee voorbeelden van de uitzondering op de regel.

Origineel kunnen we het uitgangspunt van Filmfanfare niet noemen. Hoe zit het met de inhoud van het boek?

Als sequel biedt deze verzameling meer van hetzelfde als zijn voorganger. Van iedere film is er een beschrijving opgenomen van filmcriticus en filosoof Dana Linssen. Linssen legt bondig uit waar de film over gaat en geeft ook de nodige achtergrondinformatie. Je steekt er als liefhebber en passant aardig wat op van de Nederlandse film(industrie). Haar teksten zullen Filmfanfare voor de filmliefhebbers de moeite waard maken. Ze zijn soms ook geen overbodige luxe: sommige strippagina’s zijn niet te volgen zonder de beschrijvingen van Linssen.

Wat betreft de strippagina’s zitten er een paar heel mooie bijdragen bij. Bijvoorbeeld die van Bas Köhler, die een grappige en treffende interpretatie maakte van Zij gelooft in mij. De documentaire van John Appel blies indertijd de carrière van André Hazes nieuw leven in. Dace Sietina, die op dezelfde Kunststripbeurs de StripGrafiekPrijs in de wacht sleepte, maakte een sfeervolle impressie van de documentaire Het is een schone dag geweest. Filmmaker Jos de Putter richtte de camera op zijn ouders en hun Zeeuws-Vlaamse boerenbedrijf, dat plaats moet maken voor het moderne leven. Sietina’s pagina is ook heel goed los van de film te genieten en overigens een van haar meest toegankelijke werken.

De pagina van Dace Sietina.

Een van de mooiste bijdragen is van Gerben Valkema (Elsje) die de film Als je begrijpt wat ik bedoel uitkoos. Deze avondvullende tekenfilm is natuurlijk gebaseerd op de verhalen van Marten Toonder. Valkema maakte een prachtige pastiche van de tekeningen uit de Toonderstudio’s.

Geen punk
Jean-Paul Arends (Scribbly) maakte een verhalende stripversie van Ciske de Rat op rijm en geeft een originele en bovenal leuke samenvatting van de film. Oorspronkelijk zou Peter van Dongen De rat voor zijn rekening nemen, maar zijn interpretatie werd te eigenzinnig bevonden door de samenstellers. Kennelijk kon Van Dongens punkparodie op de film hen niet bekoren.

Jeroen Funke weet met zijn pagina de sfeer van New Kids Turbo goed over te brengen en laat een van de New Kids het volgende uitspreken: ‘Da’s toch ’n strip of nie dan?! Betalen, jonguh, kut!’ Hiermee verwijst hij ook met een dikke knipoog naar de filmmakers die voor de publicatie van Filmfanfare stampij maakten. Er is namelijk veel gedoe geweest rondom dit boek. Enkele filmmakers voelden zich gepasseerd omdat de samenstellers Gert Jan Pos en Willem Thijssen, respectievelijk de voormalig stripintendant en de huidige animatie-intendant, noch het Eye Instituut of de uitgever hen op voorhand om toestemming hadden gevraagd. Dick Maas was een van die boze filmmakers. Zijn films Flodder en De lift zijn in het boek opgenomen. Maas kan rustig ademhalen: beide films zijn verbeeld zonder dialoog, waarmee meteen een van de zwakke punten uit zijn oeuvre is omzeild.

Illustratie: Erik Kriek

Nu weten we het wel
Bij het lezen van Filmfanfare bekroop mij hetzelfde gevoel als Mooi is dat!: het is allemaal sympathiek bedoeld, maar wat moet ik hier als striplezer mee? Wat heb je aan een boek vol éénpaginaverstrippingen? Eigenlijk niet zo gek veel. Deze prestigeprojecten zijn grotendeels bedoeld ter promotie van het medium en de stripmakers die erin staan. Hoewel ze een aardig beeld geven van het tekentalent in de Nederlandse strip, ontbreken er enkele oudgedienden in het lijstje, waardoor er geen sprake is van een volledig beeld. Hetzelfde gold overigens voor Mooi is dat!

Maar wat promoten we eigenlijk met dit soort boeken? Dat strip een goed medium is om verhalen uit andere media te verbeelden? Ik hoef niemand uit te leggen dat je daar het medium schromelijk tekort mee doet. Ik ben niet per definitie tegen stripadaptaties. Erik Kriek liet recent nog zien hoe je met veel passie en talent een zeer boeiende stripbewerking kunt maken van de verhalen van H.P. Lovecraft. (Ook zijn interpretatie van Spetters in Filmfanfare is een lust voor het oog overigens.)

De stripliefhebber in mij heeft het wel gehad met die éénpaginaverstrippingen. Mijn koffietafel ligt vol met deze prestigeboeken, maar ik betwijfel of ik ze ooit nog inkijk. Ik lees liever een stripverhaal. Ik mag dan ook hopen dat Filmfanfare geen vervolg krijgt en dat we over twee jaar niet opeens een boek met, ik noem maar wat, toneelverstrippingen krijgen. Of poëzie-verstrippingen. Want, waar eindigt het dan? Verstrippingen van strips?

Filmfanfare. Oog & Blik/De bezige bij. €29,90

Categorieën
Fotoblog

Goedgemutst

Zaterdagmiddag trof ik stripmaker Jeroen Funke goedgemutst aan op Amsterdam Centraal. Hij had net een radio-interview gegeven op Salto over de expositie in de Kijkkasten. Ook Ine Boermans van De Kijkkasten en Dace Sietina waren geïnterviewd. Het werk van Dace, met wie ik die middag een afspraak had, hangt ook in de expositie. De muts van Jeroen heeft hij daadwerkelijk in St. Petersburg gekocht. Dat je het even weet. Hij ziet er in ieder geval warm uit.

Categorieën
Striprecensie Strips

Striprecensie: Jodocus de Barbaar – Een prinses ontsnapt

Het eerste avontuur van Jodocus de Barbaar van stripmaker Marq van Broekhoven is eindelijk in albumvorm verschenen. Een ongewone, maar vermakelijke avonturenstrip.

Jodocus is de sukkel van het dorp: klein van stuk komt de jonge barbaar net met zijn neus boven de rand van de bar uit, raakschieten met pijl en boog ligt niet in zijn vermogen. Als zijn ouders door zijn onhandigheid hun veestapel kwijtraken aan het dorpshoofd, vlucht hij uit schaamte het bos in. Ondertussen ontsnapt prinses Yazine uit het kasteel van koning Azaroth, die haar gevangen houdt in een torenkamertje. Al tijden correspondeert ze met prins Folio. Ze hoopt haar geliefde bij de waterval te treffen, zodat ze hem voor het eerst in de armen kan sluiten. Als ze daar kennismaakt met onze barbaar, denkt ze dat hij Folio is. Jodocus laat haar graag in die waan. Ondertussen trekt Folio eropuit om zijn prinsesje te gaan bevrijden, stuurt de koning zijn leger op pad om zijn dochter terug te vinden en wordt het dorp waaruit Jodocus is verbannen opgeschrikt door een geheimzinnig geluid.

Prinses met ballen

Ouderwetse duivenpost met een twist.

Van Broekhovens held mag dan een sukkel zijn, de andere personages zijn niet veel intelligenter dan Jodocus. Van Broekhoven schetst een vreemd universum, met barbaren, prinsen, koningen en magiërs en neemt met zijn strip een loopje met de conventies van het Sword & Sorcery-genre. Maar ook een sprookjesconventie als de prinses die gevangen wordt gehouden in de kasteeltoren, wordt in een bizar daglicht gesteld, als Yazine hint naar een incestueuze relatie met haar vader. Door de wol geverfd, is de soms vlijmscherpe Yazine geen prinsesje om zonder handschoenen aan te raken. Deze dame wacht niet tot de prins haar redt, maar bevrijdt zichzelf wel.

Purno de purno
De oorsprong van Jodocus ligt bij een hoorspel dat Van Broekhoven met een vriend maakte voor een radiopiraat. Jodocus was een tegenhanger van Conan de Barbaar, maar dan met een stemgeluid dat het meest in de richting kwam van Purno de Purno. Uiterlijk heeft hij nog het meeste weg van een speelgoedversie van Rambo.

In een interview vertelde Van Broekhoven mij dat dit de strip is die hij al jaren wilde tekenen. Het plezier van het strip maken straalt dan ook van de pagina’s af en werkt bij deze lezer enthousiasmerend.

Van Broekhoven hanteert een losse narratieve structuur: de scènes draaien vooral om droge, soms wat flauwe, soms wat ondeugende grappen. Qua humor op en top Marq van Broekhoven dus, de stripmaker die jarenlang Peer de Plintkabouter tekende. Van Broekhoven speelt met de scèneovergangen, waar hij vaak tekstrijm en soms beeldrijm voor gebruikt. Wel spijtig dat de stripmaker de chronologie op een gegeven moment een beetje kwijtraakt: hij snijdt heen en weer tussen dag- en nachtscènes die duidelijk tegelijkertijd spelen.

Strip2000
Jodocus de Barbaar: Een prinses ontsnapt is in 2010 als vervolgstrip voorgepubliceerd in de Eppo. Het album wordt echter niet uitgegeven door de Don Lawrence Collection, maar door Strip2000. Een jonge uitgeverij die zich vooral richt op humorstrips. Plunk en Tom Carbon worden ook door Strip2000 op de markt gebracht. Binnenkort mogen we er ook een album van Jeroen Funke verwachten en het derde deel van Van Broekhovens autobiografische reeks Marq Denkt.

Op dit moment is Van Broekhoven druk bezig met het tweede avontuur van Jodocus: De blauwe wijven. Ik ben benieuwd!

Marq van Broekhoven – Jodocus de Barbaar #1: Een prinses ontsnapt
Strip 2000, €8,95

Categorieën
Strips

Stripmakers van Comik.nl in De Kijkkasten

In samenwerking met stripwebsite Comik.nl presenteert De Kijkkasten de expositie Een donkere steeg in Amsterdam.


Een aantal stripmakers van Comik.nl liet zich inspireren en maakte een op maat gemaakt beeldverhaal voor De Kijkkasten. Het eindresultaat bevat werk van Lisa-Marie van Barneveld, Jeroen Funke, Eric de Groot, Piers Goffart, Dace Sietina, Rik Nieuwdorp en Anne Stalinski.

De expositie wordt vrijdag 20 januari om 19:00 geopend. De expositie is te zien tot 14 maart.

De Kijkkasten
Sint Nicolaasstraat (zijstraat nieuwendijk / zijmuur hema) Amsterdam

Update zaterdag 21 januari: Bekijk een foto-impressie van de opening op Daily Webhead.

Categorieën
Strips

De nieuwe Zone 5300: Peter Pontiac, Jeroen Funke en Tim Enthoven

Vanaf donderdag 23 ligt hij reeds in de winkel: Zone 5300 #94. Een nummer met Peter Pontiac, Jeroen Funke en Tim Enthoven. Drie keer bekroond vaderlands talent.

Hoe verleidelijk het ook was in het licht van de voorgenomen bezuinigingen op cultuur: het zomernummer van 2011 is geen politiek pamflet geworden. Eerder een demonstratie van de kwaliteit en scheppingskracht van dát deel van onze bedreigde creatieve sector dat als stripmaker werkzaam is.

Pastorale, het verhaal dat Tim Enthoven speciaal voor Zone 5300 maakte, is daar een mooi voorbeeld van. Enthovens opmerkelijke debuut Binnenskamers, dat voor verschijning al bekroond werd met de René Smeets Prijs, biedt een interessante benadering van het medium strip. In Pastorale geeft hij de Zone-lezer een proeve van zijn kunnen op de korte baan.

En ook Lamelosser Jeroen Funke toont in Zone #94 hoe je met strip ook heel goed een essay kunt maken met Spruitjes, bier, leverworst, waarmee hij onlangs de Jan Hanlo Media Essay Prijs won. In zijn stripessay vertelt Funke aan de hand van zijn vaste helden Victor & Vishnu hoe belangrijk het is voor de mens om zijn onbevangenheid te bewaren.

Very Dandy
Daarnaast in deze Zone: Integrale beoordeling over dandyisme en de kunstacademie. De voorpublicatie uit de graphic novel van Robert van Raffe, tevens verantwoordelijk voor de cover.

In deze Zone 5300 ook een gloednieuwe rubriek: Zone Expo, waarin jonge beeldmakers een podium voor hun werk krijgen. Het spits wordt afgebeten door de ‘Creatures’ van Dieter Van der Ougstraete, die recentelijk nog bekroond werd met zijn Leven 1.0 in de Benelux Beeldverhalen Prijs.

En de dummy staat dit keer, tot mijn grote genoegen moet ik zeggen, in het teken van Marten Toonder Prijswinnaar Peter Pontiac. Hij gunt de lezer een unieke kijk in zijn schetsboeken.

Zone 5300 # 94, 72 pagina’s kleur, prijs € 6,75. Sinds 23 juni te koop bij
de betere stripwinkel en boekhandel of via www.zone5300.nl/webshop.

Categorieën
Strips

X was hier: Met telefoon, video en strip terug in de tijd

Het Nationaal Historisch Museum ligt onder vuur. Toch is er een nieuw project: X was hier. Op 45 historische locaties komt de geschiedenis tot leven met behulp van video’s en stripverhalen.

‘Geschiedenis is overal. Ver weg, dichtbij, maar altijd op een plek,’ zegt historicus en literatuurcriticus Hans Goedkoop in de introductievideo van X was hier. In dit nieuwe project wil het Nationaal Historisch Museum (NHM) jaarlijks maximaal vijftig historische locaties toegankelijk maken aan de hand van een thema van de Maand van de geschiedenis. Oktober vorig jaar was het thema land en water.

Begin dit jaar selecteerde de redactie van X was hier rond dit thema 45 locaties waar een bijzonder verhaal aan verbonden is.
‘Het doel van het NHM is om zoveel mogelijk mensen te bereiken, historisch besef bij te brengen en geschiedenis onder de aandacht te brengen. Met X was hier willen we duidelijk maken dat geschiedenis overal om ons heen is en dat je er niet perse voor naar een instelling hoeft,’ aldus Elisabeth Wiessner, communitymanager bij het NHM.
Elke locatie heeft een uniek symbool dat als marker in het landschap staat. Dit symbool kan met de iPhone gescand worden om toegang te krijgen tot een video waarin Hans Goedkoop uitlegt welke belangrijke historische gebeurtenis er op die plek heeft plaatsgevonden.

Martijn van Santen over het slachtveld in Ane Overijssel.

Bijvoorbeeld het dorpje Ouwerkerk waar in 1953 een enorm gat in de dijk werd geslagen tijdens de watersnoodramp en Fort Pampus, een militair fort uit 1895 dat onderdeel uitmaakt van de Stelling van Amsterdam. Ook buitenlandse locaties als de vulkaan Mount Scenery op het eiland Saba, het hoogste punt van de Nederlanden, komen aan bod.

Van nul tot nu 2.0
Naast de video is er extra informatie beschikbaar: teksten, foto’s én een strip. ‘We willen met de strip een nieuwe doelgroep aanspreken, namelijk mensen tussen de twintig en veertig, die doorgaans te druk met gezin en carrière zijn om aan museumbezoek toe te komen. De strip zal als beeldtaal meer mensen aanspreken dan oude foto’s of filmpjes. De doelgroep is bekend met strips, iedereen kent de geschiedenisserie van Nul tot nu.’

Gert Jan Pos, stripintendant van het Fonds voor Beeldende Kunsten, vormgeving en bouwkunst, benaderde de stripmakers. Hij selecteerde oudgedienden als Eric Schreurs en Hanco Kolk afgewisseld met jong talent als Merel Barends en Martijn van Santen. De makers kregen de basisinformatie van het museum, daarbij zochten ze vaak zelf naar aanvullende informatie en bezochten sommigen ook de historische locaties.

Potje schaak
Hoewel het eindresultaat wel enige aansluiting moest hebben met het basisverhaal, waren de stripmakers verder vrij om hun eigen interpretatie hierop los te laten. Dit leidde tot 45 heel diverse één-pagina-strips over grote gebeurtenissen en persoonlijke verhalen in uiteenlopende tekenstijlen. Sommige beeldverhalen blijven dicht bij de historische gebeurtenis, zoals Hanco Kolks geschiedenisles over de stichting van Nieuw Amsterdam dat later New York werd. Anderzijds laat Jeroen Funke zijn vaste dierfiguur Victor de rol van Hugo de Groot spelen. In Funkes eigentijdse versie ontsnapt De Groot niet uit Slot Loevestein, maar gebruikt hij zijn boekenkist om beste vriend Vishnu naar binnen te smokkelen zodat ze samen kunnen schaken.

(Klik 2X voor grotere versie.)

‘In de praktijk zie je dat veel stripmakers een stukje uit het script hebben gehaald en dat hebben benadrukt. Soms is het een aanvulling op wat wij vertellen,’ zegt Wiessner. Peter Pontiac verwerkte bijvoorbeeld krantenartikelen die hij vond tijdens zijn onderzoek in de Koninklijke Bibliotheek. Pontiac tekende het verhaal van Klaas Bording en zonen voor wie een dagje ijsvissen bij Vollenhove in Overijssel in 1849 uitliep op een drama: het ijs brak, waardoor de vissers 14 dagen op een ijsschots ronddreven voor ze werden gered.

Eigen verhaal
Gisteren zijn alle symbolen op de locaties  aangebracht en is X was hier echt begonnen. Momenteel is de App alleen op de iPhone beschikbaar, volgend jaar hoopt het NHM dit uit te breiden naar andere smartphones. De geschiedschrijving staat ook op de site Xwashier.nl, waar bezoekers hun eigen verhaal kunnen toevoegen of op dat van een ander kunnen reageren. ‘Wij nemen het grote verhaal van de geschiedenis voor ons rekening, maar je kunt het ook heel persoonlijk maken. Wij willen laten zien dat er over geschiedenis verschillende verhalen kunt vertellen.’ Het is de bedoeling dat er volgend jaar weer maximaal 50 locaties worden gekozen.

Dit artikel is in Het Parool van donderdag 9 juni gepubliceerd.